جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اعلام جمع‌بندی‌های تهران و واشنگتن به متن پیشنهادی و اصلاح شده «جوزف بورل» نمی‌تواند الزاما به معنای پایان یافتن اختلاف‌هایی باشد که برجام را از سال ۲۰۱۷ تاکنون منجمد کرده؛ زیرا هنوز میزان سقف انعطاف طرف‌ها برای قبول توافق ناشناخته است.
ادامه مطلب
چه عبارت «توافق قوی جدید» را اسم رمز اصولگرایان برای توجیه احیای برجام علی رغم ۹ سال حمله، توهین و تخریب بداینم یا خیر، به نظر می رسد آن چه در این شرایط ابربحرانی اقتصادی و معیشتی ایران نیاز است، نه لفاظی و ساختن عبارات برای توجیه احیای برجام توسط دولت سیزدهم و حامیانش که تسریع در روند لغو تحریم هاست. هر چند که بازار سکه، طلا و ارز نیز پیش تر به استقبال احیای برجام رفته بود و کاهش قیمت ها و سیر نزولی نرخ ها مبین این واقعیت است.
ادامه مطلب
اکنون فرصت گل‌زنی دقیقه ۹۰ رئیسی فرارسیده است، اما معلوم نیست دولت سیزدهم این گل را خواهد زد و یا بسان ادوار پیشین این فرصت هم از دست می‌رود؟ نهایتا با وجود آنکه ظواهر امر نشان از احیای برجام می‌دهد اما همان‌گونه که بارها گفته شد زمانی می‌توان به احیای آن امیدوار بود که توافق حاصل شده باشد.
ادامه مطلب
مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاران اصلی و دانا در هیات حاکمه ایران مطلع هستند که کمتر از چند ماه دیگر به توفق جمهوریخواهان مخالف برجام بر صحنه سیاسی آمریکا باقی نمانده و این بازگشت مقدمه فروپاشی تمامی توافقات با تهران خواهد بود و با توجه به این نکته بسیار مهم که جنس تعهدات تهران با غرب متفاوت بوده، به این معنی که تعهدات تهران روی زمین و تعهدات غرب صرفا روی کاغذ است، فلذا هرگونه توافق در فضای کنونی بسیار خطرناک خواهد بود.
ادامه مطلب
موسی غنی‌نژاد در یادداشتی می نویسد: ضرورت رسیدن به توافق هسته ای موضوعی است که سرنوشت اقتصاد ملی کشور به آن گره خورده است و نباید دست آویزی برای رقابت ها و تصیفه حساب های تنگ-نظرانه جناحی و گروهی قرار گیرد.
ادامه مطلب
محمدجواد جمالی نوبندگانی تاکید دارد:حتی اگر ایران موفق به گرفتن این تضمین شود باز هم این امکان وجود دارد که PMD دوباره پیش کشیده شود. چون PMD برای آمریکا و اسرائیل اهمیت بسیار زیادی دارد، چراکه می‌توانند از PMD در ابعاد مختلف استفاده لازم را ببرند.
ادامه مطلب
یوسف مولایی معتقد است:گفت‌وگوهای برجام دیگر هیچ مسیر و روند مشخصی ندارد و از هیچ کسی هم فرمان نمی‌گیرد؛ چراکه قایق این گفت‌وگوها با هفت پاروزن عملا مسیر سردرگمی را طی می‌کند. به دلیل آنکه هر‌کدام از این هفت پاروزن در راستای اهداف و منافع خود پارو می‌زنند؛ بنابراین مذاکرات احیای برجام فقط دور خود می‌چرخد و بعد از ۱۷ ماه مذاکره، نشست وین درست در همان نقطه‌ای قرار دارد که روز اول قرار داشت./امیرعلی ابوالفتح تاکید دارد: نمی‌توان هیچ‌گونه فرجه زمانی را چه پیش از برگزاری نشست فصلی شورای حکام و چه پس از آن برای تهران درخصوص جواب‌دهی به متن مدنظر اروپایی‌ها مطرح کرد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: ایرانی ها نسبت به نبود اروپایی ها با بی تفاوتی برخورد کرده اند، اما طرف روسی خوب می داند معنای نبود آنها چیست، به ویژه که اروپایی ها به صراحت می گویند که دیگر چیزی برای مذاکره باقی نمانده و صرفا باید تصمیم های سیاسی گرفته شود، معنای این اظهار نظر نیز برای طرف روسی روشن است؛ دیپلمات ارشد روس خوب می داند، نبود طرف های اروپایی و اظهارات آنها به این معناست که اروپایی ها و امریکایی ها با یکدیگر به تفاهم رسیده اند، توافق کرده اند، مواضعشان مشترک است و این یعنی این که جبهه آنها واحد است.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور دقیق نمی‌توان در خصوص موضوعات اختلافی صحبت کرد چون اطلاعات دقیقی اعلام نشده است، اما تا جایی که از اخبار و اظهارات مقامات غربی بدست می‌آید، ایران اصرار بر جدایی‌ناپذیر بودن برجام و مسائل پادمانی و بستن پرونده پادمانی دارد و طرف مقابل بر فرابرجامی بودن این خواسته اصرار دارد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در نوشتاری معتقد است: خوب یا بد، اکنون توپ به زمین تهران فرستاده شده است. لازم است تهران با درک مصلحت‌ها و بازخوانی تجربه‌ها سخن آخر را گفته و تکلیف به‌گونه‌ای روشن شود که یا بتوان گفت؛ برجام زمانی احیا می‌شود که احیا شده باشد. یا پایان برجام و فصلی دیگر در شیوه تعامل با جامعه جهانی در پیش است
ادامه مطلب
جلال میرزایی تاکید دارد:چه بخواهیم و چه نخواهیم به نظر می رسد فرسایشی شدن مذاکرات، مسئله ای اجتناب ناپذیر خواهد بود. چرا که اهمیت و گستردگی برجام و مسائل مربوط به حوزه فعالیت های هسته ای ایران برای همه طرف ها به قدر جدی است که باید دقت لازم و بررسی‌های جدی در خصوص متن توافق جدید به ویژه از جانب جمهوری اسلامی صورت بگیرد. بنابراین یک روند فرسایشی و زمان بر را می‌توان انتظار داشت. از طرف دیگر متاسفانه به دلیل اختلافات سیاسی، حزبی و جناحی در داخل کشور که بخشی از آن را طی ۵ روز مذاکرات وین شاهد بودیم، می تواند به فرسایشی شدن با بهتر بگویم فرسایشی کردن روند مذاکرات و تاخیر در پاسخ ایران نسبت به متن توافق پیشنهاد شده منجر شود
ادامه مطلب
همان‌گونه که در سایه منافع ملی نباید بین رئیسی و روحانی تفاوت برای احیای برجام تفاوتی قائل شد؛ کما‌اینکه بین محمدجواد ظریف و حسین امیرعبداللهیان یا سیدعباس عراقچی و باقری‌کنی این تمایز را در نظر گرفت و همواره برای رفع تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم از تداوم مذاکرات با هدف احیای برجام در هر دولتی و با هر نگرش سیاسی حمایت کرد؛ اما با در نظر گرفتن واقعیت‌های جاری، چه در داخل و چه در سطح منطقه و جهان و نیز با توجه به تجربیات قبلی در نشست دوحه و ادوار گذشته مذاکرات وین، تنها زمانی می‌توان به حصول توافق امید داشت که توافق حاصل شده باشد و زمانی به احیای برجام چشم دوخت که برجام احیا شده باشد. وگرنه تمام فضاسازی‌های مثبت روانی و رسانه‌ای از مذاکرات نمی‌تواند لزوما به معنای موفقیت باشد.
ادامه مطلب
یک جنبه از طرح روسیه برای آزادسازی پتانسیل عظیم گاز ایران – که دومین ذخایر گازی بزرگ جهان را داراست – این است که این طرح بحث ها پیرامون مطلوبیت بازگشت ایران به دیپلماسی جهانی با احیای برجام را قوت می دهد. آلمان به عنوان یکی از کشورهای طرف گفت وگو در برجام هرگز خواهان لغو برجام نبوده است. با ایجاد شکاف بیشتر بین رهبر بالفعل اتحادیه اروپا – آلمان – و ایالات متحده، هدف واقعی روسیه افزایش فشار بیشتر برای تحقق هدف چندین ساله پیرامون از بین بردن پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است.
ادامه مطلب
حمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قالب برجام در حال حاضر، بستر بالقوه‌ای برای تنش‌زدایی از روابط میان ایران و غرب است. اما عدم استفاده از این بستر و یا کانال‌های مشابه سبب می‌شود کارکرد مخالف آن فعال شود و با تنش‌زایی فزون‌تر، سطح تنش‌های میان ایران و غرب را بیش از پیش کند. این مسئله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که مکانیسم ماشه از طرف یکی از دول اروپایی فعال شود و تحریم‌های سازمان ملل برگردد. آن زمان بسترهای ایجاد شده از مسیرِ راهبردهای خرد و کلان سیاست خارجی، به شدت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و عملاً فرصت‌های پیش آمده را به زمین سوخته تبدیل خواهد کرد.
ادامه مطلب
هیچ دلیلی هم برای این باور وجود ندارد که تاکتیک های فشار (اقتصادی و نظامی) در نبود مشوق ها، بتواند سنجش های ایران را بطور بنیادینی دگرش دهد.
ادامه مطلب
احمد بخشایش اردستانی معتد است:ایران با توجه به تجربه تاریخی در جنگ جهانی اول و دوم نباید و نمی‌تواند دیگر بی‌طرف باشد. ما باید یک طرف را انتخاب کنیم. دیگر سیاست بی‌طرفی جواب نمی‌دهد. ما در جنگ جهانی اول و دوم سیاست بی‌طرفی را در پیش گرفتیم و هر دو بار هم اشغال شدیم. این بار دیگر نباید آن اشتباه را تکرار کنیم.
ادامه مطلب
باید دید این دیپلماسی سینوسی و قطع و وصل مذاکرات توسط دولت رئیسی نهایتاً ایران را به گریز هسته می رساند و شکست برجام را به دنبال خواهد داشت یا اینکه می توان در سایه ازسرگیری مذاکرات به احیای توافق هسته‌ای امیدوار بود؟ هرچند که جواب این پرسش کلیدی از قبل روشن است.
ادامه مطلب
از مجموعه سخنان، اقدامات و تصمیمات جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا چنین برمی‌آید که نشست احتمالی در وین، حتی در صورت برگزاری نمی‌تواند به نتیجه و خروجی ملموسی برای احیای برجام منجر شود، چراکه شدت اختلاف‌نظر و گسل بین تهران و واشنگتن به‌حدی است که عملا تنش کنونی به نقطه غیرقابل‌مدیریت رسیده است.
ادامه مطلب
در حال حاضر، نیاز به یک چارچوب امنیتی در خاورمیانه به شدت حس می شود. با این حال، مساله واضح و جالب توجه این است که به رغم تغییر دولت در واشنگتن، ایالات متحده به روند فاصله گرفتن از امور منطقه پایان نداده یا دست کم، مشغول بازتعریف نحوه تعامل با شرکا و مخالفان در آنجاست. از جمله دلایل فاصله گرفتن آمریکا از منطقه می توان به خستگی ناشی از مشارکت در بسیاری از جنگ های ابدی و تلاش برای فاصله گرفتن از مسائل «کم اهمیت تر» برای تمرکز بیشتر بر رویارویی با چالش فزاینده چین به ویژه در اقیانوس هند و اقیانوس آرام اشاره کرد. عواقب جدایی ایالات متحده از منطقه واضح هستند و می توان آنها را به شکل برون سپاری تامین امنیت به بازیگران منطقه ای مشاهده کرد. این رویکرد خاص به تقسیم فشار و بار تا کنون به نفع صلح و ثبات منطقه نبوده و حتی به نظر می رسد درگیری ها را تشدید و منطقه را بیش از پیش چند قطبی کرده و درد و بدبختی بیشتری را برای مردم کشورهای آسیب دیده به ارمغان آورده است. به علاوه، به نظر می رسد هیچ ساز و کار مشخص و حتی انگیزه ای برای متوقف کردن درگیری های چندگانه جاری در منطقه که اساس نظام دولتی موجود را به چالش کشیده اند، وجود ندارد. جنگ های لیبی، سوریه و یمن بازیگران بین المللی و منطقه ای را درگیر کرده و در حال حاضر تصور حصول قطعنامه برای حل و فصل آنها دشوار است و تهدید فروپاشی دولت در هر یک از این کشورها برای کشورهای همسایه و منطقه بسیار جدی است و حتی برای مناطق دورتر نیز هزینه های قابل توجهی خواهد داشت، مگر اینکه قدرت های جهانی و منطقه در جهت توسعه یک چارچوب امنیتی برای خاورمیانه تلاش کنند.
ادامه مطلب
مجزا سازی درگیری ها و اختلافات در منطقه خلیج فارس و حل جداگانه آنها به مرور زمان از طریق اعتمادسازی و ارتباطات متقابل وجود خواهد داشت و می تواند زمینه ساز ظهور یک پروژه امنیتی اشتراکی باشد. روسیه، چین و ایران از سال ۲۰۱۹، پیشنهادهایی برای ایجاد یک چارچوب امنیتی برای منطقه خاورمیانه و به ویژه برای منطقه خلیج فارس ارائه کرده اند. اگرچه همه موارد پیشنهادی بر تعامل چندجانبه تاکید داشته اند، اما هیچ یک از آنها نتوانستند به اندازه کافی جذاب باشند و بیشتر از هر چیز جدید یا اساسی، یک سری ایده با جزئیات اندک بودند که نمی شد بر آنها تکیه کرد.
ادامه مطلب
علی ماجدی در گفت وگویی معتقد است که نبود اجماع سیاسی، تأخیر دولت بایدن در مذاکره با دولت روحانی، تأخیر دولت رئیسی در آغاز گفت‌وگوها، خروج ترامپ از برجام، سیاست کاهش تعهدات هسته‌ای ایران، صبر استراتژیک تهران و ناتوانی اروپا در حفظ برجام، عواملی هستند که ما را به این نقطه در ابهام هسته ای کشانده است.
ادامه مطلب
مذاکرات هسته‌ای و مهمتر از آن احیای برجام اکنون در یکی از پیچیده‌ترین، حساس ترین و در عین حال مبهم ترین دوران خود به سر می‌برد تا جایی که با گذشت ۱۴۳ روز از بن بست گفت وگوهای وین و حتی با وجود شکست نشست دوحه، این فضای گُنگ عملا هر گونه تحلیل و ارزیابی قطعی را به محاق برده است. مجموعه رفتارهای متعدد، متنوع و متضاد تهران، واشنگتن و دیگر شرکای برجامی عملاً هرگونه گزاره ای را پیرامون شکست قطعی مذاکرات و عدم احیای برجام، نه به طور کامل رد می کند و نه تایید.
ادامه مطلب
مهدی ذاکریان معقد است:مسئله ای به نام حمله گسترده نظامی تا پایان تابستان امسال مطرح نیست، بلکه همان دستور کار سابق یعنی ترور، خرابکاری، جاسوسی، حمله موشکی و سایبری در دستور کار اسرائیلی ها قرار گیرد، منتهی با شدت عمل بیشتر
ادامه مطلب
رابرت مالی در مورد ایران، سخنان قاطعانه ای را مطرح کرد. او اشاره کرد که زمان آن فرا رسیده تا ایران به مذاکرات پیرامون احیای توافق هسته ای باز گردد. امتناع از این گفت وگو به این معنا خواهد بود که ایران به روسیه رو آورده است.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند:چون ایران و ایالات متحده آمریکا به نقطه‌ای رسیده‌اند که نه‌تنها مسئله احیای برجام مطرح نیست، بلکه حتی ازسرگیری مذاکرات هم در دستور کار طرفین قرار ندارد، بنابراین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز درباره ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران بیش‌از‌پیش نگران است؛ به‌خصوص آنکه پس از صدور قطعنامه شورای حکام آژانس، سازمان انرژی اتمی ایران مبادرت به خاموش‌کردن دوربین‌های فراپادمانی از تأسیسات هسته‌ای خود کرده است./ فریدون مجلسی:آنچه شرایط کنونی را برای احیانشدن برجام رقم زده است، به شرایط سیاسی داخلی در ایران بازمی‌گردد، نه تحولات جهانی.
ادامه مطلب
مجید تخت روانچی در کنار محمدجواد ظریف، سیدعباس عراقچی و علی اکبر صالحی، اسامی هستند که همواره با مذاکرات و توافق هسته ای گره خورده اند تا جایی که می توان این چهار نفر را «یاران برجامی» دانست. در عین حال روانچی، عراقچی و صالحی، یاران وزیر امور خارجه سابق نیز بودند. تصاویر معروف بالکن هتل کوبورگ وین و جلسات مشترک ظریف، عراقچی و روانچی از آن دست تصاویری است که هم در حافظه تاریخ سیاسی ایران و هم جهان به دلیل حصول برجام ثبت و ضبط شده اند.
ادامه مطلب
محمد مهاجری در گفت وگویی تاکید دارد: احیای برجام مهمتر از سعید جلیلی، باقری کنی و حتی حسین امیرعبداللهیان است. مسئله سیاست خارجی و به خصوص احیای برجام در سطح سران، شورای عالی امنیت ملی و در کل مواضع جمهوری اسلامی ایران تعریف شده است. پس موضوعات برجامی اصلاً در سطح این افراد تعریف نمی شود. اگر بخواهیم در مورد برجام حرف بزنیم باید سطح معادله قدرت را تغییر داد و به افراد جدی تر پرداخت.
ادامه مطلب
کنعانی در پاسخ به سوالی در مورد ادامه مذاکرات ایران و عربستان گفت: پنج دور مذاکرات بین ایران و عربستان انجام شد که با میزبانی دولت عراق در بغداد بود و نتایج بسیار خوب و دلگرم کننده ای داشته است،بعد از اجلاس جده فواد حسین وزیر خارجه عراق با امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان تماس تلفنی داشت و ایشان را در جریان برخی مسائل مرتبط با اجلاس جده قرار داد. در این گفت‌وگو وزیر خارجه عراق به این نکته اشاره کرد که محمد بن سلمان در حاشیه گفت‌وگو در جده اظهار تمایل و آمادگی کرده است که گفت‌وگوی رسمی و علنی سیاسی ایران و عربستان در نشست بعدی انجام شود. این یک نشانه مثبت است و گمان می‌کنیم با توجه به اراده مثبت طرفین برای گام عملی به سمت جلو این زمینه فراهم است که نشست بعدی را در سطح رسمی و سیاسی در بغداد داشته باشیم و گام ملموس و بزرگ در جهت ارتقا و از سرگیری مناسبات دو کشور برداشته شود.
ادامه مطلب
احمد زیدآبادی در گفت وگویی تصریح کرد که تمام راه هایی که برای جایگزینی برجام وجود دارند، هم برای طرف ایرانی و هم برای طرف مقابل آن قدر پرهزینه هستند که چشم پوشی از توافق به امری بی نهایت دشوار تبدیل می شود. بنابراین تا این لحظه نمی توان گفت برجام مرده و یا در آستانه مرگ قرار گرفته است؛ بله همان طور که گفتم شانس احیای برجام کاهش پیدا کرده و حتی به ۵۰ - ۵۰ هم رسیده است، اما با وجود نکاتی که گفتید باز هم من اعتقاد ندارم که برجام مرده است و عمرش تمام شده است. چون مسئله به این سادگی نیست.
ادامه مطلب
اگرچه در مقاطع و برهه های مختلف، چه در زمان دولت روحانی و چه با آغاز به کار دولت رئیسی از سکون، توقف، کما، مرگ مغزی و نهایتاً نابودی برجام سخن به میان آمده است، اما در روزها و هفته های اخیر و با توجه به اتفاقات و رویدادهای جاری در سطح منطقه و جهان به نظر می رسد که بیش از هر زمان دیگری می توان به دوران «پسابرجام» فکر کرد.
ادامه مطلب