اعتماد متقابل یکی از ضروریات هر مذاکره ای است که در گفت وگوهای هسته ای ایران دیده نمی شود. اگر اعتماد در میان نباشد، حتی در صورت رسیدن به توافق، طرف ها به نیات و پایبندی یکدیگر به توافق بدبین خواهند ماند.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که دولت رئیسی برای حل چالش ها و بحران‌های داخلی به مذاکره و رفع تحریم‌ها نیاز مبرم دارد، پیرامون سفر گروسی به تهران و توافقش با ایران اعتقاد دارد که این توافق حکم یک مسکن را دارد، نه راه حلی دائمی برای رفع اختلافات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران.
ادامه مطلب
جریان حاکم بر ایران آن گونه که از زبان رئیس جمهور محافظه کار بیان شد، با ادامه مذاکره برای احیای برجام مخالفتی ندارد بلکه از مشتاق ترین علاقه مندان به این توافق است ولی حاضر نیست اعتراف کند هیچ گزینه دیگری برای خلاص شدن از تحریم های خفه کننده آمریکا و فشارهایی که در سایر پرونده ها بر این نظام وارد می شود، در اختیار ندارد.
ادامه مطلب
محمد جواد جمالی نوبندگانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که در کوتاه مدت امیدی به احیای برجام وجود ندارد، پیرامون تحرکات سیاسی و دیپلماتیک اخیر آژانس، کشورهای منطقه، اروپا، آمریکا و اسرائیل در آستانه آغاز نشست فصلی شورای حکام بر این نکته تاکید دارد که هدف این تحرکات اجرای سناریوی فشار بر ایران است که بازگشت ایران به میز مذاکره یکی از اهداف این فشارهای سیاسی و دیپلماتیک است، اما هدف مهمتر آن است که ایران با این فشارها در موضع ضعف قرار گیرد تا از این طریق بخشی از خواسته ها و اهداف انتظارات تهران از دستور کار مذاکرات آتی خارج شود. مضافا از قبل هم پیش بینی می شد که در ماه سپتامبر شاهد برخی تحرکات سیاسی و دیپلماتیک از سوی آمریکا، اروپا، آژانس، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و رژیم غاصب صهیونیستی و حتی تحرکات نظامی و میدانی در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه باشیم که بخشی از آن را شاهد هستیم که می‌تواند طی روزها و هفته‌های آتی هم ادامه پیدا کند.
ادامه مطلب
از همان ابتدا ضعف خاصی در موضع ایالات متحده وجود داشت: سنای تحت سلطه جمهوری خواهان هرگز از مذاکرات اوباما حمایت نکرد و برجام هرگز برای تصویب به سنا فرستاده نشد که بدان معنا بود که دولت آمریکا برای ادامه لغو وعده داده شده تحریم ها مجبور بود به طور دوره ای (هر ۹۰ روز بر اساس قانون بازنگری توافقنامه هسته ای ایران و هر ۱۲۰ روز بر اساس قانون مجوز دفاع ملی ۲۰۱۲) معافیت ها را با استفاده از مفاد قانونی تمدید کند. ضعف شدید این روند حقوقی و قانونی با روی کار آمدن رئیس جمهوری ترامپ و محکومیت آشکار توافق هسته ای از سوی او آشکار شد. ترامپ برجام را «یک توافق وحشتناک یک طرفه» توصیف می کرد که هرگز نباید انجام می شد. از همان ابتدا مشخص بود که تیغه گیوتین دیر یا زود رها خواهد شد و بر سر برجام فرود خواهد آمد. سرانجام در ۸ مه ۲۰۱۸ ایالات متحده به طور یکجانبه از برجام خارج شد. تنها اسرائیل و عربستان سعودی از تصمیم رئیس جمهوری ترامپ استقبال کردند که بازتابی از ارتباط برنامه هسته ای ایران و سیاست منطقه ای بود.
ادامه مطلب
مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آمریکا قرار است در جلسه آتی شورای حکام آژانس اتمی که در وین برگزار خواهد شد، حمایت دیگر کشورها برای انتقاد از ایران بابت تشدید برنامه هسته‌ایش را جلب کند.
ادامه مطلب
مذاکرات امریکا و ایران از سر گرفته می شود و انتظار می رود که در ماه سپتامبر به نتیجه برسد. به گزارش رسانه های گروهی اسرائیل، بنت به امریکا برای ارائه طرح استراتژی مبارزه با تشدید احتمالی نفوذ ایران پس از احیای توافق هسته ای سفر کرد. تل آویو قصد دارد، از راه به انزوا کشاندن ایران، اتحاد با برخی از کشورهای عربی و احتمالا، انجام برخی از خرابکاری ها، مانع از گسترش سلاح هسته ای در خاورمیانه شود.
ادامه مطلب
با پیروزی سید ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری ایران، این کشور به طور بالقوه در جریان یک تغییر چشمگیر در چشم انداز سیاسی خود افتاده است. میانه روها (اعتدالیون) پس از هشت سال کنترل بر قوه مجریه، شکست سخت سیاسی را در برابر اردوگاه محافظه کار (اصولگرایان) متحمل شدند. جناح «اصلاح طلب» که زمانی حامیان خود را برای ریاست جمهوری حسن روحانی بسیج کرد، سرمایه و جذابیت سیاسی خود را از دست داده و سال ها طول می کشد تا مجددا به عنوان یک نیروی سیاسی ظهور کند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری غرب‌گرایانه و مبتنی بر کسب پرستیژ و جلب افکار عمومی غرب بدون رعایت اصول اقتصاد جهانی و طراحی سیاستگذاری‌های کارآمد بومی و منطقه‌ای را می‌توان یکی از عوامل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دانست که طی ۸ سال اخیر توسط دولت دکتر روحانی در ایران نیز پیگیری شده است. اگر سیاستگذاری‌های سه سال اول دولت یازدهم ایران را با سیاست‌های انتهای دهه ۱۹۸۰ شوروی مقایسه کنیم و تطبیق دهیم، به شباهت‌های بسیاری در دو سیاستگذاری مذکور دست خواهیم یافت.
ادامه مطلب
در میانه روند انتقال دولت از حسن روحانی به ابراهیم رئیسی در تهران، مذاکرات برای احیای برجام در وین در برزخ است و چندین نشانه نگران کننده از احتمال شکست تلاش ها برای بازگرداندن واشنگتن به توافق حکایت دارد.
ادامه مطلب
برجام را می توان هم یکی از مهمترین دستاوردهای دیپلماتیک قرن ۲۱ دانست و هم یکی از بزرگ ترین ناامیدی های آن. آنهایی که توافق را ستونی می دانستند که آینده منع گسترش تسلیحات هسته ای به آن تکیه دارد، اکنون دریافته اند که اشتباه می کردند. پس از خروج آمریکا از توافق در مه ۲۰۱۸، تلاش های سیاستمداران و دیپلمات ها برای هماهنگ سازی منافع و مواضع درباره توافق هسته ای به نتیجه قابل توجهی نرسید. ۱۵ سال تلاش سه کشور اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) برای محدود کردن برنامه هسته ای ایران با برجام و اولین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر تعهد ایران به توافق به انجام رسید، اما این فقط تا زمان خروج آمریکا از برجام بود.
ادامه مطلب
اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تأسفانه سریال گاندو۲ از ایرادات و ضعفهایی در بخشهای مختلف به ویژه کارگردانی و فیلم نامه رنج می برد که اثرگذاری آن را تا حد زیادی کاهش می دهد و حتی می تواند اثرات مخربی بر امنیت و منافع ملی کشور داشته باشد. ضعف بخش کارگردانی سریال گاندو سبب شده تا شیوه پیام رسانی آن بسیار سطحی و دم دستی باشد؛ در بخشهایی از این سریال بازیگران برای طرح مواضع سیاسی "مورد نظر" از جمله پیرامون «برجام» و «اف ای تی اف» بی هیچ تکنیک و ظرافتی، تنها روبروی یکدیگر می ایستند و می کوشند این اسناد و نهادهای سیاسی را به زبان ساده تعریف کنند و یا به مردم کتاب معرفی کنند؛ طبیعتاً این نحوه فیلم سازی های شعاری و تبلیغ گل درشت رویکردهای سیاسی دیگر نمی تواند نظر مردم ایران به ویژه نسل جوان و تحصیلکرده که این روزها دیگر تقریبا به صورت فراگیر فیلمهای روز دنیا را می بینند و مقایسه می کنند، را جلب کند.
ادامه مطلب
محمدصادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که یکی از اقدامات جدی وزیر اطلاعات در دولت سید ابراهیم رئیسی باید ایجاد هماهنگی هرچه بیشتر با دیگر نهادهای امنیتی باشد. چون با یک تقسیم کار و ایجاد هماهنگی پررنگ‌تر ما شاهد قدرتمند تر شدن بازوهای امنیتی کشور خواهیم بود.
ادامه مطلب
به دنبال اظهارات جنگ طلبانه بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، علیه ایران، وزارت خارجه ایالات متحده از متحدان این کشور خواست برای متوقف کردن برنامه هسته ای ایران تنها به دیپلماسی تکیه کنند، نه اقدام نظامی یا تهدید.
ادامه مطلب
رحمن قهرمانپور در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی، ضمن تاکید بر این نکته که احیای برجام به موازات تعمیق مناسبات منطقه ای، بهترین سناریوی ممکن در حوزه دیپلماسی برای دولت سیزدهم است، پیرامون چالش های پیش روی سید ابراهیم رئیسی در عرصه سیاست خارجی تصریح کرد که سیاست گذاری و اجرای تئوری تعمیق مناسبات با همسایگان چندان کار ساده ای نیست، چون مجموعه همسایگان ما یک چارچوب معین و مشترک امنیتی، ژئوپلتیک و ژئواستراتژیکی ندارند. پس تنظیم یک سیاست خارجی مدون و هوشمندی که بتواند این سطح از تنوع امنیتی، ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک را در همسایگان ایران پوشش دهد کار بسیار سختی است و به یک اجماع نظر داخلی نیاز دارد که البته متاسفانه این اجماع نظر فعلا در کشور مشاهد نمی شود.
ادامه مطلب
فاطممه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وقوع چنین حادثه ای در آستانه شکل گیری دولت جدید در ایران و ازسرگیری مذاکرات احیای توافق هسته ای در دولت دکتر سید ابراهیم رئیسی، می تواند از تلاش های رژیم صهیونیستی برای فضاسازی جدید علیه ایران به‌ویژه در ارتباط با توافق هسته ای نشان داشته باشد؛ زیرا مقامات صهیونیستی و حتی برخی نخبگان سیاسی و رسانه های داخلی آمریکا، از جو بایدن درخواست کردند مذاکرات احیای برجام را متوقف کند. به‌عبارت دیگر، پس از این حادثه تلاش ها برای گره زدن حادثه حمله به کشتی نفت کش به برجام آغاز شد.
ادامه مطلب
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن اذعان بر این نکته که با حضور احتمالی حسین امیرعبداللهیان یا هر فرد دیگری در قامت سکاندار جدید دیپلماسی، مسیر سیاست خارجی ایران تغییر نمی کند و در بهترین حالت این افراد کارگزار جزء دیپلماسی ایران خواهند بود، پیرامون آینده سیاست خارجی دولت سیزدهم این گونه عنوان داشت که در صورت عدم مذاکره با آمریکا، عدم احیای برجام، عدم لغو تحریم ها و عدم تعیین تکلیف لوایح مربوط به FATF باید از هم اکنون فاتحه دولت سیزدهم را خواند.
ادامه مطلب
ساموئل نردینگ، معاون سردبیر «فاتوم» در ۱۳ ژوئیه با هنری رم از «گروه اوراسیا» درباره وضعیت مذاکرات هسته ای بین ایالات متحده و ایران در وین و ارزیابی مسیر احتمالی که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری منتخب ایران، و همچنین روابط آتی ایران و غرب گفت و گو کرد.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که بعید به نظر می رسد طی روزها و هفته‌های آتی تنش نظامی پررنگی بین جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل روی دهد، پیرامون احتمال تشدید تنش تل آویو در آستانه روی کار آمدن دولت رئیسی بر این نکته تاکید دارد اینکه دولت رئیسی روی کار باشد یا هر دولت دیگری باعث نخواهد شد که اسرائیل نگاه خود را به جمهوری اسلامی تغییر دهد و به موازاتش هم اینکه نتانیاهو یا بنت، لاپید و ... سر کار باشند تغییری در نگاه اسرائیل به ایران نخواهد داشت. عکسش هم در ایران صدق می کند چون این یک تنش راهبردی است که حیات یکی در گرو نابودی دیگری است.
ادامه مطلب
عباس ملکی در بررسی و ارزیابی سیاست خارجی دولت یازدهم و دوازدهم با نگاهی به آینده عنوان داشت که اگر بخواهم کارنامه سیاست خارجی دولت حسن روحانی مورد ارزیابی قرار دهم قطعاً این کارنامه از انتظارات کارشناسان و حتی انتظارات مردم پایین‌تر است، اما در عین حال نمی توان گفت که این کارنامه کارنامه غیر قابل قبولی است.
ادامه مطلب
الهه کولایی در نقد عملکرد سیاست خارجی دولت های یازدهم و دوازدهم عنوان داشت که به دلیل تحولات آمریکا و همچنین تاکید بر ایدئولوژی گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و کم توجهی یا عدم توجه به تحولات منطقه‌ای و بین المللی، بدون در نظر گرفتن دگرگونی قواعد حاکم بر جهان، به خصوص قواعد حاکم بر بازیگران فعال در عرصه جهانی مانند روسیه فرصت ها از دست رفت، چرا که تمام این پارامترها متاسفانه از سوی دستگاه سیاست خارجی ما طی هشت سال گذشته یا به درستی رصد نشد و یا شنیده نشد. این رویه و نگاه همچنان در دولت های یازدهم و دوازدهم طی این سال ها پی گرفته شد و همچنان به این فضای متحول منطقه ای و بین المللی کم توجهی شد که نتیجه آن تداوم فرصت سوزی ها بود. لذا من به عملکرد سیاست خارجی دولت یازدهم و دوازدهم نمره خوب و قابل قبولی نمی دهم.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قرارداد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دستاورد دولت حسن روحانی به حساب می آمد. با این حال در شرایطی که به نظر می رسید احیای برجام در دوره آن رقم بخورد. با این حال به نظر می رسد قرار است او و کابینه اش دست خالی از پاستور خارج بشوند. از اردیبهشت ماه تیم های مذاکره کننده در گراند هتل وین بارها از تنظیم پیشنویس صحبت کرده اند، اما با تعویق ایران برای ادامه مذاکرات به نظر می رسد که تهران خواستار این است که دولت رئیسی احیای برجام را رقم بزند.
ادامه مطلب
مذاکرات برای بازگشت ایران و ایالات متحده به انطباق با برنامه جامع اقدام مشترک که در حال حاضر متوقف شده، یک سری مباحثات کهنه و تاریخ گذشته را به دنبال داشته است. بسیاری از این استدلال ها نه تنها منطقی نیستند، که نتیجه تجربی قابل توجه درباره شرایط با و بدون برجام را نادیده می گیرند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: رئیس دولت سیزدهم با مجموعه‌ای از مشکلات تشدیدشده در بخشهای مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی اعم از تحریم‌ها، کرونا، اشتغال، مسکن، فقدان سرمایه... و بحران بی‌اعتمادی عمومی دست به گریبان خواهد بود. اگر رئیسی و تیم او در کابینه سیزدهم، چاره فوری، منطقی و علمی برای آن نداشته باشند، بدون تعارف کف خیابان‌ها شلوغ‌تر از آن خواهد شد که هست. رئیسی لازم است به انتخاب‌های سخت با پرهیز کردن از طمع کاری طیف‌های سیاسی سهم‌خواه از کیک قدرت عمل کند. به همان اندازه که مشکلات تشدید شده مردم واقعی و غیر قابل انکار و توجیه ناپذیر شده، راه حل‌ها نیز باید به تناسب آن واقعی و به دور از نگرش‌هایی باشد که هر روز بیش از گذشته بازارش کساد شده است.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که احیای برجام نسخه فوری و در عین حال کم هزینه ای برای حل مشکلات کشور است، در خصوص تبعات به تعویق انداختن نشست وین تصریح کرد که احیای برجام تنها نسخه برای احیای توان کشور و بسیج نیروها و امکانات داخلی است، چرا که احیای برجام در مقام نخست امتیازات اقتصادی و تجاری فوری را برای کشور مهیا می کند و بعد از آن موجبات ارتقاء توان داخلی را شکل می دهد. آن هم در شرایطی که اکنون ما شاهد اوج‌گیری اعتراضات مردمی در کف خیابان هستیم و خواستار حل سریع مشکلاتند. از آن طرف هم که جیب دولت خالی است. اینجاست که به این نتیجه می رسیم به تعویق انداختن مذاکرات وین تا زمان روی کار امدن دولت رئیسی از سوی جمهوری اسلامی ایران تا چه اندازه اشتباه بوده است.
ادامه مطلب
یک مقام ارشد آمریکایی که به شرط فاش نشدن نامش سخن می‌گفت، نسبت به «اختلافات جدی» از جمله «گام‌های ضروری ایران برای بازگشت به تعهدات برجام، لغو تحریم‌ها توسط آمریکا و مجموعه اقداماتی که هر دو طرف باید انجام دهند»، هشدار داد.
ادامه مطلب
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران که کمتر از سه هفته در قدرت است، دیپلماسی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را به جانشین خود یعنی ابراهیم رئیسی سپرده است که از ماه اوت کار خود را آغاز خواهد کرد. روحانی و جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، امیدوار بودند کار به اینجا نکشد و توافق هسته ای پیش از روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید در تهران احیا شود. بدین ترتیب، رئیسی و مردم ایران می توانستند از منافع اقتصادی توافق بهره ببرند و روحانی می توانست اعتبار از دست رفته خود را بازیابد. این نتیجه برد-برد برای همه طرف ها بود.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: در این میان آنچه بیش از همه اهمیت دارد، زمان و فرصت‌هایی است که برای تهران از ارزش طلایی برخوردار است. روزگاری نه چندان دور ، خرید زمان و «صبر استراتژیک» در معادلات دیپلماسی تهران می‌توانست مفید باشد، حالا اما این رویکرد الزاما با فایده همراه نخواهد بود اگر تصور شود که طرف‌های گفت‌و‌گو کننده با تهران، مانند گذشته با این رویکرد همراه خواهند بود. بیرون کردن برجام از اغماء به اراده تهران بسته است.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر به هر دلیلی دور هفتم مذاکرات وین در دولت روحانی پی گرفته نشود و احیای برجام تا زمان روی کار آمدن دولت رئیسی به تعویق بیفتد بازنده اصلی آن جمهوری اسلامی است.
ادامه مطلب
فریدون مجلسی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که حتی اگر وزیر امور خارجه ای در سطح محمد جواد ظریف هم سکاندار سیاست خارجی دولت سیزدهم باشد عاقبتی بهتر است ظریف در این هشت سال پیدا نخواهد کرد، در خصوص مصادیق وزرای امور خارجه دولت رئیسی بر این باور است که در عین حال تفاوت شخصیت ها، تفاوت نگاه‌های سیاسی، میزان تجربه، هوشمندی دیپلماتیک، توان چانه زنی، آگاهی و اشراف به مسائل منطقه‌ای و جهانی و نظایر آن می‌تواند به عنوان شاخصه های فردی هر کدام از این نامزدهای تصدی وزارت امور خارجه شرایط متفاوتی را برای سیاست خارجی ما را رقم بزند. لذا قطعاً تفاوت جدی میان عراقچی با سعید جلیلی وجود دارد.
ادامه مطلب