نشانه هایی از نتیجه بخش بودن مذاکرات

شمارش معکوس برای توافق در وین

۲۱ دی ۱۴۰۰ | ۱۲:۰۰ کد : ۲۰۰۹۰۲۶ اخبار اصلی پرونده هسته ای
نویسنده خبر: جلال خوش چهره
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: شمارش معکوس در مذاکرات وین برای ایجاد توافق به عدد پایان نزدیک شده است. نشانه‌های توافق را در اظهارات خوش بینانه همه طرف‌ها می‌توان سراغ گرفت.
شمارش معکوس برای توافق در وین

دیپلماسی ایرانی: شمارش معکوس برای ایجاد توافق در وین به انتهای‌ خود نزدیک شده است. این را می‌توان در اظهارات همه طرف‌های مذاکره کننده مستقر در هتل  «کوبورگ » این شهر نشان گرفت. حالا نگرانی‌ها از احتمال بی‌نتیجه بودن مذاکرات به چشم‌اندازی انجامیده که دیر نیست اعضای گروه «پنج + یک» دوباره دور یک میز بنشینند و چانه‌زنی‌ها بر سر توافق نهایی به طور مستقیم و بی‌واسطه میان اعضا و خاصه تهران و واشنگتن به‌دست آید. 

تجربه مذاکرات وین، مصداقی دوباره بر این واقعیت خواهد بود که سیاست امری سیال است و نمی‌توان برای آن تکلیف دائمی و مطلق تعیین کرد. تصورات ذهنی و بسته با سیاست به عنوان هنر و فن عملی، فاصله بسیار دارد. سیاست‌، واقع بینی، انعطاف پذیری و فهم عملگرایانه را می‌طلبد. از این رو امروز همه مخالفان داخلی و خارجی برجام که  مذاکره را محکوم و بی‌نتیجه بودن آن را سرنوشتی محتوم می‌خواندند، در انفعال قرار گرفته‌اند. 

آنچه اکنون اهمیت دارد، ایجاد امکان برای بازگشت ایران به جامعه جهانی است. مهم نیست این فرصت از سوی کارگزاران چه جریان سیاسی و با چه سابقه فکری و کارنامه عملی ایجاد می‌شود. همه آنان که دل در گرو منافع و امنیت ملی دارند، فارغ از وابستگی و یا همدلی با گرایش‌های سیاسی و جناحی، لازم است از مذاکرات جاری در وین حمایت کنند و توافق هر چند محدود و اندک را فرصتی موقعیت ساز برای کشور در برون رفت از تهدیدهای فوری و مشکلات گریبانگیر کشور و مردم به حساب آورند. 

وضعیت انجماد در برجام که سبب دوری ایران از جامعه جهانی و استمرار تحریم‌های فرساینده شد، تنها مزایایی را در برداشت که سوداگران، رقیبان و مخالفان توانمندی ایران در همه عرصه‌ها از آن نسیب برده‌اند. هنر دیپلماسی، بیرون رفتن از بن‌بست‌هایی است که ضمن پرهیز از گزینه جنگ، تعامل سازنده را میان منافع و گرایش‌های متعارض در جامعه جهانی ایجاد می‌کند. همین مهم است که «عملگرایی» را در هنر دیپلماسی برجسته ساخته است. عملگرایی به معنای دور شدن از ارزش‌ها و آرمان‌ها نیست، بلکه رویکردی واقع‌گرایانه در خدمت به ایجاد فرصت برای خنثی‌سازی تهدیدهای فوری است. 

ارزش‌گذاری بر توافق  احتمالی وین را باید در نتایج آن تعیین کرد. نتایج، بی‌تردید محصول میزان خبرگی و هنر چانه‌زنی مذاکره‌کنندگان ایرانی با طرف‌هایش خواهد بود. زود هنگام است در این باره  قضاوت کرد؛ زیرا کف و سقف توافق احتمالی هنوز در پرده ابهام است. هرچه در این باره گفته می‌شود، احتمال‌هایی است که در گمان‌های ناظران بازتاب دارد. با این حال چند نکته را نباید از نظر دور داشت. نخست اینکه شروع دوباره مذاکرات وین از ایستگاه ششم به بعد با وضعی به نسبت متفاوت از گذشته همراه شد. در دور تازه مذاکرات، تهران در مقابل خود ائتلافی از مواضع مشترک  - حتی میان بلوک‌های غربی و شرقی - را تجربه کرده است. دوم؛ اگرچه واشنگتن در مذاکرات به طور مستقیم حضور نداشته، اما خواست‌های آن از تهران با مواضع نمایندگان دیگر دولت‌ها هم‌سو است. به عبارت دیگر، دور تازه مذاکرات، چالش میان دو طرف تهران و واشنگتن است که تاکنون با یکدیگر گفت‌‌وگوی مستقیم نداشته‌اند. بعد از این چه پیش‌ خواهد آمد را باید به زمان و رخدادهای بعدی سپرد.

سوم؛ تهران از دور هفتم مذاکرات با خواست‌های یک‌سویه‌ای روبه‌رو بوده که آن را باید در همان ائتلاف مواضع پنج دولت مذاکره کننده تفسیر کرد. در واقع، تهران در مذاکرات اخیر از متحد و شریک مطمئن در جمع مذاکره کنندگان برخوردار نیست. البته نمایندگان روسیه و چین کوشیده‌اند با ارائه نقش تعدیل کننده در مواضع طرف‌های ایرانی و غربی، بیشتر  نقش پلیس خوب را مقابل  تهران برای بازگشت به تعهدات برجامی‌اش ایفا کنند.  چهارم؛ هنوز میزان امتیازهای طرف‌های مقابل به تهران برای ایجاد توافق، روشن نیست. به سخن دیگر، ماهیت و کمیت توافق «کم در برابر کم» به رغم برخی گمانه‌زنی‌ها در پرده ابهام است. پنجم؛ این پرسش مطرح است که توافق احتمالی، بستر توافق‌های بعدی را ایجاد می‌کند و یا تنها توافقی است برای خرید زمان از سوی همه طرف‌ها و به عنوان تصمیمی فوری که برون رفت از وضع انجمادی کنونی را میسر می‌سازد؟ پرسش دیگر اینکه؛ پس از توافق احتمالی، هریک از طرف‌ها چه ارزشی را برای فروش نزد افکار عمومی کشورهای خود خواهند داشت و  مسئولیت پذیری آنان در دفاع از دستاورد مذاکرات وین چگونه خواهد بود؟ 

هرچه هست، شمارش معکوس در مذاکرات وین برای ایجاد توافق به عدد پایان نزدیک شده است. نشانه‌های توافق را در اظهارات خوش بینانه همه طرف‌ها می‌توان سراغ گرفت.

جلال خوش چهره

نویسنده خبر

کلید واژه ها: مذاکرات وین مذاکرات هسته ای ایران و امریکا گفت وگوهای هسته ای ایران و اروپا توافق هسته ای برجام جلال خوش چهره ایران و روسیه ایران و چین مذاکرات ایران با 1+5


( ۱۹ )

نظر شما :

فدوی ۲۱ دی ۱۴۰۰ | ۱۳:۲۰
صرفا برای یادآوری ... این ایام مصادف با شهادت بزرگ مرد عرصۀ خدمت به ایران و ایرانیست . امیرکبیر . اعجوبه ای که با دسیسۀ مستقیم انگلیس و همراهی اعوان و انصار داخلیش به شهادت رسید . فردی که در مدتی کوتاه ، تقریبا یکه و تنها در سیستمی کاملا بدوی ، عقب افتاده و مملو از فساد ، کاری کرد که من و شمای ایرانی هنوز هم بر سر سفره اش نشسته ایم . به ما یاد داد که اگر مسئولی جوهره ی مدیریت داشته باشد به معنی واقعی کلمه می تواند از آب ، کره بگیرد . با نگاه به سبک مدیریتی این فرد متوجه می شویم چه موجودات مشمئز کننده ای هستند آن مدیرانی که بعضا بعد از چندین سال تلف کردن وقت کشور و ملت و با وجود گردن به گردن انواع زیردستان نجومی بگیر و با دریایی تمام نشدنی از بودجه های بی زبان دولتی ، وقتی مورد پرسش واقع می شوند که برای فلان موضوع چه کردی ؟ با جواب های مانند : در حال کار فرهنگی هستیم ، داریم چکش کاری می کنیم ، داره بررسی می شه ، مشکلات مال مدیران قبلیه و قطار قطار افاضاتی که بوی گنده بی لیاقتی ، باند بازی ، صندلی پرستی ، زیر آب زنی ، پاچه خواری و ... که از آنها به مشام می رسد ، سعی در توجیه شرایط بدی دارند که برای مردمانی که لیاقتی بیش از این دارند ، بوجود آورده اند . چپ و راست هم نداره . ماشالله هر دو فرقه و شعباتشان . تعجب نمی کنم که چرا در فضای رسانه ای کشور ( مجازی و غیره ) تا این حد نام امیر کبیر کم آورده می شود . مخاطب مقایسه می کند و ...
ابراهیم قدیمی ۲۲ دی ۱۴۰۰ | ۱۲:۳۵
همه وقایع را به خارجی نسبت دادن باعث عدم توجه به اصلاح امور در داخل است۔این کار کار انگلیسی ها است۔ان کار کار روسها است وان دیگری کار امریکائی هاست و۔۔۔۔ برای هر کاری یک مجرم خارجی می یابیم و سیستم ومجرم داخلی را معاف میکنیم ۔این ممکن است که اشاره انها موثر باشد ولی دست وانجام کار دست خودمان است۔از انها به یک اشاره از عوامل انها بصد دویدن۔تصور من ان است که امروزه اینگونه مشکلات در سبستم اقتصادی است ونه سیاسی۔ دولت مرحوم مصدق را نه انگلیس برداشت ونه امریکا کمپانی های نفت برداشتند۔النده را کمپانی ها برداشتند۔ لومومبا را شرکتهای فعال در کاتانگا وموسی چومبه برداشت و۔۔۔ سیستم اقتصادی جهان سرمایه داری در تجارت با ما عامل خارجی ساز است۔شرکت های خارجی در کشورهای جهان سوم بیشترخلاف وپرداخت انجام میدهند تادولت های جهان سوم در خارج۔پورسانت و پرداخت های جانبی که کمپانی های خارجی برای معاملات در رقابت بابکدیگر فرضا در ایران پرداخت میکنند۔ ازمجموع پرداخت های ایران به گروههای متمایل به خود در کشورهای دیگر بسیار بسیار بیشتراست۔انها هم در کشور ما لشگرهائی از خودمان دارند۔