ایران دلیلی برای کوتاه آمدن نمی بیند

نویسنده: ماریکه انگهوزن   

دیپلماسی ایرانی: شرایط موجود چندان خوب نیست و امیدها به توافق هسته ای جدید با ایران طی چند روز گذشته دوباره کاهش یافته است. شکاف بین شرکای مذاکره کننده بسیار عمیق بوده و بی اعتمادی متقابل بیش از حد بزرگ به نظر می رسد. رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی اخیراً به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که تهران تنها یک تصویر بسیار مبهم از برنامه هسته ای خود به جامعه جهانی ارائه می کند.

چندی پیش، محمد اسلامی درخواست رئیس بین المللی انرژی اتمی را رد کرد و گفت که درخواست آنها برای بازدید از تاسیسات ساخت سانتریفیوژ در کرج "غیرقابل قبول" است. انفجاری در ماه ژوئن در آنجا رخ داد که تهران آن را به سرویس مخفی اسرائیل نسبت می دهد و پس از آسیب دیدن دوربین ها، از تعویض دستگاه ها ممانعت کرد. ایران استدلال کرد دوربین ها ممکن است توسط هکرها برای این حمله مورد سوء استفاده قرار گرفته باشند. گروسی این ادعا را "کاملا پوچ" خواند. اما مدت کوتاهی بعد، به نظر رسید که ایران ناگهان خط مشی خود را تغییر داده و برخی رسانه های ایرانی گزارش دادند که جمهوری اسلامی اکنون اجازه نصب دوربین های جدید را می دهد. حتی اگر این گزارش صحت داشته باشد، تنها گامی کوچک به سوی توافق هسته ای جدید است.

در وین، طرفین توافق در تلاش برای میانجیگری بین ایران و ایالات متحده آمریکا و دستیابی به یک توافق جدید هستند. با این حال، سه کشور اروپایی نیز بسیار ناامید شده و روز جمعه اعلام کردند: «تداوم تشدید تنش هسته ای ایران به این معنی است که ما به سرعت به پایان راه می رسیم». برنامه هسته ای تهران از همیشه پیشرفته تر است.

انریکه مورا، مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا در پایان آخرین دور مذاکرات تاکید کرد: «ما فقط چند هفته برای توافق فرصت داریم.» محافل دیپلماتیک گفتند که بسیار امیدوارند ایران به زودی خط مشی سازنده ای داشته باشد.

همچنین به طور مداوم هشدارهای جدی از سوی اسرائیل شنیده شده که با تهدیدات کم و بیش پنهانی علیه تهران همراه است. وزیر دفاع و نخست وزیر اسرائیل در هر فرصتی نسبت به آنچه جاه طلبی های هسته ای تهران می نامند، هشدار می دهند. نفتالی بنت چند روز پیش به امارات متحده عربی سفر کرد و درباره ایران به گفت وگو نشست. کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز با نگرانی برنامه هسته ای رقیب منطقه ای خود را تماشا می کنند. آنها انتظار ندارند ایران در مذاکرات وین کوتاه بیاید.

برخی از کارشناسان نیز دیدگاه مشابهی دارند. سیما شاین، کارشناس ایران در مؤسسه مطالعات امنیت ملی در تل آویو می گوید: "هر چه برنامه هسته ای ایران بدون پرداخت هزینه ای بیشتر پیش برود، وسوسه برای عدم بازگشت به توافق 2015 و حتی رسیدن به آستانه یا توانایی تولید تسلیحات هسته ای بیشتر می شود."

منبع: تاگس اشپیگل / تحریریه دیپلماسی