اگر بایدن می‌خواهد خروجش از افغانستان در تاریخ به عنوان یک تصمیم پسندیده در حوزه سیاست خارجی ثبت شود باید با این شکست دیپلماتیک مواجه شود و رویکردی سختگیرانه‌تر و واقع‌بینانه‌تری را در برابر طالبان به‌کار گیرد. این کار تنها راه پیشگیری از پیدایش دوباره کانون جهانی تروریست‌ها است.
ادامه مطلب
طالبان به غرب نیازی نمی بیند. نه شناسایی غرب را می خواهد و نه پولش را و غرب هم چندان اهرمی بر آنان ندارد. حاکمان تازه افغانستان نشان داده اند که دیپلمات هایی ماهر و بی پروا هستند.
ادامه مطلب
مهدی تدینی در یادداشتی می نویسد: دور نیست روزی که این بخش از توهم، خودفریبی، خام‌اندیشی و خواب مصنوعی امروزش بیدار شود و بفهمد دولت قبل، با همۀ معایب، کاستی‌ها و فسادها، با دولتمردان نابخرد و ناکارآمدی‌هایش همچنان ارزش این را داشت که برای حفظ آن تلاش کرد. این بخش به زودی می‌فهمد دولت طالبانی نه تنها همۀ معایب دولت قبل را دارد، بلکه همان کارآمدی و سودمندی اندکِ دولت پیشین را هم ندارد و بدتر اینکه معایبی بسیار بیشتر و شدیدتر از دولت قبلی خواهد شد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به خیزش مجدد طالبان از دل خاکستر تروریسم ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۱ خود و سیطره این فرقه بر افغانستان که همراه با نفی هویت افغانستان در شکل پرچم، موسیقی و ... بوده است، بررسی پرچم طالبان به عنوان نماد هویتی این گروه و شباهت‌های آن با هویت پرچم داعش را می‌توان در تضاد اساسی با سیاست هویت عصر کنونی و به عنوان مؤلفه یک جنگ هویت منطقه‌ای و جهانی بررسی کرد.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست بین الملل هم اکنون، مخصوصا در منطقه افغانستان، از دیدگاهای هابزی پیروی می کند و هر کشوری در این منطقه سعی خواهد کرد از ابزار طالبان برای ضربه به رقبای منطقه ای و جهانی خود استفاده کند؛ در نتیجه ورود ایران برای حفظ منافع ملی کشورمان و حمایت از مردم و زنان افغانستان ضروری است؛ ولی در دراز مدت برای اینکه در آینده یک منطقه امن تری داشته‌باشیم و طالبان تهدیدی برای ایران، آسیای میانه و خود چین و کشور هند نباشد، باید گفت خطر طالبان که اعضای آن کاخ‌نشین شده‌اند و در زندگی راحت و در آسایش به سر می‌برند برای ایران و منطقه به‌مراتب از خطر یک طالبان مسلح با ایدئولوژی سلفی بسیار کمتر است.
ادامه مطلب
شایعات اخیر مربوط به ملا برادر از بسیاری چیزها حکایت دارد. وی قرار بود مرد شماره یک دولت شود لیکن ترجیح داده شد حسن آخوند به این مقام برسد. البته مسأله پیچیده تر از اینهاست و به سازمان پیچیدۀ طالبان مربوط می شود که ناگزیر شدند از یک نیروی چریکی به یک نیروی دولتی تبدیل شوند.
ادامه مطلب
احمد نقیب زاده در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که احیای مناسبات ایران و عربستان سعودی می‌تواند به توازن بخشی و نفوذ هر چه بیشتر و بهتر ایران در منطقه خاورمیانه کمک کند.
ادامه مطلب
با نبردهای داخلی که تأخیر در اعلام یک دولت جدید را باعث شدند این مسأله عجیب تر می شود. در واقع روز ۱۵ اوت کابل به اشغال طالبان درآمد اما بیش از سه هفته زمان لازم بود تا دولت موقت منصوب شود. هیبت الله آخوندزاده، رهبر معظم در این رابطه سکوت اختیار کرد و ایمن الظواهری که گفته می شد در قید حیات نیست، به طرز معجزه آسایی در بیستمین سالروز حادثۀ ۱۱ سپتامبر در یک ویدئو ظاهر شد.
ادامه مطلب
شاید بایدن با سیاستی که ترامپ در پیش گرفته بود ناگزیر شد تا شتاب زده نیروهای آمریکا را از افغانستان خارج کند اما با این اقدام خود، زیرپای متحدان خود را خالی کرد و به طالبان و شرکای تروریست آن فرصت داد تا به سرعت قدرت را به دست گیرند و زندگی میلیون ها انسان را تباه کنند.
ادامه مطلب
با توجه به آنچه گفته شد و با نگاهی به تحولات اخیر می‌توان به روشنی دریافت که افغانستان هیچ یک از ویژگی‌های قابل پیش‌بینی برای برقراری موفقیت آمیز دموکراسی از طریق مداخله نظامی آمریکا را نداشته بلکه از تمام ویژگی‌های پیش‌بینی شده برای شکست این اقدام برخوردار بوده است. افغانستان ده سال بعد به یک دموکراسی تبدیل نخواهد شد، نرخ شکست آمریکا در این کشور ۸۶ درصد است.
ادامه مطلب
امیرحسین عرب پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این یادداشت به دنبال آن است که آیا طالبان تغییر کرده است و اگر تغییر کرده، به صورت ماهوی بوده یا صرفا هنر تصویرسازی، چهره این گروه را برای مخاطبین عرصه بین الملل متفاوت نمایش میدهد. در پایان نیز به چگونگی تعامل ایران با افغانستان جدید می پردازد.
ادامه مطلب
هفته نخست ماه سپتامبر خبرهایی منتشر شد مبنی بر این که پنتاگون سه پایگاه خود در سوریه را ترک کرده است. گام بعدی می تواند، خروج نیروهای ناتو از عراق باشد. در مجموع، خلائی در حال شکل گیری است و ایران خود را برای پر کردن آن آماده می کند.
ادامه مطلب
وزارت امور خارجه ایران به شدت از طالبان که به جای گفت وگو برای تصرف پنجشیر به زور متوسل شده است انتقاد کرد. در کابینه طالبان هیچ نماینده ای از گروه موسوم به "شورای مشهد" که ایران سال ها برای شکل گیری آن تلاش کرده است، وجود ندارد. علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در مخالفت با کابینه جدید افغانستان گفت رهبری جدید این کشور ضرورت تشکیل دولت فراگیر را نادیده گرفته است.
ادامه مطلب
حسین ابراهیم خانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر خلاف امیدواری ها و انتظارات در پاکستان، چندان محتمل نخواهد بود که برپایی مجدد امارت اسلامی تحت سلطه قوم پشتون در افغانستان فصل زرینی در کلیت روابط اسلام آباد با کابل مفتوح سازد. اختلاف ارضی مزمن پاکستان- افغانستان، روابط ویژه افغانستان با هند و ایده بلند پروازانه پاکستان برای تثبیت خود به عنوان تنها مجرای تجارت خارجی و نیز صدور انرژی کشورهای آسیای میانه عوامل مهم دخیل در طراحی سیاست افغانی پاکستان بوده که اراده ای راسخ در نصب یک حاکمیت متحد و پشتون در کابل را موجه ساخته اند.
ادامه مطلب
به‌علاوه، برخی نشانه‌ها حاکی از آن است که طالبان در پیروی از فرامین حامی اصلی‌شان یعنی پاکستان مطابق انتظارات اسلامآباد عمل نخواهند کرد، دست‌کم برای اینکه در برابر مردم افغانستان تظاهر به استقلال و عدم وابستگی کنند. پاکستان در افغانستان به‌شدت منفور است و طالبان هوشیارانه تلاش می‌کند که در چشم مردم این کشور دست‌نشانده اسلامآباد به‌نظر نرسد.
ادامه مطلب
سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خروج آمریکا از افغانستان وضعیت جدیدی را برای ایران به همراه دارد. از یک سو، خروج به عنوان یک اتفاق و پیشرفت مثبت تلقی می‌شود، زیرا ایران دیگر حضور نیروهای ایالات متحده را در مرزهای شرقی خود احساس می‌کند و چه‌بسا تهران امیدوار است که ایالات متحده متعاقباً نیروهای خود را از عراق نیز خارج کند. از سوی دیگر، ایران و افغانستان دارای ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک هستند و نبود حکومت‌داری در افغانستان پیامدهای فوری برای اقتصاد و امنیت ایران خواهد داشت. بنابراین ارزیابی‌ها حاکی از این امر است که ایران با وجود اختلافات اساسی ایدئولوژیکی و مذهبی در قبال طالبان برای حفظ منافع خود، سیاست عمل‌گرایانه‌ای را با طالبان اتخاذ می‌کند.
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هندی ها در نقشه های استراتژیک خود جنوب آسیا را به صدر اولویت شان در سیاست خارجی خود قرار داده اند و چون افغانستان هم در محدوده جنوب آسیا قرار می گیرد و بلکه شاهراه وصول به آسیای مرکزی تلقی می شود از اهمیت مضاعفی در سیاست خارجی این کشور برخوردار است. لذا هندی ها نگاه خاصی به افغانستان دارند.
ادامه مطلب
توافق امریکا با طالبان، به آبروی آمریکا لطمه زد و پیامدهای آن دامنگیر کسانی خواهد شد که مجبورند تحت سلطه طالبان زندگی کنند. پیامدها و آسیب های روی کار آمدن طالبان در افغانستان، کشورهای منطقه و حتی غرب را تحت تاثیر قرار می دهد.
ادامه مطلب
محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد به نقد برنامه «پرونده ویژه» درباره افغانستان که از شبکه سه سیما پخش شد می پردازد و می نویسد: بی مجامله می گویم، آقای موگویی در موضع بی طرفی، در عین حال دچار نوعی خودرأیی در تحلیل هم هست که ناگفته های زیادی را جا می گذارد. در گزارش او به ظلم های وارده به مردم ناحیه اشاره ای نمی شود، همه چیز فعلا آرام است و طرف مهاجم هم مرکز ایالت را گرفته، مغازه ها اما بسته، هشتاد درصد مردم به طور موقت کوچ کرده اند، چندان خبری هم از آثار ستم های وارده بر مردم نیست، تعداد کشته شدگان همان شش هفت نفری است که قبلا ویدئویش را فرستاده و تو گویی طالبان دیگر اینجا کسی را نکشته است
ادامه مطلب
تا پیش از حمله وحشتناک ۲۶ اوت در خارج از فرودگاه بین المللی کابل، واکنش ایران به شرایط سیاسی جدید افغانستان شبیه ایالات متحده بود: انتظار داشت دولت اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، چندین ماه دوام آورد و فضا برای نوعی تقسیم قدرت وجود داشته باشد. رهبران طالبان از تحقق دولت «فراگیر» سخن گفتند، اما شرایط برای اقلیت هایی مانند تاجیک ها یا هزاره های شیعه دشوار است. طالبان همچنین باید با داعش خراسان، گروه متشکل از رهبران ناراضی طالبان و مخالف مذاکره با ایالات متحده، دست و پنجه نرم کنند. داعش خراسان احتمالا به نبردهای متعدد علیه طالبان ادامه خواهد داد به این امید که خشونت های فرقه ای و ضرب وشتم به اعمال دیدگاه آن درباره «خلافت» بر همه افغان ها از جمله جنبش طالبان و پیروانش، تحمیل کند.
ادامه مطلب
دولت ایران روی ثبات در افغانستان برای درو کردن چهار مزیت اصلی اقتصادی در دوره آتی حساب می‌کند که عبارت است از: باز شدن فضای اقتصادی گسترده بدون نظارت آمریکا با کشورهای آسیای مرکزی و نیز کاهش فشارهای تحریم‌های تجاری و اقتصادی آمریکا. در نتیجه می‌تواند در حالی وارد مذاکرات لغو تحریم‌ها با آمریکا شود که در وضعیت تجاری بهتری در مقایسه با قبل از خروج آمریکا از افغانستان قرار دارد. مزیت بعدی افزایش حجم تجارت ایران با افغانستان است که از نظر تکنولوژیکی عقب افتاده است و از تنگنای بین المللی مالی در زمان کنونی رنج می‌برد. مزیت چهارم نیز بهره‌برداری از مرزهای جغرافیایی افغانستان با چین برای عبور کامیون‌های تجاری این کشور به صورت مستقیم به چین است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الگوی نظامی، جنگی و سیاسی طالبان در ۲۰۲۱ را می‌توان بسیار متفاوت از الگوی ۱۹۹۰ این گروه دانست. برعکس الگوی دهه ۱۹۹۰، این‌بار طالبان چند تاکتیک جدید را در دستورکار خود برای تصرف ولایت‌ها و سرنگونی دولت مرکزی داشتند.
ادامه مطلب
هشدار جدی‌تر برای تمام جهان این است که دولت تازه در کابل از مردانی تشکیل شده است که القاعده و داعش از آنها به گرمی استقبال خواهند کرد. ترکیب این دولت نشان میدهد که جو بایدن در قمارش مبنی بر اینکه طالبان برای همکاری با واشنگتن در مبارزه با تروریسم جهادی انگیزه‌های مشترک دارد، یک بازنده است. دولت بایدن باید باور کند که اعضای دولت موقت طالبان تمام تلاششان را به‌کار خواهند بست تا بار دیگر افغانستان را به پناهگاه امن تروریسم تبدیل کنند.
ادامه مطلب
خطیب زاده در پاسخ به این سوال که دستگاه دیپلماسی وقایع رخ داده در پنجشیر را محکوم کرده اما این وقایع ادامه دارد آیا کمکی به این منطقه از سوی ایران صورت خواهد گرفت و همچنین با توجه به اینکه ایران گفته خواهان تشکیل دولت فراگیر در افغانستان است، آیا دولت اعلام شده از سوی طالبان از دید ایران فراگیر است، گفت: آنچه به عنوان سرپرستی امور معرفی شده دولت فراگیر مورد نظر جامعه جهانی و جمهوری اسلامی نیست و ما باید واقعا منتظر باشیم و ببینیم نوع پاسخ طالبان به درخواست های جامعه جهانی چیست. در خصوص وضعیت پنجشیر عرض کردم که باید جان و مال و ناموس مردم محترم شمرده شود و خط قرمز اصلی همین است و باید از محاصره پنجشیر که به گرسنگی دادن مردم این منطقه منتهی شده اجتناب شود. پنجشیر و افغانستان راهی جز گفت‌وگو ندارند و گفته‌ایم در این راستا امکانات خود را در اختیار این گروه‌ها قرار می‌دهیم.
ادامه مطلب
ذبیح الله جعفری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علاوه بر پاکستان، تنها دو دولت حکومت طالبان را که از سال ۱۹۹۶ تا اواخر سال ۲۰۰۱ به عنوان «امارت اسلامی افغانستان» حکومت می کرد را به رسمیت شناختند و این دو کشور عربستان سعودی و امارات متحده عربی بودند. اکنون که طالبان تقریباً تمام افغانستان را تحت کنترل خود درآورده کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از وضعیت کنونی در افغانستان نگران هستند، زیرا احتمال وقوع یک جنگ داخلی وسیع در افغانستان برای کشورهای حاشیه خلیج فارس بسیار خطرناک است؛ چرا که داعش و القاعده که به عنوان دو سازمان تروریستی افراطی به شمار می روند، هر دو به دنبال جذب شهروندان عرب از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و جلب حمایت مالی از منطقه هستند و این دو سازمان می توانند به راحتی ثبات این کشورها را با دامن زدن به هرج و مرج مخدوش کنند.
ادامه مطلب
فاز جدید روابط این دو گروه بازتابی است از مسئولیت‌های تازه طالبان به عنوان یک ماهیت حاکمیتی، نه یک نیروی شوروشی و همچنین بیانگر گسترش سایر گروه‌های تروریستی، به ویژه دولت اسلامی خراسان، است که که هم القاعده و هم طالبان با آن به شدت مخالف هستند.
ادامه مطلب
امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان مدعی شد نحوه جایگزینی و فرآیند جانشینی طالب ها و استقرار"امارت اسلامی" به جای"جمهوری اسلامی" در افغانستان، از موارد نادر و منحصر به فرد در تاریخ روابط بین الملل است. این که یک قدرت خارجی به عنوان ضامن نظام سیاسی مستقر، به جای دولت مستقر قانونی با همان گروه مخالف که قبلا ً خود سرنگون کرده بر سر ترتیبات مربوط به خاتمه حضور نظامی اش مذاکره می کند، باید به عنوان ابداعی تازه و خطرناک در بحث جانشینی دولت ها و حکومت ها مورد توجه صاحب نظران و صاحب منصبان قرار گیرد.
ادامه مطلب
بیستمین سالگرد حمله به برج های دوقلوی آمریکا در ۱۱ سپتامبر در حالی رسید که جنگ ۲۰ ساله ایالات متحده در افغانستان که در زمان طرح ریزی برای حمله به القاعده پناه داده بود، شکست خورد. نیروهای آمریکایی در میانه خون و خشونت از افغانستان خارج شدند و کابل بار دیگر تحت کنترل طالبان درآمد. حمله به برج های دوقلو در سال ۲۰۰۱ نزدیک به سه هزار کشته برجا گذاشت.
ادامه مطلب
عیسی محمدحسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از هم اکنون زمزمه های بروز اختلاف در درون طالبان آغاز شده است. به هر حال طیف متنوعی از جریان های فکری در درون طالبان وجود دارد که در آینده ای نه چندان دور سرآغاز بروز جنگ های داخلی در بین گروه های تروریست طالبان خواهد بود، ریشه این جنگ ها را می توان در اختلافات جدی بر سر تقسیم قدرت دید که زمان، آن را روشن تر خواهد کرد. از طرفی گروه ها و انشعاباتی از گروه های طالبان و داعش و القاعده و بسیاری دیگر باعث پیچیدگی بیشتر منازعات داخلی افغانستان خواهد شد و برای مردمش فقر و تنگدستی و بی خانمانی بیشتر و برای همسایگان ناامنی بیشتر را فراهم خواهد کرد.
ادامه مطلب
محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ما که بخشی از جامعه جهانی هستیم و در میدان های سیاسی و نظامی در منطقه نقش های مهمی ایفا کرده ایم، آیا انتظار نمی رود که در این عرصه که بیشترین قرابت فرهنگی را با ایران دارد، تحرک بیشتری در سیاست خارجی همراه با ملاحظه همه جوانب سیاسی و امنیتی در پیش بگیریم؟
ادامه مطلب