
مقتدی صدر به صحنه بر می گردد؟
مقتدی صدر هفته گذشته از طرفداران خود خواست اطلاعات انتخاباتی خود را به روز کنند اما هنوز به طور قطعی بازگشت خود از طریق انتخابات عراق را تایید را رد نکرده است.
ادامه مطلبمقتدی صدر هفته گذشته از طرفداران خود خواست اطلاعات انتخاباتی خود را به روز کنند اما هنوز به طور قطعی بازگشت خود از طریق انتخابات عراق را تایید را رد نکرده است.
ادامه مطلباما اینکه عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق با چه هدفی به ایران سفر کرده است و اهمیت این سفر در چه موضوعاتی خلاصه می شود، نکاتی است که دو تن از کارشناسان مربوطه در گفت وگو با «شرق» به تبیین و تشریح بیشتر آن پرداختهاند. امید نعیمی در این رابطه اساساً سفر انجام شده توسط عبداللطیف رشید را فاقد اهمیت جدی و راهبردی می داند و از آن به عنوان یک سفر «کاملاً تشریفاتی» یاد میکند. چرا که تحلیلگر مسائل بین الملل، پست ریاست جمهوری در ساختار سیاسی عراق را یک پست تشریفاتی می داند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در حال حاضر صدر سکوت سیاسی اختیار کرده است. در حالی که السودانی دولت خود را زیر سایه رقیب او، نوری المالکی، تشکیل داده، صدر فعلا وارد لاک خود شده و مترصد فرصتی است تا به صحنه برگردد. بی شک سکوت وی زیاد طول نخواهد کشید. با گران شدن دلار در برابر دینار در بازارهای عراق، صدر دو بار طرفدارانش را به خیابان آورده تا نشان دهد همچنان در صحنه حاضر است. با این حال صدر هنوز میدان داری نکرده است. احتمالا تا تابستان که هوای گرم و کمبود برق و خدمات رسانی مردم را رنج خواهد داد و همانند همیشه مردم را به خیابان ها می کشاند، صدر نیز به خیابان خواهد آمد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: السودانی با دو مشکل بزرگ رو به روست، دو مشکلی که هر کدام به تنهایی قادرند دولت عراق را زمین بزنند و سرنگون کنند. نخست، مقتدی صدر که مترصد فرصتی است تا مجددا به صحنه سیاسی عراق بازگردد. دیگری ایالات متحده امریکا که دولت السودانی را نزدیک به ایران می داند و در خوش بینانهترین حالت به آن فشار میآورد تا موضعی میانه در رابطه اش با ایران و امریکا اتخاذ کند.
ادامه مطلببا وجود آنکه مقتدی صدر رسما از دنیای سیاست خداحافظی کرده است، اما رهبر جریان صدر، نه میخواهد و نه میتواند برای مدتی طولانی از عرصه سیاسی در عراق دور باشد. ازاینرو کنارگذاشتن انزوای سیاسی صدر یک گزاره قریبالوقوع و البته اجتنابناپذیر است. در همین راستا اقدام اخیر رهبر جریان صدر عراق برای برگزاری نماز یکپارچه، نوعی ارسال پیام با هدف پذیرش جامعه عراق برای بازگشت صدر بود.
ادامه مطلبسید مهدی طالبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عراق هرچند طی دهه های اخیر مورد بی مهری و ستیزه جویی کشورهای عربی قرار داشته و بالاجبار به مقابله برخواسته اما به دلیل هم مسیری با ایران متهم به همکاری با تهران علیه کشورهای عربی ست. بدتر آنکه برخی در عین کمک های ایران برای حفظ استقلال عراق به طعنه آنها را کشوری تحت تسلط تهران می خوانند. بر همین اساس فضای اتهامی کلان بالای سر بغداد را باید در نظر گرفت.
ادامه مطلببا اتفاق پنج شنبه هفته گذشته در رای اعتماد پارلمان عراق به کابینه محمدشیاع السودانی و آغاز به کار دولت جدید پس از بن بستی یک ساله، عملا نوری المالکی (نخست وزیر اسبق و رئیس ائتلاف دولت قانون) به عنوان کارگردان و سناریونویس چینش این دولت، پروژه تمامیت خواهی خود را کلید زده است.
ادامه مطلبواضح است که اگر نظام سیاسی تغییر اساسی نکند، عراق به زودی با موج جدیدی از تشدید تنش ها روبه رو خواهد شد. ناکارآمدی ذاتی نظام سیاسی عراق خود را بازتولید، و به طور مداوم نابرابری های اجتماعی ایجاد می کند.
ادامه مطلببرای ایالات متحده، السودانی در قیاس با دیگر نامزدهای چارچوب هماهنگی همسو با ایران، نامزد منطقی تری است. او یک تکنوکرات با تجربه است که قبلا وزیر حقوق بشر و وزیر کار و امور اجتماعی بوده. با این حال، باید دید که نوری المالکی تا چه اندازه بر او تاثیر خواهد گذاشت. به رغم جدایی قبلی سودانی از حزب الدعوه، او همچنان مخلوق مالکی قلمداد می شود و بسیاری او را اساسا یک رهبر ضعیف می دانند. شاید نگران کننده ترین مساله برای ایالات متحده، همین نفوذ بالقوه مالکی بر نخست وزیر جدید باشد.
ادامه مطلبپس از گذشته یک سال از برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی در عراق و تداوم بن بست سیاسی در تعیین رئیس جمهور نخست وزیر و دولت جدید در این کشور، طبق اخبار واصله دستور کار جلسه امروز پنج شنبه پارلمان عراق به تعیین رئیس جمهوری اختصاص دارد.
ادامه مطلبجریان سیاسی و رسانه ای صدر طی سه هفته گذشته با نعل وارونه، عملا سعی در القای هراس از جمهوری اسلامی ایران با هدف تاثیرگذاری بر مخاطب خود در عراق دارد. کما اینکه در اعتراضات عراق نیز صدر، ایران و جریان سیاسی وابسته به تهران (چارچوب هماهنگی) را متهم اصلی فساد و بن بست سیاسی در این کشور معرفی کرده است. مکمل این فضاسازی رسانه ای به اقدامات میدانی او طی ۱۰ روز اخیر در عراق باز می گردد.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: صبر مردم هم حدی دارد، همان طور که دیدیم طرفداران مقتدی صدر در فراخوان نماز جمعه اش حضوری چشمگیر داشتند اما همان مردم در فراخوان تظاهرات چند روز بعد او شرکت نکردند چرا که از وضعیت خسته شده بودند. جریان های سیاسی باید درک کنند که شکست اراده ها را شاید الآن بتوانند پیش ببرند اما زمانی که کاسه صبر مردم لبریز شد همه اراده ها شکسته می شود.
ادامه مطلببحران کنونی تا زمانی که رهبران عراق بتوانند به یک راه حل سازش بین خود برسند، باقی می ماند. چالش فعلی جلوگیری از تبدیل این آشفتگی سیاسی به یک جنگ داخلی تمام عیار خواهد بود.
ادامه مطلبناظران معتقدند تلاش ها برای مهار تهران و متحدانش در منطقه، شاید تنها راه احیای همکاری ایران و آمریکا در موضوع عراق باشد و به این ترتیب احزاب عراقی مورد حمایت ایران، امید بیشتری به ترمیم جایگاه خود در داخل عراق پیدا خواهند کرد.
ادامه مطلبدر کشور مافیایی عراق، انقلاب صدر علیه طبقات سیاسی فاسد بیشتر مانند اقدام مایکل کورلئونه علیه سایر خانواده ها و نه برخورد الیوت نس، پلیس، علیه آل کاپون است. صدر با توجه به پایگاه، قدرت خیابانی و جهت گیری سیاسی اش، اغلب به عنوان عامل بالقوه تغییر در نظر گرفته می شود، ولی تکیه بر یا متحد شدن با صدری ها نیازمند شناخت فرصت ها و تهدیدهای ارائه شده توسط جنبش است. این روحانی عراقی وعده اصلاحات می دهد، ولی انگیزه چندانی برای اجرای تغییرات ریشه ای در نظام ندارد.
ادامه مطلبفاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی می نویسد: آنچه روشن است این است که پارلمان فعلی قادر نیست عراق را از بحران فعلی خارج کند. زیرا چارچوب هماهنگی بر تداوم کار پارلمان فعلی تاکید دارد و مقتدی صدر بر انحلال آن. لذا به نظر می رسد که بحران عراق تشدید شود و بیش از پیش این کشور را درگیر بحران بکند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: آشی که سرایا سلام جریان صدر طی ساعت های گذشته می پخت، به قول معروف، آن قدر شور شد که آشپز هم از شوری اش نالید، مقتدی صدر عصر سه شنبه با شرکت در کنفرانس مطبوعاتی از رفتارهای خشونت آمیز طرفداران خود ابراز بیزاری کرد و خواستار توقف فوری تظاهرات و خشونت ها شد و به آنها یک ساعت فرصت داد صحنه را ترک کنند و به اعتراض ها پایان دهند. البته بیزاری او نه از روی ناراحتی رفتار طرفدارانش، بلکه از روی ناکامی در رسیدن به اهدافی بود که انتظارشان را داشت.
ادامه مطلبدعای کنارهگیری از عالم سیاست، سخنرانی دیروز او و عقبنشینی از مواضعش این فرصت را به مقتدی صدر میدهد که به دنبال پرکردن گسل حال حاضر با ایران باشد تا هزینههای اختلاف با تهران برای او به کمترین میزان برسد؛ چراکه صدر برای آینده خود در عراق برنامههای مفصلی دارد که قطعا سکوت، انزوا و گوشهنشینی سیاسی جزء آنها نیست
ادامه مطلبمحمدصالح صدقیان تاکید دارد: ما اکنون شاهد اختلافات گستردهای بین جریانهای مختلف در عراق هستیم و چون ایران از مقبولیت نسبی در میان این جریانها، اقوام و مذاهب برخوردار است، ظرفیت لازم برای ایجاد همگرایی، همسویی و هماهنگی در جهت تقویت وفاق ملی در عراق را دارد؛ همچنا.ن که در گذشته هم جمهوری اسلامی ایران مشابه این رفتار را در دستور کار خود قرار داده است. بنابراین اگر ایران دست به تحرکی در عراق میزند، صرفا با هدف فراهمکردن زمینه و بستر لازم در راستای حل بحران کنونی است و دخالتی در انحلال یا عدم انحلال پارلمان، تشکیل دولت، تعیین رئیسجمهور، نخستوزیر و کابینه عراق ندارد.
ادامه مطلبتحولات صدری ها در این چند هفته جریان از ورود به منطقه سبز بغداد گرفته تا حمله به پارلمان و سر دادن شعار علیه چارچوب هماهنگی و جمهوری اسلامی ایران و نهایتا حمبه به کاخ ریاست جمهوری و دفت نخست وزیر و کشته شدن ۸ تن حکایت از آن دارد که مقتدی صدر که قبل تر روی مرز باریکی از «تقابل» و «تفاهم» سیاسی با تهران گام برداشته بود اکنون گزینه تقابل، آن هم تقابل تمام عیار را برگزیده است.
ادامه مطلباگرچه شاید در نگاه اول سناریوی تقسیم قدرت یک سناریوی مطلوب از منظر چارچوب هماهنگی، آنهم در شرایط فعلی باشد؛ کمااینکه در برههای چارچوب هماهنگی به مشارکت حداقلی در قدرت تن داده بود، ولی در تحلیلی عمیقتر آنگونه که پیداست مقتدی صدر به کمتر از تصاحب کل قدرت و زعامت کامل بر امور عراق با حذف کامل جریان رقیب (چارچوب هماهنگی) قناعت نمیکند.
ادامه مطلبصدر بیش از اندازه خودشیفته به نظر میرسد. او خود را بالاتر از طرفدارانش قرار میدهد و طوری برخورد می کند که گویی بر آنها و کارهایشان نظارت میکند و میتواند آنها را به خاطر اشتباهاتشان مجازات کند و آنها را از جریان صدر طرد کند، اگر عذرخواهی نکنند و از او دلجویی نکنند. او با یک توئیت میتواند نظر قبلی خود را درباره مسئلهای تغییر دهد و در این کار جای هیچ تناقضی هم نمیبیند؛ زیرا اعتقاد دارد او آنچه را دیگران نمیبینند، میبیند و اوست که میداند بازی را چگونه اداره کند.
ادامه مطلبرضا مرادای در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پرسش اساسی این است که در جامعه به شدت قطبی شده عراق، مقتدی صدر با در پیش گرفتن رادیکالیسم و طرح شعارهای انقلابی تا چه میزان در گردهم آوردن مخالفان در زیر یک چتر واحد توفیق خواهد یافت؟ مخالفانی که بخشی از آنها در جریان اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ (جنبش تشرین) مخالفت خود با سیستم سیاسی عراق که مناصب کلیدی مانند ریاست جمهوری، نخست وزیری و ریاست مجلس را بر اساس خطوط کلی قومی – مذهبی تقسیم می کند ابراز کرده و خواهان اصلاحات گسترده اقتصادی و سیاسی بودند. پیچیدگی های سیستم سیاسی عراق در کنار نوع توازن قوای موجود هرگونه خوشبینی نسبت به موفقیت صدر را با چالش های اساسی روبه رو می سازد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: مقتدی صدر مدعی انقلاب اصلاحاتی در عراق شده است؛ اما او یا معنی «انقلاب» را نمیداند و یا مفهوم «اصلاح» را. توپ، تشر، بلوا و آشوب، منطق اوست. این منطق نمیتواند نسل نو ناراضیان را فریب داده و در صف خود قرار دهد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: مقتدی صدر بعد از تحمل چندین ضربه سیاسی در حرکتی فرار رو به جلو تصمیم گرفت وارد فاز نبرد خیابانی شود. همان چیزی که مدتها برای آن انتظار کشیده بود و دائما در سر می پروراند. اردوکشی خیابانی با هدف تسویه مخالفان و حذف رقبا از یک سو و ترساندن افکار عمومی و مردم عادی از سوی دیگر، با هدف رسیدن به آنچه آرزویش را دارد؛ رهبری بلامنازع عراق.
ادامه مطلبجریان صدر با اقداماتی که در یک هفته اخیر انجام دادهاند و همچنین با در نظر داشتن دیگر حوادث مانند برگزاری نماز جمعه اعتراضی ۱۵ جولای/ ۲۴ تیرماه و همچنین جنجالسازی سیاسی–رسانهای بر سر فایل صوتی منتسب به نوری المالکی، نخستوزیر اسبق عراق، به دنبال ایجاد یک بحران تمامعیار سیاسی-اجتماعی برای عراق است که میتواند آینده نامعلومی را برای این کشور رقم بزند؛ چراکه بسیاری معتقدند رهبر جریان صدر تا زمان انحلال پارلمان فعلی و برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی کماکان به اقدامات مخرب خود ادامه خواهد داد.
ادامه مطلبآرمان سلیمی در یادداشتی می نویسد: طرفداران مقتدی صدر، بعد از اشغال پارلمان با سر دادن شعارهایی رادیکال علیه چارچوب هماهنگی و محمد الشیاع السودانی، برای مدت زمانی چند ساعته در منطقه سبز باقی ماندند. اعتراض خیابانی سازماندهی شده توسط صدریها همانگونه که پیشبینی میشد، با واکنش جدی چارچوب هماهنگی شیعیان مواجه شد؛ زیرا اساسا این رخداد بر هم زدن بازی مورد چینش آنها را هدف گرفته بود.
ادامه مطلبپس از اقدام چهارشنبه گذشته جریان صدر در ورود به منطقه سبز بغداد، حمله به پارلمان و سر دادن شعار علیه چارچوب هماهنگی و جمهوری اسلامی ایران، آن هم در سایه سفر اسماعیل قاآنی به عراق حکایت از آن دارد که مقتدی صدر روی مرز باریکی از «تقابل» و «تفاهم» سیاسی با تهران گام برداشته است که با کوچک ترین سوء محاسبه می تواند تبعات جدی را برای وی (مقتدی) رقم بزند.
ادامه مطلبمقتدی صدر با حذف خودخواسته جریانش از پارلمان به هیچ جریانی اجازه تشکیل دولت را نخواهد داد؛ بنابراین تنها در دو صورت میتوان شاهد توقف پروژه آشوبسازی صدر برای عراق بود یا باید انحلال پارلمان فعلی و برگزاری دور جدید انتخابات در عراق کلید بخورد یا با کناررفتن چارچوب هماهنگی، صدریها بهعنوان جریان اصلی تشکیل دولت و نهایتا قبضه قدرت در عراق وارد عمل شوند. در غیر این صورت بحرانسازی صدر برای این کشور وارد مراحل پیچیدهتری خواهد شد.
ادامه مطلبصباح زنگنه معتقد است اگرچه مقتدی صدر در نطقها و مواضع خود گاهی به حمایت مستقیم یا غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران از جریان چارچوب هماهنگی اشاره دارد؛ اما بهواقع تهران هیچگاه تفاوت، تمایز و تبعیضی بین هیچکدام از شخصیتهای سیاسی، احزاب، جریانها، گروهها و تشکلهای عراق قائل نبوده است./ قاسم محب علی تاکید دارد که مقتدی صدر صرفا به دنبال قبضه قدرت کامل در عراق است و بههمیندلیل تلاش جدی دارد تا شرایط به گونهای رقم بخورد که همه جریانهای رقیب از میدان خارج شوند.
ادامه مطلب