از بن بست سیاسی تا هرج ومرج خیابانی

دیپلماسی ایرانی: روز گذشته هواداران مقتدی صدر که خواستار لغو‌شدن نامزدی محمد شیاع السودانی برای سمت نخست‌وزیری عراق با حمایت جریان چارچوب هماهنگی بودند، برای بار دوم با ورود به منطقه سبز بغداد وارد پارلمان این کشور شدند.

چهارشنبه هفته پیش بود که صدری‌ها با حمله به مجلس عراق شعارهایی علیه چارچوب هماهنگی و جمهوری اسلامی ایران سر دادند.

اما به نظر می‌رسد بین حمله دیروز با حمله پنج روز پیش تفاوتی جدی وجود دارد؛ چرا‌که ابراهیم الجابری، مدیر دفتر مقتدی صدر، در پستی در صفحه فیس‌بوک خود نوشت: «مردم تحصن علنی در داخل مجلس عراق را انتخاب می‌کنند». او در پست خود افزود: «مردم در داخل مجلس تحصن علنی خواهند کرد، خداوند شما را حفظ کند». الجابری همچنین نوشت: «مردم اکنون در مجلس هستند، از نیروهای امنیتی تشکر می‌کنیم».

در چنین صورتی می‌توان گفت تقابل صدری‌ها و چارچوب هماهنگی از مرحله اعتراض به نامزدی السودانی وارد مرحله کارشکنی پارلمان در پروسه تعیین دولت خواهد شد. این نکته از آن نظر اهمیت فراوان دارد که مجلس عراق در‌صدد تعیین نخست‌وزیر و رئیس‌جمهوری در جلسه پیش‌رو است.

این مهم را فیصل النائلی در گفت‌وگو با خبرگزاری «الفرات نیوز» مطرح کرد و افزود: «در نشست آینده مجلس عراق که با توافق کردها، سُنی‌ها و شیعه‌ها برگزار خواهد شد، رئیس‌جمهوری و محمد شیاع السودانی، نامزد چارچوب هماهنگی به نخست‌وزیری عراق انتخاب خواهند شد».

با در‌ نظر‌ گرفتن این نکات، احتمال تشدید منازعات سیاسی و هرج‌ومرج‌های خیابانی و مهم‌تر از آن تعمیم و گسترش اعتراضات به کل عراق وجود دارد؛ کما‌اینکه صلاح‌الدین بهاالدین، دبیرکل حزب اتحاد اسلامی کردستان، در سخنانی اظهار کرد: رخدادهای کنونی عراق دیر یا زود به اقلیم کردستان نیز سرایت می‌کند.‌

در ‌این ‌بین برخی رسانه‌ها سعی داشتند پای ایران و حضور اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه را به تحرکات و آشوب‌سازی‌های جریان صدر باز کنند که با واکنش برخی چهره‌های سیاسی عراق مواجه شد.

پیرو این مسئله، سید‌عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق، در گفت‌وگو با بخش عربی شبکه بی‌بی‌سی در پاسخ به سؤالی درخصوص ارتباط چارچوب هماهنگی (ائتلاف جریان‌های شیعی عراق) با ایران و ادعای فشار ایران بر این ائتلاف مبنی بر توافق بر سر انتخاب محمد شیاع السودانی به‌عنوان نامزد نخست‌وزیری گفت: این امر بر هیچ‌کس پنهان نیست که برخی نیروهای چارچوب هماهنگی با جمهوری اسلامی ارتباط دارند و آن را به‌طور علنی می‌گویند و به آن افتخار هم می‌کنند؛ همان‌طور که ما در عراق نیروهایی داریم که به روابط‌شان با کشورهای دیگر مانند ترکیه، کشورهای خلیج (فارس)، کشورهای عربی و... افتخار می‌کنند. بخشی از این روابط به نفع عراق است و بخشی نیز از حد منافع ملی عبور می‌کند؛ بنابراین روابط تمام احزاب سیاسی باید به یک شکل ارزیابی شود.‌

رهبر جریان حکمت ملی عراق در پاسخ به این سؤال که آیا اعتراضات اخیر عراقی‌ها ارتباطی با سفر سردار قاآنی دارد، تأکید کرد: «به‌هیچ‌وجه، این سفر هیچ ارتباطی با اعتراضات ندارد. او گاهی اوقات سفرهایش را علنی می‌کند و گاهی اوقات به دلایل امنیتی سفرش را به‌طور علنی اعلام نمی‌کند؛ اما در هر صورت در این چند روز هیچ سفری که با اعتراضات مرتبط باشد، انجام نشده است».‌

با وجود تمام نکاتی که اشاره شد، به نظر می‌رسد جریان صدر با اقداماتی که در یک هفته اخیر انجام داده‌اند و همچنین با در ‌نظر ‌داشتن دیگر حوادث مانند برگزاری نماز جمعه اعتراضی ۱۵ جولای/ ۲۴ تیرماه و همچنین جنجال‌سازی سیاسی‌–‌رسانه‌ای بر سر فایل صوتی منتسب به نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق عراق، به دنبال ایجاد یک بحران تمام‌عیار سیاسی-اجتماعی برای عراق است که می‌تواند آینده نامعلومی را برای این کشور رقم بزند؛ چرا‌که بسیاری معتقدند رهبر جریان صدر تا زمان انحلال پارلمان فعلی و برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی کماکان به اقدامات مخرب خود ادامه خواهد داد./شرق