هشتمین کنفرانس ملی تاریخ روابط خارجی ایران با موضوع «سیاست خارجی ایران و خلیج فارس در گستره تاریخ» صبح روز سه شنبه ۳۰ بهمن برگزار شد.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حادثه حلب که بلافاصله پس از برقراری آتش بس در لبنان اتفاق افتاد، نشان داد که بازیگران و کشورهای اثرگذار منطقه هر کدام برنامه ها و سناریوهای خود را پیش می برند و منتظر فرصتی هستند که حرکت کنند و مواضع جدیدی برای خود به دست آورند.
ادامه مطلب
حامد حق‌دوست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترمیم و ارتقاء تصویر کشور صرفا وظیفه وزارت امور خارجه نیست که حتی استفاده از تمامی توان دولت نیز برای دستیابی به این چشم انداز کافی به نظر نمی رسد و پیشبرد دیپلماسی عمومی که به ارائه چهره ای دقیق از کشور منجر شود، به وجود عزم و اراده جدی در تمامی ارکان حاکمیت نیازمند است. به خصوص که در ایران نهادهایی با عِده و عُدّه قابل توجه، مسولیت دیپلماسی عمومی را در عرصه ملی و فراملی عهده دار شده اند.
ادامه مطلب
نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت چهاردهم و شخص دکتر سید عباس عراقچی، به عنوان فردی با تجربه و درک عمیق از اهمیت و ضرورت دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای، این توانایی را داراست که با ایجاد تحولی بنیادین در نهادهای مسئول، این مأموریت مهم را به سرانجام برساند. این تحول می‌تواند به افزایش عزت ملی ایرانیان و تقویت جایگاه کشورمان در معادلات جهانی منجر شود. طبیعتاً کشورمان با استفاده از این فرصت طلایی و بهره‌گیری از تجربیات موفق جهانی، می‌تواند قدرت نرم خود را ارتقاء داده و جایگاه شایسته‌ای در عرصه بین‌المللی به دست آورد.
ادامه مطلب
سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگاه سید عباس عراقچی به سیاست خارجی ایران بر اساس دیپلماسی منطقی، منصفانه و منافع‌گراست و او تلاش می‌کند منافع ملی ایران را در راستای تحقق هدف‌های ملی و اقتصادی ایران حفظ کند.
ادامه مطلب
سید محمدحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر این نقل قول از یک وزیر امور خارجه درست باشد که: "کل سیاست خارجی کشور را می شود با ۱۰-۱۱ نفر گرداند و بقیه کارمندان وزارت امور خارجه بیکارند"، آن وقت اولویت دادن به بازسازی وزارت امور خارجه بیش از پیش باید مد نظر قرار گیرد.
ادامه مطلب
علی‌رضا بیگدلی، معاون امور مجلس، کنسولی و ایرانیان خارج از کشور گفت: معاونت کنسولی وزارت امور خارجه تلاش می‌کند گشایش‌های بیشتری را در حوزه همسایگی فراهم کند که از جمله آن امتیاز لغو یکجانبه روادید با برخی کشورها است که آثار این اقدامات در دیپلماسی اقتصادی و همسایگی به خوبی دیده می‌شود.
ادامه مطلب
در بخش دوم گفت وگوی دیپلماسی ایرانی با منوچهر فرهنگ، وی می‌گوید: «در سفر هیأت والاحضرت اشرف (که دوست عزیزم ایرج امینی به همراه عبدالرضا انصاری در آن شرکت داشتند)، بامداد فردای روز ورود به پیونگ یانگ، برخلاف عرف معمول، شخص کیم ایل سونگ به اقامتگاه هیأت ایرانی آمد و در سالن به انتظار نشست که من متوجه تأخیر والاحضرت شدم و به سرعت به سوئیت ایشان رفتم و برخلاف انتظار دیدم اعضای هیأت همگی آماده و بیرون اتاق خواب نامبرده ایستاده اند. علت تأخیر را سوال کردم و گفتند فکر می کند والاحضرت هنوز خواب است. گفتم چرا او را بیدار نمی کنید؟ در پاسخ گفتند که دوست ندارند کسی او را بیدار کند. گفتم خیلی وضعیت بدی است. شخص جناب کیم ایل سونگ به اینجا آمده اند و پایین در انتظارند. ناگهان از داخل اتاق خواب صدا آمد: "پس چرا کسی به من نمی گوید؟"»
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون که به دلیل حادثه فقدان جناب آقای رئیسی، موضوع انتخاب رئیس جمهوری جدید از سوی مردم ایران در دستور کار است این سوال مطرح شده است که با روی کار آمدن دولت جدید، سیاست خارجی ایران دچار چه تغییری خواهد شد و چه وضعیتی در مناسبات خارجی پیش خواهد آمد؟
ادامه مطلب
رضا توکلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دوران او شانگهای به پایان رسیده را تثبیت کرد. بریکس دور افتاده از آن را فعالانه عضو شد. روابط ایران و عربستان از سر گرفته شد. بخش قابل توجهی از منابع ارزی بلوک شده در چرخه آزادسازی قرار گرفت. سفرهای رئیس جمهوری شهید عزیز در اندونزی و مالزی و تاجیکستان و پاکستان و عراق آبرو آورد. اقتصاد از یک کار همیشه بزک شده به متن سیاست‌ها و مذاکرات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران آمد. بر موضع فلسطین آزاد پافشاری شد. به هتک حرمت قرآن در مجمع ملل متحد تاخته شد. جواز عضویت ایران در اتحادیه گمرکی اوراسیا را گرفت. مذاکرات هسته‌ای برجام متوقف نشد (که هرچند نتیجه نیافت) و نگذاشت جمهوری آذربایجان با همه‌ی نفوذ پنهان اما پیدایش تبدیل به بحران شود.
ادامه مطلب
پری آزرم وند - مختاری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: مسؤولیت من در سفارتخانه (در استرالیا) در زمینۀ مطبوعاتی و سیاسی این بود که تقریباً تمام صبح به بررسی دقیق مطبوعات عمدۀ استرالیا و نیز بریده های جراید دیگر و مطالب پخش شده از رادیو و تلویزیون های استرالیا می پرداختم و بعدازظهر گزارش هایی می نوشتم که از بررسی های صبح استخراج و استنتاج کرده بودم. این گزارش ها – بسته به ماهیت و فوری بودن یا غیرفوری بودن آنها – بعدازظهر به تهران فرستاده می شد یا در گزارش هفتگی/ دوبار در هفته گنجانده می شد. به دلیل اختلاف ساعت بین ایران و استرالیا گزارش ها و تلگراف هایی که صبح و اوایل بعدازظهر روی آنها کار شده بود و اواسط بعدازظهر به مرکز فرستاده می شد عملاً صبحِ تهران به وزارتخانه می رسید. کارهای دیگر از جمله تماس با مقامات مربوطۀ استرالیا، کارهای فرهنگی و همکاری با مراکز آموزشی یا مراکز جهانگردی و فرهنگی استرالیا طبعاً بخش دیگری از کار در سفارتخانه بود که در طول روز به آنها پرداخته می شد و این کارها گاه جنبۀ واکنشی داشت و گاه به ابتکار ما آغاز می شد.
ادامه مطلب
ایرج امینی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: روزنامه آتش به مدیریت مهدی میراشرافی با تیتر بزرگ نوشت که ایرج امینی صاحب نود در صد سهام شرکت فیلیپس است، ماهی هشتاد هزار تومان حقوق می گیرد و لامپ های کذایی جاده فرودگاه مهرآباد با سفارش او از فیلیپس خریداری شده است. معلوم شد که فیلیپس در مناقصه شرکت کرده اما برنده زیمنس و اوسرام (Osram) بوده اند. یک روز بعد روزنامه آتش نوشت که ایرج امینی به زودی در دیوان کیفر محاکمه خواهد شد (غافل از اینکه دیوان کیفر مختص محاکمه کارمندان دولت بود) و اگر تا به حال به زندان نرفته مدیون اسدالله خان علم است. بالاخره سردبیر روزنامه مزبور به من گفت: شرکت پولی بدهد تا میراشرافی ساکت شود. پول که سهل است، ای کاش همان موقع علیه او به دادگستری شکایت می کردم. شاید به نتیجه می رسید.
ادامه مطلب
معین نیک طبع در مطلبی که برای دیپلماسی ایرانی تهیه و گردآوری کرده است می نویسد: روزنامه اطلاعات در شماره ۱۲۴۷۸ خود به تاریخ ۱۶ دی ماه ۱۳۴۶ گزارشی به قلم سیما دبیرآشتیانی با عنوان «بانوان در وزارت امور خارجه؛ ایران فقط ۵ بانوی دیپلمات دارد» در خصوص وضعیت بانوان دیپلمات وزارت امور خارجه ایران منتشر می کند که متن کامل آن گزارش بازنویسی شده است و به همراه پاره ای مطالب تکمیلی برای علاقمندان به تاریخ دیپلماسی ایران بازنشر می شود.
ادامه مطلب
احمد کاظمی موسوی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی: در بصره سه مأمور ساواک داشتیم که یکی از آنها در چارچوب مأموریتش، سربازی عراقی را سوار خودرو خود کرده تا به مقصد برساند و در مسیر او را تخلیه اطلاعاتی کرده بود. سرباز هم که بعد مشکوک می شود به فرماندهان خود می گوید و دولت عراق هم کنسولگری را زیر نظر گرفته بود. به هر حال صحبت های مأمور ساواک هم، صحبت های سفارت و دولت ایران محسوب می شد. عراق یک موتور سیکلت چند نفره (سه چرخ) با دو مأمور مراقب کنسولگری گذاشته بود و دائما آن مأمور ساواک را کنترل می کرد. در کنسولگری حدود ۱۰ نفر بودیم که سه نفر دیپلمات، سه نفر مأموران سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) و بقیه کارمندان اداری و محلی بودند. مأموران ساواک که لو رفتند دیگر مهره های سوخته شدند و عراق ما را هم تحت نظر گرفت. یوسف فهمی که این شرایط پیش آمد، درخواست انتقالی داد و به اردن هاشمی رفت.
ادامه مطلب
خانم نسرین حکمتی، متولد سال ۱۳۲۰ و فارغ التحصیل علوم سیاسی از دانشگاه تهران و دانشگاه کلمبیاست. او نخستین بانوی دیپلمات وزارت امور خارجه ایران است چرا که پیش از وی، بانوان در وزارت امور خارجه حضور داشتند اما امکان ورود آنان به رسته سیاسی فراهم نبود.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دیدگاهی که دیپلماسی را هدف می‌دانند، سیاستگذاری خارجی دچار توقف شده، پیامدهای دیپلماسی مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد و مهم نیست که فرایند معمولاً طولانی یک دیپلماسی چه پیامد یا نتیجه‌ای را در پی خواهد داشت! چنین رویکردی از نگاه به دیپلماسی را می‌توان در سیاستگذاری خارجی ایران نیز مشاهده کرد که در بسیاری فرایندهای دیپلماتیک، تنها به وضعیت دیپلماسی توجه داشته و پیامد یا نتیجه دیپلماسی را ناچیز می‌شمارد. این رویکرد به تاکتیک وزارت امور خارجه و سایر بازیگران سیاست خارجی ایران تبدیل شده است. رویکردی که در نهایت تنها یک چرخه از دیپلماسی یا مذاکرات بی‌نتیجه را شکل داده است.
ادامه مطلب
اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقدام اخیر وزیر امور خارجه در دعوت از وزرای امور خارجه پیشین و همفکری با آنها برای مقابله با چالش‌های سیاست خارجی کشور گامی مثبت در این زمینه است و نشان می دهد، مقامات دستگاه دیپلماسی نیز به چنین جمع بندی رسیده اند که رفع مشکلات کلان کشور مستلزم کنار گذاشتن اختلافات سیاسی و رویکردهای جناحی و حزبی است و ایران جز با همفکری، همدلی، همراهی و اراده همه ایرانیان به اقتدار و قدرت منطقه ای و جهانی دست نخواهد یافت.
ادامه مطلب
تهیه کننده: معین نیک طبع
ادامه مطلب
جمعی از سفرا و دیپلمات های پیشین وزارت امور خارجه با صدور بیانیه ای اعلام کردند: شرایط پس از اجلاس ششم سران کشورهای تولید کننده و صادر کننده گاز طبیعی جهان در دوحه قطر و آنچه در اروپای بحران زده و نگران فردای انرژی خود، برای کشور فراهم کرده، استفاده بهینه از این فرصت تاریخی است که ناظر بر این فرض است که خروج از پاره‌ای پیش ذهنیت‌های غیرکارشناسی و جناحی و نگاه واقع بینانه به منافع کشور در شرایط خاص کنونی که انتظار سرانجامی امیدوار کننده برای مردم ایران از مذاکرات وین در اذهان شکل گرفته، ضرورتی عینی و انکارناپذیر است که اگر همانند بسیاری از فرصت های از دست رفته که پیش از این در کشور ناظر آن بوده‌ایم، از کنار آن با هوشیاری عبور کنیم، انرژی و گاز طبیعی امکان بسترسازی روابطی نوین و مبتنی بر منافع ملی و فراگیر برای همه طرف های ذینفع در این فرآیند را فراهم می سازد.
ادامه مطلب
حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: متاسفانه شاهد هستیم تمام فشار مسئولیت و پاسخ‌گویی روی وزارت امور خارجه متمرکز است و در اکثر محافل سیاسی کشور شامل اندیشکده ها، مجلس و ... این وزارت امور خارجه، سفیر و سفارتخانه ها هستند که مورد بازخواست قرار می‌گیرند. در حالی‌که "جامعه اطلاعاتی" کشور به شمول دستگاه فرماندهی به نام شورای عالی امنیت ملی در موضوع سیاست خارجی نقش بسیار پررنگی را ایفا می‌کنند. برای روشن شدن بحث به دو نمونه از وقایعی که طی ۱۵ ماه گذشته کل سیاست خارجی و امنیت کشور را تحت تاثیر قرار داد و خطراتی ایجاد کرد که هنوز چراغ قرمز آن با پررنگی روشن است، در اینجا بطور خلاصه آورده می‌شود تا مشخص شود نیاز به ارزیابی جدی در ساختارهای مرتبط به سیاست خارجی وجود دارد.
ادامه مطلب
حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علیرغم تلاش تیم قبلی در وزارت امور خارجه و خسته نباشید به آنها، وزیر امور خارجه جدید اسب زین شده ای را تحویل نمی گیرد و مشکلات زیادی پیش رو دارد. تقریبا همه چیز از نو باید ساخته و پرداخته شود. مهمتر از همه ارزیابی از بنیان های ساختار توسعه نفوذ کشور در منطقه است که در سایه آن باید اقدامات بعدی صورت گیرد.
ادامه مطلب
حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بنظر نگارنده در جامعه عقب مانده سیاسی ایران که هنوز نمی تواند تعریف نوشته شده ای از منافع ملی در بر گیرنده ساکنین ایران زمین داشته باشد شخص وزیر خارجه با قدرت اجماع سازی داخلی و خارجی و داشتن تحلیل قابل اجماعی که مسئولین از جهان و برنامه پیش رو دارند یک بسته غیر قابل تفکیک است. هر کسی را که رئیس جمهور انتخاب می کند یا خود چنین بلند پروازی دارد باید بتواند این خصوصیات را داشته باشد والا هم خود و هم کشور را دچار بحران خواهد کرد.
ادامه مطلب
احمد آدینه وند در یادداشتی می نویسد: در عصر کنونی، دولت‌ها به اشکال گوناگونی ازجمله: اعطا یا عدم اعطای کمک‌های مالی، اعزام کارشناسان مسائل اقتصادی به کشورها یا فراخوانی آنها، صدور تکنولوژی یا تحریم صدور آن، تحریم تجاری و بازرگانی، محاصره اقتصادی، مسدود کردن دارایی‌ها و افزایش یا کاهش تعرفه‌‌های گمرکی از این شیوه استفاده می‌کنند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به صراحت می‌توان گفت که طی چند سال اخیر سیاست خارجی ایران، کسب و حفظ منافع ایران در افغانستان بر عهده شاخه شرقی نیروی قدس سپاه بوده و اگر ایران همچنان قادر به اعمال نقش و نفوذ در افغانستان است، پیامد فعالیت شاخه شرقی نیروی قدس سپاه است که بسیار کارآمدتر از وزارت امور خارجه و دیپلماسی عمومی این وزارتخانه عمل کرده است.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: بهتر است در این وضعیت حساس و پرچالش اجازه دهیم متصدی امور روابط بین الملل همانند همه کشورهای جهان، همان وزارت امور خارجه باشد که همان طور که توانست بسیاری از پرونده های بین المللی از جمله برجام را به خوبی مدیریت کند در این جا نیز این پرونده را به خوبی پیش ببرد. اظهارنظرهای افراد دیگر تنها سبب می شود صداهای مختلف ناموزون به جامعه بین المللی مخابره شود.
ادامه مطلب