
سه سال آزمون استرس
در این مقاله، ما به بررسی این موضوع میپردازیم که چگونه این بحرانها ساختارهای جهانی را تغییر دادهاند و چه درسهایی میتوان از آنها آموخت.
ادامه مطلبدر این مقاله، ما به بررسی این موضوع میپردازیم که چگونه این بحرانها ساختارهای جهانی را تغییر دادهاند و چه درسهایی میتوان از آنها آموخت.
ادامه مطلبکایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت که هرگونه مذاکره بدون حضور اوکراین غیرقابل قبول است و هشدار داد که پیشنهاد پوتین میتواند بهعنوان بهانهای برای ادامه تجاوزات روسیه استفاده شود. دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، نیز این پیشنهاد را محکوم کرد و گفت: «صلحی که به قیمت حاکمیت اوکراین تمام شود، صلح نیست، بلکه تسلیم است.»
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: توپ اکنون در زمین پوتین است. اولین گام پذیرش این موضوع است که هیچ راه حل نظامی برای این درگیری وجود ندارد و هیچ یک از طرفین نمیتواند از نظر نظامی به اهداف خود دست یابد.
ادامه مطلبروسیه و اوکراین با میانجیگری آمریکا بر سر توقف خشونت در دریای سیاه و حفاظت از زیرساختهای انرژی به توافق رسیدند، اما کرملین اجرای این توافق را به لغو تحریمهای بانکی و صادراتی مشروط کرده و ابهاماتی را به مذاکرات صلح افزوده است.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ ادعا می کند که ایالات متحده آمریکا هزینه زیادی برای امنیت اروپا در چارچوب سازمان پیمان آتلانتیک شمالی هزینه می کند و لازم است که اعضای نانو بودجه نظامی خود را از حدود دو درصد کنونی از کل تولید ناخالص داخلی، به دو برابر افزایش دهند.
ادامه مطلبسعید سیفی و علی رضوانپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: مسکو ممکن است فوراً توافق آتشبس را نپذیرد، اما دلایل خوبی برای دستیابی به توافق دارد.
ادامه مطلبخدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این مقاله، با در نظر گرفتن چالشهای گسترده از تضادهای سرمایه تا نقش منطقهای هند، یک تحلیل جامع و چندلایه ارائه میدهد. فرض محوری این تحلیل آن است که ایران از تحریمها و محدودیتهای کنونی رها شود و به یک بازیگر پویا تبدیل شده باشد. هدف از این تحلیل ترسیم یک چشمانداز دقیق از آینده جهان با تمرکز بر عوامل محرک، نقاط عطف و پیامدهای احتمالی است.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: بریتانیا که نقش بارزی در روزهای اولیه این منازعه داشت و همچنان سرسختانه از کییف حمایت می کند به عنوان دشمن شماره یک عمومی جدید روسیه معرفی شده چرا که اخراج دو دیپلمات انگلیسی به دلیل اختلافات جاسوسی به علاوه تهدید یکی از نزدیکان ولادیمیر پوتین به تصرف دارایی های بریتانیا در روسیه، این موارد نشان دهنده تشدید خصومت های اخیر است. جالب توجه این که سرویس اطلاعات خارجی روسیه در بیانیهای علنی اعلام کرده که لندن امروز، درست مانند هر دو جنگ جهانی قرن گذشته، بهعنوان محرک جهانی جنگ عمل میکند و تلاش می کند تا رایزنی های ترامپ برای میانجیگری صلح در اوکراین را از مسیر خارج کند.
ادامه مطلبمسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران در تعامل با ابرقدرتها باید با درک توانایی تأثیرگذاری آنها بر سیاستهای داخلی و خارجی کشورها در مقیاس منطقهای و جهانی با برنامهریزی دقیق، استفاده هوشمندانه از فرصتها و تمرکز بر اهداف استراتژیک عمل کند و تحت تأثیر رفتارهای احساسی، شخصی و ایدئولوژیکی یا بازیهای سیاسی داخلی و بینالمللی قدرتهای بزرگ قرار نگیرد و از هر فرصتی برای پیشبرد منافع ملی خود استفاده کند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داشتن دوستان و دشمنان همیشگی ازجمله انگارههای آرمانی سیاستگذاری خارجی است که سیاستگذاران و دولتها را با پیامدهای فاجعهباری روبهرو میسازد. این انگاره، رویکرد بسیاری از بازیگران نظام جهانی است که البته بیشتر در حلقه جهان سوم یا جنوب جهانی حضور دارند.
ادامه مطلباحسان دستغیب در یادداشتی می نویسد: تجربه تلخ فنلاند در مواجهه با اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۳۹، درس ارزشمندی از ضرورت واقعگرایی در سیاست خارجی به جای آرمانخواهی محض به رهبران این کشور آموخت. این رویداد تاریخی نشان داد که در عرصهٔ روابط بینالملل، درک صحیح از موازنه قدرت و محدودیتهای ژئوپلیتیک میتواند سرنوشت یک ملت را رقم بزند.
ادامه مطلبرضا معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحولات اوکراین نشان میدهد که وابستگی بیش از حد به حمایت خارجی، بدون توجه به پویاییهای داخلی متحدان، میتواند هزینههای سنگینی داشته باشد. تصمیمات سیاست خارجی آمریکا اغلب بر اساس منافع مقطعی تنظیم میشود، نه تعهدات بلندمدت.
ادامه مطلبدر دولت او نوعی پذیرش وجود دارد که نظم لیبرال بینالمللی تنها به لطف قدرت نظامی آمریکا ممکن شد و حالا آمریکاییها دیگر نمیخواهند هزینه آن را بپردازند. این همان واقعگرایی است – یک واقعگرایی خام، فاقد راهبرد و به قول دانشمند علوم سیاسی، استیون والت، یک "واقعگرایی نئاندرتالی" – اما در هر حال نوعی از واقعگرایی است.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد ترامپ تلاش دارد تا خطوط چارچوب صلح را در جنگ اوکراین ترسیم کند و پایان بازی را با نام خود رقم زند. ترامپ به وضوح اوکراین را فرصتی برای نشان دادن قدرت خود به رای دهندگان آمریکایی میداند. اگر او بتواند پوتین را پای میز مذاکره بیاورد و به جنگی پایان دهد که از نظر او هیچ نفعی برای مردم آمریکا ندارد، این ادعای او نیز تقویت خواهد شد که می تواند از جنگ جهانی سوم جلوگیری کند.
ادامه مطلباردوان امیراصلانی طی یادداشتی می نویسد: درحالیکه از زمان تحلیف دونالد ترامپ اخبار بینالمللی شتاب بیشتری گرفته است، دیپلماسی عربستان سعودی در اوج قدرت قرار دارد. در ۱۲ فوریه گذشته، ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ پس از یک گفتوگوی تلفنی طولانی توافق کردند که برای دستیابی به صلح در اوکراین، مذاکراتی فوری با حمایت عربستان سعودی آغاز شود. در این راستا، وزیر امور خارجه آمریکا مارکو روبیو و همتای روسیاش سرگئی لاوروف، در ۱۸ فوریه در ریاض دیدار کردند و وزارت خارجههای دو کشور اعلام کردند که بهزودی نشستی بین رؤسای جمهور دو کشور برگزار خواهد شد. عربستان سعودی که در طول این مناقشه به سیاست بیطرفی خود وفادار مانده است، از روابط ویژهاش با ایالات متحده و روسیه بهره میبرد تا خود را بهعنوان یک قدرت دیپلماتیک واقعی مطرح کند و درعینحال منافع خود را نیز تأمین کند.
ادامه مطلبسید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خشم دو رئیس جمهور آمریکا و اوکراین از هم، خشم و تنفر رئیس جمهور اوکراین از رئیس جمهور روسیه و خشم رهبران اروپایی از رؤسای جمهور آمریکا و روسیه، صرفاً پدیدههای مربوط به افراد نیست، بلکه بازتابی از سازهها و شرایط متحول سیاسی با اثرگذاری عمیق بر روابط بینالمللی است و این پدیده به این سؤال تحلیلی میانجامد که چگونه میتوان نسبت روانشناسی و روابط بینالمللی معاصر را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و چگونه میتوان چارچوبهای روانشناسی سیاسی را به بحران اوکراین در پایان سه سالگی آن تعمیم داد؟در پاسخ ابتدا باید «بنیادهای روانشناسی سیاسی» را مورد توجه قرار داد سپس در «سطح نخبگان و رهبران مؤثر، شاخصه آن روانشناختی» را بررسی کرد و سرانجام «در سطح مناسبات قارهای در اروپا و مناسبات فرا آتلانتیکی»، عناصر روانشناختی را مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلبرئیسجمهور آمریکا موضع خود علیه ولودیمیر زلنسکی را تشدید کرده و برای فشار بر رئیسجمهور اوکراین تأیید کرده است که از طریق قرارداد اقتصادی با کییف سعی دارد بدون اینکه آمریکا را وارد جنگی دیگر کند، مانع تهاجم احتمالی روسیه به اوکراین در آینده شود.
ادامه مطلبمحمد گلافروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: می توان احتمال داد، با توجه به جایگاه تاثیرگذار روسیه در نزد مقامات ایران و اظهار تمایل آمریکا برای بازگشایی و یا راه حلی برای ادغام ایران با منافع غرب در منطقه و جهان، روسیه نیز دست آمریکا را برای ورود به ایران باز بگذارد، تا آمریکا با استفاده از ابزارهای مختلف حتی نظامی (ازجمله یاری رساندن به اسرائیل)، در نهایت ایران را تحت نفوذ خود قرار دهد یا رابطه ایجاد کند.
ادامه مطلبفشارهای سیاستمداران جمهوریخواه بر رئیسجمهور اوکراین برای توافق با ترامپ یا کنارهگیری از قدرت افزایش یافته است. مایک جانسون رئیس مجلس نمایندگان آمریکا از حزب جمهوریخواه ایالت لوئیزیانا، اعلام کرد که ولودیمیر زلنسکی ممکن است پس از بروز تنشهایی با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و معاون او، جِیدی ونس، تحت فشار قرار گیرد تا از سمت خود کنارهگیری کند.
ادامه مطلبفرزاد احمدی دوازده امامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تصمیم اخیر دونالد ترامپ در کنفرانس خبری با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، که شامل کاهش حمایت از اوکراین و موضعگیری تند در برابر رهبر این کشور بود، میتواند یکی از بزرگترین ضربهها به قدرت نرم آمریکا باشد. این اتفاق نهتنها اعتبار بینالمللی واشینگتن را زیر سؤال میبرد، بلکه باعث شکاف در اتحادهای سنتی آمریکا شده و فرصتهای جدیدی برای رقبا مانند روسیه و چین فراهم میکند.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از آنجا که شرایط امروزی اوکراین یک شبه اتفاق نیافتاده و نتیجه سیر تحولاتی است که در بیش از سه دهه پس از فروپاشی شوروی رخ داده در این نوشته به رویکردی که این کشور اتخاذ کرده است با نگاه آسیب شناسانه نظری می اندازیم.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: روی کار آمدن ترامپ و سیاست های قبض و بسط آن در محیط بین الملل و شعار «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» درباره روابط اروپا و اوکراین تنش ایجاد کرده است. ترامپ، رئیس جمهور اوکراین را «یک دلقک دیکتاتور» می نامد و به بهانه تامین هزینه بیشتر ناتو توسط اروپا، و قطع کمک های نظامی به اوکراین، صحنه عملیاتی اروپا را دگرگون کرده است. آغاز مذاکرات صلح اوکراین توسط هیات های آمریکایی و روسی در عربستان، بدون حضور اوکراین و اروپا، چراغ سبز ترامپ به پوتین برای تقسیم دوباره جهان بین آمریکای ترامپ و «ارواسیای» روسیه است.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگویی خاطر نشان می کند در ادبیات دونالد ترامپ در جلسهای که با زلنسکی داشت، دیدید که به کرات از «برگ برنده» و «کارت بازی» استفاده کرد. این ادبیات کسانی است که کشورها را مانند کارت بازی میبینند. یعنی یک سیاستمداری که نگاه تاراج گرایانه و سوداگرایانه دارد. مشابه همین نگاه توسط کرملین و پوتین در قبال ایران پیاده شد. یعنی همان گونه که آمریکا توانست اوکراین را قربانی منافع خود در مناسبات با روسیه کند. طبیعتا روسها و پوتین هم ایران را به راحتی و برای تحقق منافع خود قربانی خواهند کرد
ادامه مطلبتنش شامگاه جمعه میان ولودیمیر زلنسکی و دونالد ترامپ در کاخ سفید، بدون شک به نفع روسیه تمام میشود، زیرا میتواند حمایت آمریکا از اوکراین را کاهش داده و مسکو را در جنگ دست برتر دهد. اما برخلاف تصور رایج، این اتفاق لزوماً به سود ایران نیست. بسیاری بر این باورند که هرچه روسیه موقعیت بهتری داشته باشد، میتواند در میانجیگری میان ایران و آمریکا نقش مثبتی ایفا کند، اما واقعیت این است که مسکو به یک تنش کنترلشده بین تهران و واشنگتن نیاز دارد، نه به حلوفصل اختلافات آنها.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف محور آنگلوساکسون تبدیل اروپا به نوعی زمین سوخته برای مقابله با روسیه، عدم اجازه به اروپا برای عرض اندام و همچنین عدم اجازه به پکن برای هر گونه به دست گیری احتمالی اتحادی واحد به شکل یکجا و یکباره است. اروپای تکهتکهشده نهتنها به این اهداف کمک میکند، بلکه به آنگلوساکسونها اجازه میدهد تا در میان فضای متشنج اروپا، متحدانی قابلاعتماد برای خود برگزینند.
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اکنون سؤال این است که پوتین چگونه میتواند حمایت ترامپ را جبران کند؟ اگرچه ترامپ برای کسب وجهه بهعنوان قهرمان صلح، انتظار انعطاف از پوتین دارد، اما ممکن است انتظارات بیشتری داشته باشد. بیانیه کرملین حاکی از آن است که مسائل خاورمیانه ازجمله برنامه هستهای ایران نیز در تماس ترامپ و پوتین مطرح شده است.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این شرایط باید اذعان کرد که با فرسایشی شدن بزرگترین جنگ هزاره سوم طرفین اشتیاق مشهودی به رویکرد میز مذاکره نشان می دهند؛ اگر چه در شرایط جاری توقعات و انتظارات دو طرف تا دستیابی به یک راه حل مرضی الطرفین فاصله زیادی دارد.
ادامه مطلببعدازظهر دیروز سهشنبه ۲۵ فوریه برابر با هفتم اسفند ۱۴۰۳، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، با هدف دیدار و گفتوگو با عباس عراقچی، همتای ایرانی خود، وارد تهران شد. وزیر امور خارجه روسیه آخرین بار اول آبانماه ۱۴۰۲ با هدف شرکت در نشست وزرای خارجه سازوکار منطقهای مشورتی «۳+۳» برای جنوب قفقاز (ارمنستان، جمهوری آذربایجان، گرجستان، ایران، روسیه، ترکیه) به تهران سفر کرده بود.
ادامه مطلبسعید سیفی و علیرضا رضوانپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: اختلافات بین رهبران اروپایی بر سر حضور نظامی مشترک در اوکراین و موضوعات گستردهتر مربوط به اقدامات دیپلماتیک ترامپ با روسیه، خطرات این فرض را که آیا اروپا از امکانات سیاسی لازم برخوردار است، برجسته میکند، همانطور که وزیر دفاع آمریکا، پیت هگزث، یک روز قبل از برگزاری این نشست تاکید کرد که "اروپا باید خط مقدم را رهبری کند". آیا اروپا می تواند این کار را انجام دهد؟ و اگر نتواند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
ادامه مطلبجلال خوش چهره طی یادداشتی و در آستانه سفر سرگئی لاروروف به تهران می نویسد: وقت آن است که وزن روابط تهران _ مسکو باردیگر در ترازو گذاشته شود. وزن کشی این بار میتواند ماهیتی متفاوت ازتجربههای گذشته باشد. مسکو به مدد بازگشت "دونالد ترامپ" به کاخ سفید و تمایل نهادینه او در به رسمیت شناختن تنها سه قدرت در مرکز قدرتهای جهانی؛ یعنی ایالات متحده؛ روسیه و چین، فرصت کم بدیلی را برای بازگشت فعال به جامعه جهانی کسب کرده است. گفتوگوی طولانی دونالد ترامپ _ولادمیر پوتین در ۱۲ فوریه ۲۰۲۵(۲۴ بهمن ۱۴۰۳) و نخستین گفتوگوی "مارک ربیو" و "سرگئی لاوروف" وزیران امور خارجه امریکا _ روسیه در ریاض برای نهتنها جامعه بینالملل بلکه به ویژه اروپا- غرب آسیا و دو کشور ایران و اوکراین از اهمیتی استراتژیک برخوردار بود. این اهمیت از آن روست که نتایج مثبت گفتوگوها باپیامدهای بسا "متعارض" و یا "متفاوت" از تصورات پیش از این درباره فرایند تحولات منطقهای و حتی جهانی همراه شود.
ادامه مطلب