
فراز و نشیبهای روابط دو همسایه
علی رضوانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد:تهران و آنکارا در دهه های گذشته با اتخاذ رویکرد پراگماتیک سطح روابط خود را دوستانه نگه داشته اند و در برخی بزنگاه ها نیز از هم حمایت کرده اند.
ادامه مطلبعلی رضوانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد:تهران و آنکارا در دهه های گذشته با اتخاذ رویکرد پراگماتیک سطح روابط خود را دوستانه نگه داشته اند و در برخی بزنگاه ها نیز از هم حمایت کرده اند.
ادامه مطلبحسین امیرعبداللهیان در یادداشتی در روزنامه ملیت ترکیه در آستانه سفر سید ابراهیم رئیس جمهوری کشورمان به آنکارا می نویسد: «سفر آیت الله دکتر رئیسی، رئیس جمهور اسلامی ایران به آنکارا به دعوت جناب آقای اردوغان، رئیس جمهور محترم ترکیه به منظور شرکت در هشتمین دور نشست شورای عالی همکاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه انجام می گیرد. سفر ریاست محترم جمهوری ایران در مقطع بسیار حساس فعلی که منطقهی آسیای غربی را در مرکز تحولات بیشماری قرار داده است، انجام می پذیرد. در چارچوب این سفر، سران دو کشور مسلمان، دوست و برادر پیرامون مسائل مهم و مورد علاقه مناسبات دوجانبه، منطقهای و موضوعات بینالمللی بحث و تبادل نظر خواهند نمود. قطعا این سفر تجلی بارز تمایل و اراده جدی سران دو دولت برای گسترش مناسبات در تمامی ابعاد آن است.»
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که ارمنستان در مجاورت آذربایجان، روسیه و ترکیه خود را تنها می بیند و احساس می کند باید یکی از کشورهای همسایه را در کنار خود داشته باشد، ایران نیز به دنبال آن است که در منطقه قفقاز حضور پررنگ خود را داشته باشد و از این منطقه سهم خود را ببرد. برقراری موازنه در روابط پیچیده موجود در منطقه قره باغ به ویژه که پای کشورهای غربی به خصوص فرانسه و امریکا نیز به این منطقه باز شده، به گونه ای که حداقل هزینه های این پیچیدگی متوجه تهران شود، از اهداف اصلی ایران در قره باغ است.
ادامه مطلبوی در پاسخ به پرسش دیگر دیپلماسی ایرانی مبنی بر این که شاهدیم دولت آذربایجان، به عنوان یک کشور اسلامی، بر خلاف جامعه جهانی و کشورهای اسلامی به دفاع و حمایت از اسرائیل در جنگ غزه پرداخته است، آیا این اقدام آذربایجان تاثیری بر روابط تهران و باکو می گذارد؟ گفت: «مساله فلسطین مساله مهمی است، طبیعتا ما از همه کشورهای اسلامی و غیراسلامی انتظار داریم با توجه به جنایاتی که رژیم صهیونیستی علیه ملت مظلوم فلسطین انجام داده است در روابط خود با این رژیم بازبینی کنند و از ابزارهای خود در این زمینه استفاده کنند. ما از کشورهای اسلامی و غیر اسلامی انظار داریم که با ابزارهایی که در اختیار دارند به رژیم صهیونیستی فشار بیاورند تا جلوی جنایت های این رژیم علیه ملت فلسطین گرفته شود. این یک انتظار کاملا انسانی و صلح طلبانه است. ما این انتظار را پنهان نمی کنیم. این انتظار ملت فلسطین نیز هست. ما همیشه تلاش کرده ایم که پژواک خواسته حق طلبانه و صلح طلبانه ملت فلسطین باشیم و در مجامع بین المللی این انتظار را نیز اظهار خواهیم کرد.»
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری خارجی دولت ترکیه در دو دهه حکمرانی اردوغان بهویژه در مسئله فلسطین و اسرائیل، بیشتر بر سیاست اعلامی نیرنگگونه استوار بوده است. فرآیندی که سیاست اعلامی انقلابی و اسلامی اردوغان در حمایت از آرمان آزادی قدس و فلسطین با تندی و تحکم موضع و سخن اردوغان علیه سران اسرائیل در رسانههای این کشور و جهان اسلام مورد استقبال و تشویق افکار عمومی قرار گرفته و فریب مسلمانان به خوبی اجرا میشود.
ادامه مطلبماریا فانتاپی و ولی نصر در یادداشت مشترکی می نویسند: اکنون که حمایت ایران، در تاب آوری و توانمندی نظامی حماس به حساب می آید، به نظر می رسد که توانمندی های نظامی منطقه ای خود ایران نیز کاملا قدرتمند باشد. تهران همچنین جسارت تازه ای را بروز می دهد. هرچند تهران به یک منازعه گسترده تر مایل نیست اما بر نمایش قدرت حماس حساب کرده و در حالی که حزب الله به تبادل آتش با اسرائیل ادامه می دهد و دیگر گروه های تحت حمایت ایران نیروهای آمریکایی را هدف می گیرند، هزینه ها و ریسک ها را افزایش می دهد.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی که پرسید با توجه به بحران موجود غزه آیا گفت وگوهای ایران با امریکا و کشورهای غربی برای رفع تحریم ها و بازگشت به برجام همچنان در جریان است و آیا تبادل پیام ها همچنان ادامه دارد یا خیر گفت:؟ «در این رابطه آقای وزیر امور خارجه هم توضیح دادند. ما تحول جدیدی نداریم، اما این مسیر باز است، گفت وگوهای با واسطه طبیعتا در نتیجه شرایط می تواند باشد، این مسیر بسته ای نیست و گفت وگوهای با واسطه هم می تواند در زمان های مورد توافق انجام بشود.»
ادامه مطلببه نظر می رسد که ترکیه و ایران در پی آن هستند که ببینند آیا همگرایی شان در غزه می تواند به حل و فصل پرونده های دشوار دوجانبه بینجامد. قرار است ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران اواخر این ماه به ترکیه برود.
ادامه مطلبحُسنی محلی، یکی از کارشناسان و روزنامه نگاران ترکیه که زاده سوریه است و چند سال قبل هم به خاطر انتقاد از سیاست خارجی ترکیه نسبت به سوریه بازداشت شده بود در شبکه تله ۱ با اشاره به حملات حماس و انهدام تانک های رژیم صهیونیستی می گوید که عملا جنگ یک ارتش منظم با نیروهای چریکی و نامنظم غیرممکن است. آیا محلی سپس این سوال را مطرح می کند که «چرا اسرائیل از حزب الله می ترسد» و سپس در پاسخ می گوید که «۲۰ تا ۳۰ هزار مبارز حماس در حال حرکت در زیر زمین هستند. حالا هرچقدر می خواهید بمباران کنید اما نابودی آنها غیر ممکن است». سپس کارشناس برنامه می گوید «به این جبهه کنونی جبهه شمال را هم اضافه کنید»! آن زمان چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آن زمان اسرائیل کجا را بمباران خواهد کرد؟!
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نطر می رسد آنچه باکو و آنکارا را می تواند در ارتباط با کوریدور زنگزور به تنظیم رفتار در قبال ایران وادار کند بیش از هر چیزی وابسته به بازگشت ایران به نرم های جهانی است. در صورت بازگشت ایران به جامعه جهانی و سیاست های ایجابی در منطقه، تهران می تواند با پشت سر گذاشتن همه سنگلاخ های پیش رو منافع خویش را نه در قفقاز بلکه در تمام عرصه ها با تلاش و با مد نظر قرار دادن ظرفیت های خویش و دیگران تامین کند.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فارع از شیفتگان و دشمنان و رقبای اردوغان در داخل ایران و خاورمیانه، باید گفت که رئیس جمهوری ترکیه با وجود نقاط ضعفی که دارد، در نگاه کلی و در قامت رهبری ترکیه طی دو دهه گذشته در ابعاد داخلی و خارجی کارنامه موفق داشته و اگر هموزن آتاتورک نباشد، کمتر کسی در تاریخ معاصر ترکیه هموزن او بوده است.
ادامه مطلبعلی سعادت آذر در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی نسبت به رفتارهای دولت ترکیه در قبال مساله فلسطین می گوید: بنده معتقدم چنین تاکتیک های گذرایی از طرف ترکیه عمق چندانی نخواهد داشت و به تغییر رفتار جدی تر در قبال اسرائیل منجر نمی شود. بر اساس تجربه، تحلیل های موجود از سیاست خارجی عملگرای ترکیه، این گونه بر می آید که هر دو ورق بازی اسرائیل – فلسطین روی میز سیاست خارجی ترکیه قرار دارد. منافع اقتصادی و گاه نظامی ترکیه با اسرائیل، حجم بالای سرمایه گذاری های دو کشور و به ویژه یهودیان در ترکیه، سهم قابل توجه یهودیان در بازار گردشگری ترکیه و تبادلات در زیرساخت های نظامی دو کشور همگی بیانگر یک واقعیت است که سیاست خارجی ترکیه از مسیر "موازنه نیروهای بالقوه" در صحنه بین الملل خارج نخواهد شد.
ادامه مطلبسید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انعطاف پذیری در سیاست خارجی بخصوص در تعامل و مشارکت با کشور همسایه و برادر و قدرتمند ترکیه و رسیدن به «مخرج مشترک» کمک کننده به ترفیع جایگاه غرب آسیا در دریای مدیترانه و متعاقبا احیای حقوق فلسطین است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: پروژه شرق به غرب که برای ایران اهمیت به سزایی دارد برای عراقی ها اولویت ندارد. بلکه از این فراتر، آنها پروژه شرق به غرب ایران را رقیبی برای جاده توسعه خود می دانند. حتی اگر بنا باشد این پروژه مکمل پروژه جاده توسعه باشد، باز هم برای عراقی ها اولویت، جاده توسعه است و شاید بعدها به فکر پروژه شرق به غرب و اتصال به سوریه بیفتند.
ادامه مطلبدر حاشیه نشستهای گروه بیست در دهلی نو در ابتدای سپتامبر امسال، رقابت بر سر جغرافیای گذرگاههای زمینی و دریایی وارد مرحلهای جدید و بی سابقه در سیاست بینالملل شده است. بر اساس دیدگاه آمریکا، هدف از پروژه گذرگاه «هندی» بستن راه به روی پروژه چینی معروف به «کمربند و جاده» است.
ادامه مطلبمحمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حوزه ی تمدنی ایران که جغرافیایی مشخص چه از نظر تاریخی و چه از نظر مردمی، فرهنگی و زبانی دارد، اساساً جمهوری اسلامی هیچ دخالتی نکرده است. با وجود اینکه جمهوری اسلامی تنها دولتی بود که کشورش بیشترین قرابت هویتی را با افغانستان داشت اما در قبال تغییر دولت در افغانستان و تشکیل مجدد امارت طالبان، مطلقا نظاره گر بود تا بازیگرانی همچون پاکستان نقش اصلی را ایفا کنند. حتی در قبال حق آبه ی هیرمند نیز کاملاً محجوب به حیا و با گذشت بوده است. در مورد جنگ بین دولت باکو و ارمنستان بر سر آرتساخ، مطلقا هیچ دخالتی نکرد، حال آنکه حتی با دولت الهام علیاف که تمایلات کاملاً ضد ایرانی دارد، تنها به سبب مسلمان بودنش، همدلی داشت. حتی پس از فروپاشی شوروی با وجود اینکه عده ای در اران و شروان، به خصوص تالش ها خواهان الحاق مجدد به ایران بودند اما از آن زمان تا کنون دولت جمهوری اسلامی ایران هرگز ادعایی بر قفقاز نداشته است.
ادامه مطلبسید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مورد رفتار ولادیمیر پوتین در مورد قفقاز «گیج» هستیم، در حالی که این همه در اوکراین به روسیه کمک کردیم؛ می بینیم که پوتین در ارمنستان با ترکیه، آذربایجان و غرب همراهی می کند؟
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: تا پیش از این، از آغاز انسداد ارتباط جمهوری خودمختار با خاک اصلی جمهوری آذربایجان از سالهای ۱۹۸۸ به بعد تا کنون، با گذر از قلمرو جمهوری اسلامی ایران بر قرار می شد و می شود که آذری ها با استفاده از این فرصت، بین دو سو ارتباط برقرار می کردند (و اکنون نیز برقرار می کنند) و هیچگاه قدردان ایران هم نبوده اند.
ادامه مطلبفرزاد رمضانی بونش در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران هر چند با راه اندازی کریدور راه آهن و یا اتوبان مخالفت ندارد، اما از هرگونه تغییر ژئوپلیتیک و تغییر مرزها جلوگیری میکند. مسلما اگر آنکارا و باکو احساس کنند تهران در موقعیتی نیست که قدرت را در قفقاز جنوبی حفظ کند، به پیشروی در ارمنستان و بدست گرفتن استان سیونیک دست میزنند، در این شرایط ایران واکنش های بسیار سختی خواهد داشت و آن را فاجعهای ژئوپلیتیکی میبیند.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همان طور که ایالات متحده با نقش فعال در سیاست اروپایی مانع اتحاد میان روسیه و اروپا شد، ترکیه هم با وارد شدن به سیاست کشورهای ترک قصد دارد تا مانع از اتحاد ایران با قفقاز و آسیای میانه شود. این ها سرزمین هایی هستند که ایران بدون آنها هیچ وقت نمی تواند قدرت اصلی خود را بازیابد. بدون این سرزمین ها ایران یک کشور باقی می ماند و برای عرضه خود به عنوان تمدن با مشکل مواجه می شود. هدف این برنامه بیرون نگه داشتن ایران است و بیرون ماندن ما هم تنها کمکی به آن برنامه است!
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با آغاز جنگ اوکراین روسیه ناگزیر شد که همه انرژی خود را در اوکراین متمرکز کند و باتوجه به اینکه جنگ اوکراین به صورتی که روسیه تصور میکرد پیش نرفت و روسیه عملاً در جنگ اوکراین وارد یک باتلاق ژئوپلیتیک شد حضور روسیه در منطقه قفقاز و حتی در سوریه کاهش پیدا کرد. این مسئله به این منجر شد که ترکیه با خیال راحتتری برنامههای منطقهای خود را بهوسیلهی جمهوری آذربایجان در منطقه قفقاز بهپیش ببرد و جنگ اوکراین عملاً چند فرصت طلایی را در اختیار ترکیه قرار داد.
ادامه مطلبرئیس بخش همکاری های اقتصادی وزارت امور خارجه روسیه گفت: «تا آنجا که ما می دانیم، ترکیه با علاقه فراوان بریکس را نظاره و رصد می کند.»
ادامه مطلببیش از ۶۵ درصد جمعیت خاورمیانه را جوانان زیر ۳۰ سال تشکیل می دهند که در دوره ای ناآرام و پراضطراب در سطح بین المللی و منطقه ای رشد کرده اند و شخصیت آنها شکل گرفته است. آنها در عصر تحول علمی و فناوری عظیمی رشد کرده اند که توانایی ها و امکانات منحصر به فردی در اختیار آنان قرار داده است. قدرت محاسباتی و مخابراتی گوشی های هوشمند آنها فراتر از قدرت محاسباتی اولین سفینه هایی است که به سوی کره ماه پرتاب شدند. این مسئله به آنان احساس اعتماد به نفس داده است و منتظر نقش آفرینی در تصمیم گیری ها و مشخص کردن مسیر و کسب دستاوردهای سریع هستند.
ادامه مطلبواشنگتن تنها با دید شک و نگرانی به پیوستن ریاض به ائتلافها و محورهای جدید نگاه میکند حتی اگر تظاهر کند به گامهای عربستان برای پیوستن به گروه بریکس بیتوجه است.
ادامه مطلبعابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد علیف گرفتار یک خطای شناختی نسبت به قدرت بازیگری جمهوری اسلامی ایران در خصوص تحولات منطقه ارس شمالی است. ترکیه، ناتو و رژیم صهیونیستی که در پشت سر علیف او را دچار این وضعیت کرده اند به دنبال اجرای یک سناریوی تکراری هستند و آن هم تبدیل آذربایجان برای ایران به سان اوکراین برای روسیه به عنوان یک سرعت گیر و زخم چرکین. اما نکته ای که این بازیگران از آن غفلت کرده اند قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران و نفوذ معنوی ایران در بین مردم آذربایجان است.
ادامه مطلبیوری لیامین، خاورشناس و کارشناس نظامی روس استدلال کرد که در اصل، ایران می تواند بدون مداخله مستقیم و درگیری «روی زمین» با استفاده از زرادخانه موشکی و هوایی خود عمل کند. بسیار تردید دارم که باکو به خاطر سیونیک وارد درگیری نظامی آشکار با ایران شود.
ادامه مطلبفرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تلاش محور ترکی – غربی برای راه اندازی کریدور زنگزور یا دالان تورانی به واسطهی اشغال بخشی از سرزمینهای ارمنستان، تلاشی است برای تحت کنترل قرار دادن و تسلط بر مسیر شرق به غرب جهان که میتواند در آینده دسترسی چین یه اروپا و آفریقا را فراهم کند. به بیان دیگر میتوان گفت که شکل دادن دالان تورانی و تثبیت آن به عنوان اصلی ترین مسیر دسترسی چین به آفریقا و اروپا، ابزاری است برای جلوگیری از ایجاد نظم جدید شرقی که از چین آغاز شده است.
ادامه مطلبترکیه به هر طریق ممکن، از راه ها و ابزارهای مختلف تلاش می کند تا با جمعیت ترک زبان ساکن در کشورهای مختلف همکاری کند، ناسیونالیسم، ترک گرایی را القا کند و عضویت در یک ملت بزرگ را ایجاد کند.
ادامه مطلبسید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی می نویسند: دیپلمات فرانسوی در لندن که یک بار گفت: «با توجه به تونل قطار بین لندن و پاریس و تعداد زیاد ملاقات ها و رفت و آمد هیات های متعدد میان دو کشور اصلا احساس نمی کنم در لندن هستم و فکر می کنم در پاریس هستم.» باید چنین جنسی از روابط میان کشورهای منطقه به وجود آید. به ویژه که سه کشور ایران، ترکیه و عربستان سه ثقل اصلی غرب آسیا محسوب می شوند.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره درگیری هایی که در شهر کرکوک میان حزب دموکرات کردستان و نیروهای الحشد الشعبی روی داده است و این که آیا در مذاکرات و توافقات امنیتی ایران و عراق آیا توافقی در این زمینه شده بود یا خیر گفت: «ما در امور داخلی عراق هیچ مداخله ای نداریم. دولت عراق مسئول امنیت و ثبات در این کشور است. با توجه به سوابق ناامنی هایی که در این کشور شاهد بودیم دولت عراق توانسته است خود به مسئولیت خود عمل کند و برای تامین امنیت در کشور خود با موفقیت اقدام کند. درباره تحولات اخیر در کرکوک نیز طبیعتا دولت عراق به مسئولیت خود عمل می کند. کما اینکه الآن هم دیدیم که به مسئولیت خود عمل کرد و برای حل و فصل مشکل پیش آمده در آنجا اقدام کرد. آنچه برای ما اصل است حمایت از ثبات و امنیت عراق است و ما هیچ دخالتی در امور داخلی عراق نکرده و نخواهیم کرد.»
ادامه مطلب