آیا ترکیه تا قطع کامل روابط با اسرائیل پیش خواهد رفت؟
رئیس جمهور ترکیه برای جلوگیری از جذب بیشتر رأیدهندگان به حزب «رفاه جدید» و با توجه به سرد شدن روابطش با امریکا، سیاست خود علیه اسرائیل را تشدید کرده است.
ادامه مطلبرئیس جمهور ترکیه برای جلوگیری از جذب بیشتر رأیدهندگان به حزب «رفاه جدید» و با توجه به سرد شدن روابطش با امریکا، سیاست خود علیه اسرائیل را تشدید کرده است.
ادامه مطلبترکیه در حال اجرای تدارکات لازم برای تغییر قانون اساسی است که در ماههای آینده در پارلمان مورد بحث قرار خواهد گرفت.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت حزب عدالت و توسعه ترکیه AKP نمونه برجسته سیاسی سازی اقتصاد است که مداخله در اقتصاد را با نیت و هدف تضمیتن و تثبیت بقای حکمرانی خود در سپهر سیاسی و اجتماعی ترکیه در دستورکار حاکمیت بیش از دو دههای خود داشته است. این حزب به رهبری رجب طیب اردوغان از ابتدا بر اساس تغییر و بهبود اقتصاد ترکیه، رشد اقتصادی، توسعه کشور همراه با افزایش رفاه شهروندان در فضای سیاسی این کشور ظهور کرده است. این حزب نخستین بار در انتخابات ۲۰۰۲ به کسب پیروزی کم نظیری موفق شد که نوار پیروزی آن تاکنون ادامه دارد.
ادامه مطلببرخی از تحلیلگران این تغییر و تحول را رای تنبیهی رای دهندگان و اعتراض آنها به سیاست های دولت ترکیه و حزب حاکم در زمینه های مختلف قلمداد و در عین حال تاکید کردند شهروندان ترکیه از وضعیت دشوار اقتصادی از جمله افزایش نرخ تورم و کاهش نرخ لیر که ترکیه چندین سال است با آن دست و پنجه نرم میکند، شکایت دارند به طوری که این اوضاع بر جنبههای مختلف زندگی آنان تأثیر گذاشته است.
ادامه مطلبسعید سیفی و علی رضوان پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: انتخابات محلی ترکیه رئیس جمهور اردوغان را ناامید کرد. شکی نیست که سوء مدیریت اردوغان در اقتصاد، نیروی محرکه نارضایتی مردمی بوده است.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پذیرش شکست در انتخابات شهرداری های ترکیه توسط رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، نشانه بلوغ سیاسی رهبر حزب عدالت و توسعه و در عین حال اراده وی برای اصلاحاتی است که دلایل این شکست بوده است.
ادامه مطلببزرگترین شکست حزب عدالت و توسعه و رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه در انتخابات شهرداریها رقم خورد. شهروندان ترکیهای روز یکشنبه ۳۱ مارس برای شرکت در انتخابات محلی و شهرداریها در سراسر این کشور به پای صندوقهای رأی رفتند. بیش از ۶۱ میلیون شهروند ترکیهای در این انتخابات واجد شرایط رأیدادن بودند و ۳۴ حزب سیاسی در آن به رقابت پرداختند. براساس گزارش خبرگزاریهای دولتی ترکیه، میزان مشارکت در این انتخابات حدود ۷۷ درصد بود، این در حالی است که این میزان در انتخابات سال گذشته حدود ۸۷ درصد بوده است. نتایج این انتخابات، بدترین شکست برای اردوغان و حزب حاکم «عدالت و توسعه» در بیش از دو دهه اخیر محسوب میشود و میتواند نشاندهنده تغییر در چشمانداز سیاسی کشور ترکیه باشد. افزایش حمایتهای مردمی از حزب اسلامگرای «رفاه نوین» که موضعی تندتر از اردوغان علیه اسرائیل دارد نیز باعث شد که از میزان حمایتها از حزب «عدالت و توسعه» کاسته شود.
ادامه مطلبانتخابات شهرداریها از این جهت مهم است که منعکس کننده روحیه عمومی مردم نسبت به احزاب سیاسی است که سعی در بهرهبرداری از نتایج آنها دارند. به عنوان مثال، پیشرفت مخالفان دولت را به سمت انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری و پارلمان سوق میدهد.
ادامه مطلبعلیرضا سهرابی نور و زهرا فیروزی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگرچه برخی از صاحب نظران ادعا میکنند که اظهارات اردوغان بر جذب سرمایهگذاریهای خارجی ترکیه تأثیر منفی خواهد گذاشت، اما روابط اقتصادی ترکیه و اسرائیل همچنان ثبات داشته است.
ادامه مطلبناصرقلی سارلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از همان شب اعلام نتایج انتخابات، خواست تغییر در حزب اصلی اپوزیسیون بهویژه ازسوی هواداران جوانتر حزب جمهوری خلق به فریادی بلند تبدیل شد و اکرم اماماوغلو، شهرداری که محبوبیت بالایی درمیان این طیف هواداران دارد، کارزاری در فضای مجازی آغاز کرد برای تغییرات گسترده در این حزب.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فارع از شیفتگان و دشمنان و رقبای اردوغان در داخل ایران و خاورمیانه، باید گفت که رئیس جمهوری ترکیه با وجود نقاط ضعفی که دارد، در نگاه کلی و در قامت رهبری ترکیه طی دو دهه گذشته در ابعاد داخلی و خارجی کارنامه موفق داشته و اگر هموزن آتاتورک نباشد، کمتر کسی در تاریخ معاصر ترکیه هموزن او بوده است.
ادامه مطلببه گفته کمیسیون وضعیت اضطراری، حداقل ۱۲۵۶۷۸ کارمند دولتی پس از تلاش برای کودتا از کار برکنار شدند. بسیاری از آنها دستگیر و بعدا به حبس های طولانی مدت، عمدتا به خاطر جرائم تروریستی محکوم شدند. پس از کودتا، اردوغان وضعیت فوق العاده اعلام کرد و توانست چنین اقداماتی را اجرا کند. حدود یک چهارم (۴۳۸۶ نفر) از قضات و دادستان ها برکنار شده اند. تنها ۱۶۶ نفر از آنها بعدا اجازه بازگشت به خدمات دولتی را پیدا کردند. ۳۷۵۸ نفر از آنها دستگیر شدند. از آن زمان، حدود ۱۵۰۰۰ قاضی و دادستان عمومی جدید استخدام شده اند که می توانند توسط دولت کنترل شوند.
ادامه مطلبشواهد نشان می دهد که حرکت دو کشور به سوی عادی سازی روابط پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه، تسریع شده است. عوامل دیگری نیز در این زمینه نقش دارد مثل افزایش فشار مالی و اقتصادی بر مصر و خودداری هم پیمانان سابق (عربستان و امارات) از ادامه کمک های مالی مثل گذشته که موجب شده است قاهره به دنبال بازارهای جدیدی برای صادرات و کسب درآمد ارزی باشد.
ادامه مطلبعلی سعادت آذر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رجب طیب اردوغان و کابینه جدیدش در حالی قدم در پنج ساله ی بعدی سیاست در ترکیه می گذارند که انتخاب وزاری جدید و رفتن برخی نخبگان سیاسی کارآمد کمی غافلگیر کننده بود.
ادامه مطلبولی اله زرگری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حزب عدالت و وتوسعه به رهبری رجب طیب اردوغان در انتخابات دوم نوامبر ۲۰۰۲ با کسب ۳۴ درصد آرای شهروندان ترکیه به حزب حاکم این کشور تبدیل شد. در انتخابات بعدی در ۲۲ ژوئیه ۲۰۰۷ همین حزب با نزدیک به ۴۷ درصد آرا، قدرت خود را تثبیت کرد تا در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۱ میزان آرای خودش را به ۵۰ درصد برساند و این امر همچنان ادامه دارد؛ این وضیعت به طورطبیعی تا ۵ سال آینده ادامه خواهد داشت. حتی اگر در انتخابات ۱۴ می ۲۰۲۳ هم اکثریت اش را از دست می داد باز هم یکی از بزرگترین احزاب سیاسی این کشور می توانست در سپهر سیاسی این کشور به ایفای نقش بپردازد.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقتدارگرایی که اردوغان در ترکیه پیاده کرده، تحریف نظم لیبرالی است که امریکا آن را خطوط کلی یک دنیای تحت رهبری این نظم تعریف می کند. در حالی که ترکیه تحت کنترول اردوغان، کماکان به سیاست های اقتدارگرایانه ادامه می دهد، نظم لیبرال تحت امریکا، در بسیاری از نقاط جهان طرفدارانش را از دست داده و جایگزینی همانند مدل شرقی یافته است.
ادامه مطلبمیرزه رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تاثیر پیروزی حزب عدالت و توسعه در منطقه نیز حائز اهمیت است. اما شکست این حزب در منطقه بسیار مؤثر خواهد بود شاید شاهد جبهه گیری های جدید در منطقه باشیم. به طور کلی شکست اردوغان موازنه و ثبات را در هم خواهد کوبید.
ادامه مطلبپارادوکس این انتخابات اینجاست: اردوغان کشور را در بدترین بحران اقتصادی در ۲۵ سال اخیر فرو برده و با یک سیاست نرخ بهره سرسختانه حتی باعث تورم بالای ۱۰۰ درصد شده است. او مسئول فساد و تمرکز بیش از حد دولتی است. در فاجعه زلزله، دولت اردوغان نشان داد که قادر به واکنش سریع نیست. با این حال تقریبا نیمی از ترک ها دوباره او را انتخاب کردند. به ویژه در مناطق زلزله زده رای بالایی که او کسب کرد شگفت انگیز بود.
ادامه مطلبعلی سعادت آذر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برای گذر از اردوغان به گفتمانی مسلط و مورد پذیرش نیاز است و تنها با جمع شدن چند سیاستمدار ضد و نقیض در کنار هم چاره ساز نیست. آنچه در هیاهوی انتخاباتی ترکیه گذشت نشان داد که این کشور آماده گذر از اردوغان نیست و کاریزمای این فرد بزرگتر و قدرتمندتر از عدالت و توسعه اوست.
ادامه مطلبجمیله کدیور در یادداشتی می نویسد: گذشته از تکه پرانی های انتخاباتی، این انتخابات که از سوی محافل مختلف سیاسی و رسانه ای به عنوان مهمترین انتخابات سال ۲۰۲۳ جهان تلقی شده است، بدون شک نه فقط برای ترکیه، منطقه، کشورهای همسایه و جهان اهمیت دارد، بلکه شخص رجب طیب اردوغان پس از دو دهه حضور در راس قدرت، سخت ترین مبارزه انتخاباتی و بزرگترین چالش پیش روی رهبری خود را در۲۰ سال اخیر تجربه می کند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتخابات ترکیه در ۱۴ می ۲۰۲۴ که انتخاب رئیس جمهوری ترکیه را به دور دوم انتخابات در ۲۸ می معطوف کرده، در کشورهای همسایه دارای واکنشهای مختلف بوده است. واکنشهایی که در تضاد با یکدیگر نیز قرار داشته و رویکردهای خوشبینی و بدبینی افراطی را نمایان ساخته است.
ادامه مطلبانتخابات پیش رو بسیار حساس و پرهیجان است که نتیجه آن می تواند تاثیری عمیق بر سرنوشت ترکیه بگذارد.
ادامه مطلبنظرسنجی ها نشان می دهد که این دو نامزد همتراز هستند، بنابراین کشیدن شدن انتخابات به دور دوم پیش بینی می شود. اردوغان از آن دسته افرادی نیست که حاضر باشد، به راحتی قدرت را رها کند، او دارای اختیارات فوق ریاست جمهوری است، او در انجام هر کاری آزاد است. پس از برگزاری دور اول، توازن ممکن است، به نفع اردوغان نیز تغییر کند، اما همه چیز بستگی به این دارد که دو نامزد دیگر چگونه از آرای خود و آرای رای دهندگان استفاده کنند.
ادامه مطلبعایشه زاراکول و سید رحمان موسوی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: بسیاری از ناظران بین المللی به طور قابل درک نسبت به پیروزی اپوزیسیون یا بهتر بگوییم اینکه اردوغان اجازه شکست را خواهد داد، تردید دارند. به هر حال، رهبرانی که این همه قدرت جمع میکنند، تمایلی به کنار گذاشتن آن ندارند اما به رای دهندگان اپوزیسیون هشدار داده می شود که امید خود را از دست ندهند.
ادامه مطلبنیوشا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بهطورکلی پس از مبارزه انتخاباتی، سیاست خارجی ترکیه در صورت پیروزی اردوغان احتمالا به برنامه فعلی یعنی سیاست خارجی فعال، عملگرایانه و قاطع خود در قبال رقبای منطقهای (ایران، عربستان و اسرائیل)، روابط نزدیک با روسیه و حضور نظامی در درگیریهای منطقهای ادامه خواهد داد. از سوی دیگر اگر حزب رقیب پیروز شود، باید تغییر به سمت یک سیاست خارجی غرب محور را شاهد باشیم که بر همکاری اقتصادی و حل دیپلماتیک مناقشات با هدف ترویج حل مسالمت آمیز درگیریها و کاهش تنش بین کشورهای منطقه تاکید میشود.
ادامه مطلبانتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه در اواسط ماه مه برگزار می شود و ممکن است اوضاع برای رجب طیب اردوغان سخت شود. مایر روت باور ندارد که حزب عدالت و توسعه همراه با حزب راست افراطی MHP آرای کافی را برای اکثریت در پارلمان به دست آورند. اینکه آیا خود اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری در مقابل کیلیچداراوغلو شکست خواهد خورد یا خیر، هنوز یک نتیجه قطعی نیست، زیرا کیلیچدار اوغلو رهبر قدرتمندی نیست.
ادامه مطلبمحمد مسجدجامعی در یادداشتی می نویسد: استفاده از کلمه «گسل» در بحث حاضر، بدان معنی نیست که امنیت و تمامیت ترکیه تهدید میشود. ترکیب دولت ـ ملت در ترکیه بهخوبی شکل گرفته و این کشور یکی از باثباتترینها در منطقه ماست. در اینجا گسل معنایی متفاوت دارد با آنچه مثلا در سودان وجود داشت و به جدایی جنوب سودان از سودان انجامید؛ و یا موجب جدایی تیمور شرقی از اندونزی شد و یا ممکن است در دارفود سودان اتفاق بیفتد و به تجزیه مجدد این کشور بینجامد. حتی در اینجا گسل به معنای گسلی نیست که بین کاتولونیا و اسپانیا، یا باسک و اسپانیا، یا بخش فیلامان بلژیک و بلژیک، یا اسکاتلند و انگلستان وجود دارد. در تمامی این موارد، گسلها بهمراتب جدیتر و نیرومندتر از گسلی هستند که در ترکیه شاهد هستیم.
ادامه مطلبحامیان دونالد ترامپ در ایالات متحده آمریکا و حامیان ژائیر بولسونارو در برزیل، شکست نامزد خود را در انتخابات ریاست جمهوری نپذیرفتند و به خشونت متوسل شدند. اردوغان نیز از نظر خط مشی و گرایش سیاسی به پوپولیسم راستگرایانه، به این دو شبیه است.
ادامه مطلبهرچه به موعد انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه نزدیک تر می شویم رقابت های سیاسی داغ تر، حساس تر، پیچده تر و حتی خشن تر می شود. این خشونت، هم در سطح کلامی بین نامزدها دیده می شود و هم طرفداران هر نامزد دست به اقدامات خشونت آمیزی علیه ستادهای دیگر رقبا می زنند که نشان از اوج گیری فضای دو یا چندقطبی در ترکیه مشابه با انتخابات سال ۲۰۲۰ آمریکا می دهد. اگر این رفتارها به نام دموکراسی، انتخابات و اهمیت به رای مردم انجام می شود که اما در لایه های عمیق تر عملا گفتمان دموکراسی خواهی و خشونت پرهیز را به محاق برده و نوعی زورآزمایی خشونت آمیز را تداعی می کند. از این رو هر نامزد برای رسیدن به قدرت خود مجاز به انجام هر کار و گفتن هر کلامی می داند. کما اینکه در این باره رجب طیب اردوغان با به کاربردن الفاظی توهین آمیز از رقیب اصلی خود انتقاد کرده و در ادامه جریان اپوزیسیون نیز شکل گیری حملاتی علیه کمپینهای انتخاباتیشان را گزارش کردهاند.
ادامه مطلبابوالقاسم قاسم زاده در یادداشتی می نویسد: احزاب مخالف اردوغان با سکوی مخالفت استمرار با «اسلامگرایی» در تعریف دولت ترکیه، در خارج از کشور، هواداران بیشتری دارند. اما این تفاوت به لحاظ عددی و کمی در شرایطی تعیین کننده خواهد شد که رقابت نهایی آرای انتخاباتی در داخل کشور بسیار نزدیک به هم شود.
ادامه مطلب