محافل سیاسی ایرانی به این باور رسیده اند که واشنگتن با توجه به سرگرم بودن به پیامدهای جنگ اوکراین و فشارهای اسرائیل و افزایش هراس هم پیمانانش در خاورمیانه از تبدیل شدن مجدد تهران به تهدیدی برای منافع و ثبات آنها، تمایلی به دستیابی به توافق در شرایط کنونی ندارد.
ادامه مطلب
موضع رسمی اسرائیل، مخالفت با توافق هسته ای تازه ای با ایران است اما بطور غیررسمی فکر می کند که بودن یک توافق بهتر است تا نبود آن.
ادامه مطلب
هیئت های مذاکره کننده ایران و امریکا بی اعتمادی خود به یکدیگر را ابراز داشته اند. این عدم اعتماد به درخواست ایران برای دریافت ضمانتی کتبی از عدم خروج دولت های آتی امریکا از توافق هسته ای، منجر شده است. جمهوری اسلامی، برنامه هسته ای خود را کاملا غیرنظامی اعلام می کند و برنامه های موشکی و سیاست های منطقه ای خود را بخشی از گفت وگوهای وین و توافق هسته ای نمی داند.
ادامه مطلب
بایدن بر سر دو راهی قرار گرفته است. اگر او نتواند، توافق هسته ای را احیا کند، به عدم حل و فصل این مشکل از راه دیپلماسی متهم خواهد شد. اگر هم او این توافق را منعقد کند، به ضعف در برابر نظام دینی ایران متهم خواهد شد. بدین ترتیب، برای رئیس جمهوری امریکا، جبهه سیاست خارجی در عرصه خاورمیانه بسیار پیچیده است.
ادامه مطلب
تاثیر اعلام دستیابی به توافق هسته ای جدید با ایران بر منطقه، بدتر از تاثیر لشکرکشی آمریکا به عراق خواهد بود بنابراین منافع کشورهای خاورمیانه اقتضا می کند کشورهای منطقه، با تشکیل جبهه ای متحد، فشار بر دولت آمریکا را برای درک خطرات دستیابی به چنین توافقی، افزایش دهند.
ادامه مطلب
در جهان متفاوتی زندگی می کنیم، جهانی که روسیه و چین، قطعا خیرخواه آمریکا نیستند و جهانی که سعودی ها و اماراتی ها به تلفن جو بایدن آن هم در هنگامه بدترین بحران ژئوپولیتیک قرن ۲۱، جواب نمی دهند. اینجاست که چه بسا دولت آمریکا باید پیش از امضای دوباره برجام، کمی دقیقتر به پیامدهای گسترده تر توافق تازه با ایران بیندیشد.
ادامه مطلب
با توجه به چراغ سبز هم‌زمان تهران و واشنگتن به آتش‌بس در یمن، آن‌هم در بزنگاه توقف مذاکرات وین می‌توان روی تأثیرات این توافق بر روند مذاکرات احیای برجام تمرکز کرد.
ادامه مطلب
یک مقام ارشد دولت بایدن گفت که گفت وگوهای ادامه داری درباره چشم انداز تهدید ها وجود داشته است. مقام های آمریکایی هیچ گونه تعهدی از جانب آمریکا به یک طرح مشخص را تایید نکردند. وزارت امور خارجه اسرائیل از اظهار نظر در این زمینه خودداری کرد و وزارت دفاع اسرائیل هم به درخواست اظهارنظر بلومبرگ پاسخ نداد.
ادامه مطلب
روسیه برای به تاخیر انداختن امضای توافق هسته ای به بعد از عید نوروز در بیست و یکم ماه جاری دخالت کرده و خواستار توافق کتبی از سوی ایالات متحده شده که تصور می شود راه خود را پیموده تا از پیچیدگی های تحمیل شده از سوی مسکو در آخرین لحظات عبور کند.
ادامه مطلب
ولادیمیر ساژین می گوید که برجام یکی از مهمترین اسنادی بود که به حفظ پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای کمک کرد. این یک پیروزی برای دیپلماسی جهانی بشمار می رود. در حال حاضر، روند غنی سازی اورانیوم در ایران از سطح مشخص شده، بالاتر رفته و این امر باعث نگرانی تعداد زیادی از کشورهای غربی شده است.
ادامه مطلب
جواد عرب عامری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر هم خورد موازنه قدرت در روابط بین قدرت‌های بزرگ به دنبال تهاجم نظامی روسیه به اوکراین با هدف بی‌طرف‌سازی این جمهوری سابق اتحاد شوروی و ایجاد یک منطقه حائل بین روسیه و ناتو می‌تواند در بردارنده فرصت‌ها و تهدیداتی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد. اگرچه سخن گفتن از ورود جهان به دوران جنگ سرد در پی فروریختن دیوار اعتماد بین قدرت‌های جهانی کمی زود به نظر می‌رسد با این حال، به نظر می‌رسد یکی از نتایج حداقلی این رویداد را می‌توان ترک برداشتن اجماع جهانی قدرت‌های بزرگ پیرامون نظم موجود بین‌المللی در نظر گرفت.
ادامه مطلب
لاوروف روز شنبه گفت توافق با ایران در حال تکمیل شدن است؛ با این حال، "اخیرا مشکلاتی از نقطه نظر منافع روسیه به وجود آمده است". مسکو اکنون به «ضمانت‌های کتبی» از سوی آمریکا نیاز دارد که تحریم‌ها بر حقوق روسیه تحت توافق هسته‌ای تأثیری نخواهد گذاشت. اشاره وی به "همکاری های تجاری، اقتصادی و سرمایه گذاری نامحدود و همچنین همکاری نظامی – فنی با ایران" است.
ادامه مطلب
احیای توافق هسته‌ای به افزایش صادرات نفت ایران خواهد انجامید. این می‌تواند کاهش بهای فزاینده نفت خام و بنزین را به همراه داشته باشد.
ادامه مطلب
دانی سیترینوویچ که از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ رئیس بخش پژوهشی اطلاعات ارتش اسرائیل بود، می گوید: "فشار حداکثری، ترورها و حملات خرابکارانه اسرائیل، هیچ کدام تاثیری نداشتند و تنها کاری که کردند این بود که برنامه هسته ای ایران را به پیش راندند. اکنون گزینه دیگری نداریم و نگرانی من این است که اسرائیل و ایران در آینده نزدیک در مسیر برخورد قرار گیرند."
ادامه مطلب
دستاورد مرحله کنونی مذاکرات وین این بود که آمریکا و ایران توانستند بحران مذاکره مستقیم بین خود را مهار کنند و درباره مسائل مورد اختلاف به تفاهم برسند بدون آن که به روسیه که قصد داشت نقش میانجی را بین دوطرف بازی کند، فرصت اعمال نفوذ بدهند. به همین علت بود که میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین از امکان توافق نکردن در آینده نزدیک سخن می گوید زیرا احساس می کند مسکو کنترل اوضاع را کاملا در دست ندارد و ایران دیگر بر مذاکره غیرمستقیم با آمریکا اصرار نمی کند و آمریکا نیز تمایل دارد پرونده اختلاف با ایران را ببنددد تا بتواند به تنش های فزاینده در شرق اروپا در مرز روسیه و اوکراین بپردازد.
ادامه مطلب
از اواخر نوامبر، مذاکره کنندگان در تلاش برای یافتن راه حل بوده اند. بر اساس این توافق، ایران متعهد می شود که برنامه هسته ای خود را به شدت محدود کند و تحت نظارت بازرسان بین المللی باشد؛ در مقابل، تعدادی از تحریم های اقتصادی علیه تهران برداشته می شود. اولین پیامد آن که برای تهران بسیار مهم است: وجوه نفتی مسدود شده ایران در حساب های خارجی آزاد می شود؛ کارشناسان این مبالغ را بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار تخمین می زنند.
ادامه مطلب
تنش غرب با روسیه ممکن است دولت آمریکا را به سوی لغو تحریم های ونزوئلا سوق دهد و توافق با ایران در وین نیز موجب لغو تحریم های این کشور خواهد شد. با این حال تاثیر لغو تحریم های ایران و حتی تحریم های ونزوئلا بر بازار نفت در کوتاه مدت، اندک خواهد بود. دنیا به نفت این دو کشور در میان مدت و درازمدت نیاز دارد بنابراین انتظار نمی رود با لغو تحریم این دو کشور، قیمت جهانی نفت، کاهش یابد.
ادامه مطلب
اکنون دولت بایدن با گزینه دشواری روبه روست؛ اگر به برجام بازگردد – با حمایت کشورهایی که در پیشبرد گفت وگوها مشارکت داشته‌‌اند – بدیهی است که باید تحریم‌های یکجانبه اعمال شده توسط دولت ترامپ را لغو کند. این بدون شک انتقاد شدید جناح راست را به همراه خواهد داشت. اما عدم بازگرداندن برجام ریسک بدتری را به همراه دارد: مسابقه‌ای که در آن عربستان سعودی، ترکیه و شاید سایر کشورهای منطقه، سلاح‌های هسته‌ای خریداری یا تولید کنند.
ادامه مطلب
قطعا کشمکش های داخلی در آمریکا ارتباطی با ایران ندارد ولی آنچه در واشنگتن می گذرد حاوی این پیام برای ایران است که چالش خروج مجدد آمریکا از توافق، همچنان پابرجا است. به این ترتیب ممکن است ایران به فشار بر دولت بایدن برای تضمین خارج نشدن مجدد آمریکا از برجام ادامه دهد یا این که خواستار منفک شدن تحریم های اقتصادی از برنامه هسته ای خود دشود یا این که به تقویت توانایی های هسته ای خود به طور محرمانه ادامه دهد تا اگر رئیس جمهور بعدی آمریکا از برجام خارج شد، اهرم های فشاری برای مقابله با واشنگتن در اختیار داشته باشد.
ادامه مطلب
در ایران، تصمیم گیرنده رهبر این کشور است که می تواند مشروعیت لازم برای این تصمیم سیاسی فراهم کند. اما مسئله این است که آیا دولت جو بایدن می تواند تصمیمی سیاسی بدون در نظر گرفتن حساسیت های داخلی و خارجی اتخاذ کند؟
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: شوک‌آور خواهد بود اگر به رغم همه خوش‌بینی‌ها، در آخرین لحظه دوباره به اختلافات گذشته بازگردند. بدیهی نیز آن است که طرف‌های ایرانی و امریکایی آمده‌اند که توافق را به یکدیگر هدیه کنند. این هدایا که مقدمات آن با چاشنی اقدام دولت «جو بایدن» در بازگرداندن برخی معافیت‌های تحریمی ایران در جمعه گذشته همراه شده، فضای روابط تهران و واشنگتن را تا حدودی تلطیف کرده است؛ اگرچه استقبال تهران از این اقدام سرد بود و خواستار انعطاف بیشتر از واشنگتن شد، اما در تشویق تهران برای توافق بی‌تأثیر نمی‌تواند باشد.
ادامه مطلب
اگر هدف ایران از مذاکرات هسته ای، لغو تحریم های آمریکا باشد تا مزایای آن به ویژه در زمینه اقتصادی نصیب روسیه و چین شود، طرف های غربی با این مسئله کنار نخواهند آمد چرا که یکی از مهمترین انگیزه غربی ها از توافق هسته ای با ایران، برخورداری از فرصت های سرمایه گذاری و اجرای پروژه های بزرگ اقتصادی در بازار ایران و جلوگیری از افتادن تهران به دامان چین و روسیه است.
ادامه مطلب
به نظر می‌رسد که چین حمایت اقتصادی خود از ایران را مشروط به این کرده که تهران، دست کم در بلندمدت، به دنبال احیای برجام باشد. این معامله‌ای هوشمندانه است. اگر چین خرید نفت از ایران را افزایش نمی‌داد، تهران مدت‌ها پیش به این نتیجه می‌رسید که ادامه مشارکت در برجام دیگر هیچ مزیتی اقتصادی ندارد.
ادامه مطلب
در حالی که گفت وگوهای وین برای بازگشت به توافق هسته‌ای به امیدواری می‌رسد، مخالفان برجام همگی به صف شده‌اند.
ادامه مطلب
روح اله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در چالش امنیتى مداوم خود با غرب سعى می کند از کارت ایران استفاده کند و از این دریچه امتیازاتى به‌دست آورد. بنابراین مسکو به روابط عادى تهران با دنیاى غرب تمایلى ندارد و مطلوبِ خود را در ادامه تنش ایران و غرب می داند چراکه از دل این تعارضات می تواند به نفع پیشبرد اهدافش در مقابل غرب استفاده کند.
ادامه مطلب
کمال الزغول، پژوهشگر تاریخ آمریکا در گفت وگو با شبکه اسکای نیوز عربی ابراز عقیده می کند که آرامش ناپایدار و بی ثبات است و به همین سبب هنوز سخن گفتن درباره شکل توافق زود است، زیرا مذاکرات در پشت درهای بسته درباره سه محور در جریان دارد که شامل محور تضمینهای آمریکا به ایران مبنی بر عدم خروج مجدد از توافق، محور لغو محدود و نه کلی تحریم ها یعنی تحریم هایی که دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ تحمیل کرد و آخرین مورد، محور نظارت میدانی بر تاسیسات هسته ای ایران است.
ادامه مطلب
سهراب علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ادراک راهبردی و انتظارات طرف های برجامی در مذاکرات وین امروز در وضعیت بسیط قرار دارد و آنچه این این رویکردهای بسیط را در تلاقی منافع ملی در کنار هم قرار خواهد داد، نگاه متوازن و رویکرد جدید بین المللی گرایی و تعامل هوشمند ایران به منظور بهره گیری از سازه های قدرت ملی برای کاهش تهدیدات در محیط امنیتی، تداوم تعاملات اقتصادی و نهایتا حفظ پیگیری منافع ملی است.
ادامه مطلب
باید اذعان کرد که تهران در برابر شرایطی که آن را از سیستم بانکی و بازارهای بین المللی منزوی می کند، توانایی نسبی را برای مقاومت نشان داده است. راهبرد «نگاه به شرق» با تقویت مشارکت با چین، روسیه و همسایگانش در آسیای مرکزی، این کشور را به راه اندازی اقتصاد مقاومتی قادر کرده است.
ادامه مطلب
ایران حتی در زمان جنگ عراق بر ارزش‌های خود پایبند ماند، حال آنکه آمریکا اینگونه نبوده است. من باور دارم که ایران در پی تولید سلاح هسته‌ای نیست.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: هم اروپا و هم روسیه و چین ترجیح می دهند پرونده هسته ای ایران در همین وضعیت فعلی خود باقی بماند، فقط به دنبال راهکاری باشند برنامه هسته ای ایران بیش از این توسعه نیابد، به ایران بیش از حد و توانایی اش فشار نیاید تا دیگر تاب و توان تحمل تحریم ها را نداشته باشد، ایالات متحده نیز به مرحله ای نرسد که بخواهد پرونده هسته ای ایران را مسکوت بگذارد. یعنی به قول معروف استخوان لای زخم بماند. چرا که نمی خواهند به این زودی ها وارد اولویت ایالات متحده یعنی تقابل واشنگتن با مسکو و پکن بشوند.
ادامه مطلب