احیای برجام

هجدهمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم در سال یازدهم

همکاری امنیتی با غرب باید برای ایران منفعت داشته باشد

ایرانی ها حاضر نیستند رایگان به غربی ها و منافع آنها خدمت کنند. یکی از مهمترین این منافع بازگشت ایران به جامعه جهانی و تبدیل شدن آن به یک رکن و یکی از پایه های مهم خاورمیانه است، طوری که ایرانی که از خودش حمایت می کند بتواند این احساس لازم را داشته باشد که به نفعش است برای مردم و جامعه جهانی در برابر جریان ها و سازمان های تروریستی سنی پیرامون آن و در منطقه اش نیز دفاع کند. البته ایران حمایت از شیعیان خود و شیعیانی که در میان کشورهای با اکثریت سنی حضور دارند را مسئولیتی مهم برای خود می داند.

ادامه مطلب

تلاش برای جلوگیری از توافق

آیا اسرائیل می‌داند با سیاست‌های ضدایرانی فاجعه‌بارش چه می‌کند؟

از دیدگاه ایالات متحده/اسرائیل، زمان برای دستیابی به یک راه حل سریع و در نتیجه توقف پیشرفت های هسته ای ایران، دست کم تا پس از انتخابات ۱ نوامبر اسرائیل و انتخابات میان دوره ایالات متحده در ۸ نوامبر، به پایان رسیده است. مساله ایران تاثیر قابل توجهی در سیاست اسرائیل دارد. در ایالات متحده، پرونده هسته ای ایران یک موضوع مهم، اما نه تاثیرگذار، قلمداد می شود که بسیاری از رهبران با نفوذ سیاسی به ویژه در کنگره، کاخ سفید و وزارت امور خارجه به آن توجه دارند.

ادامه مطلب

مذاکرات هسته ای، در آستانه شکست

ایران شمشیر داموکلس را نمی پذیرد

در فوریه، زمانی که ابراهیم رئیسی و امانوئل مکرون، روسای جمهوری ایران و فرانسه، تلفنی صحبت می‌کردند، سه‌چهارم مکالمه حدود دو ساعته آنها، فقط بر موضوع پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متمرکز بود که ایرانی‌ها آن را با شمشیر داموکلس مقایسه می‌کنند.

ادامه مطلب

ضررهای دو طرف در صورت عدم رسیدن به تفاهم

چرا توافق هم به سود ایران است هم امریکا

اما زیان بعدی امضا نشدن توافق، بسیار بیشتر از فوایدی است که ایران و آمریکا از امضای آن به دست خواهند آورد. اگر سود و زیان را هم ملاک قرار دهیم، آمریکا و ایران به سمت امضای توافق پیش خواهند رفت چرا که پیامدهای امضا نشدن آن برای هر دو طرف سنگین است. 

ادامه مطلب

اسرائیل در انتظار تحقق آرزوی خود

احیای برجام، شاید ۲۰۲۳ اگر دیر نشده باشد

هیچ امتیازی برای دوران پس از انتخابات میان دوره ای آمریکا به امید حل و فصل این مشکلات معطل نمانده است. احیای برجام در سپتامبر یا اکتبر، هیچ هزینه ای برای دولت بایدن در انتخابات آینده و رقابت بر سر کرسی های سنا نخواهد داشت. اگر این توافق، پیش از انتخابات نوامبر احیا نشود، احتمالا کار به سال ۲۰۲۳ می کشد و چه بسا که آن زمان، برای بازگشت به برجام بسیار دیر باشد.

ادامه مطلب

بودن برجام بهتر از نبودن آن

آیا مذاکرات شکست می خورد؟

برجام یک قطعه مهم در معماری امنیتی است که بر اساس معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای ساخته شده است.

ادامه مطلب

با هدف جلوگیری از تشدید فشارها بر پرونده خود

حسابی که چین روی توافق هسته ای جدید با ایران باز کرده است

محاسبات چین درباره ایران تغییر پیدا خواهد کرد اگر توافق جدید صورت گیرد. به دور از تهدید ناشی از تحریم‌ها، چین سرمایه‌گذاری خود را در ایران افزایش خواهد داد و نفوذ خود را در این کشور و خاورمیانه تعمیق خواهد بخشید.

ادامه مطلب

سه عامل موثر در پیچیده تر شدن مذاکرات

انتظار برای توافق تا سراب زمستان

سید قائم موسوی در یادداشتی می نویسد: امید به زمستان اروپا، خوش‌بینیِ مفرطی ایجاد کرده است که کِش دادن مذاکرات به اخذ امتیازات حداکثری منجر خواهد شد. فارغ از اینکه طرف اصلی مذاکرات اروپا نیست و آمریکا بر اساس نیاز اروپا سفرهٔ استغاثه پهن نخواهد کرد. این مازاد بر این واقعیت است که پاشنهٔ آشیل کنونی اروپا گاز است و جمهوری اسلامی خود در زمستان‌ها در این وادی، کُمیتش می‌لنگد.

ادامه مطلب

از پرونده هسته ای تا حل اختلافات ترکیه و سوریه

سپتامبر، ماه حل اختلافات بزرگ

ماه سپتامبر پیش رو ماه حوادث و یکسره کردن موضوعات گفته شده است و بر اساس نتایج آنها منطقه وارد دوره‌ای تازه و نقشه سیاسی جدیدی می‌شود.

ادامه مطلب

همه چیز به زودی مشخص می شود

طرفین به فینال رسیده اند: یا شکست یا توافق

ایران براساس توافقنامه، برنامه هسته ای خود را به حالت قبلی باز خواهد گرداند. پس از لغو محدودیت ها، ایران می تواند، عرضه نفت خود را افزایش دهد، اما از سال آینده، این افزایش تاثیر چندانی در بازار جهانی نخواهد داشت.

ادامه مطلب

امریکا زیاد هم نمی تواند امیدوار باشد

سه کلید برای رمزگشایی موضع ایران درخصوص مذاکرات هسته ای

بعد از پنج روز مذاکره اظهارات مذاکره‌کنندگان هیچ تغییر واقعی در مواضع اصلی را ثبت نکرد. ایران همچنان آمریکا را مسئول توقف اجرایی کردن توافق و نیز روند احیای آن می‌داند و آمریکا همچنان می‌گوید ایران باید توافق ارائه شده را قبول کند؛ زیرا پیشنهاد دیگری وجود ندارد. نتیجه دور اخیر مذاکرات با خوش‌بینی بیش از حد در خصوص توافق تناقض دارد. به این ترتیب که انریکه مورا دستیابی به توافق نهایی را مسئله چند روز دانسته بود.

ادامه مطلب

نفت و گاز برگ برنده تهران

تنها عاملی که می تواند توافق هسته ای را به مدار برگرداند

بسیار محتمل است که توافق تازه ایران و ایالات متحده بشکه های نفت را وارد بازار کند و این افزایش عرضه قیمت های کنونی بالای نفت را بشکند. به گفته یک منبع نزدیک به وزارت نفت ایران درصورت رسیدن به توافق، ورود نفت ایران به بازار خیلی بیشتر از آمار اعلامی است. 

ادامه مطلب

خواسته ای مطابق با نیازهای اقتصادی

چرایی تضمین خواهی ایران

در واقع همه کسانی که در موضوعات بین‌المللی و دیپلماسی دستی بر آتش دارند، می‌دانند در این حوزه نمی‌توان هیچ چیزی به عنوان تضمین پایدار و واقعی از طرف مقابل گرفت و کشورها بر اساس منافعی که در زمان و مکان مشخص دارند، تصمیم به ادامه حضور در یک قرارداد و توافق می‌گیرند یا برعکس از آن خارج می‌شوند. با وجود این، چرا ایران دنبال «تضمین» است و این تضمین چه می‌تواند باشد و چه فایده‌ای دارد؟

ادامه مطلب

در نهایت به کجا خواهد رسید؟

توافق هسته‌ای روی ریل مذاکرات

آمریکا به دنبال جایگزین انرژی بعد از اعمال تحریم روسیه است در نتیجه سفر بورل به تهران گواهی تمایل آمریکا برای بازگشت ایران به بازار جهانی انرژی و از میان بردن بن بست مذاکرات هسته‌ای است؛ چرا که هدف نخست آمریکا امروز محاصره اقتصادی روسیه و ایجاد شکاف میان این کشور و اروپایی است که بر مسکو برای تامین منابع انرژی اتکا دارد. از این رو آمریکا به ایران برای ازسرگیری فروش نفت به صورت علنی قبل از فصل زمستان نیاز دارد به ویژه که مسکو کاهش صدور گاز به اروپا را آغاز کرده است.

ادامه مطلب

رضایت طرف ها برای نشستن پشت میز مذاکره

بازگشت امید به فضای مذاکرات

علی موسوی خلخالی می نویسد: توافق باید ظرف چند هفته آینده به دست آید، در غیر این صورت هر چه به زمان انتخابات میان دوره ای کنگره امریکا نزدیک می شویم، مذاکرات پیچیده تر خواهد شد و خصوصا طرف امریکایی بیش از پیش تحت فشار تحولات درونی خود قرار خواهد گرفت و چه بسا بعد از آن دیگر تن به مذاکره ندهد.

ادامه مطلب

تداوم طناب کشی ها در دو راهی سخت

ایران؛ امتیاز دادن‌هایی به رنگ قرمز!

سیاست تعیین خط قرمز که در موضع مذاکره کنندگان ایرانی به شکلی پررنگ دیده می شود، موجب شده است امتیازاتی که ایران می دهد هم امتیازاتی «به رنگ قرمز» باشد. این امتیاز دادن های مکرر منعکس کننده میزان نیاز تیم مذاکره کننده ایرانی به کسب هر گونه دستاوردی است به ویژه که به قدرت رسیدن جریان محافظه کار در برابر جریان منتسب به حسن روحانی، با وعده پایداری و رد هرگونه سازش در برابر غرب و در همان حال، کسب دستاوردهایی در زمینه احقاق حقوق ایران و لغو تحریم های اقتصادی همراه بود که دیگران موفق به کسب آن نشده بودند. 

ادامه مطلب

سه ترمز پیش روی رئیس جمهوری امریکا

عواملی که جلوی توافق بایدن با ایران را می گیرند

اگرچه مجموعه‌ای از مشکلات توسط تهران و شرایط سیاسی ایران ایجاد شده، اما یک سری موانع به سیاست امریکا مرتبط است و دست واشنگتن را می‌بندد. 

ادامه مطلب

دشمنی با تهران ادامه خواهد داشت، چه با برجام چه بدون آن

ترور، خرابکاری و فشار دیپلماتیک؛ جنگ مضحک اسرائیل با ایران

یوناتان فریمن، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه عبری بیت المقدس، می گوید که ما در واقع در یک جنگ چند بعدی هستیم. در ماه‌های اخیر، اسرائیل از تمام نفوذ خود برای مذاکرات بین غرب و ایران بر سر توافق هسته‌ای استفاده می کند و هر کاری را برای تأثیرگذاری بر نتیجه آن انجام می‌دهد.

ادامه مطلب

همه آنچه باید درباره نظر اسرائیلی ها دانست

شکاف در رهبری اسرائیل بر سر برجام

مقام های ارشد امنیتی و اطلاعاتی اسراییل نمی توانند به اجماع برسند که بودن یا نبودن توافق هسته ای، کدامش برای اسرائیل بهتر است.

ادامه مطلب

تلاش دوحه برای احیای برجام

حضور انریکه مورا در تهران، مکمل تلاش شیخ تمیم برای از سرگیری مذاکرات وین

سیدجلال ساداتیان در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که سفر نماینده اتحادیه اروپا به تهران اگرچه پیش از سفر امیر قطر انجام شده است، اما بی شک مکمل تلاش دیپلماتیک دوحه است. یعنی ابتدا به ساکن مورا با سفر به تهران خواسته های غربی ها را به ایران منتقل کرده است و در ادامه شیخ تمیم با حضور در تهران، بستر برای پذیرش آن را فراهم می کند. 

ادامه مطلب

بازگشت به برجام برگ برنده دموکرات ها در انتخابات میاندوره ای کنگره

تعلل بایدن در توافق با ایران ثابت خواهد کرد توافق با جمهوریخواهان بهتر است

دموکرات ها به جای آن باید نگاه متفاوتی داشته باشند و آن را آزمونی برای توانایی شان در اجرای سیاست خارجی ببینند. اگر نتوانند افتضاحی را که دونالد ترامپ بر جای گذاشته، جبران کنند، برای ایران و دیگر کشورها ثابت خواهد شد که تنها توافقی که ارزش پیگیری دارد، توافقی است که با جمهوریخواهان به دست آید. اگر قرار است هیچ توافقی با یک رئیس جمهوری دموکرات، در زمان حضور یک جمهوریخواه در کاخ سفید دوام نیاورد، چرا باید وقت و سرمایه سیاسی را در تعامل با دموکرات ها هدر دهیم، همان بهتر که منتظر ورود یک جمهوریخواه به کاخ سفید بمانیم.

ادامه مطلب

انتظار افزایش رایزنی ها ظرف روزهای آینده

به اعتقاد ناظران هنوز برای توافق امید هست

هنری راوم می گوید که انتظار دارد در هفته های آینده، انرژی زیادی توسط میانجی ها، بویژه اروپایی ها و البته کشورهای منطقه، صرف یافتن راهی خلاقانه برای ختم این داستان بشود.

ادامه مطلب

احتمال توافق از ۹۵ درصد به ۵۰ درصد کاهش یافته است

ظاهرا اسرائیل توانسته نظر امریکا برسر سپاه را تغییر دهد

دستیار نفتالی بنت می گوید: ظاهرا آمریکا از حذف نام سپاه از فهرست تروریستی، عقب کشیده و این یک دستاورد دیپلماتیک برای اسرائیل است. البته این به معنی جلوگیری از توافق هسته ای با ایران نیست.

ادامه مطلب

پیامدهای احتمالی احیای برجام برای ترکیه

چرا آنکارا از نتیجه بخش بودن مذاکرات وین می ترسد؟

احیای توافق هسته ای ایران ممکن است به مبادلات تجاری بین ترکیه و ایران رونق چشمگیری بدهد ولی از نظر امنیتی و همچنین از نظر رقابت منطقه ای، چالش بزرگی برای آنکارا خواهد بود. 

ادامه مطلب

در صورت تداوم فشارها تهران کدام را انتخاب می کند

ایران در دو راهی غنی سازی بیشتر و گشایش اقتصادی

محافل سیاسی ایرانی به این باور رسیده اند که واشنگتن با توجه به سرگرم بودن به پیامدهای جنگ اوکراین و فشارهای اسرائیل و افزایش هراس هم پیمانانش در خاورمیانه از تبدیل شدن مجدد تهران به تهدیدی برای منافع و ثبات آنها، تمایلی به دستیابی به توافق در شرایط کنونی ندارد. 

ادامه مطلب

برای تلآویو توافق تازه ایران شاید بهتر از نبود آن باشد

قبول واقعیت برجام به رغم مخالفت های علنی اسرائیل

موضع رسمی اسرائیل، مخالفت با توافق هسته ای تازه ای با ایران است اما بطور غیررسمی فکر می کند که بودن یک توافق بهتر است تا نبود آن.

ادامه مطلب

اختلاف نظر ایران و آمریکا بر سر توافق هسته ای با وجود ادعای پیشرفت

بی اعتمادی عامل اصلی عدم توافق است

هیئت های مذاکره کننده ایران و امریکا بی اعتمادی خود به یکدیگر را ابراز داشته اند. این عدم اعتماد به درخواست ایران برای دریافت ضمانتی کتبی از عدم خروج دولت های آتی امریکا از توافق هسته ای، منجر شده است. جمهوری اسلامی، برنامه هسته ای خود را  کاملا غیرنظامی اعلام می کند و برنامه های موشکی و سیاست های منطقه ای خود را بخشی از گفت وگوهای وین و توافق هسته ای نمی داند. 

ادامه مطلب

حرکت کاخ سفید متوقف شده است

ایران و عربستان، مشکل اصلی بایدن

بایدن بر سر دو راهی قرار گرفته است. اگر او نتواند، توافق هسته ای را احیا کند، به عدم حل و فصل این مشکل از راه دیپلماسی متهم خواهد شد. اگر هم او این توافق را منعقد کند، به ضعف در برابر نظام دینی ایران متهم خواهد شد. بدین ترتیب، برای رئیس جمهوری امریکا، جبهه سیاست خارجی در عرصه خاورمیانه بسیار پیچیده است.

ادامه مطلب

نشست نقب و موضوع افزایش توانایی های تهران

نگرانی از توافق ایران و امریکا، کشورهای عربی را به نقب و شرم الشیخ کشاند

تاثیر اعلام دستیابی به توافق هسته ای جدید با ایران بر منطقه، بدتر از تاثیر لشکرکشی آمریکا به عراق خواهد بود بنابراین منافع کشورهای خاورمیانه اقتضا می کند کشورهای منطقه، با تشکیل جبهه ای متحد، فشار بر دولت آمریکا را برای درک خطرات دستیابی به چنین توافقی، افزایش دهند. 

ادامه مطلب

واشنگتن در موضع ضعف

برخلاف آنچه گفته می شود، مذاکرات وین ارتباط مستقیم با تحولات اوکراین دارد

در جهان متفاوتی زندگی می کنیم، جهانی که روسیه و چین، قطعا خیرخواه آمریکا نیستند و جهانی که سعودی ها و اماراتی ها به تلفن جو بایدن آن هم در هنگامه بدترین بحران ژئوپولیتیک قرن ۲۱، جواب نمی دهند. اینجاست که چه بسا دولت آمریکا باید پیش از امضای دوباره برجام، کمی دقیقتر به پیامدهای گسترده تر توافق تازه با ایران بیندیشد.

ادامه مطلب