امریکا و اروپا پیام‌های ایران را گیج‌کننده می‌دانند

نویسنده: لارا روزن Laura Rozen

دیپلماسی ایرانی: مقام های آمریکایی می گویند که درها را برای از سرگیری دیپلماسی هسته ای با ایران باز نگه داشته اند حتی در حالی که در پاسخ به هر سوالی در این باره که آیا برجام مرده است، به حاشیه می روند. چهار روز پیش، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به بی بی سی گفت که بایدن "هرگز نگفته که دیپلماسی مرده است. وی هرگز نگفت که امکان رسیدن به تفاهمی با ایران مرده است. در واقع ما بارها و بارها، درست عکس این را گفته ایم... البته می شود درباره مردن یا نمردن برجام، با کلمات بازی کرد. رئیس جمهوری آمریکا، من را منصوب کرده تا در پی حصول نتیجه ای دیپلماتیک باشم."

اکنون آیا معنی سخنان مقام های آمریکایی این است که به دنبال تدابیر دیپلماتیک غیربرجامی هستند تا ایران را از دستیابی به بمب هسته ای باز بدارند؟ و همچنین در این اثنا، همچنان نسخه ای از فشار حداکثریِ 2 را دنبال خواهند کرد؟ یک مقام ارشد دولت آمریکا می گوید که آنها هنوز هم به دنبال یک حل و فصل دیپلماتیک برای چاره کردن نگرانی های بزرگ مرتبط با برنامه رو به رشد هسته ای ایران هستند اما ایران تا به امروز، گفت وگوهای مستقیم را رد کرده است. این مقام آمریکایی افزود: "ما مکرر گفته ایم که به نظر ما، راه بهتر این است که با گفت وگوهای مستقیم این کار را تدبیر کنیم اما ایران همچنان رویگردان است. البته ما همیشه راه هایی را برای رد و بدل  کردن پیام با تهران داریم تا درباره آنچه منظور ماست، اشتباهی پیش نیاید بویژه در رابطه با تهدید علیه شهروندان آمریکایی، آزادی زندانیان ما که در بازداشت غیرعادلانه هستند و حمایت نظامی ایران از روسیه."

حتی در شرایطی که مقام های آمریکایی و اروپایی گفته اند که به باور آنها چشم انداز احیای برجام بسیار دور است، به نظر می رسد که مقام های ایرانی در این چند ماه مکرر تلاش دارند این ذهنیت را به مخاطب داخلی منتقل کنند که ممکن است گفت وگوهای هسته ای به زودی از سر گرفته شوند.

همان مقام ارشد آمریکایی در این زمینه می گوید: «برخی سخنان عمومی مقام های رسمی ایران در این باره که خواهان بازگشت به گفت وگوهای هسته ای هستند، "بسیار ناروشن و کاملا گیج کننده" است. مشکل اصلی این است که پس از موارد بسیار زیادی که ما به توافق نزدیک بودیم و ناگهان ایران پا پس کشید، اکنون بسیار دشوار است که بر بدبینی غلبه کنیم... ما قبلا هم شبیه این حرف ها را شنیده ایم. این بار چه چیز متفاوتی هست؟ تنها تفاوتی که ما می بینیم این است که شرایط، در کل؛ بدتر شده است. کارهای خود ایران موجب شده که تمرکز ما از گفت وگوهای هسته ای، متوجه ارسال پهپادها به روسیه برای به کارگیری علیه اوکراین بشود و همچنین متوجه برخورد خشونت بار آنان علیه مردم خودشان."

این مقام آمریکایی همچنین می گوید: «هیچ فشار حداکثری شماره دویی در کار نیست. دولت بایدن، یک دیپلماسی جدی را پیشنهاد می دهد. آمریکا و اروپا از هر زمانی در زمینه ایران با هم متحدتر هستند. تفاوت های زیادی (میان رویکرد ترامپ و بایدن) وجود دارد. ترامپ، برجام را کنار زد، ما تلاش کرده ایم که به آن باز گردیم. ترامپ فهرستی از درخواست ها را به ایران داد که اساسا به معنی تسلیم نظام بود اما برعکس ما مجموعه ای از درخواست های بسیار واقع بینانه را ارائه دادیم که از حمایت دیگر شرکای پنج به علاوه یک هم برخوردار شد تا ایران به پایبندی به الزامات خود بازگردد و از گشایش در تحریم ها برخوردار شود. به عبارت دیگر، ما به دیپلماسی باور داریم، ترامپ باور نداشت. نکته دیگر اینکه دولت ترامپ به تنهایی و یکجانبه اقدام کرد. ما با متحدان و شرکایمان یکدست هستیم، با اروپایی ها شاید از هر زمانی در گذشته، متحدتر هستیم. این نتیجه ماه ها دیپلماسی بردبارانه در تلاش برای احیای پیوندهایی است که دولت ترامپ به آنها صدمه زده بود. این است که هر وقت ایران به سراغ فرانسه، آلمان، بریتانیا یا خود ما می آید، یک پیام محکم و یکسان را می شنود."

منبع: دیپلماتیک / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11