چین و عربستان

نگاهی به آینده از دریچه زبان

تحول پارادایمی در سیاست آموزشی عربستان سعودی

حسن حمزه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دنیای پرتلاطم سیاست و اقتصاد بین‌الملل، گاهی تصمیماتی که در نگاه اول ساده و حتی کم‌اهمیت به نظر می‌رسند، می‌توانند نشانگر تحولاتی عمیق و استراتژیک باشند. استخدام ۱۷۵ معلم زبان چینی توسط عربستان سعودی، از این دست تصمیمات است. این اقدام، که در ظاهر تنها یک سیاست آموزشی به نظر می‌رسد، در واقع بازتابی از تغییرات بنیادین در نگرش استراتژیک ریاض به جهان پیرامون و جایگاه خود در نظم نوین جهانی است.

ادامه مطلب

ریاض پاپس کشید

وقفه در روابط چین با عربستان و متحدان عربش

مذاکرات در مورد توافقنامه تجارت آزاد بین چین و کشورهای شورای همکاری به علت ملاحظات عربستان سعودی متوقف شده است.

ادامه مطلب

پکن در دوراهی حفظ منافع و رقابت با امریکاست

تلاقی خط قرمزها و انتخاب‌های پیش روی چین

محسن مفیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین می‌داند که قدرت آن بیش از آن بزرگ شده است که بتواند به رویکرد اقتصادی خود ادامه دهد. پکن بالاخره مجبور است دست به انتخاب‌های سخت راهبردی زده و در منازعات بین‌المللی نقش مؤثری ایفا کند. در غیر این صورت گمانه‌زنی در مورد رویکرد احتمالی آن در آینده به تنش‌های فعلی با ایالات ‌متحده اضافه خواهد کرد.

ادامه مطلب

در حالی که بن سلمان دوست شی جین پینگ شده است

برنامه بایدن برای محدودکردن نقش چین در عربستان و خلیج فارس

به رغم نشانه های آشکار از عقب نشینی نظامی آمریکا از منطقه، ایالات متحده به آسانی از خلیج فارس دست نمی کشد. دولت بایدن طرح تازه ای را ابداع کرده که هدف آن تاثیرگذاری و نتیجه گیری بیشتر با امکانات کمتر برای مقابله با نفوذ چین در این منطقه است.

ادامه مطلب

خاورمیانه به مسیر جدیدی وارد شده است؟

نگاهی به سیاست خارجی جدید عربستان

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: تصور عربستان این است که حائز شرایط لازم برای تبدیل‌شدن به دروازه جهان عرب شده و از این طریق فرصت بی‌سابقه‌ای برای تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر خاورمیانه یافته است. اینکه سیاست داخلی و خارجی چنین کشوری در هر منطقه‌ای چگونه باشد، بی‌شک بر کل آن منطقه تأثیر می‌گذارد.

ادامه مطلب

امریکا دیگر مثل گذشته به خاورمیانه وابسته نیست

احساس ضعف کشورهای عربی نسبت به ایران

دکتر مهدی کردی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: عربستان سعودی در حال حاضر دارای ۲۵۱هزار نیروی زیر پرچم و ۳۲۵هزار نیروی ذخیره گارد ملی است. قطر دارای ۳۶هزار نفر نیروی زیر پرچم و ۱۴هزار و ۵۰۰ نفر نیروی ذخیره است. امارات دارای ۶۵هزار نفر نیروی زیر پرچم و ۹۰هزار نیروی ذخیره است. اما در مقابل جمهوری اسلامی ایران دارای ۶۱۰هزار نفر نیروی زیر پرچم و ۳۵۰هزار نفر نیروی ذخیره است. تنها مقایسه میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی حاکی از این است که حتی شمار نیروهای زیر پرچم ایران از تمام نیروهای زیر پرچم و ذخیره سعودی بیشتر است.

ادامه مطلب

تازه ترین نظرسنجی در پی جنگ اوکراین و عادی شدن روابط تهران و ریاض

نظر مردم عربستان نسبت به ایران، روسیه، چین و امریکا چیست؟

نیمی از مردم عربستان از "اسلام میانه" حمایت می کنند و چندان حمایتی به اعتراضات داخلی ایران یا جنگ با این کشور وجود ندارد در حالی که حمله نظامی امریکا و اسرائیل به ایران را بسیار خطرناک می دانند. افکار عمومی عربستان همچنین در قیاس با ۲۰۱۷، رویکرد بازتری نسبت به خوانش مدرن از اسلام دارند. اسلام "میانه" جذابیت دارد هرچند هنوز هم مخالفت هایی می شود.

ادامه مطلب

تحولی جریان ساز در غرب آسیا که چین بانی آن است

پیامدهای منطقه ای و بین المللی آشتی ایران و عربستان

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . اگرچه مذاکرات برای احیای روابط طرفین نزدیک به دو سال در جریان بود، اما سرانجام موفقیت چین در میانجیگیری و به نتیجه رساندن تلاشها برای آشتی دو قدرت اصلی منطقه، تحولی جریان ساز در غرب آسیا را کلید زد و به نظر می رسد این توافق و آشتی سیاسی، نه تنها در سطح منطقه، بلکه در مقیاس جهانی نیز دارای اثرگذاری خواهد بود.

ادامه مطلب

اشتباهات واشنگتن و تجدید نظر ریاض

ضربه ای که عربستان با توافق با ایران به امریکا زد

ولید فارس می نویسد: عربستان سعودی با امضای توافقنامه پکن اعلام کرد در مسائل حاکمیتی و دفاعی و دیپلماتیک، مستقل شده و قصد دارد روابطش با ایران را با شروطی که تعیین کرده است، عادی کند. پس از آن امارات متحده عربی و بحرین نیز اعلام کردند روابط خود با نظام بشار اسد را عادی خواهند کرد. کشورهای عربی همچنین مراودات اقتصادی با چین و روسیه و تدریجا ایران را گسترش دادند که این مسئله زلزله ای در دولت و کنگره آمریکا ایجاد کرد.

ادامه مطلب

بی اعتنا به امریکا و با تکیه بر ابتکار دیپلماسی خود

عربستان روی پا خود بر می خیزد

همچون بیشتر دیپلماسی ها، بسیاری از دستاوردهای این رویکرد سعودی هم، احتمالا نسبی است اما در سطحی خواهد بود که در دهه های اخیر دیده نشده است. سعودی ها، روی پای خود بر می خیزند.

ادامه مطلب

نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت گویی که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار گرفته است

چین بازیگر پرنفوذ جدید خاورمیانه / شانگهای پیمانی برای به چالش کشیدن نظم بین المللی تحت رهبری امریکا

جومارت اوتوربایف، نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت و گویی اظهار کرد: چرخش عربستان سعودی به سمت چین نشان دهنده نارضایتی این کشور از سیاست ایالات متحده است. اما این اولین بار نیست که سعودی ها از این رویکرد برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند. همین چند سال پیش، پیوستن عربستان سعودی، شریک استراتژیک دیرینه ایالات متحده آمریکا، به یک سازمان اقتصادی و امنیتی به رهبری چین و روسیه عملا غیرقابل تصور بود. با این حال، عربستان ماه گذشته یادداشت تفاهمی را امضا کرد که به آن، عنوان "شریک گفت وگو" در سازمان همکاری شانگهای اعطا شد.

ادامه مطلب

ادعایی که دیگر مصداق ندارد و نظریه های که ثابت شدند

پنج درس از نقش چین در عادی سازی روابط ایران و عربستان

سید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی مشترک در دیپلماسی ایرانی می نویسند: این جمله دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق ایالات متحده که همواره با تحقیر می گفت: «بدون حمایت آمریکا عربستان دوهفته دوام نمی آورد» ظاهراً دیگر مصداق ندارد و بی اعتباری آن اکنون ثابت شده است.

ادامه مطلب

سرنوشت دلار نفتی

عربستان دلارزدایی را کلید زده است

حداقل "دلار زدایی" از تجارت خارجی عربستان سعودی چه معنایی می تواند داشته باشد؟ اکنون ریال عربستانی به دلار متصل است، در حالی که در صورت شروع فروش جایگزین، ممکن است این طرح به یک سبد ارز تغییر کند. اتفاقا سیستم مالی یکی دیگر از کشورهای حاشیه خلیج فارس، کویت، این گونه عمل می کند. به گفته بسیاری از تحلیلگران، این می تواند آغاز پایان دلار نفتی و از این رو "امتیاز گزاف" دلار باشد.

ادامه مطلب

سود بیشتر برای چین و نگرانی برزیل

بحث گسترش بریکس با درخواست عضویت ایران و عربستان سعودی

گسترش این گروه به سود چین است چرا که دومین اقتصاد بزرگ جهان تلاش می کند مجموعه ای سیاسی را برپا کند که در سازمان ملل، صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و دیگر نهادهای بین المللی، با سلطه کشورهای توسعه یافته مقابله کند.

ادامه مطلب

با کاهش وابستگی امریکا به نفت عربستان

چین جایگزین ایالات متحده در خاورمیانه خواهد بود؟

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اولین سفر شی جین پینگ به عربستان سعودی در شش سال اخیر به محمد بن سلمان فرصتی داد تا به عنوان یک چهره مهم در امور جهانی، تأثیر خود را در صحنه بین المللی نشان دهد و میزبانی رئیس جمهور چین را به منزله پذیرش ریاض به عنوان مرکز منطقه ای برای نشست های ژئوپلیتیک جهانی تلقی کند.

ادامه مطلب

چه کنیم روابط پکن و کشورهای عربی تهدید نشود

مسئله چین و امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران

حسن کرمی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پرواضح است، افزایش روند حضور نظامی و فروش تسلیحات چین به اعضای شورای همکاری خلیج فارس بویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی، به معنای دخالت در ساختار امنیت منطقه ای و توازن قدرت به سود نظم سعودی‌محور و قرارگیری در صف‌بندی بلوک ضد ایرانی اعراب است. بر این اساس چنانچه جمهوری اسلامی ایران گام‌هایی اساسی و عقلانی اتخاذ نکند، الگوی امنیتی چین در تقابل با الگوی امنیتی جمهوری اسلامی ایران (توازن درون منطقه‌ای) قرار خواهد گرفت. به عبارت دیگر، در آینده‌ای نه چندان دور، فضای دشمنی بر مناسبات ایران و چین حاکم خواهد شد. 

ادامه مطلب

رفتار طبیعی روابط بین الملل

چرا از رفتار چین متعجب شدیم؟!

غلامحسین مصدق در یادداشتی می نویسد: محدودیت خود خواسته ما در روابط بین الملل ناشی از استراتژی قهر کردن با غرب و گذاشتن همه تخم مرغ ها در سبد شرق است. وقتی بدست خود امتیاز بزرگ رقابت برای حداکثر کردن منافع ملی را کنار می گذاری، شرکای محدود تجاری شما هم از فرصت طلائی خالی بودن میدان از رقیب آسوده خیال شرایط خود را به شما تحمیل خواهند کرد.

ادامه مطلب

تنش چقدر جدی است؟

روابط ایران و چین فردای دیدرا شی جین‌پینگ از ریاض

محجوب زویری، استاد تاریخ معاصر ایران و خاورمیانه در دانشگاه قطر گفت که احضار سفیر چین توسط وزارت امور خارجه ایران گامی دیپلماتیک در جهت بیان موضع و نشان دادن اعتراض خود بوده و پیامی دارد اما تهران و پکن اهتمام دارند که هیچ بحران سیاسی ای شدت نگیرد.

ادامه مطلب

بی معنی بودن مفهوم متحد استراتژیک در برابر مفهوم منافع ملی

چین و روسیه مثل غرب به منافع خود می اندیشند

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در جهان امروز تنها "موازنه سازی" و مفهوم موازنه حرف نخست را می زند، طرحی که عربستان سعودی با موفقیت آن را پیاده کرده است و از مزایای رابطه با غرب و شرق بهره می برد؛ به این شکل که بخشی از درآمد خود را از فروش انرژی به چین کسب می کند بخشی از تکنولوژی خودش را از چین وارد می کند، اما در عین حال اسلحه را از غرب خریداری می کند، بخشی از سرمایه گذاری خود را در غرب انجام می دهد و توانسته است یک نمونه موفق در زمینه موازنه سازی عمل کند. سیاست خارجی ترکیه نیز به این شکل عمل می کند و هم با چین مبادلات تجاری دارد و هم صادرات خودش را به غرب انجام می دهد.

ادامه مطلب

تقویت وابستگی های متقابل شی جین پینگ با سفر به ریاض

عربستان در همکاری با چین دنبال تضعیف امریکا نیست

مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پر واضح است که عربستان با تقویت روابط خود با چین به هیچ عنوان در فکر کمرنگ شدن نقش آمریکا در روابط خود نیست البته این توافق شاید نوعی واکنش به نحوه دیپلماسی دولت بایدن به نوع تعامل با سعودی ها باشد لیکن چین بزرگترین شریک اقتصادی آمریکاست و همین چین در سال ۲۰۲۰ رتبه نخست شرکای اقتصادی اروپا را بدست آورد، باید پذیرفت که تامین منافع اقتصادی تعیین کننده سیاست خارجی  پکن است لذا بنظر نمی آید واشنگتن هم نسبت به ایجاد وابستگی های متقابل اقتصادی پکن با هم پیمانان منطقه ای خود ناراضی باشد و نه عربستان در سیاست خارجی خود آمریکازدایی کرده و نه واشنگتن بن سلمان را مجازات و یا حذف خواهد کرد و آمریکا همچنان متحد امنیتی و سیاسی راهبردی عربستان در منظقه خواهد ماند و چین نمی‌تواند این خلاء را پر کند.

ادامه مطلب

لزوم کمی صبر برای مشاهده اقدامات بعدی

مناسبات جدید بن سلمان با چین بازی با آتش است؟

بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: قبل از ارزیابی های شتابزده پیرامون مناسبات تازه شکل گرفته میان عربستان و چین، به عبارت بهتر میان بن سلمان و شی جین پینگ، بهتر است بیشتر صبر و تامل کنیم و کمی هم منتظر تحولات بعدی بمانیم. دنیای عرب، رهبران با رویکردهای سیاسی متغیر، نامتعادل و غیرهنجارمند با تقدیرهای سیاسی متفاوت، کم به خود ندیده است.

ادامه مطلب

سوغات چینی

تعاملات بین المللی وقتی که در سه کنج گیر افتاده باشیم

محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: آیا مقامات باید از مواضع چین شگفت زده شوند؟ نه واقعاً، بلکه باید از سیاست های خود و عواقب آن متحیر شوند. ما تا مادام که در روابط بین الملل، خود را در سه کنج گیر انداخته ایم هیچ طرف معامله یا رابطه سیاسی به جز سوء استفاده از روابط و بهره برداری دور از ترحم، فکری به مخیله اش راه نمی دهد.

ادامه مطلب

جذابیت‌هایی که پکن را منطقه کشانده است

خاورمیانه چینی

سهراب انعامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازماندهی سیاستگذاری چینی در دهه۹۰ میلادی به این رهیافت راهبردی معطوف شد که اگر چین خواهان دستیابی یه قدرت فزاینده با ویژگی چالشگری در مقابله با امریکا است باید بنیان های قدرت اقتصادی خود را از طریق تضمین امنیت انرژی تقویت کند و چین در این چارچوب به دنیال گزینه هایی است که نفت ارزان قیمت از طریق مسیرهای مختلف و متنوع به این کشور سرازیر شود. بر این مبنا، چینی ها طی این سال ها تلاش کرده اند تا حضور و نفوذ خود را در مناطق مهم انرژی جهان افزایش داده و روابط و مناسبات راهبردی خود را با کشورهای ضامن امنیت انرژی افزایش دهند.

ادامه مطلب

امریکا نظاره‌گر کاهش نفوذ در منطقه

ریاض چگونه بدون روگردانی از واشنگتن به پکن نزدیک شد؟

در خلال سفر شی جین پینگ به ریاض در روز چهارشنبه گذشته، کاخ سفید اعلام کرد که از نفوذ فزاینده چین در خاورمیانه آگاه است و به گفته او این موضوع برای حفظ نظم بین المللی نامناسب است.

ادامه مطلب

عدم توازن در سیاست خارجی منشأ تمام خسارات است

دو راهی بزرگ برای مسئولان ایرانی بعد از بیانیه چین و شورای همکاری

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: شگفتی این مواضع چین وقتی روشن‌تر می‌شود که بدانیم در بیانیه مشترک بایدن و شورای همکاری که در سفرش به عربستان در ۱۷ جولای ۲۰۲۲ منتشر شد، نه سخنی از جزایر ایرانی است و نه از اتهاماتی مشابه علیه ایران.

ادامه مطلب

چین نه با ایران نه با هیچ کس دیگر دشمنی ندارد

سفر شی جینپینگ به ریاض و پیام روشن به ما

سید علی موسوی خلخالی می نویسد: اینکه گمان می کنیم با تداوم دشمنی های خود با غرب و عدم حل مشکلات کهنه خود با آن، می توانیم به پشتوانه چین به این شیوه خود ادامه دهیم اشتباه است. برای چین دلیلی ندارد که بخواهد در کنار ایران در برابر غرب و متحدانش از جمله عربستان سعودی و کشورهای عربی دیگر و اروپا بایستد. چینی ها درک نمی کنند چرا باید به خاطر ایران با عربستان، اروپا یا هر کشور دیگری مقابله کنند در حالی که بهترین روابط و منافع را با آنها دارند. به عبارت دیگر چینی ها همان طور که دوست ما هستند دوست دیگران هم هستند. هیچ دشمنی هم نه با ما دارند و نه با دیگران.

ادامه مطلب

اقتصاد مقدم بر ایدئولوژی

چرا چین عربستان را به جای ایران انتخاب کرده است؟

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید گفت که امروزه در عرصه سیاست بین الملل اقتصاد حرف نخست را می زند، بدیهی است که چین نیر در منازعات و اختلافات بین المللی و منطقه ای طرف کشوری را بگیرد که اقتصاد قوی تر و مبادلات بیشتری با آن داشته باشد.

ادامه مطلب

در سایه نیاز به انرژی

خاورمیانه به صحنه مناقشه آمریکا و چین تبدیل خواهد شد؟

این روایت رو به رشد در جامعه سیاست خارجی امریکا وجود دارد که خاورمیانه نقطه اشتعال رقابت جهانی احتمالی میان واشنگتن  و پکن خواهد بود، زیرا حضور چین در منطقه مشهود است.

ادامه مطلب

سفری که موفق نبود

درس عبرت تلخ بایدن از سفر به خاورمیانه

در نشست هفته گذشته با  اعضای کشورهای عضو شورای همکاری خلیج  فارس، مصر، عراق و اردن، رئیس جمهوری آمریکا گفت: شجاعت، از خود گذشتگی و فداکاری آمریکایی های خدمت کرده در خاورمیانه همچون فرزندم، سرگرد بیو بایدن و دوران خدمت وی در عراق، مورد ستایش آمریکایی هاست. چنین سخنانی مورد ستایش و تایید مخاطبان آمریکایی خواهد بود اما این گونه سخنان به خشم و نارضایتی گسترده مردم خاورمیانه و قربانیان جنگ های به راه افتاده بر پایه اسناد دروغین همچون کسب جنگ افزار های کشتار جمعی توسط صدام حسین و کمک وی به تروریست ها توسط امریکا در عراق می انجامید. جنگ عراق به ایجاد بحران غذایی و قحطی و جان باختن صدها هزار شهروند عراقی و آوارگی میلیون ها نفر دیگر شد. 

ادامه مطلب

واگرایی فزاینده میان ایالات متحده و متحدان کلیدی اش

بن زاید و بن سلمان، پوتین را بیشتر از بایدن دوست دارند

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، انسانی احساساتی، آشفته حال و اغلب نزدیک بین است. او مورد توجه بایدن قرار نگرفت. با این حال معتقد است که وجهه بین المللی اش را می تواند به عنوان یک اصلاح طلب نجات دهد. به رغم اینها، بن سلمان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری را تحسین می کند و حتی از برخی جهات از او الگو می گیرد. مرد قدرتمندی که قدرت خود را استوار کرده و استراتژی های غیر متعارف و نامتقارن را دنبال می کند. الیگارش های روس همواره در دبی مورد استقبال بوده اند. امارات به طور مخفیانه اجازه ایجاد یک پایگاه نظامی چین در خاک خود را داده است. تماس امارات با بشار اسد متحد کلیدی پوتین در منطقه نیز اقدام دیگری بود که به مذاق ایالات متحده خوش نیامد.

ادامه مطلب