اهداف و پیامدهای راهبردی توافق اخیر امریکا و عربستان بر امنیت منطقه ای جدید
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی فهرستوار ۱۷ نکته از سفر محمد بن سلمان به امریکا و توافقات او با امریکاییها را برشمرده است.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی فهرستوار ۱۷ نکته از سفر محمد بن سلمان به امریکا و توافقات او با امریکاییها را برشمرده است.
ادامه مطلب
بهرام امیر احمدیان در یاددداشتی می نویسد: ماهیت سوداگرانه رئیس جمهوری آمریکا زمانی که پای منافع اقتصادی پیش می آید، از بن سلمان به عنوان یک شاهزاده استقبال به عمل می آورد تا بتواند به وعده ای که عربستان برای سرمایه گذاری در آمریکا داده است، دست یابد و آن را عملی سازد.
ادامه مطلب
احمد رشیدی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: واشینگتن با به کارگیری همزمان دیپلماسی جبر علیه تهران و دیپلماسی جذب نسبت به ریاض، در حال اجرای راهبردی دوسویه برای تثبیت هژمونی خود در خاورمیانه است.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: از منظر استراژیست های امریکایی پس از ۷ اکتبر و به خصوص پس از جنگ ۱۲ روزه موازنه قدرت در خاورمیانه به سود اسرائیل تغییر یافته اما مدل مطلوب امریکا در خاورمیانه ساختاری از قدرت متوازن شده میان ترکیه، عربستان و اسرائیل است. در این مثلث اسرائیل نقش قاعده مثلث را ایفا می کند یعنی در ابعاد امنیتی و نظامی نسبت به عربستان و ترکیه برتری دارد اما این برتری نباید به هژمونی تبدیل شود.
ادامه مطلب
هیچ داده عمومی شناختهشدهای وجود ندارد که ادعای رئیس جمهور آمریکا در مورد تماسهای مداوم با تهران یا تمایل ایران برای انعقاد یک توافق کوتاهمدت با واشینگتن را تأیید کند. تهران همچنان بر غنیسازی اورانیوم در داخل ایران و حذف برنامه موشکی از مذاکرات اصرار دارد.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این توافقات عربستان را به قطب اصلی ثبات منطقهای تبدیل میکنند، هرچند ریسکهایی مانند تنش با اسرائیل و نگرانیهای اشاعه فناوری به چین، ثبات بلندمدت را تهدید میکنند.
ادامه مطلب
فرهاد قادری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: ین دیدار نه تنها بر تحولات منطقهای سایه افکند، بلکه نشان داد که قواعد بازی در عرصه سیاست خارجی آمریکا، به ویژه در قبال شرکای سنتی، در حال تغییر بنیادین است.
ادامه مطلب
روابط آمریکا و عربستان به شتابی واقعی نیاز دارد، نه صرفاً مجموعهای از معاملات تجاری و ادامه گفتوگوها درباره عادیسازی روابط با اسرائیل.
ادامه مطلب
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: سودان نباید بار جاهطلبیهای منطقهای عربستان و امارات را بهتنهایی تحمل کند. این کشور امروز آزمونی است برای بلوغ سیاسی و اخلاقی جوامع منطقهای و نهادهای بینالمللی، آزمونی که با تأمین فوری حفاظت از غیرنظامیان و پاسخگویی به عاملان خشونت آغاز میشود.
ادامه مطلب
کامران کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: محمد بن سلمان در شرایطی با دستورکار اصلی امضای یک پیمان دفاعی غیرحزبی، خرید جنگندههای نسل پنجم و بازآرایی روابط چند دههای ریاض و واشینگتن در بستر شکافهای چندقطبی با منطق اقتصاد سیاسی بینالمللی راهی کاخ سفید شده که مولفه امنیت نقش کلیدی برای پروژه چشم انداز ۲۰۳۰ این کشور بازی میکند. در این چیدمان؛ بن سلمان دو هدف اصلی اقتصادی و امنیتی با تاثیر و تاثر ژئوپلتیک را دنبال میکند.
ادامه مطلب
واشینگتن اینستیتیوت در گزارشی با بهره گرفتن از نظرات شش کارشناس برجسته حوزه خاورمیانه سفر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به ایالات متحده را بررسی کرده است.
ادامه مطلب
هستی عظیمی بهنمیری و خدایار سعید وزیری در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: بازار جهانی بلاکچین در زنجیره تأمین، طبق گزارش Allied Market Research، در سال ۲۰۲۴ ارزشی معادل ۲٫۴ میلیارد دلار داشته و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۴ به ۹۵٫۳ میلیارد دلار برسد — رشدی با نرخ ترکیبی سالانه ۴۴٫۵ درصد. این رشد انفجاری، تنها یک آمار نیست؛ نشانهای از یک تغییر پارادایم در نحوهی مدیریت جریان کالا، اطلاعات و ارزش در جهان است.
ادامه مطلب
حنانه درشتی و علی آقاپور و رسول سوری در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: ایران باید راهبردی مبتنی بر همکاری مشروط و موازنهسازی هوشمند اتخاذ کند که ضمن حفظ منافع کلان امنیتی و اقتصادی، از ظرفیت دیپلماسی منطقهای و بینالمللی بهرهمند شود.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: پاکستان در چند دهه گذشته بهای سنگینی برای حفظ و توسعه زرادخانه هستهای خود پرداخته است. در دورههای فقر و انزوا، کمکهای مالی عربستان حیات سیاسی اسلامآباد را تضمین میکرد و از دل همین وابستگی، توافقی نانوشته شکل گرفت: هرگاه ریاض در معرض تهدید قرار گیرد، اسلامآباد نوعی حمایت بازدارنده ارائه میدهد.
ادامه مطلب
ترامپ تلاش کرده است تا مسئولیت بیشتری را برای حفظ امنیت به متحدان ایالات متحده در منطقه منتقل کند، تا حد امکان از دخالت مستقیم نظامی در درگیریهای منطقه اجتناب کند و از تبدیل آنها به جنگهای منطقهای که نیروهای آمریکایی در آن دخیل باشند، جلوگیری کند.
ادامه مطلب
کان خاطرنشان کرد که شانس نخستوزیر برای امضای توافقنامه با ریاض «معقول» تلقی میشود، در حالی که شانس او برای امضای توافقنامهای مشابه با جاکارتا «کم» به نظر میرسد. این گزارش میافزاید که نتانیاهو تنها به عادیسازی روابط با یکی از این دو کشور راضی خواهد بود و در حال حاضر به چیزی کمتر از آن رضایت ندارد.
ادامه مطلب
سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری سابق سوریه، جایگاه ایران را تضعیف و فضایی در شام ایجاد کرده که عربستان سعودی آماده پر کردن آن است.
ادامه مطلب
خاورمیانه در حال حاضر دستخوش یک تحول بزرگ است، شاید حتی مهمتر از چرخههای قبلی تغییر در منطقه. یک درک منطقهای وجود دارد که چشمانداز فعلی تشدید و تنش، حداقل برای میانمدت، ادامه خواهد یافت.
ادامه مطلب
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل اخیراً یک «طرح بیستگانه صلح» را جشن گرفتند، اما تا زمانی که اسرائیل به رفتار تهاجمی ادامه دهد و مطالبات مشروع فلسطینیان را نادیده بگیرد، این ابتکار شانسی برای بازگرداندن ثبات ندارد. اسرائیل که پیشتر امیدوار بود با حمایت آمریکا نظم دلخواه خود را بنا کند، اکنون منزویتر از همیشه است؛ همکاری با تلآویو برای دولتهای عربی هزینهای سیاسی و حیثیتی سنگین دارد و شرکای دیروز به رقبای محتاط بدل شدهاند.
ادامه مطلب
شقایق متقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: پیمان دفاعی دو کشور پاکستان و عربستان سعودی ابزاری برای بازدارندگی سیاسی و نمادین است. پاکستان با وضعیت داخلی شکننده بعید به نظر میرسد که برای عربستان وارد جنگ مستقیم شود. از سمت دیگر، ریاض از این پیمان به عنوان اهرم فشار در برابر هند، ایران و حتی آمریکا استفاده خواهد کرد.
ادامه مطلب
تا زمان نگارش این مطلب، هیچ اظهار نظر رسمی از سوی مقامات اسرائیلی در مورد امضای این توافقنامه منتشر نشده است، مگر اینکه آنچه روزنامه اسرائیل هیوم در ۲۰ سپتامبر گزارش داد را به عنوان اعتراض غیرمستقیم به اقدام عربستان سعودی در نظر بگیریم. این روزنامه نوشت: «دولت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی اطلاع داد که آماده نیست هیچ تلاشی برای گنجاندن تشکیلات خودگردان فلسطین در تشکیلاتی که پس از پایان جنگ در نوار غزه تشکیل خواهد شد، طبق خواسته پادشاهی، انجام دهد. بنابراین، اسرائیل به وضوح اعلام میکند که علاقهای به عادیسازی روابط با ریاض ندارد.»
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در مقطع کنونی، منافع ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان، در یک راستا قرار گرفته است؛ امنیت و ثبات در خلیج فارس! در این راستا لازم است تا رایزنی ها و گفت و گوهای منطقه ای بار دیگر برای ساختن تابآوری و کمک به ایجاد نظم منطقهای پایدارتر از سر گرفته شده و از عربستان سعودی و سایر قدرتهای متوسط نوظهور این منطقه خواسته شود که نفوذ خود را به ابتکار عمل برای صلح و امنیت تبدیل کنند و در کنار ایران، مانع درگرفتن جنگی دیگر در خلیج فارس شوند.
ادامه مطلب
بسیاری از عربها، ایده «اسرائیل بزرگ» را باور نمیکردند و آن را یا اغراقگوییِ افراطیون عرب میپنداشتند یا رؤیای گروههای کوچکی از افراطیون اسرائیلی. اما وقتی خودِ نخستوزیر اسرائیل آن را در این زمانه بر زبان میآورد، مشکل از همینجا آغاز میشود؛ و از همین زاویه میتوان واکنشهای تندِ عربی بهویژه از سوی مصر، اردن و شورای همکاری خلیج فارس را فهمید.
ادامه مطلب
ترامپ ممکن است در حال حاضر احساس پیروزی کند، اما ممکن است خلق و خو، ظرفیت یا اراده سیاسی لازم برای تحمیل یک صلح جامع را نداشته باشد. در عوض، او باید بر غزه تمرکز کند. این به معنای تضمین آتشبس پایدار، رسیدگی به فاجعه انسانی و زمینهسازی برای راه حل دو کشور است. این به معنای حمایت از ابتکاراتی مانند ماموریت تثبیت پیشنهادی نسیبه است و اطمینان از این که صدای فلسطینیان در هر طرح حکومتداری پس از جنگ محوری است. و این به معنای به رسمیت شناختن این است که صلح منطقهای را نمیتوان بر ویرانههای غزه بنا کرد.
ادامه مطلب
مهمترین سوالات این است که آیا برنامه تسلیحات هستهای ایران همچنان پابرجا مانده است یا خیر. ادعاها و ادعاهای متقابل همچنان ادامه دارد؛ اسرائیل مدعی نابودی برنامه هستهای ایران است، اما در حالی که ایران به خسارات گسترده اذعان میکند، پیروزی خود را نیز اعلام میکند.
ادامه مطلب
همکاری دفاعی پاکستان با پادشاهیهای خلیج فارس ممکن است به گونهای به نظر برسد که در آن یک قدرت متوسط بزرگتر با ارتشی توسعهیافته و حرفهای تصمیم میگیرد از شرکای خود حمایت کند و به ایجاد ظرفیت نظامی آنها کمک کند. با این حال، رزمایشهای مشترک برگزار شده بین کشورهای خلیج فارس و پاکستان برای پاکستان نیز مفید است. در واقع، این رزمایشها به نیروهای مسلح پاکستان امکان میدهد تا در معرض سیستمها و پلتفرمهای تسلیحاتی پیشرفته تولید غرب قرار گیرند که اسلامآباد ممکن است از زمان سرد شدن روابطش با ایالات متحده در سالهای اخیر، دسترسی به آنها را از دست داده باشد.
ادامه مطلب
نگرانی اصلی کشورهای خلیج فارس این است که «دکترین سلاح بلند» اسرائیل – حمله پیشگیرانه به دشمنان در چندین عرصه – دیگر صرفاً دفاعی تلقی نمیشود، بلکه به عنوان راهبردی با هدف تجزیه منطقهای در نظر گرفته میشود. در ایران، این به معنای حمله نه تنها به زیرساختهای نظامی، بلکه به زندانها و پایگاههای شبهنظامی و همچنین تلاش برای ایجاد ناآرامی در مناطق اقلیتنشین مانند خوزستان، بلوچستان و مناطق کردنشین بوده است. الگوی مشابهی در سوریه نیز پدیدار شده، جایی که اسرائیل عملیات در مناطق با اکثریت دروزی را تحت عنوان حفاظت از اقلیتها توجیه کرده است. رهبران خلیج فارس نگرانند که اگر این دکترین عادی شود، در نهایت میتواند در مورد سایر کشورهای شکننده – حتی عراق یا خود عربستان سعودی – نیز اعمال شود.
ادامه مطلب
بیطرفی اغلب در چارچوب ژئوپلیتیک خاورمیانه حول محور قدرت و کنترل میچرخد تا صلح. تصمیم پادشاهی برای بیطرف ماندن، یک قمار استراتژیک با هدف تقویت نقش آن به عنوان یک کارگزار قدرت منطقهای است.
ادامه مطلب
کلکسیونی از عوامل ژئوپلیتیکی، اقتصادی و استراتژیک، رابطهٔ خصمانهٔ جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را به سوی همکاری محتاطانه منطقهای سوق داده است.
ادامه مطلب
ایران اعلام کرده است که هنوز عجلهای برای بازسازی روابط کامل دیپلماتیک با سوریه ندارد.
ادامه مطلب