اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: میان جهان عرب در نزدیک به هشت دهه اخیر دو آرمان بزرگ با ماهیت احساسی شکل گرفته که هر دو نیز در نهایت با شکست روبه‌رو شده است. دو آرمانی که سنگ‌بنای سیاستگذاری جهان عرب و اتحادیه عرب بوده و هزینه‌های بسیاری نیز برای آن پرداخت شده است: ۱- آرمان فلسطین و آزادی قدس و ۲- آرمان سوریه و سرنگونی دولت اسد.
ادامه مطلب
ایران به کنار، اسرائیل، هم در واقع و هم نمادین، در غزه گیر افتاده است. بدون یک راه حل سیاسی برای غزه، اسرائیل "گروگان" ایستارِ کنونی منطقه ای و بین المللی اش خواهد ماند.
ادامه مطلب
علی اکبر فرازی می گوید: زمانی که تنش‌زدایی و اعتمادسازی توسط تهران انجام شد و ترتیبات منطقه‌ای در سطح عملیاتی از جانب ایران به سمت کاهش تنش میل کرد، می‌توان روندی را ترسیم کرد که یا خبری از ناتوی عربی یا ناتوی عربی - غربی یا ناتوی عربی – غربی - عبری و سامانه یکپارچه پدافند عربی نباشد یا ایران هم باید جزء ترتیبات قرار گیرد.
ادامه مطلب
پیشتر روابط امریکا با شورای همکاری طی سال های گذشته با بحران های پیاپی در زمینه اعتماد میان یکدیگر همچون کاهش نظامیانش در منطقه، روابط با ایران و عقب نشینی آشفته وهرج ومرج گونه از افغانستان در سال ۲۰۲۱ روبرو شده بود، این در حالی است که تضادهای مبهمی همچنان در خصوص تجاوز کنونی اسرائیل در این روابط وجود دارد.
ادامه مطلب
سیدعباس عراقچی و نعمت اله مظفرپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند که نسل کشی غزه قدرت نرم و جایگاه اخلاقی و سیاسی غرب به ویژه اروپا را شدیداً فرسایش داده و باعث گشایش های قابل توجه برای سایر قطب های قدرت از جمله چین، روسیه و قدرتهای میانی خواهد شد. غزه به امواج جدید ضد غرب گرایی دامن خواهد زد.
ادامه مطلب
ذیل یک سناریوی احتمالی باید در نظر داشت که همین تحولات می‌تواند مؤیدی بر این باشد که تهران برای خارج‌نشدن شرایط و وضعیت از «کنترل»، بیش از گذشته به دنبال ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با طرف‌های غربی باشد تا از این مسیر، موفق به مدیریت تحولات و اتفاقات در دیگر حوزه‌ها شود. فراموش نکنیم که نشست فصلی شورای حکام را پیش‌رو داریم و با توجه به لاینحل‌ماندن اختلافات پادمانی و تشدید گسل تهران-آژانس، امکان بغرنج‌تر‌شدن پرونده هسته‌ای ایران به موازات وضعیت شکننده منطقه بعد از عملیات طوفان الاقصی نیز وجود دارد که می‌تواند یک مشکل چند‌بُعدی سیاسی و دیپلماتیک را شکل دهد تا جایی که دیگر فعالیت‌های دقیقه ۹۰ طرفین در آستانه نشست فصلی هم نتواند کاری از پیش ببرد. به همین دلیل بدیهی است که تهران از دالان مذاکرات هسته‌ای و دیپلماسی در نقطه جوش، حتی صوری، نیم‌نگاهی به این دارد که وضعیت به نقطه غیرقابل مدیریت سوق پیدا نکند.
ادامه مطلب
اکنون کاخ سفید، پنتاگون و کنگره همگی بر سر چشم اندازی در زمینه یکپارچه سازی امنیت در خاورمیانه همنوا هستند. اگر اسرائیل، امارات متحده عربی و عربستان سعودی این فرصت همنوایی نادر در واشنگتن را برای همکاری در زمینه یک چارچوب چندجانبه امنیتی، که به همه سود می رساند، در نیابند، غمگینانه به یاد این جمله وزیر امور خارجه پیشین اسرائیل در سال ۱۹۷۳ می افتیم که عرب ها و اسرائیلی ها هرگز هیچ فرصتی برای از دست دادن فرصت را از دست نمی دهند.
ادامه مطلب
پیمان امنیتی ایالات متحده امریکا با بحرین به عنوان یک آزمون عملی برای یک معامله مشابه با عربستان سعودی دیده می‌شود اما این نوع تدابیر، احتمالاً منطقه را ناپایدارتر می‌کند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حالی که بسیاری از دولتمردان جهان اسلام به دنبال عادی سازی روابط با اسرائیل و پیوستن به موج صلح اعراب و اسرائیل بودند، رهبر ایران در دیدار با مهمانان کنفرانس وحدت در ۱۱ مهر ۱۴۰۲ به صراحت از شکست و پایان رژیم اسرائیل سخن گفته‌اند. سخنان رهبر ایران که تنها چهار روز قبل از حمله شگفت‌انگیز و بی‌سابقه محور مقاومت به اسرائیل بیان شده، نشان می‌دهد که این سخنان یک توصیه عینی یا وعده صادق به کشورهای اسلامی بوده است.
ادامه مطلب
به نظر می رسد که سعودی ها، به عادی سازی با اسرائیل علاقمند باشند اما همان گونه که یک دیپلمات سعودی گفت، آنها به عنوان رهبران جهان عرب، باید مسئله فلسطین را جدی بگیرند. خرد عرفی می گوید که عادی سازی کامل، چه در چارچوب پیمان های ابراهیم یا خارج از آن، تا زمانی که ملک سلمان زنده است، محتمل نباشد چرا که وی به آرمان فلسطینی ها پایبند است.
ادامه مطلب
روابط عربستان سعودی و آمریکا، مهم تر و پیچیده تر از آن است که در پرونده عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی خلاصه شود. با این حال نتانیاهو هر بار که با مشکلی سیاسی یا امنیتی مواجه می شود، مسئله عادی سازی روابط با عربستان را پیش می کشد. در واقع عادی سازی روابط با عربستان، برگه ای است که نتانیاهو برای کمرنگ کردن اختلافات سیاسی و امنیتی داخلی و خارجی به کار می گیرد.
ادامه مطلب
در لابه‌لای حجم کثیری از خبرها و تحلیل‌های چند روز اخیر درباره توافق جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی کمتر به تلاش‌های جو بایدن برای عادی‌سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل پرداخته شد. این در‌حالی است که عربستان سعودی برای نخستین بار در فلسطین سفیر تعیین کرد. پیرو این اقدام، نایف بن بندر السدیری، سفیر عربستان در اردن، روز شنبه نسخه‌ای از استوارنامه خود به‌عنوان سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار و غیرمقیم در فلسطین و سرکنسول در بیت‌المقدس را تحویل مجدی الخالدی، مشاور رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در امور دیپلماتیک داده است.
ادامه مطلب
فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی دقیق اقدامات کشورهای منطقه می‌توان به این نتیجه رسید که صف بندی جدیدی در منطقه در حال شکل گیری است و کشورهای منطقه تلاش دارند با ایجاد چسبندگی اقتصادی به واسطه کریدورهای توسعه‌ای غرب آسیا را آماده‌ی تبدیل شدن به یک همکار استراتژیک برای برنامه‌های بلند پروازانه چین کنند. برنامه هایی که طی دهه های آینده گره خوردگی اقتصادی در سرتاسر پهنه ی به هم پیوسته‌ی آفرو اوراسیا را سبب خواهد شد و با ابتکار اقتصادی پهنه و راه و نیز سازمان های بین المللی نظیر شانگهای و بریکس پشتیبانی می‌شود. اما در این میان ایران بازیگری است که می‌تواند پررنگ ترین نقش را در این برنامه ها ایفا کند و به همین سبب تلاش برای مهار ایران امری است که مورد اجماع قدرت های منطقه قرار دارد.
ادامه مطلب
دیپلماسی عربی و منطقه ای و بین المللی که از مسکو و پکن تا ریاض و ابوظبی و الجزیره فعال است، بر تثبیت آرامش تمرکز کرده است که جایگاه حکومت های استبدادی و حکومت نظامیان را در کشورهای عربی حفظ می کند.
ادامه مطلب
غنی مجیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه می‌تواند ناتوی – ابراهیمی را خنثی و یا اینکه توازن استراتژیک در خاورمیانه شکل دهد، تشکیل پیمان منطقه‌ای سوریه – عراق – عربستان – ایران – مصر است که هم از توانایی نظامی و اقتصادی و سیاسی سنگینی در منطقه برخوردارند و هم این پیمان می‌تواند در چانه‌زنی در عرصه سیاسی و اقتصادی جهانی مستقل عمل کند و زمینه‌ساز شکل‌گیری یکی از قطب‌های قدرت در جهان چند قطبی آینده شود.
ادامه مطلب
اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت در حالیکه تحولات منطقه نوید شکل گیری یک سیستم امنیت درون منطقه ای و ارتقای جایگاه ایران در این نظم جدید را می دهند، دولت آمریکا که پیش از این اعلام کرده بود دیگر تمایلی برای مداخله در مسائل منطقه غرب آسیا ندارد، حال به تکاپو افتاده تا بار دیگر در فرایند شکل گیری سیستم امنیتی جدید اثرگذار باشد.
ادامه مطلب
شاید عربستانی ها به سمت امضای "توافقات ابراهیم" با اسرائیل مثل کشورهای همسایه شان در خلیج فارس، بحرین و امارات متحده عربی، نروند. اما آنچه اکنون شاهدیم این است که عربستانی ها با اسرائیلی ها گفت وگو دارند و با آنها همکاری می کنند، همچنین بعضی از آنها از جمله بعضی یهودی ها از عربستان دیدن کرده اند.
ادامه مطلب
توافق عربستان و ایران در واقع سیلی غیرمنتظره به دلالان، مزدوران و اساتید بحران ساز و کسانی بود که از برانگیختن درگیری‌ها و فتنه‌ها و اختلافات فرقه‌ای تغذیه می‌کنند و در صورتی که موفقیت آمیز باشد نیاز به گسترش همکاری های نظامی و امنیتی میان کشورهای منطقه و اسرائیل را از بین می‌برد و منطقه را به سمت مرحله گشایش، امنیت، ثبات، همکاری و شکوفایی سوق می‌دهد.
ادامه مطلب
روابط رسمی میان اسرائیل و امارات دو سال پیش و به موجب توافقات ابراهیم برقرار شدند. بعد از انتخابات اول نوامبر که در آن پیروزی عرصه ناسیونالیست در اسرائیل را شاهد بوده ایم نگرانی هایی بابت اینکه روابط میان اسرائیل و امارات بتوانند تحت تأثیر انتخاب دولت تندروی نتانیاهو قرار گیرند، وجود داشت اما دست کم تا حالا چنین اتفاقی نیفتاده است.
ادامه مطلب
مراکش پیش از ایجاد سفارت خود در تل آویو، به رسمیت شناختن حاکمیت این کشور بر صحرای باختری توسط اسرائیل را خواستار شده است.
ادامه مطلب
به رغم تنش ها بین عربستان و آمریکا، اگر محمد بن سلمان تصمیم بگیرد که نمایشی دراماتیک از پیوستن به توافق ابراهیم به اجرا بگذارد، وضعیت برای آمریکا برد-برد خواهد بود. سه دلیل کلیدی وجود دارد که چنین سیاستی از سوی ولیعهد سعودی می تواند از سوی آمریکا مورد توجه و استقبال قرار بگیرد.
ادامه مطلب
می توان گفت در مقایسه میان توافقنامه‌های آبراهام و تلاش برای ایجاد ائتلاف اسرائیلی – عربی از یک سو و نقش آفرینی دیپلماتیک عراق، گزینه دوم در منطقه با اقبال بیشتری همراه بوده است.
ادامه مطلب
خالد قدومی در یادداشتی می نویسد: ما در شرایط مذاکرات کمپ دیوید و اسلو نیستیم بلکه امروز دوران پیروزی‌های مقاومت است که نباید به قبل بازگشته و دوران دفن شده رژیم صهیونیستی را احیا کنیم چرا که آنها هم اکنون در شرایط ضعف سیاسی و مشکلات امنیتی و نظامی بوده و در دوران افول پروژه صهیونیستی – آمریکایی به سر می‌‌برند. امروز جوانان ما در تمام فلسطین به پاخواسته و امکان ندارد به پروژه‌های عقب نشینی و شکست اجازه تحقق یافتن بدهند.
ادامه مطلب
گرچه کشورهای خاورمیانه در سال گذشته وارد دور جدیدی از گفت و گوها شده اند، سیاست ایالات متحده می تواند آنها را به چرخش به سمت یک رویارویی خطرناک وادارد. چنین وضعیتی می تواند به شعله ور شدن مجدد درگیری ها در یمن و عراق بینجامد و سبب شود ایران به تسریع پیشبرد برنامه هسته ای رو آورد و سرمایه گذاری های نظامی جدیدی را آغاز کند. اروپایی ها به جای پیروی از آمریکا باید به حمایت از تلاش ها برای کاهش تنش ها در منطقه ادامه دهند چرا که این بهترین چشم انداز برای حفظ منافع اصلی اروپا در ارتباط با ثبات منطقه و اتکای فزاینده آن به انرژی خاورمیانه در پس زمینه جنگ روسیه علیه اوکراین است.
ادامه مطلب
کشورهای عربی از پیوستن به یک اتحاد نظامی که ایران را هدف قرار می دهد، دوری می کنند و به دنبال دیپلماسی در روابط با ایران هستند.
ادامه مطلب
پایتخت های خلیج فارس معتقدند که اتحاد نظامی با تل آویو علیه تهران خطر بسیار بزرگی برای تحریک جنگ با ایران را به همراه خواهد داشت و مزایای محدودی دارد. از این رو، آنها صراحتا از هر چیزی که آنها را به طور مستقیم روبروی ایران قرار دهد، فاصله می گیرند.
ادامه مطلب
جاه طلبی اسرائیل فراتر از آن چیزی است که کشورهای عربی حاضر به پذیرش آن باشند؛ کشورهای شورای همکاری از ارسال هر گونه پیام امیدوارکننده ای به اسرائیل درباره محتمل بودن تشکیل ائتلافی خودداری می کنند.
ادامه مطلب
آنچه اسرائیلی ها می گویند صرفا توهمات است. فقط عادی سازی روابط است. هدف مغرب از این کار تسلط بر صحرای غربی و تثبیت پادشاهی خود و اعمال استقلال خود بر آن است. هدف سودان خلاصی از تحریم ها و بدهی هایی است که زیر آنها کمر خم کرده است. هدف بحرین هم رسیدن به پول و سرمایه گذاری های مهم و عظیم و گسترده است. هدف امارات هم دستیابی به سلاح های پیشرفته از جمله جنگنده و همچنین تکنولوژی پیشرفته و گوناگون است. اما همه اینها صلح نیست، به صلح هم نمی رسد.
ادامه مطلب
در مواجهه با مخالفت گسترده عمومی، هیچ یک از «عادی سازان» جدید هرگز به دنبال تاییدیه مردم خود از طریق همه پرسی در موضوع روابط با اسرائیل نیستند. همین هم این واقعیت را تایید می کند که اکثریت اعراب در هر کشوری که باشند هرگز صلح با اسرائیل آپارتاید را نمی پذیرند، مگر اینکه برادران فلسطینی آن ها از حقوق خود برخوردار شوند.
ادامه مطلب
جاوید قربان‌اوغلی در یادداشتی می نویسد: ، به جرئت می‌توان گفت تحولات دو دهه اخیر در منطقه نمایانگر اجرائی‌شدن این طرح با موفقیت در برخی ابعاد این پروژه و البته ناکامی در مواردی دیگر است. در همان زمان گفته می‌شد یکی از اصلی‌ترین هدف‌های این طرح، پذیرش اسرائیل از طریق شناخت موجودیت آن از سوی رژیم‌های عربی و اسلامی و حل منازعه دیرپای خاورمیانه از این طریق است.
ادامه مطلب