کسانی که از رابطه ایران و عربستان سیلی غیرمنتظره خوردند

نویسنده: عبدالنبی الشعلة

دیپلماسی ایرانی: منافع و تغییرات بر سیاست سیطره دارد. در سیاست همچنین چیزی به نام اصول یا غافلگیری وجود ندارد. هیچ کس دستیابی عربستان و ایران به توافقی با نظارت چین را پیش بینی نمی‌کرد. چین با این اقدام خود موفقیت و دستاوردی راهبردی را در خاورمیانه محقق ساخت و عرصه نفوذ خود را به ضرر ایالات متحده آمریکا گسترش داد.

اگرچه در بیانیه مشترک اعلام این توافق در این مرحله هیچ جزئیاتی ذکر نشد و تنها به توافق دو طرف برای از سرگیری روابط دیپلماتیک و بازگشت سفرا حداکثر ظرف مدت دو ماه اشاره شده؛ اما بدون شک شامل پیوست‌ها، ضمانت‌ها، تفاهم‌های قبلی و توافقات جانبی پنهانی است که با گذشت زمان و وقوع تحولات جزئیات آنها آشکار خواهد شد.

تاکید بیانیه اعلام توافق بر تعهد دو طرف به توسعه روابط بر اساس اصل حسن همجواری، احترام به حاکمیت کشورها و عدم مداخله در امور داخلی نتایج بسیاری را به دنبال دارد و حامل پیام‌ها و نشانه‌های اطمینان‌بخش بسیاری است و موجب می‌شود این توافق یک توافقنامه کاملا امنیتی باشد که به علت اقدامات ناقض امنیت یکی از طرف‌ها دستیابی به آن ضروری شد.

از این بیانیه مشخص می‌شود که ایران نیز ذیربط پایبندی به سیاست حسن همجواری، احترام به حاکمیت کشورها و عدم مداخله در امور داخلی آنهاست؛ چرا که هیچ کس عربستان را به دخالت در امور داخلی یا نقض حاکمیت ایران متهم نکرده است؛ اما انگشت اتهام کشورهای منطقه و سایر کشورهای جهان همیشه به سمت ایران نشانه رفته و این کشور را به دخالت آشکار در امور داخلی کشورهای منطقه متهم می‌کنند.

دو طرف شدیدا نیاز دارند که به تنش، قطعی روابط و کشمکش جاری میان خود پایان دهند با این وجود ایران بیشتر به این مسئله نیازمند است چرا که عربستان با وجود این که نیاز دارد به جنگ یمن پایان دهد اما استواری خود را در مقابله با چالش‌ها و توانایی‌اش را برای مقابله با حملات موشکی و پهپادی ایران را ثابت کرده است. عربستان نیز به یک قدرت نظامی در منطقه تبدیل شده است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. این کشور همچنین از جایگاه بین المللی بالایی برخوردار است و روابط مستحکمی با تمام کشورها دارد و امروز شاهد رشد اقتصادی بی‌نظیری است و از همبستگی و انسجام اجتماعی و ثبات امنیتی در سطح داخلی برخوردار است بر خلاف ایران که شاهد ناآرامی‌ها و اعتراضات داخلی فزاینده است.

در نتیجه بی‌تردید ایران نیز به دشواری تداوم دشمنی، تنش و رویارویی با همسایگان خود پی برده و متوجه شده است نمی‌تواند رویای خود برای گسترش و توسعه نفوذ را در کشورهای منطقه محقق کند. تحقق این رویا تنها نمی‌تواند از طریق انباشت موشک، پهپاد و یا حتی در اختیار داشتن بمب اتم برآورده شود بلکه نیازمند منابع و امکانات عظیمی است که ایران آنها را در اختیار ندارد.

توافق عربستان و ایران در واقع سیلی غیرمنتظره به دلالان، مزدوران و اساتید بحران ساز و کسانی بود که از برانگیختن درگیری‌ها و فتنه‌ها و اختلافات فرقه‌ای تغذیه می‌کنند و در صورتی که موفقیت آمیز باشد نیاز به گسترش همکاری های نظامی و امنیتی میان کشورهای منطقه و اسرائیل را از بین می‌برد و منطقه را به سمت مرحله گشایش، امنیت، ثبات، همکاری و شکوفایی سوق می‌دهد.

منبع: البلاد (بحرین) / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11