مطالب مرتبط با کلید واژه

خاورمیانه


مداخلات خارجی؛ موفقیت‌های تاکتیکی به بهای شکست‌های راهبردی
مداخله‌گری افسارگسیخته غرب

مداخلات خارجی؛ موفقیت‌های تاکتیکی به بهای شکست‌های راهبردی

اردوان امیراصلانی می نویسد: آیا جنگ «پیشگیرانه» اسرائیل علیه ایران که ماه گذشته با حمایت ایالات متحده انجام شد، نوید بازگشت به مداخله‌گری افسارگسیخته غربی را می‌دهد؟ تجربه مداخله در عراق در سال ۲۰۰۳ و در لیبی در سال ۲۰۱۱، خاطره‌ای تلخ بر جای گذاشت.

ادامه مطلب
موقعیت سخت کشورهای عربی خلیج فارس بعد از جنگ ۱۲ روزه
اسرائیل کشورهای عربی را بیش‌از‌پیش نگران کرده است

موقعیت سخت کشورهای عربی خلیج فارس بعد از جنگ ۱۲ روزه

در واقع، در طول جنگ ۱۲ روزه، هر شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نگرانی خود را از سرایت خشونت به سرزمین‌های خود ابراز کردند، اسرائیل را به شدت محکوم کردند و بر موضع بی‌طرفانه‌ی خود تأکید کردند. این محکومیت‌ها – از جمله از سوی کشورهایی که امضاکننده‌ی پیمان ابراهیم هستند – نشان‌دهنده‌ی همسویی با تهران نبود، بلکه تمایل آشکار آنها برای حفظ امنیت خود و ارسال پیام عدم دخالت بود.

ادامه مطلب
طرحی برای امنیت غیرهسته‌ای
نگاهی به تبعات تغییر دکترین اتمی

طرحی برای امنیت غیرهسته‌ای

کوروش احمدی می نویسد: ایران در ۲۳ سال گذشته با بحرانی درباره مسئله هسته‌ای مواجه بوده‌ است. منشأ این بحران، ادعای غرب مبنی بر ابعاد نظامی داشتن برنامه هسته‌ای ایران بوده‌ است. این در حالی است که مقامات عالی‌رتبه همواره تأکید کرده‌اند که برنامه هسته‌ای ایران صرفا صلح‌آمیز است؛ تا آنجا که رهبری طی فتوایی بر حرمت برنامه هسته‌ای تسلیحاتی تأکید کردند.

ادامه مطلب
جایگاه ایران در نظم نوین منطقه‌ای
ژئوپلیتیک انرژی و دیپلماسی چندلایه:

جایگاه ایران در نظم نوین منطقه‌ای

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این نظم در حال تکوین، الگوهای سنتی دیپلماسی انرژی دیگر پاسخ‌گو نیستند؛ آنچه در حال ظهور است، دیپلماسی چندلایه انرژی است: ترکیبی از گفت‌وگوهای رسمی، مشارکت‌های منطقه‌ای، تعاملات بین شرکتی، و بازیگری نهادهای مالی و اقلیمی. پرسش اینجاست: ایران، با انبوهی از فرصت‌های طبیعی و چالش‌های ساختاری، چه جایگاهی در این نظم نوین دارد؟

ادامه مطلب
جنگ یا تداوم بن‌بست کنونی چه پیامدهایی خواهد داشت؟
تردید در پیشبرد مذاکرات و احتمال شکست آتش‌بس

جنگ یا تداوم بن‌بست کنونی چه پیامدهایی خواهد داشت؟

این در حالی است که بسیاری از اندیشکده ها از جمله کارنگی و سی اس آی اس (CSIS) وقوع جنگ تمام عیار را کمترین احتمال ممکن در وضعیت کنونی می‌دانند و بر این اعتقادند که در صورت نقض آتش‌بس کنونی میان ایران و اسرائیل یا انجام حملات جدید اسرائیل و آمریکا به ایران، تهران ممکن است به سمت غنی‌سازی تسلیحاتی یا حملات گسترده به اهداف منطقه‌ای حرکت کند.

ادامه مطلب
مکانیسم ماشه: تهدید اروپا یا فرصتی برای ایران؟
فعال شدن این سازوکار پایان کار نیست

مکانیسم ماشه: تهدید اروپا یا فرصتی برای ایران؟

کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه نه پایان راه، بلکه نقطه‌ای است برای بازتعریف استراتژی‌ها و ساختن آینده‌ای پایدارتر و مقتدرانه‌تر برای ایران در منظومه پیچیده خاورمیانه.

ادامه مطلب
آینده‌پژوهی بحران اسرائیل و ایران در خاورمیانه در دوران پساجنگ
دو طرف از بازگشت به وضعیت پیشاجنگ اجتناب می‌کنند

آینده‌پژوهی بحران اسرائیل و ایران در خاورمیانه در دوران پساجنگ

محمد کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: وضعیت پس از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران در مرحله‌ای از «آتش‌بس فعال» قرار دارد که با خطر تشدید درگیری‌های مقطعی یا نیابتی همراه است. بازسازی استراتژیک دو طرف، به‌ویژه در حوزه نظامی (تقویت توان موشکی ایران و مدرنیزاسیون دفاعی اسرائیل) نشان می‌دهد که هیچ یک به دنبال بازگشت به وضعیت پیشاجنگ نیستند، بلکه در حال تثبیت بازدارندگی برای مذاکره از موضع قدرت هستند.

ادامه مطلب
چارچوب همکاری‌های امنیت منطقه‌ای
با تکیه بر عوامل همگرایی

چارچوب همکاری‌های امنیت منطقه‌ای

فرزاد محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایجاد یک چارچوب همکاری‌های امنیتی منطقه‌ای بر اساس عوامل همگرایی، با الگوبرداری از مدل‌های موفق، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای کشورهای منطقه است. خاورمیانه به‌عنوان مهد تمدن‌ها، از پیشینه و تاریخ غنی برخوردار است، لذا یافتن عوامل همگرایی چندان دشوار نیست و تنها به بازتعریف گفتمان‌های سیاسی بر اساس این عوامل نیازمند هستیم.

ادامه مطلب
اگر ایران همچنان اولویت امریکا بماند
پیامدهای تداوم آتش افروزی در منطقه

اگر ایران همچنان اولویت امریکا بماند

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تنها مسیر ممانعت از آتش افرزوی در خاورمیانه و ممانعت از درگیر شدن ملل اسلامی خاورمیانه در ازای خریدن زمان برای ملل کمونیست و ارتودوکس چین و روسیه این مساله است که ایران از دستور کار آمریکا خارج شود.

ادامه مطلب
تجاوزات اسرائیل و تغییر نگاه جهان عرب به ایران
آخرین پروژه استعمار در لحظات پایانی‌اش کورکورانه به هر سو تعدی می‌کند

تجاوزات اسرائیل و تغییر نگاه جهان عرب به ایران

شرمین نروانی در گفت‌وگویی که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار گرفته است، می‌گوید: جنگ ۱۲ روزه اخیر میان ایران و اسرائیل نشان داد که فقدان عمق جغرافیایی، این رژیم را در برابر ضربات به زیرساخت‌های نظامی، راهبردی، اقتصادی و خدماتی‌اش به‌شدت آسیب‌پذیر کرده است. به همین دلیل، تل‌آویو اکنون در تلاش است به‌طور ناامیدانه‌ای دست به گسترش سرزمینی بزند، غافل از آن‌که حفظ این مناطق بدون دسترسی دائمی و مستقیم به خزانه آمریکا—که خود در بحران به‌سر می‌برد—غیرممکن است.

ادامه مطلب
سوریه جولانی در سراشیبی تجزیه
راز بقای اسرائیل در منطقه چیست؟

سوریه جولانی در سراشیبی تجزیه

محمد عطایی می نویسد: بمباران سنگین دمشق، سویدا و درعا از سوی اسرائیل به بهانه حمایت از اقلیت دروز سوریه، هیئت حاکمه این کشور و حامیان بین‌المللی آن را غافلگیر کرده است. این حملات که در اوج مذاکرات حکومت سوریه با اسرائیل رخ داد، واکنش‌هایی دیرهنگام از جانب مقام‌های دمشق و آنکارا به همراه داشته است.

ادامه مطلب
علاقه کشورهای منطقه به تسلیحات روسی
روسیه به بازار دفاعی خاورمیانه بازمی‌گردد

علاقه کشورهای منطقه به تسلیحات روسی

تقاضا برای تسلیحات روسی به شدت ضعیف شده است، اما مقامات کشورهای خاورمیانه حتی یک قرارداد محدود یا موقت با اوکراین را چراغ سبزی برای بهره‌گیری سریع از زنجیره‌های تامین جدید مسکو می‌دانند.

ادامه مطلب
عاشورا و نبرد اراده‌ها در منطقه
"الحسین یجمعنا" به معنای واقعی کلمه

عاشورا و نبرد اراده‌ها در منطقه

محمدعلی مهتدی در یادداشتی می‌نویسد: باید توجه داشت که "وحدت عاشورائی" به عنوانی یک دستاورد و سلاحی کارآمد در منطقه وارد صحنه شده و برای حفظ و بالندگی این وحدت باید برنامه ریزی شود و هر اقدام نابخردانه ای در جهت مصادره یا تضعیف این وحدت خیانت به آرمان ها و ملت های منطقه تلقی شود.

ادامه مطلب
خاورمیانه و موازنات جدید اسلام‌گرا، چپ و ملی‌گرا
معادلات پس از خلع سلاح پ.ک.ک

خاورمیانه و موازنات جدید اسلام‌گرا، چپ و ملی‌گرا

محمدعلی دستمالی می نویسد: برخلاف تصور، همواره بیش و پیش از هر چیز، پ.ک.ک یک جریان سوسالیستی بوده و نه یک جریان ناسیونالیست کُردی! در نخستین اسناد و اساسنامه‌ها نیز، به نیکی از مکتب سوسیالیسم لنینیستی و بعدها از سوسیالیسم استالینیستی یاد شده است! حتی قبل از تاسیس پ.ک.ک در سال ۱۹۷۸ میلادی و از همان روزهای نخست که عبدالله اوجالان و همراهان او در آنکارا و استانبول، خطوط و روابط اولیه‌ی شبکه‌ی ارتباطی خود را ترسیم کرده بودند، آنان از دل جنبش گسترده‌ی چپِ ترک بیرون آمدند و حرف نخست الفبای مبارزاتی آنها، توجه به مبانی و اصول سوسیالیسم و امپریالیسم ستیزی بود و نه ناسیونالیسم کُردی!

ادامه مطلب
تبیینی ژئواکونومیک از راهبردهای رژیم صهیونیستی
بررسی اقدامات حداقل سه دهه گذشته

تبیینی ژئواکونومیک از راهبردهای رژیم صهیونیستی

محمدمهدی احسان‌طلب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: رژیم صهیونیستی، به‌عنوان رژیمی فاقد عمق راهبردی و درگیر تنش‌های ژئوپلیتیکی، اما دارای مزیت‌های تکنولوژیک و پیوند راهبردی با قدرت‌های جهانی شناخته می‌شود. رژیم صهیونیستی، با آغاز درگیری نظامی-امنیتی با جمهوری اسلامی، از یک بعد، در پی فرار از پیامدهای اجتناب ناپذیر گسست ژئواکونومیک جهانی بر این رژیم و تضعیف موقعیت ژئواکونومیک جمهوری اسلامی ایران است. بر این اساس، در ادامه به بررسی اقدامات این رژیم طی چند سال اخیر در چارچوب نظری ژئواکونومیک می‌پردازیم.

ادامه مطلب
درس‌های جنگ تحمیلی ۱۲روزه
آغاز دوران جدید برای ایران در منطقه و جهان

درس‌های جنگ تحمیلی ۱۲روزه

حسن رنجبر می نویسد: تحلیل نزدیک به‌ واقع تحولات اخیر، درس‌های بسیاری برای سیاست‌گذاران ما دارد که باید بیاموزیم و به کار ببندیم. جنگ ۱۲روزه اسرائیل در تجاوز به ایران و حمله آمریکا به تأسیسات هسته‌ای کشورمان، آغاز دوران جدیدی برای ایران در منطقه و جهان خواهد بود.

ادامه مطلب
آلمان، از سایه هولوکاست آشویتس تا قلب خاورمیانه
از خاطره تا منافع: آلمانِ جدید در بزنگاه سیاست خارجی

آلمان، از سایه هولوکاست آشویتس تا قلب خاورمیانه

سیاوش قدوسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در جهانی که سرعت تحولات از هر زمان بیشتر شده، آلمان باید تعریفی تازه از خود در جهان ارائه دهد؛ تعریفی که نه بر دوش گذشته، بلکه بر پای منافع مشروع، اصول انسانی و شجاعت تصمیم‌گیری استوار باشد.

ادامه مطلب
اهداف پشت‌پرده اسرائیل در جنگ‌افروزی‌های اخیر
پاکستان هدف بعدی است

اهداف پشت‌پرده اسرائیل در جنگ‌افروزی‌های اخیر

سیلویا بولتوک، بنیانگذار و مدیر اجرایی موسسه اسپشال اوراسیا در گفت‌وگوی اختصاصی با دیپلماسی ایرانی می‌گوید: هدف کنونی دوگانه است: سرنگونی جمهوری اسلامی ایران و حذف فلسطینی‌ها از مناطقی که طبق قوانین بین‌المللی به آنها تعلق دارد. به گفته رهبران اسرائیل، پس از دستیابی به این اهداف، گام بعدی جذب سرمایه‌گذاری غربی و تقویت همکاری‌های استراتژیک خواهد بود تا اسرائیل به عنوان بازوی منطقه‌ای غرب در خاورمیانه مطرح شود. هم‌زمان، آنها قصد دارند پاکستان و برنامه هسته‌ای آن را نیز هدف قرار دهند.

ادامه مطلب
اندیشکده‌ها درباره تحولات اخیر ایران، اسرائیل و امریکا چه می‌گویند؟
بررسی آخرین تحلیل‌ها

اندیشکده‌ها درباره تحولات اخیر ایران، اسرائیل و امریکا چه می‌گویند؟

موسسه کارنگی مسکو و مرکز تحقیقات دولتی چین بر این نکته تاکید دارند که تقابل ایران و اسرائیل بیشتر جنبه نیابتی یافته است و نمی‌توان جنگ مستقیم را انتظار داشت، اما هرگونه تشدید تنش می‌تواند کل منطقه را درگیر کند و روسیه و چین به دلیل منافع ژئوپلیتیکی خود، به ثبات تمایل دارند.

ادامه مطلب
از واگرایی هیدروژئوپلیتیک تا امکان هم‌سرنوشتی زیست‌انرژیک
تأثیر بحران آب بر دیپلماسی انرژی در خاورمیانه

از واگرایی هیدروژئوپلیتیک تا امکان هم‌سرنوشتی زیست‌انرژیک

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در آینده خاورمیانه، آن‌کس که بتواند میان برق، باد، نفت و آب پیوندی متوازن و مشارکتی بسازد، نه‌فقط کشور خود، که صلح منطقه را تضمین خواهد کرد.

ادامه مطلب
هوش مصنوعی، بلاک‌چین و انرژی‌های تجدیدپذیر
فناوری‌های نوظهور و آینده حکمرانی انرژی در خاورمیانه:

هوش مصنوعی، بلاک‌چین و انرژی‌های تجدیدپذیر

کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فناوری بلاک‌چین با ماهیت غیرمتمرکز و تغییرناپذیر خود، امکان ایجاد سامانه‌های قابل اعتماد و شفاف را در زنجیره تأمین و مبادله انرژی فراهم می‌آورد.

ادامه مطلب
خاورمیانه جدیدی که در حال شکل‌گیری است
تعاملات نیروهای فعال در منطقه و بازتعریف رابطه با امریکا

خاورمیانه جدیدی که در حال شکل‌گیری است

علی معموری در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تحولات دنیای کنونی و جنگ‌های جاری آن در اروپای شرقی، خاورمیانه، و شبه‌قاره هند از تحقق درگیری‌ها تمدن‌ها در خطوط برخورد بین آنها نشان دارد؛ چنان چه رقابت‌های قدرت‌های بزرگ جهان نیز دارای ابعاد فرهنگی و دینی اساسی است. در نتیجه به نظر می‌رسد نقشه دنیای جدید بر اساس مناطق هویتی دینی – فرهنگی در حال شکل‌گیری است. این واقعیت در خاورمیانه نیز صدق می‌کند. خاورمیانه در تاریخ معاصر خود نیروهای سیاسی فعال مختلفی را شاهد بوده که در رقابت با یکدیگر به شکل مستمر در حال تغییر نقشه سیاسی منطقه و پس و پیش بردن مناطق نفوذ بوده‌اند.   

ادامه مطلب
جایگاه اسرائیل در رویکرد جدید آمریکا به خاورمیانه
مذاکرات تهران و معادلات پیش رو

جایگاه اسرائیل در رویکرد جدید آمریکا به خاورمیانه

سید‌حسین موسوی می نویسد: در هر حال رویکرد نخست آمریکا در دولت ترامپ از یک سو و افراطی‌گری سرسختانه اسرائیل در خاورمیانه از سوی دیگر، شرایط پیچیده‌ای را ایجاد کرده است که در چارچوب آن به نظر نمی‌رسد اتحاد آمریکا و اسرائیل در حال فروپاشی باشد، اما به احتمال بسیار با باز‌تعریف جدیدی مواجه خواهد بود و در عین حال گرچه به نظر نمی‌رسد اسرائیل دیگر تنها سنگ‌بنای سیاست واشنگتن نسبت به منطقه باشد، این احتمال وجود دارد درک درست این شرایط فرصت تازه‌ای را برای رویکرد جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه فراهم کند؛ از‌جمله افزون بر افزایش قدرت چانه‌زنی در مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا، می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برای همکاری‌های گسترده‌تر منطقه‌ای فراهم آورد.

ادامه مطلب
اهمیت ایران در تحولات جاری منطقه غرب آسیا
منطقه‌ای که هنوز مهمترین است

اهمیت ایران در تحولات جاری منطقه غرب آسیا

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کنشگری کشور بزرگ و اثرگذاری چون ایران بسیار حائز اهمیت است چرا که ورود و عدم ورود این کشور در تحولات پیش رو بر موفقیت یا عدم موفقیت آنها تاثیر قابل توجهی خواهد گذاشت. به همین دلیل و با توجه به توان بازدارندگی ایران، آمریکا به اتخاذ رویکرد مذاکراتی مجبور شده و گفت‌وگوها در موضوع پرونده هسته‌ای در جریان است که هر چه جلوتر می رویم دشواری‌ها و فراز و نشیب های آن بیشتر نمایان می‌شود.

ادامه مطلب
ایران و خاورمیانه در حال تغییر
جهان در حال چرخش به سوی جهان چندقطبی بر مبنای منافع اقتصادی است

ایران و خاورمیانه در حال تغییر

محمدرضا یوسفی شیخ‌رباط می نویسد: معادلات روابط بین‌الملل در قرن بیست‌ویکم به‌سرعت در حال تغییر است. جهان تک‌قطبی پس از فروپاشی اردوگاه کمونیسم و به تعبیر فوکویاما تحقق پایان تاریخ، آن‌طورکه جهان غرب انتظار داشت رخ نداد و اکنون جهان در حال چرخش به سوی جهان چندقطبی بر مبنای منافع اقتصادی است.

ادامه مطلب
آیا با خاورمیانه جدیدی مواجهیم؟
نگاهی به سفر ترامپ به منطقه

آیا با خاورمیانه جدیدی مواجهیم؟

کوروش احمدی می نویسد: مهم‌ترین وجه سفر اخیر ترامپ به عربستان، قطر و امارات، تأثیری است که می‌تواند بر صف‌بندی نیروها در منطقه بر جای گذاشته باشد. این سفر تأکیدی بر نقش و موقعیت این سه کشور بود و حکایت از تمایل آمریکا به تقویت رویکرد سیاسی-اقتصادی آنها داشت.

ادامه مطلب
معامله، سرمایه‌گذاری‌ و ایران در کانون توجه سفر ترامپ به خاورمیانه
اهدافی که از نخستین سفر بین‌المللی رئیس جمهوری امریکا قابل تصور است

معامله، سرمایه‌گذاری‌ و ایران در کانون توجه سفر ترامپ به خاورمیانه

آنچه در ⁠محورهای اصلی سفر قابل برداشت است، تقویت همکاری‌های اقتصادی میان ایالات متحده امریکا با متحدان عربش در حوزه خلیج فارس است.

ادامه مطلب
منتفعین جنگ هند و پاکستان
اسرائیل خوشحال است!

منتفعین جنگ هند و پاکستان

اکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: احتمال دارد حمله تروریستی اخیر به گردشگران در کشمیر و بعضی از عملیات ترورریستی در گذشته با هدف تشدید تنش بین هند و پاکستان توسط سازمان های اطلاعاتی اسرائیل، انگلیس و آمریکا طراحی شده باشد. ازاین رو با آگاهی از این واقعیت و اینکه صرفا غول های ثروت و استعمارگران از جنگ و بحران سود می برند، ملت و دولتمردان هند و پاکستان باید با خویشتنداری و هوشیاری، از افتادن در تله سوداگران جنگ پرهیز کنند. 

ادامه مطلب
خیزش دوباره مقاومت در راه است
تحولات منطقه و ادامه جنگ های صلیبی

خیزش دوباره مقاومت در راه است

محمدعلی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محور مقاومت با وجود ضربه های شدیدی که متحمل شده همچنان پابرجاست و مقاومت در لبنان اینک خود را بازسازی کرده ونیرومند تر از گذشته به حیات خود ادامه می دهد.

ادامه مطلب