رصد "سیاست" در روابط بین الملل

سیاست خارجی ایران چگونه می تواند پویا باشد

۲۳ اسفند ۱۴۰۱ | ۱۴:۰۰ کد : ۲۰۱۸۲۸۱ اخبار داخلی نگاه ایرانی
نویسنده خبر: سید وحید کریمی
سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چگونه سیاست بین الملل را رصد کنیم؟ خانواده جهانی از حالت "دهکده جهانی" خارج و به "مجتمع ویلایی مشترک" تبدیل شده است. روابط بین کشورها که بیش از ۲۰۰ کشور و سازمان های منطقه ای و بین المللی را شامل می شود، چگونه رصد کنیم تا سیاست خارجی موثر و کم هزینه داشته باشیم؟
سیاست خارجی ایران چگونه می تواند پویا باشد

دیپلماسی ایرانی: سیاست بین الملل پیچیدگی فزاینده پیدا کرده است. "رصد سیاست جهانی" به چند طریق قابل اقدام است. از آنجایی که 15 عضو دایم و غیر دایم شورای امنیت بر امورات جهانی از طریق سازمان ملل متحد اشراف دارند؛ رصد مراودات دیپلماتیک بین 15 کشور عضو شورای امنیت، یکی از راه های اشراف بر سیاست بین الملل است. 

روش دیگر؛ رصد روابط بین کشورهای "پنج چشم"  است. رصد روابط تنگاتنگ امنیت جهانی بین 5 کشور انگلیسی زبان، کمک کننده به دانستن سیاست بین الملل است. 

روش دیگر؛ رصد روابط بین کشورهای؛ گروه 7 و گروه 20 و اعضای اتحادیه اروپایی و پیمان نظامی ناتو است. 

معمولا کشورها و اتحادیه های غربی، مبتکر یا "اقدام کننده" در سیاست بین الملل هستند و رصد نتایج نشست موسسات و گرهمآیی غربی ها، تاثیرگذار بر سیاست جهانی است. رصد همکاری و اتحادیه های منطقه ای غیر غربی مثل بریکس، شانگهای، اکو، سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه افریقا، اتحادیه کشورهای امریکای جنوبی نیز کمک کننده به اشراف بر امورات منطقه ای و روابط بین دول همفکر است. 

اصولا در سیاست جهانی، دو کشور انگلیس و امریکا، متحدا "اقدام کننده" در روابط بین الملل هستند. آلمان و فرانسه موتور محرک اتحادیه اروپایی هستند و برد سیاست بین الملل دو کشور آلمان و فرانسه، محدود در قاره اروپاست. آنگلوساکسون یا همان امریکا و انگلیس، جهانی اقدام می کنند. فرانسه در شمال افریقا مستقل عمل می کند و روسیه و چین نیز به‌صورت واکنشی در مقابل اقدامات غرب، به تنهایی یا مشترک واکنش نشان می دهند. 

برای جمهوری اسلامی ایران با خصوصیات و تفکر سیاسی خاص، باید وزارت امور خارجه ای با ساختار خاص تنظیم کرد تا در رصد سیاست بین الملل توانایی داشته باشد. تشکیل ستاد یا "میز گروه ها" برای رصد موسسات مورد اشاره، در کنار تقسیم بندی جغرافیایی یا منطقه ای ضروریست. به عنوان مثال در کشور افغانستان، کشورها و موسساتی چون فنلاند، ناتو، امریکا، سازمان ملل، انگلیس، اتحادیه اروپایی، روسیه، چین و هند نقش دارند. این در حالیست که در تقسیم بندی جغرافیایی یا منطقه ای، انگلیس در اروپا و امریکا در بخش امریکا و هند در آسیا و سازمان ها و مجامع بین المللی نیز در بخش های بین الملل فعال هستند. "تجمیع سیاسی" آنچه در افغانستان می گذرد در تقسیم بندی جغرافیایی، پاسخگوی رصد سیاست بین الملل نیست و لذا ملاحظه می شود ستاد افغانستان تشکیل شده است. 

در همین رابطه، امریکا به تنهایی در هیچ جنگ در غرب آسیا یا خاورمیانه، بدون همیاری و همکاری انگلیس شرکت نداشته است لذا ادغام رصد سیاسی دو کشور انگلیس و امریکا در یک میز مشترک ضروری به نظر می رسد. 

نتیجه گیری

مناسب است، 
-    رصد دیپلماسی بین 15 کشور عضو دایم و غیر دایم شورای امنیت.
-    رصد سیاست خارجی انگلیس و امریکا به صورت مشترک و ادغام شده.
-    رصد سیاست فرانسه در ادغام با آلمان و بعضا همراهی با آنگلو ساکسون.
-    رصد سیاست امنیتی ناتو.
-    رصد سیاست خارجی بین المللی اتحادیه اروپایی. 

در دستورکار وزارت امور خارجه قرار گیرد. جمهوری اسلامی ایران با تعدادی محدود/چند کشور از جمله 1+5 چالش دارد و باید سفارت خانه های جمهوری اسلامی ایران در 6 کشور آلمان، انگلیس، فرانسه، بخش سیاسی نمایندگی در نیویورک، مسکو و پکن را استراتژیک/خاص تعریف کرد و علاوه بر تعیین کادر مجرب و تعریف شده، ارتباط بین 6 کشور را بصورت ترکیبی در مرکز و نمایندگی های مورد اشاره تجمیع کرد.

سید وحید کریمی

نویسنده خبر

دیپلمات و دکترای روابط بین الملل که در حال حاضر در گروه اروپا/امریکای دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه فعالیت دارد. 

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: سیاست خارجی سیاست خارجی ایران جمهوری اسلامی ایران ایالات متحده امریکا امریکا ایران و امریکا چین فرانسه آلمان اتحادیه اروپا اروپا دیپلماسی دیپلماسی ایران سید وحید کریمی


( ۳ )

نظر شما :

ابراهیم قدیمی ۲۳ اسفند ۱۴۰۱ | ۱۹:۱۴
نه در سازمان ملل ( ابزار سیاسی دست غرب ) نفعی برای دیپلماسی ایران یا هر کشور اسیائی دیگر یافت میشود ونه در اروپا۔فعالیت دیپلماسی ایران باید در اسیا متمرکز وفعال شود۔ بیش از پانصد سال است در اروپا دنبال منافعی هستیم۔ قدما گشته اند ۔ پرونده ها مملو از خیانت اروپائی ها است۔منافعی یافت می نشود۔حذف سفارتخانه های ایران در کشورهای بسیار فخر فروش واستعمار گر قدیمی ومستعمره امریکای فعلی وبعد از این وحقوق بشری امروزی اروپا ومحدود کردن ان به یک سفارت فراگیر در کشوری مناسب که میتواند یونان باشد۔ و گسترش فعالیت های دیپلماسی اسیائی وافریقائی وامریکای جنوبی۔اوراسیا اسیاست۔حتی در کشورهای اسیائی، افریقائی امریکای لاتین ما میتوانیم سفارتخانه های متمرکزی داشته باشیم که منطقه ای رفتار کنند۔
وحید کریمی ۲۷ اسفند ۱۴۰۱ | ۱۰:۲۵
جناب قدیمی باید پول خرج کرد و نداریم ضمن آنکه علم و تکنولوژی در مناطقی که فرمودید یافت می نمیشود ...... مقاله بنده متمرکز بر رصد سیاست است نه تامین منافع ..... در غیر از اروپا/امریکا باید پول خرج کرد و نفعی نبردیم و طی چهل سال گذشته هزینه کرد در افریقا بازده مطلوبی نداشته است ... ممنون از پیگیری