جهان بحران زده در حال تغییر

دیپلماسی ایرانی: اظهارات جو بایدن در کنفرانس مطبوعاتی با جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا که چندی پیش در اتاوا، پایتخت سیاسی کانادا بیان شد، بازتاب دهنده نگرانی عمومی است که در این مقطع بر نظام بین المللی حاکم است و ایالات متحده آمریکا به عنوان قدرت اول و مسئول امنیت و ثبات در جهان – به ادعای رهبران این کشور – اکنون در پرتو اختلال در توازن‌های بین‌المللی و چالش‌های انباشته شده در زمینه‌های مختلف و عدم قطعیت پیرامون سرنوشت اتحادهای فرا اقیانوسی خود را در یک معضل در حال گسترش از مرحله‌ای به مرحله دیگر می‌بیند.

این پدیده نشان می‌دهد تنش به اوج خود رسیده و احتمال درگیری‌های بزرگ در حال نزدیک شدن است. شاید این همان چیزی است که کنگره را بر آن داشت تا بودجه دفاعی تاریخی بیش از 800 میلیارد دلار را برای نوسازی نیروها در آسیا تصویب کند.

هر آنچه در حال رخ دادن است از یک وضعیت بحرانی بین المللی و تغییرات بنیادینی حکایت دارد که عامل آن بحران‌ها، درگیری‌ها و ترس‌هاست و به امری قطعی تبدیل شده است و با بسیج ائتلاف‌ها و نیروهای نظامی یا تلاش برای منزوی کردن این یا آن طرف از آن جلوگیری نخواهد شد. این همان سیاستی است که دولت فعلی آمریکا دنبال می کند چرا که باور دارد چین و روسیه علیه این کشور توطئه می‌کنند و به دنبال سرنگونی آن هستند؛ اما این روند طولانی نخواهد بود؛ زیرا بیشتر متحدان اروپایی آمریکا که به خاطر جنگ اوکراین به علت حمایت نظامی و مالی از کی‌یف از پای درآمده‌اند، با این موضع‌گیری مخالفت هستند و امیدوارند با پکن و مسکو ارتباط برقرار کنند تا فرمول‌هایی برای همزیستی پیدا کنند. فرمول‌هایی که ثبات جهانی را محقق می‌سازد و تنش‌های کنونی را کاهش می‌دهد.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه که کشورش در نتیجه اختلافات بر سر اصلاح نظام بازنشستگی بحران اجتماعی بی‌سابقه‌ای را دچار شده، همچنان به گفت وگو با چین پایبند است و در سفر پیش رو خود به این کشور تلاش خواهد کرد تا چین را تشویق کند نقش فعالی در حل و فصل بحران اوکراین  ایفا کند؛ چرا که مسئولان اروپایی متعددی خواستار گوش دادن به صدای چین به منظور یافتن راه حلی برای جنگ در اوکراین هستند.

این مواضع اروپا در تضاد با مواضع آمریکاست که ابتکارعمل چین درخصوص اوکراین را به بهانه جانبدار بودن – به نفع روسیه – به سخره گرفت. با توجه به گزینه‌هایی که در حال محدود شدن هستند، برای حل بحران‌های آمریکا و کشورهای اروپایی راهی جز فعال کردن کانال‌های دیپلماتیک و گفت وگو در مورد همه چیز وجود ندارد؛ زیرا تغییراتی رخ داده است و جهان دیگر مانند قبل نیست. این موضوع را قبل از همه باید امریکا درک کند، اروپا و آسیا بیش از این نمی خواهند هزینه دهند و وارد درگیری های بی پایان تازه شوند، چیزی که شاید بر خلاف منافع ایالات متحده باشد.

منبع: الخلیج / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11