دیپلماسی

بایدها و نبایدهای سیاست خارجی کابینه جدید

عناصر خلاقیت و ابتکار عمل در دیپلماسی دولت چهاردهم جدید

علی مقتدری در یادداشتی می نویسد: همان‌طورکه در دهه‌های اخیر به موضوعات و کارگزاران روابط بین‌المللی افزوده شده، به تبع آن فهرست اقدامات و گزینه‌ها نیز در طیفی بزرگ، رنگارنگ و متکثر قرار گرفته است. روابط بین‌المللی با موضوع جنگ و صلح، به‌مراتب ساده‌تر از روابط بین‌المللی با موضوعات سیاست، امنیت، فرهنگ، اقتصاد، توسعه و... است و در نهایت امروز با تنوع در موضوعات، تنوع در ابزار نیز حاصل شده است.

ادامه مطلب

سیاست خارجی قرار است به کدام نیاز اقتصاد، توسعه، امنیت کشور پاسخ دهد

دولت چهاردهم و کدامین سیاست خارجی؟

محمدحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ارزش استقلال کشور در حاشیه روابط خارجی تک محوری سال های اخیر قرار گرفته و احتیاج به بازسازی دارد. صادرات نفت و پتروشیمی در انحصارهای خاص محدود شده و خاصیت اهرمی سیاسی خود را از دست داده است. محور مقاومت متاسفانه در یک نبرد با پایانی نامشخص فرو رفته و نمی توان در مورد ظرفیت سیاسی آن اظهار نظر قطعی کرد. پرونده اتمی نیز درگیر تناقض متن برجام ۲۰۱۵ با شرایط فعلی پیشرفت های اتمی کشور است. 

ادامه مطلب

در دو راهی گزینه‌های بد و سخت

اولویت داشتن اهداف ملی بر اهداف فراملی در سیاست خارجی

علی عیدی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر ما در موقعیتی هستیم که باید بین تصمیم‌های بد و تصمیم‌های سخت، یکی را انتخاب کنیم. تصمیم بد یعنی اولویت قائل شدن برای اهداف فراملی سیاست خارجی و تصمیم سخت یعنی پیگیری جدی اهداف ملی سیاست خارجی.

ادامه مطلب

وزیری که شخصیت مستقلی دارد

پیام مثبت وزیر شدن عراقچی برای دنیا

سید رحمان موسوی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: اینکه گفته می شود عراقچی همان ظریف است به عقیده من جمله درستی نیست؛ عراقچی، عراقچی است و شخصیت مستقلی دارد.

ادامه مطلب

سلسله یادداشت‌های دیپلماسی ایرانی درباره بایدها و نبایدهای سیاست خارجی دولت چهاردهم (بخش دوم)

تلاش اسرائیل برای تبدیل شدن به اولویت ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: بعد از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل و آغاز تحولات غزه، اسرائیل در طول این مدت احساس کرده که فرصتی پیش آمده است تا بتواند خود را به عنوان اولویت ایران جا بیندازد و معادلات را وارونه کند و امریکا را زیر سایه تعاملات خود با تهران بکشاند.

ادامه مطلب

مگر با اقتصاد می‌توان جنگید؟

عقلانیت، سیاست‌های جنگی و جنگ سیاسی

منصور انصاری در یادداشتی می نویسد: جهان امروز الزاما و در تمام موارد فقط عرصه جنگ و تفوق و برتری‌جویی نظامی نیست. جنگ سیاسی می‌تواند جایگزین یک سیاست جنگی با سرانجام مثبت و سازنده هر‌چند فعلا نامعلوم و مبهم شود و اقتداری اندیشمندانه و بی‌بدیل از خود بر جای بگذارد.

ادامه مطلب

هماهنگی میدان و دیپلماسی: کلید موفقیت در وزارت امور خارجه

رفع شرافتمندانه تحریم‌ها: اولویت اصلی عراقچی

نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سید عباس عراقچی در برنامه خود به وضوح بر اهمیت دیپلماسی «فراگیر و فعال» تأکید کرده است. این رویکرد نشان‌دهنده تعهد به استفاده از تمامی ظرفیت‌های دیپلماسی برای ارتقاء منافع ملی و افزایش تأثیرگذاری بین‌المللی ایران است. دیپلماسی فعال به معنای حضور پررنگ و مؤثر در عرصه‌های جهانی است، در حالی که دیپلماسی فراگیر به معنای گسترش روابط و تعاملات با طیف وسیعی از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی است. با این رویکرد، عراقچی قصد دارد تا ایران را از انزوای بین‌المللی تحمیل شده توسط سلطه جویان فرامنطقه‌ای خارج کرده و به بازیگری کلیدی در مسائل جهانی تبدیل کند.

ادامه مطلب

واقعیت و شبه واقعیت

جنگ استعاره‌ها در سیاست خارجی

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت و شبه واقعیت؛ سیاست خارجی کشورها را با چالش‌ها و البته فرصت‌های جدیدی مواجه کرده است. سیاست خارجی هر کشور، اصول، اهداف و راهبردهایی دارد که واقعیت سیاست خارجی آن کشور را می‌سازند؛ همزمان سیاست خارجی، تصویری دارد که ضرورتأ باید نمایانده شود. چنانچه کارگزار سیاست خارجی تصویری از سیاست خارجی در قالب معانی، مفاهیم، استعاره‌ها و کردارهای گفتمانی ارائه نکند؛ دیگران این تصویر را به شکلی مجعد بر می‌سازند. اینجاست که روابط عمومی نهادها، سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌ها اهمیتی مضاعف پیدا می‌کنند.

ادامه مطلب

بررسی یک نمونه مستند

خلأ دیپلماسی عمومی و استراتژی صهیونیسم در ترور دیپلماسی

آقای عباس عراقچی، وزیر پیشنهادی امور خارجه، یکی از محورهای برنامه‌های اعلامی خود را «دیپلماسی عمومی فعال و روایت‌سازی هوشمندانه و اقناعی در جنگ شناختی» اعلام کرده است. این موضوع یکی از نقطه‌ضعف‌های مهم همه دولت‌های قبلی بعد از انقلاب بوده است؛ بنابراین در این نوشتار به استراتژی رژیم صهیونیستی در ساماندهی «دیپلماسی عمومی ضد ایران» و «ضعف دیپلماسی عمومی ایران» می‌پردازیم.

ادامه مطلب

یکی از مهمترین نظریه‌های روابط بین‌الملل

آیا واقع‌گرایی به گمراهی ما از واقعیت منجر می‌شود؟

محمدرضا سپهوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر واقع گرایی را به مثابه یک رهیافت نظری برای فهم محیط سیاست ورزی در عرصه بین المللی به کار ببریم، این نوع نگاه ما را بر آن می‌دارد که برای پرهیز و پیشگیری از جنگ و طولانی تر ساختن صلح به شناخت واقعی حیات بین المللی و دوری گزیدن از هر نوع خیال پردازی و آرمان گرایی خارج از واقعیت های موجود بپردازیم. 

ادامه مطلب

در بحبوحه تنش های منطقه ای

یک‌بار هم شده دیپلماسی با عربستان را محک بزنید

محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیشنهاد این است که ریاست محترم جمهوری که هنوز کابینه خود را معرفی نکرده است سریعا به عربستان سعودی "سفر کاری" کند و با رهبری آن کشور اوضاع منطقه و آنچه باید بشود را مورد بررسی قرار دهد. با اطمینان می شود گفت که اگر دیپلماسی صحیحی دنبال شود و توافقاتی با عربستان برای صلح و ثبات در منطقه بشود زور و فشار عربستان بر اسرائیل و آمریکا بسیار بیشتر و عملی تر از کشورهای دیگر است.

ادامه مطلب

ضرورت ها و اقدامات ترور هنیه

پاسخ ما اقتدار آورد نه دچار خطای محاسباتی

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون که شرایط منطقه با محوریت مساله فلسطین و غزه وجه جهانی پیدا کرده و در صدر مسائل سیاسی و بین المللی قرار گرفته و کشورهای جهان خصوصا علاقمندان و دلسوران این ملت مظلوم به ستوه آمده اند و مجموعه غرب با محوریت آمریکا نیز مسئولیت نمی پذیرد و حتی چتر حمایتی برسر جنایتکاران و تبهکاران می گشاید ضرورت دارد یک دیپلماسی پر شدت به راه انداخت و مدیریت کرد چه بسا که از درون آن دستاوردی برای مطالبات ایران اسلامی و ملت های منطقه که همان بازدارندگی همه جانبه است بدست آید. 

ادامه مطلب

پاسخ به ترور، اولین چالش پیش روی دولت چهاردهم

پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه: از دیپلماسی تا میدان نبرد

نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به آنچه بیان شد، ترور هنیه یک مانور استراتژیک از سوی نتانیاهو برای کسب حمایت داخلی و بین‌المللی و عبور از وضعیت شکننده فعلی‌اش در فضای سیاسی رژیم صهیونیستی است. این اقدام سیاستمداران آمریکایی مانند هریس را تحت فشار قرار می‌دهد تا با منافع او و حزب جنایتکارش هم‌راستا شوند و موضع جنگ‌طلبانه‌اش را تقویت کنند. این مسئله به خوبی پیوند بین یک حادثه امنیتی منطقه‌ای و سیاست داخلی ایالات متحده را به عنوان نمونه‌ای از جنگ ترکیبی نشان می‌دهد. در این‌گونه جنگ‌ها، اقدامات به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که همزمان بر چندین جبهه تأثیرگذار باشند. از این رو دولت جدید به ریاست دکتر مسعود پزشکیان، در نخستین روزهای خدمت پس از مراسم تحلیف، با وظیفه دشوار تدوین پاسخی در مقابل صهیونیست‌ها مواجه است که هم متناسب و هم مؤثر باشد.

ادامه مطلب

اقتصاد ایران به یک معامله جدید با غرب نیاز دارد

پزشکیان، مشکلات پیش رو و انتخاب ناگزیر گزینه مذاکره

سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: صرف نظر از اینکه چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر امسال برنده می شود، انتخاب پیش روی رئیس جمهوری میانه رو جدید ایران آشکار است. بدون پایانی برای جنگ وحشتناک غزه، و با تبادل آتش حزب الله و اسرائیل در سراسر مرز لبنان، وضعیت در منطقه به شدت ناآرام است. از آنجایی که یک جنگ مخرب منطقه ای به نفع ایران نیست، منطقی است که انتخاب پزشکیان را به عنوان سیگنالی در نظر بگیریم که حاکمیت کلان ایران علاقه مند به کاهش تنش هاست. این بدان معناست که ایالات متحده فرصت جدیدی برای احیای توافق هسته ای که ترامپ آن را کنار گذاشته بود، یا برای دستیابی به یک توافق جدید دارد.

ادامه مطلب

تمرکز بر آن الزامی است

دولت چهاردهم و ضرورت توجه به دیپلماسی فرهنگی

حسن صفرخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دیپلماسی فرهنگی نوعی دیپلماسی عمومی و قدرت نرم است که شامل تبادل اندیشه‌ها، اطلاعات، هنر، زبان و سایر جنبه‌های فرهنگی و ظرفیت های اقتصادی، تجاری و بازرگانی میان کشورها و مردم آنان به منظور تقویت درک متقابل است.

ادامه مطلب

رئیس جمهور منتخب و احیای سیاست خارجی با عزت

دولت چهاردهم و پیوند «دیپلماسی و میدان»

نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون شک عرصه روابط بین‌الملل، عرصه‌ای پیچیده و چندلایه است که در آن بازیگران مختلف با اهداف و منافع متضاد در تعامل با یکدیگر قرار می‌گیرند. در این میان، دیپلماسی و میدان به عنوان دو ابزار مهم در پیشبرد سیاست خارجی کشورها مطرح می‌شوند. این دو ابزار، در عین تفاوت‌های ظاهری، در عمل مکمل یکدیگر بوده و می‌توانند در تعامل با یکدیگر، اثربخشی سیاست خارجی را به حداکثر برسانند.

ادامه مطلب

بررسی یک نظریه عملی

تصویر، ابزاری در تحلیل سیاست خارجی

سینا عمادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در تصویر‌سازی در روابط بین‌الملل گفته می‌شود تصویری که کشور الف به کشور به ب منعکس می‌کند رفتار کشور ب را نسبت به کشور الف تعیین می‌کند. این تصویر می‌تواند به اشکالی مانند شریک، متحد، خنثی، وابسته، دشمن، امپریالیست و مستعمره یا اشکالی بین این‌ها تبیین شود. 

ادامه مطلب

نقدی که به شعارهای این روزها انتخابات وارد است

رئیس جمهوری ایران و دو راهی مذاکرات یا مقاومت

احمدرضا تمدن و داود سلگی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرامی می نویسند: افرادی در ساختار حاکمیت کشور کماکان امیدوار به بقای سیاسی دموکرات ها در آمریکا، به دنبال مذاکرات و حصول نتیجه از آن در چارچوب عرف سازمان ها و نهادهای بین المللی هستند. به راستی چه تضمینی در این مسیر به عنوان راه گشایی نهایی بر پایبندی هر دو طرف مذاکرات به نتایج آن خواهد بود؟ 

ادامه مطلب

پنتاگونال الزامات دولت ۱۴

تقابل تحریمی، همگرایی بین المللی، هم افزایی با همسایگان، توازن جهانی و ایرانیان

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دیپلماسی چند جانبه در سال های اخیر پویایی بیشتری داشته و موجب تکمیل فرایند عضویت و همگرایی کشورمان در سه سازمان مهم منطقه ای چون شانگهای، بریکس و اتحادیه اقتصادی اورآسیا و غیره شده است که هر کدام توانایی ظرفیت آفرین مشهود برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارند و لذا پیگیری اولویت ظرفیت سازی در بهره گیری از توانمندی های سه سازمان فوق الذکر به ویژه اتحادیه اقتصادی اورآسیا اهمیت شایان دارد.

ادامه مطلب

نقدی بر شعار یکی از نامزدهای محترم انتخابات ریاست جمهوری

این سه چهار کشور واقعی، آن ۱۹۶ کشور خیالی!

غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: آقای سعید جلیلی با شعار یک جهان فرصت برای ایران، فرمودند "ما با سه چهار کشور مشکل داریم، در دنیا ۲۰۰ کشور وجود دارد". معنای فرمایش ایشان به زبان ساده این است، اگر سه چهار کشور با ما مشکل دارند مسئله مهمی نیست، در مقابل ۱۹۶ کشور دیگر وجود دارند که می توانیم در میدانی وسیع (یک جهان فرصت) با وجود آنها با دنیا ارتباط داشته باشیم؛ به عبارتی ۴ به ۱۹۶ به نفع ما.

ادامه مطلب

بعد از طوفانی که ظریف به راه انداخت

بازگشت به توازن دیپلماسی

محمدعلی سبحانی در گفت‌وگویی می‌گوید: ه باور طیفی از تحلیلگران نطق ۱۰دقیقه‌ای روز سه‌شنبه محمدجواد ظریف در صداوسیما به عنوان کاتالیزور انتخابات در جهت موج‌آفرینی و افزایش مشارکت عمل خواهد کرد. اما فارغ از این موضوع، نکات و ناگفته‌های فراوانی در آن چند دقیقه سخنرانی وزیر امور خارجه دولت روحانی وجود داشت که محل بحث جدی دارد. از این‌رو «شرق» در گفت‌وگویی با محمدعلی سبحانی سعی در تبیین و تشریح گفته‌های ظریف و بررسی اهمیت این سخنان در فضای رقابت‌های انتخاباتی دارد. در ادامه بحث با سفیر پیشین ایران در قطر، لبنان و سوریه که مدیرکل خاورمیانه‌ وزارت خارجه در دولت سیدمحمد خاتمی را در کارنامه دارد، تلاش شد تا در نگاهی کلان‌تر، جایگاه سیاست خارجی در انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم هم مورد مداقه قرار گیرد که در ادامه ماحصل این گپ‌و‌گفت را می‌خوانید.

ادامه مطلب

نقدی بر فیلم های ضدایرانی اکران شده در خارج

همچنان از خود تحقیری ما لذت می‌برند

بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سال‌هاست چنین اتفاقات آبرو‌بری توسط فیلمسازان ایرانی در جشنواره‌های خارجی رخ می‌دهد. ضربه‌ای که امثال رسول‌اف به قدرت نرم و پرستیژ کشور وارد می‌کنند، به دل غرب می‌نشیند و جایزه‌های مهم برای این قبیل فیلم‌ها ریخت و پاش می‌شود. در عین حال، ژست روشنفکرانه‌ این دسته از هنرمندان به پشتوانه مخالفت با حاکمیت تا اندازه‌ای مهم جلوه می‌کند که فیلم‌های کم ارزش آنها به لحاظ هنری، مثل « لباس نامرئی پادشاه» باید موجب تحسین همگان قرار گیرد.

ادامه مطلب

تلاش های مثمر ثمر برای عضویت در بریکس و شانگهای

امیرعبداللهیان، وزیری که به توسعه روابط با همسایگان اعتقاد قلبی داشت

علی موسوی خلخالی می نویسد: امیرعبداللهیان به دیپلماسی اقتصادی اعتقاد راسخ داشت و برای همین در سفرهای خود به پایتخت های مختلف به ویژه کشورهای همسایه توجه ویژه ای به مناسبات اقتصادی داشت. در دوره او استقرار رایزن‌های اقتصادی در کشورهای مختلف مجددا افزایش یافت و مناسبات اقتصادی ایران با کشورهایی نظیر امارات متحده عربی، پاکستان، روسیه، ارمنستان، ترکمنستان و کشورهای دیگر رشد قابل قبولی را شاهد بود.

ادامه مطلب

با توجه به سرعت تحولات منطقه خاورمیانه

ظرافت های دیپلماسی ایران

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرعت رخدادها و سیال بودن شرایط به گونه ای است که متخصصان و تحلیلگران برای ارزیابی وضعیت و سمت و سوی روندهای آتی با سوالات وابهامات زیادی مواجه هستند. در چنین وضعیتی شناخت بهتر شرایط پیش روی و اینکه جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای اثرگذار در این رخدادها، سیاست خارجی خود را بر اساس چه مولفه هائی طراحی و عملیاتی کند، حائز اهمیت بسیار است. 

ادامه مطلب

درنبود دیپلماسی پویا

امید محسنی در یادداشتی می نویسد: اصلی در سیاست وجود دارد که می‌گوید هیچ تضمینی نیست یک استراتژی بسیار منطقی وبی‌نقص به نتایج مطلوب برسد. روشن‌تر اینکه حتی اگر مواضع اولیه ابران در قبال حمله اسرائیل را منطقی بدانیم و آنچه که تریبون‌داران جمهوری اسلامی از آن به عنوان پرهیز از شتابزدگی یاد کردند را یک استراتژی مهم در سیاست خارجی بدانیم، دوام و استمرار آن مورد تردید است.

ادامه مطلب

واشنگتن نیاز به یک سیاست ساده‌تر دارد

گزینه‌ای برای آرامش در روابط آمریکا با ایران

مشکل، بازدارندگی نیست بلکه این است که واشنگتن تلاش کرده کارهای بیش از حدی را با تهران انجام دهد، آن هم با یک مجموعه ابزارهای بسیار محدود و در یک دوره زمانی بسیار طولانی. با اولویت‌بندی اهداف ایالات متحده و پذیرفتن یک مجموعه پاسخ‌های انعطاف‌پذیرتر، وضعیت منطقه خاورمیانه به سامان نمی رسد اما قطعاً بهبود می‌یابد. ایران ممکن است چالشی برای سیاست‌گذاران ایالات متحده باقی بماند، اما حداقل یک چالش قابل پیش‌بینی‌تر خواهد شد.

ادامه مطلب

تهدیدی که در کمین است

خطر «اسنپ بک» در سیاست خارجی ایران

سهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران اگرچه طی دهه های اخیر و برای دوره هایی از این چرخه تداوم و تغییر، انعطاف پذیری و دینامیک های راهبردی و ابزاری بهره برده و توانسته از دیپلماسی برای پیگیری منافع ملی بهره بگیرد اما در دوره هایی نیز به واسطه تکانه های بسیط رفتاری و کنش های هزینه زا این تغییرات به افزایش ضریب آسیب پذیری در منافع و امنیت ملی و کاهش تعامل بین المللی منجر شده است. 

ادامه مطلب

قواعد و‌ کنواسیون های حقوق بین الملل گزینشی نیست!

استفاده از دیپلماسی نظامی مهمترین گزینه برای پاسخ به اسرائیل

افسانه خسروی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد مهمترین گزینه در حمله به کنسولگری ایران در دمشق دیپلماسی نظامی است بر این اساس ما با مفهوم متناقضی مانند دیپلماسی در کنار مفهوم  نظامی گری روبه رو‌ هستیم!

ادامه مطلب

به تصمیم حاکمیت اعتماد کامل داشته باشیم

تقابل حکمت ایرانی با جنون اسرائیلی

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دیدبانی استراتژیک در میدان و شواهد تاریخی نشان می‌دهد، در شرایط کنونی مصلحت عالی کشور که در بطن آن عزت، حکمت و عقلانیت را در بر دارد؛ عدم تغییر الگوی رفتاری و نظامی ایران در قبال صهیونیست‌هاست.

ادامه مطلب

رسانه و اقتصاد توجه

آسیب شناسی ناکارآمدی رسانه ملی در دیپلماسی عمومی و جهاد تبیین

پیروز غفرانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منطق اقتصاد توجه نشان می دهد که هرگونه افزایش درآمدهایی که از تلاش برای جذب مخاطب به دست نیامده باشد، انگیزه های جلب مخاطب رسانه را کاهش و به سوی افزایش درآمدهای غیرمرتبط با رسالت رسانه سوق خواهد داد و آن را به ابزاری تبدیل خواهد کرد که برای جلب رضایت منبع درآمدی جدید خودفعالیت کند و نه جلب و حفظ توجه مخاطبی که قرار است برداشت هایش به سوی نوع روایت ارائه شده توسط رسانه هدایت شود. عین این مفهوم در حوزه دیپلماسی رسانه ای و دیپلماسی عمومی نیز نهفته است. رسانه به عنوان ابزار مهمی از دیپلماسی عمومی کشورها، برای تبیین نقطه نظرات، فرهنگ جامعه، مزیت های اقتصادی و فرهنگی و ... جامعه و دیگر نکاتی که افکار عمومی خارج از کشور و حتی درون کشور را به محتوای ارائه شده جلب کند به کار گرفته می شود.

ادامه مطلب