بودن برجام بهتر از نبودن آن
آیا مذاکرات شکست می خورد؟
برجام یک قطعه مهم در معماری امنیتی است که بر اساس معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای ساخته شده است.
ادامه مطلببرجام
با هدف جلوگیری از تشدید فشارها بر پرونده خود
حسابی که چین روی توافق هسته ای جدید با ایران باز کرده است
محاسبات چین درباره ایران تغییر پیدا خواهد کرد اگر توافق جدید صورت گیرد. به دور از تهدید ناشی از تحریم‌ها، چین سرمایه‌گذاری خود را در ایران افزایش خواهد داد و نفوذ خود را در این کشور و خاورمیانه تعمیق خواهد بخشید.
ادامه مطلب
چشم انداز مبهم برجام
بدون قطعنامه، بدون بیانیه
اگرچه نشست فصلی شورای حکام با صدور قطعنامه علیه ایران یا انتشار بیانیه‌ای همراه نبود و به همین دلیل وضعیت پیچیده‌تر و بغرنج‌تر از قبل نشد اما چشم‌انداز فعلی مذاکرات و حصول توافق هم چندان روشن نیست.
ادامه مطلب
مراقب ادبیات مسموم اروپایی ها باشیم
حرکت تروئیکا به سمت شورای امنیت؟
مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استفاده سه کشور از دو اصطلاح Lack of cooperation –failure کاملا آگاهانه و با نیت تحریک آژانس برای تسریع در ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت است. چرا که این دو اصطلاح بر خلاف اصطلاح حقوقی و فنی non compliance دارای بار سیاسی منفی است. نکته مهم اینکه روند ارجاع قبلی پرونده به شورای امنیت، از همین عبارات مسموم آغاز شده بود!
ادامه مطلب
ایران هنوز عضویت دائم پیمان شانگهای نیست
از سمرقند تا نیویورک
محمدابراهیم رحیم پور تاکید دارد: چیزی که مشخص است، این است که فعلا جمهوری اسلامی ایران عضو دائم سازمان همکاری شانگهای نشده است و سعی دارد مراحل عضویت در این سازمان همکاری را طی کند. البته عضویت دائم ما در سازمان همکاری شانگهای ارتباطی به نشست سمرقند در ازبکستان ندارد.
ادامه مطلب
شورای حکام و قطعنامه احتمالی علیه تهران؟!
اسرائیل؛ بازیگر اصلی عدم احیای برجام
محسن فایضی تاکید دارد: هر اسمی که در قالب دانشمندان هسته‌ای ایران طرح می‌شود و سعی می‌کنند از آنها به‌عنوان افرادی مؤثر در نظامی‌کردن توان هسته‌ای ایران نام ببرند یا هر تأسیسات هسته‌ای که نامی از آن برده می‌شود و برخی از آنها ذیل تأسیسات اعلام‌نشده هسته‌ای ایران پیش می‌کشند، از سوی اسرائیل تهیه شده است. اصطلاحا تمام آتش تهیه و همه اطلاعات مربوط به اتهام‌زنی به ایران در حوزه هسته‌ای با تمرکز بر ابعاد احتمالی نظامی از سوی اسرائیل تهیه می‌شود.
ادامه مطلب
راه برای صدور قطعنامه شورای حکام باز است؟
خواب زمستانه برجام
اگرچه آمریکا و ایران در هفته‌های اخیر در حال بررسی پاسخ‌های یکدیگر نسبت به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هسته‌ای بوده‌اند که به گفته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین، آخرین متن پیش‌نویس و آخرین پیشنهاد برای رسیدن به توافقی بر سر احیای توافق هسته‌ای است؛ اما دیگر خبری از آن تب‌وتاب و امید گذشته برای بازگشت به برجام نیست؛ مذاکرات دوباره با سکون، رکود و بن‌بست مواجه شده است.
ادامه مطلب
آینده مبهم برجام
محیط سخت دیپلماتیک علیه ایران
جلال خوش چهره در نوشتاری تصریح می کند: واشنگتن و متحدان اروپایی و خاورمیانه‌ای آن خواهند کوشید تریبون مجمع عمومی سازمان ملل متحد را به امکانی برای ایجاد تشویش نه تنها علیه روسیه در پی جنگ اوکراین بلکه علیه سیاست‌های ایران تبدیل کنند. قطعنامه‌های پیشنهادی در این باره اگرچه فاقد ضمانت اجرایی است ولی فضا را بیش از پیش برای علاقه‌مندان به ایجاد یا گسترش روابط خارجی – تجاری با ایران تنگ و هول‌آور خواهد کرد.
ادامه مطلب
گزارش دیپلماسی ایرانی از تحولات اخیر علیه تهران
از قطع روابط آلبانی تا واکنش آژانس
تحولات و اتفاقات هفته گذشته که دامنه آن به هفته جاری نیز کشیده شده است حکایت از آن دارد که مذاکرات هسته ای و احیای برجام فعلا محلی از اعراب ندارد. چرا که عملا فضا به سمت وزن کشی سیاسی و دیپلماتیک در سایه کلید خوردن پروژه اتهام زنی پیش می رود. در این بین چهارشنبه گذشته با دو اتفاق مهم علیه ایران همراه بود. قطع روابط تهران – تیرانا و نیز انتشار گزارس صلی آژانس بین اللی انرژی اتمی که سرفصل تحولات و اتفاقات بعدی بودند.
ادامه مطلب
احیای برجام و تقویت قدرت اثرگذاری تهران
آغاز پروژه فشار همه جانبه بر ایران
احدرضایان قیه باشی تاکید دارد: همه اتفاقات در حوزه سیاست، روابط بین‌الملل و عالم دیپلماسی به همدیگر ارتباط دارند چراکه همه این اتفاقات، تحولات، تصمیمات، واکنش‌ها و مواضع روی همدیگر آثار مثبت و منفی دارند و به تبع آن از همدیگر هم تأثیرات مثبت و منفی می‌گیرند. بنابراین قطعا باید این نتیجه‌گیری را داشت که قطع روابط آلبانی با جمهوری اسلامی ایران و فشار سیاسی و روانی بعدی آن بر تهران، چه از طریق محکومیت برخی کشورها و یا تحریم وزیر اطلاعات خود بخشی از یک پروژه بزرگ‌تر است تا فشار همه‌جانبه‌ای را به ایران اعمال کند. چون به موازات آن، مسئله همکاری ایران و روسیه در جنگ اوکراین و تحریم‌های پنجشنبه هفته گذشته آمریکا نیز می‌تواند مکملی برای این پروژه فشار همه جانبه باشد. اما بدون شک این پروژه شاخه‌های دیگری هم دارد.
ادامه مطلب
احیای برجام بعد از انتخابات کنگره
قطعنامه ای در راه است؟
در حالی وال‌استریت‌ژورنال از عدم تصویت قطعنامه جدید علیه ایران در نشست فصلی شورای حکام خبر داده بود که اخبار واصله حکایتی متفاوت از ادعای این نشریه آمریکایی دارد.
ادامه مطلب
آخرین فرصت برای آمریکا و ایران
چرا امیدی به پایداری توافق جدید نیست؟
تجربه خروج ترامپ از توافق و واکنش ایران در گسترش برنامه هسته ای نشان داد که برای آمریکا، بودن یک توافق بهتر از نبودن آن است اما با اوضاع کنونی، چندان اطمینانی به بقای این توافق نیست.
ادامه مطلب
سه عامل موثر در پیچیده تر شدن مذاکرات
انتظار برای توافق تا سراب زمستان
سید قائم موسوی در یادداشتی می نویسد: امید به زمستان اروپا، خوش‌بینیِ مفرطی ایجاد کرده است که کِش دادن مذاکرات به اخذ امتیازات حداکثری منجر خواهد شد. فارغ از اینکه طرف اصلی مذاکرات اروپا نیست و آمریکا بر اساس نیاز اروپا سفرهٔ استغاثه پهن نخواهد کرد. این مازاد بر این واقعیت است که پاشنهٔ آشیل کنونی اروپا گاز است و جمهوری اسلامی خود در زمستان‌ها در این وادی، کُمیتش می‌لنگد.
ادامه مطلب
چرا برجام در ایستگاه اختلافات گیر کرده است؟
از پادمان تا تضمین
دیاکو حسینی تاکید دارد:ایران این استدلال را دارد که در سایه برجام تمام سؤالات، ابهامات و چالش‌ها درباره ابعاد احتمالی نظامی پرونده فعالیت‌های هسته‌ای خود را موسوم به PMD در همان زمان حصول برجام با جامعه جهانی بسته است و اکنون هم باید دوباره با احیای برجام این سؤالات و ابهامات آژانس از دستور کار خارج شود. اما دولت بایدن بر این باور است که سطح و عمق فعالیت‌های هسته‌ای ایران به‌شدت متفاوت از دوران برجام در سال ۲۰۱۵ است؛ بنابراین باید ایران پاسخ‌گوی فعالیت‌های خود و همچنین جوابگوی سؤالات و ابهامات آژانس باشد.
ادامه مطلب
زمستان سرد به احیای برجام منجر می شود؟
تهدیدی که کار نمی کند
حسن مرادی اعتقاد داد: ا نباید سایر تاثیرات احیای برجام را در حوزه انرژی نادیده بگیریم. همین تاثیرات است که سبب خواهد شد اروپا لزوم توافق هر چه سریع تر را در دستور کار خود قرار دهند و کماکان آن را تا حصول نتیجه نهایی و احیای برجام پیگیری کنند که موید آن هم به تلاش جوزپ بورل برای تهیه متن پیش نویس اخیر توافق باز می گردد که اکنون تهران و واشنگتن روی ان مشغول رد وبدل کردن نظرات خود هستند.
ادامه مطلب
اصول فرا برجامی به عنوان یک نظریه چه می توانند باشند
فراتر از برجام
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: بحران چه در زندگی فردی و چه برای یک کشور می تواند سازنده باشد مشروط بر اینکه درس‌های لازم از آن استخراج شود.
ادامه مطلب
ارزیابی کارنامه یک ساله سیاست خارجی منطقه ای دولت سیزدهم
دولت رئیسی، سیاست خارجی منطقه‌ای را به‌طور مستقل تعریف کرد
سیدجلال دهقانی فیروزآبادی بر ابن باور است:یکی از عوامل ناکامی دولت روحانی ناظر بر عدم توان دولت سابق برای اجماع‌سازی در حوزه سیاست داخلی در جهت تبیین و تعقیب سیاست خارجی مطلوب، به‌خصوص در قبال همسایگان است. واقعیت این است که دولت روحانی، به‌ویژه وزارت خارجه، توان اجماع‌سازی داخلی برای تحقق یک سیاست خارجی منطقه‌ای مطلوب را نداشت، در صورتی که بیش از نیمی از موفقیت جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی منطقه‌ای و تحقق روابط با همسایگان معلول توان دولت‌ها در اجماع‌سازی داخلی است.
ادامه مطلب
برجام توان دیپلماتیک وزارت خارجه را گروگان گرفت
چرا رئیسی توانست، اما شیخ دیپلمات نتوانست؟!
سیدعلی سقائیان معتقد است: در دولت یازدهم و دوازدهم آن تمرکز جدی که باید درباره سیاست خارجی منطقه‌ای و ارتقای روابط با همسایگان پی گرفته نشد؛ چراکه بیشترین تحرک و تمرکز دولت سابق بر مسئله مذاکرات هسته‌ای و حصول توافق بود. البته در ادامه با خروج ترامپ از برجام هم شرایط به سمتی پیش رفت که عملا مناسبات منطقه‌ای فدای تلاش‌ها برای احیای برجام شد. بههرحال دولت دوازدهم دوباره تمرکز خود را روی حصول توافق مجدد گذاشته بود.
ادامه مطلب
واشنگتن به دنبال کاهش ریسک با ایران به کمترین میزان است
توافق هسته‌ای و پیام‌های رد و بدل شده در شرق سوریه
حملات اخیر آمریکا به مواضع متحدان مسلح وابسته به ایران در شرق سوریه به گونه ای برنامه ریزی شده بود که آسیبی به مذاکرات هسته ای نزند و صرفا پیام بازدارندگی برای ایران بفرستد تا به حملات جدید فکر نکند. این مسئله نشان می دهد واشنگتن حاضر است شرق سوریه را با شبه نظامیان مور حمایت ایران شریک شود البته تا زمانی که این شبه نظامیان به آمریکایی ها حمله نکنند.
ادامه مطلب
ابهام دوباره به میز مذاکرات بازگشت
احیای برجام شاید وقتی دیگر
با رصد تحولات چند روز اخیر درباره متن پیش‌نویس اتحادیه اروپا برای احیای برجام به نظر می‌رسد که توافق به این زودی‌ها حاصل نخواهد شد.
ادامه مطلب
روسیه و برجام!
تهران صلاحیت میانجی گری در جنگ اوکراین را دارد؟
رحمن قهرمانپور می گوید: پروسه میانجیگری در جنگ اوکراین پروسه بسیار پیچیده‌ای است، چون این جنگ عملا موازنه ژئوپلیتیک، توازن‌بخشی ابرقدرت‌ها و حتی بحران انرژی و غذایی را در جهان به هم زده و تشدید کرده است. پس باید کشورهایی وارد پروسه میانجیگری در جنگ اوکراین شوند که از شرایط لازمه دیپلماتیک در صحنه جهانی برخوردار باشند. ضمن آنکه پیرو گفته‌های قبل خود در پاسخ به سؤال‌های پیشین شما تقابل دو محور لندن - واشنگتن با محور برلین - پاریس - رم شرایط را به مراتب پیچیده‌تر کرده است. اینها علاوه بر آن است که لازمه پیگیری و به سرانجام رساندن هرگونه پروسه میانجیگری در بحران نیاز به یک کادر مجرب، پرتحرک و پرتوان در حوزه سیاست خارجی دارد و از همه مهم‌تر کشور میانجیگر یا طرف ثالث باید روابطی «مثبت» و در عین حال «متوازن» را با همه طرف‌های درگیر مشخصا در جنگ اوکراین داشته باشد.
ادامه مطلب
توافق خواهد شد یا خیر؟
برجام در ابهام
با گذشت پنج روز از ارسال پاسخ آمریکایی‌ها به جوابیه ایران درخصوص متن پیش‌نویس اتحادیه اروپا هنوز خبری از واکنش تهران نیست. بنابراین کما‌فی‌السابق همه چیز در حد حدس و گمانه‌زنی سیاسی و رسانه‌ای پیش می‌رود.
ادامه مطلب
سایه بلاتکلیفی همچنان سنگینی می‌کند
برجام گرفتار در بازی «مارپله»
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: مذاکرات برجامی همچنان در بازی «مارپله» گرفتار خواهد ماند؛ زیرا هنوز نمی‌توان اراده مشترک و واقعی را برای دستیابی به «توافق» شناسایی کرد. تفاهم برای گفت‌گو درباره یک هدف، یک چیز است و توافق در خدمت به اجرای آن هدف، چیز دیگر است.
ادامه مطلب
چهار صدای بلند تل آویو
چرا اسرائیل با احیای برجام مخالفت می‌کند؟!
صابر گل‌عنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در کل چهار صدا از اسرائیل و به ویژه مراکز قدرت در آن در قبال توافق احتمالی شنیده می‌شود. تندترین صدا از ارکان قدرت مربوط به داوید بارنئا، رئیس موساد است که توافق را "بسیار بد" و "فاجعه راهبردی" برای اسرائیل خوانده است.
ادامه مطلب
تهران و واشنگتن اراده جدی برای توافق ندارند
چرا مذاکرات به کلاف سردرگم تبدیل شده است؟
ابوالقاسم دلفی تاکید دارد: مکانیسم کنونی در مذاکره غیر مستقیم با آمریکا یک مکانیسم کاملاً غلط است. یعنی وقتی در یک مسئله حساس مانند برجام فردی در سطح معاون سیاسی وزارت امور خارجه وارد گود گفت و گو می شود قطعاً حد مناسبی برای به سرانجام رساندن پرونده مهمی چون برجام نیست. چرا که عدم احیای برجام به نوعی چالش دیپلماتیک و حتی امنیتی ما با کل جامعه جهانی است. بنابراین این شیوه غلط و این سطح از گفت وگو جوابگوی مطالبات و انتظارات نخواهد بود.
ادامه مطلب
فضای مبهم در سایه وایت‌های متعدد درباره آینده برجام بعد از نامه‌ای که آمریکا
بازگشت برجام به اتاق انتظار؟
شرایط پنج روز گذشته در سوریه به‌واسطه سلسله حملات ایالات متحده آمریکا و نیروهای همسو با ایران و همچنین اقدامات اسرائیل شرایط پیچیده‌تری را برای حصول توافق ایجاد کرده است. به‌خصوص آنکه بسیاری معتقدند این دو مسئله به هم ارتباط دارد. حال باید دید در این فضای مبهم و پیچیده باید شاهد احیای برجام باشیم یا تحولات حکایت از فرسایشی‌شدن و حتی توقف مجدد مذاکرات دارد؟/
ادامه مطلب
بایدن به برجام برمی گردد؟
حمله در آستانه توافق
خبر حمله نظامی آمریکا به مواضع نیروهای همسو با ایران در سوریه در حالی منتشر شده است که به نظر می‌رسد واشنگتن تصمیم خود را درخصوص جواب ایران به متن پیشنهادی اروپا در برجام گرفته است. آن‌طورکه مقام‌های کاخ سفید به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته‌اند که انتظار می‌رود پس از پاسخ ایالات متحده به نظرات تهران پیرامون متن پیشنهادی اتحادیه اروپا دور دیگری از مذاکرات در وین برای نهایی‌کردن جزئیات توافق احتمالی در دستور کار طرفین قرار بگیرد.
ادامه مطلب
ایران و امریکا وارد مرحله نهایی می شوند
امضای توافق هسته‌ای، شاید اوایل نوامبر
زمان های متفاوتی برای امضای توافق اعلام می شود؛ از چند روز آینده گرفته تا قبل از برگزاری انتخابات کنگره در امریکا در روز ۸ ماه نوامبر. معلوم است چرا. جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده باید در انتخابات میان دوره ای کنگره پیروز شود، از این رو او به موفقیت در مسیر سیاست خارجی نیاز دارد. توافق هسته ای با ایران که او آن را «موفقیت بزرگی برای دولتش» می داند، می تواند بر روند مبارزات انتخاباتی تاثیرگذار باشد.
ادامه مطلب
بررسی دلایل تعلل واشنگتن در ارائه پاسخ به نامه ایران
فرار رو به جلو!
آن‌گونه که به نظر می‌رسد، تأخیر در ارسال پاسخ نهایی آمریکا به چند عامل گره خورده است. نخستین و شاید مهم‌ترین مانع به تلاش‌ها و تکاپوهای اسرائیل در عدم احیای برجام باز‌می‌گردد.
ادامه مطلب
برجام دشمن پیمان ابراهیم است
پایان داستان یا دور باطل؟
عبدالرضا فرجی راد تاکید دارد: این برجام همان برجام سال ۲۰۱۵ است. به همین دلیل نیازی به تصویب مجدد در مجلس یازدهم ندارد؛ کما‌اینکه اگر توافق حاصل شود، نیازی به تصویب در دیگر مجالس کشورهای عضو برجام به‌خصوص آمریکا نیست، هرچند توافق پیشین هم به تصویب کنگره نرسید. اما بههرحال برجام سال ۲۰۱۵ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را به دنبال دارد، اگر دولت رئیسی و حامیانش این ادعا را دارند که برجام جدیدی شکل گرفته است باید به تصویب شورای امنیت و صدور قطعنامه دیگر منجر شود و چون به نظر می‌رسد چنین مسئله‌ای در دستور کار باشد این همان برجام سابق است.
ادامه مطلب