در سال ۲۰۲۴، رویارویی بین اسرائیل و ایران از خصومت‌های غیرمستقیم و نیابتی به تبادل مستقیم حملات تغییر یافت. در اول آوریل، یک حمله هوایی مشکوک به اسرائیل علیه ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، سوریه، به کشته شدن دو ژنرال و پنج مشاور نظامی ایران منجر شد. ایران با انجام بیش از سیصد حمله پهپادی و موشکی تلافی کرد، که اولین باری بود که ایران مستقیماً اسرائیل را هدف قرار می‌داد.
ادامه مطلب
مذاکره‌ی با آمریکا در شرایط کنونی ضررهای بزرگی برای کشور دارد که شاید بشود گفت بعضی از این ضررها جبران‌ناپذیر هستند؛ یک چنین زیانهایی هم دارد. من حالا اینها را شرح خواهم داد.
ادامه مطلب
فائز دین‌پرست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این یادداشت، تلاش می‌شود با رویکردی مبتنی بر اقتصاد سیاسی توسعه، منازعه بر سر حق غنی‌سازی ایران از نو فهم و بازتعریف شود و مسیرهایی برای گذار از بحران به سمت یک توافق توسعه‌گرا ترسیم شود.
ادامه مطلب
سید مهدی حبیبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: واقعیت میدانی و ساختاری موجود، به‌گونه‌ای است که ایالات متحده را ناگزیر می‌سازد تا خواسته ایران در زمینه غنی‌سازی را – هرچند با چارچوب‌های نظارتی بین‌المللی – بپذیرد. این پذیرش، می‌تواند همزمان هم ابزار مدیریت تهدید باشد و هم بستری برای بازگشت به مسیر دیپلماسی ایجاد کند. ایران نیز، با توجه به نیازهای اقتصادی و فشارهای داخلی، این گزینه را به‌عنوان یک راه‌حل میانی خواهد پذیرفت؛ راه‌حلی که نه منجر به تسلیم کامل است، و نه گشایش مطلق، بلکه نوعی مدیریت راهبردی وضعیت برای هر دو طرف خواهد بود.
ادامه مطلب
تنش‌ها بین ایران، آمریکا و اسرائیل پس از حملات هوایی اسرائیل در ژوئن ۲۰۲۵ به تأسیسات هسته‌ای ایران شدت گرفته است. این حملات، که با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از داده‌های اطلاعاتی، تصاویر ماهواره‌ای و عملیات سایبری انجام شد، به گفته منابع غربی، بخش‌هایی از تأسیسات نطنز، فردو و اصفهان را تخریب کرده است. ایران این حملات را غیرقانونی خوانده و گفته که گزارش‌های مغرضانه گروسی زمینه‌ساز این حملات بوده است.
ادامه مطلب
مدل الهام‌بخش این طرح، کنسرسیوم URENCO در اروپاست که در آن آلمان، هلند و بریتانیا وظایف را بین خود تقسیم کرده‌اند. بر اساس این مدل، هر کشور می‌تواند بازرسی متقابل داشته باشد و تصمیمات حساس نیز با توافق همه اعضا اتخاذ می‌شود.
ادامه مطلب
در شرایط انزوای ایران از غرب و کاهش تمایل چین به سرمایه‌گذاری، تهران ناچار است بر فناوری روسی تکیه کند. این وابستگی، ابزار ژئوپلیتیکی مهمی برای روسیه در زمینه انرژی هسته‌ای غیرنظامی به‌شمار می‌رود.
ادامه مطلب
ایران به سرعت در حال تولید اورانیوم با غنای بالاست که مقامات غربی معتقدند نزدیک به سطح تسلیحاتی است؛ اگرچه تهران اعلام کرده است که این برنامه صرفاً با هدف تولید سوخت برای نیروگاه‌های غیرنظامی طراحی شده است و به هیچ وجه جنبه نظامی ندارد.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برخورد حکیمانه و مبتنی بر اصول عزت و عقلانیت که در کلام اخیر مقام معظم رهبری مورد تصریح قرار گرفت حکم می کند که در حفظ دستاوردها باید بسیار محکم و نفوذ ناپذیر بود و دشمن را به این نقطه رساند که امکان گرفتن آنچه با زحمت و مجاهدت و خون دل به دست آمده وجود ندارد.
ادامه مطلب
اسکات پترسون می‌نویسد: در دور دوم دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، به نظر می‌رسد ایران با رفتاری عملگرایانه حاضر است با دولت او کنار بیاید. ایران گفته که حاضر است برنامه هسته‌ای خود را به سطح سال ۲۰۱۵ کاهش دهد اگر ضمانت رفع تحریم‌ها داده شود.
ادامه مطلب
رضا انصاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برون‌سپاری ذخایر اورانیوم همراه با برون‌سپاری غنی‌سازی همچنان گزینه اول آمریکا در مذاکرات هسته‌ای است. ضمن رد این پیشنهاد، ایران می‌تواند پیشنهادی متقابل متضمن برون‌سپاری محدود، مشروط و بازگشت‌پذیر روی میز مذاکرات بگذارد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می‌نویسد: طرف ایرانی در حالی وارد مذاکرات رم شده که از یک سو عصبانی است و می‌گوید آشفتگی در مواضع امریکا را برنمی‌تابد و نمی‌تواند باور کند که طرف امریکایی تا چه اندازه در پیشبرد مذاکرات برای رسیدن به نتیجه‌ای قابل قبول، جدی است؛ و از سوی دیگر احساس می‌کند همچنان باید طرف امریکایی را بیازماید و با طمانینه و احتیاط بیشتر به گفت‌وگوها ادامه دهد.
ادامه مطلب
آرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برای پیش‌بینی سرنوشت مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا، لازم است داده‌های موجود، دینامیک‌های سیاسی و متغیرهای تاثیر گذار تحولات داخلی و خارجی ایران و امریکا را با دقت تحلیل کنیم.
ادامه مطلب
کتایون لامع‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این طرح، اگر با دقت حقوقی و فنی طراحی شود، می‌تواند حق غنی‌سازی ایران را تثبیت کند، سرمایه خارجی جذب کند و روابط منطقه‌ای را بازتعریف کند. اما بی‌توجهی به جزئیات حقوقی یا بدعهدی شرکا می‌تواند آن را به تهدیدی برای استقلال هسته‌ای ایران تبدیل کند. برای موفقیت، ایران باید در اساسنامه کنسرسیوم خطوط قرمزی مانند حفظ ظرفیت تحقیق و توسعه، استقلال فنی و مصونیت در برابر تحریم‌ها را تثبیت کند.
ادامه مطلب
مذاکرات کنونی در مسقط، که توسط استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، هدایت می‌شود، با هدف احیای برخی از عناصر برجام و ایجاد چارچوبی برای کاهش تنش‌ها انجام می‌شود. اظهارات اولیه ویتکاف مبنی بر پذیرش غنی‌سازی محدود تا سقف ۳.۶۷ درصد، همان‌طور که در برجام پیش‌بینی شده بود، نشان‌دهنده تمایل به یک توافق عملگرایانه بود.
ادامه مطلب
آیا روسیه ممکن است در توافق جدید تهران و واشینگتن درباره برنامه هسته‌ای ایران، نقشی محوری ایفا کند؟
ادامه مطلب
. بر اساس گزارش‌ها، فضای مذاکرات «نسبتاً مثبت» بوده و پیشرفت‌هایی در زمینه اصول و اهداف توافق احتمالی حاصل شده است. با این حال، انتظارات برای نتایج فوری یا خارق‌العاده پایین است، زیرا اختلافات کلیدی همچنان پابرجاست.
ادامه مطلب
روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ برای دستیابی به یک توافق حدمیانه راه خیلی آسانی را در پیش ندارد و باید به متقاعدسازی مخالفین قادر باشد. در این مسیر اقداماتی مثل کمک های نظامی به عربستان و اسرائیل، کمک به توسعه برنامه هسته ای عربستان و نهایی کردن طرح عادی‌سازی روابط اسرائیل با عربستان، می تواند به عنوان مشوق هایی از سوی دولت ترامپ برای نیل به اهداف خود در توافق با ایران مورد استفاده قرار گیرد اما آیا چنین رویکردی قادر خواهد بود مخالفین توافق با ایران را وادار به کوتاه آمدن کند؟
ادامه مطلب
رویترز در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که شورای امنیت سازمان ملل متحد، امروز چهارشنبه (۲۲ اسفندماه)، در مورد افزایش ذخایر اورانیوم با غنای بالا در ایران، جلسه‌ای غیرعلنی تشکیل خواهد داد. این جلسه پشت درهای بسته برگزار می‌شود تا نمایندگان کشورهای عضو در فضایی محرمانه به بحث و تبادل نظر بپردازند. این رسانه افزود از میان ۱۵ عضو شورای امنیت، شش کشور شامل فرانسه، یونان، پاناما، کره جنوبی، انگلیس و ایالات متحده آمریکا، درخواست برگزاری این جلسه را داده‌اند. این کشورها خواستار بررسی موضوع افزایش ذخایر اورانیوم ایران و پیامدهای احتمالی آن هستند.
ادامه مطلب
داونپورت گفت: «فکر می‌کنم ظاهرا دیپلماسی متوقف شده است. ما به ایده‌های خلاقانه و انعطاف‌پذیر نیاز داریم. فکر می‌کنم اکنون آزمایش نیت‌ها می‌تواند مسیری به سوی کاهش تنش‌ها باز کند، اما ایران در خلأ اقدامی نخواهد کرد. ایران به دنبال اقدامات متقابل از سوی اروپایی‌ها و ایالات متحده خواهد بود.»
ادامه مطلب
سید حسین موسویان در یادداشتی می نویسد: ایالات متحده و اتحادیه اروپا یک پنجره ۱۵ ماهه برای انتخاب بین دو گزینه دارند: الف) ایران به یک کشور دارای سلاح هسته‌ای مانند کره شمالی تبدیل شود، یا ب) ایران به عنوان یک کشور در آستانه هسته‌ای مانند ژاپن باقی بماند.
ادامه مطلب
کارشناسان عدم اشاعه، در تکاپوی ایده های تازه ای برای پرهیز از یک انتخاب دوگانه میان "بمباران ایران" یا "ایرانِ دارای بمب" هستند.
ادامه مطلب
در مجموع، از زمان گروگانگیری آمریکایی ها در سال ۱۹۷۹، پویشِ با ایران، اکنون از هر دوره دیگری پیچیده تر است. مقام های اطلاعاتی آمریکایی و اروپایی می گویند که باور ندارند که ایران خواهان یک درگیری مستقیم با آمریکا یا اسرائیل باشد، چرا که می داند پایان خوشی نخواهد داشت. اما به نظر می رسد که تهران بیشتر تمایل دارد تا حملاتی را سامان دهد و در حال هماهنگی برای هدف گرفتن پایگاه آمریکایی ها و کشتی هایی است که کالا و سوخت را منتقل می کنند. همزمان تلاش دارد که توانمندی هسته ای خود را به آستانه برساند.
ادامه مطلب
در گذر از بیابان، سراب ها ممکن است مرگبار باشند. اگر به اشتباه در جهت نادرستی پیش بروید، شاید راه بازگشتی وجود نداشته باشد. قبل از اینکه بتوانید آب واقعی پیدا کنید، از پا می افتید. از دیگر سوی، اگر در مسیر آنچه به نظر یک باغ افسانه ای می‌رسد، حرکت نکنید، اطمینانی نیست که به موقع یک باغ دلخواه دیگر پیدا شود. بشریت در حال حاضر، در چنین دو راهی مبهمی ایستاده است: یک ابهام و بلاتکلیفی بزرگ نه تنها بر سر H۲O بلکه بر سر یکی از اجزای آن یعنی H۲ – یا هیدروژن.
ادامه مطلب
دیپلماسی هسته ای بایدن در پایان آوریل متحمل ضربه شرم آوری شد. رابرت مالی از مذاکرات در عمان تعلیق شد و در ماه ژوئن تایید کرد که مجوز امنیتی او بازنگری خواهد شد. اف‌بی‌آی درباره او به دلیل عدم رسیدگی کافی به اطلاعات طبقه‌بندی شده تحقیق می کند. به گزارش "پولیتیکو"، از آنجایی که هیچ چیزی در مورد نتایج به بیرون درز نکرده است، اکنون جمهوری خواهان در کنگره آمریکا خواستار افشای آن هستند.
ادامه مطلب
رویدادهای اخیر نشان داده اند، دیپلماسی نمی تواند کشورها را از اخراج بازرسان، خاموش کردن دوربین های نظارتی یا از سرگیری فعالیت های ممنوعه باز دارد. با این حال، کسانی که برجام را به عنوان یک توافق ضعیف رد می کنند، آنچه را به توافق اعتبار و ارزش می دهد، نادیده می گیرند.
ادامه مطلب
دولت های کشورهای غربی و اسرائیل از آمادگی کاخ سفید برای انعقاد نسخه بهینه شده برجام خبر دادند. بر اساس این اطلاعات، دولت بایدن مذاکرات مربوطه را در ژانویه آغاز کرد و در ماه فوریه، به متحدانش که مستقیما در مذاکرات برای احیای «توافق هسته‌ای» شرکت داشتند، درباره این ایده اطلاع رسانی کرد. این ابتکار شامل کاهش گزینشی تحریم ها علیه تهران در ازای موافقت این کشور با توقف بخشی از فعالیت های هسته ای این کشور است. از توقف غنی سازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد سخن در میان است. ظاهرا، طرف ایرانی از ابتکار کاخ سفید آگاه است، اما عجله ای برای دادن پاسخ صریح ندارد.
ادامه مطلب
به نظر می رسد هیچ یک از امتیازات پیشنهاد شده، هنوز ایران را متقاعد به پذیرش توافق نکرده است. چرا ایران پیشنهادی بهتر از پیشنهاد هفت سال پیش را رد می کند؟ زیرا می داند محدودیت های برنامه هسته ای اش – موسوم به بندهای غروب – تا سی ماه آینده برداشته می شوند.
ادامه مطلب
باید به همان ترتیبی که با روسیه تعامل می شود با ایران هم تعامل شود. ایرانی ها مردمانی باهوش هستند و ملتی زرگند. هدف روس ها جمع آوری حداکثری اطلاعات درباره امریکاست. و هدف چین سرقت همه اختراعات حتی غیر اختراعات از جمله اقتصادی از امریکاست. اما ایران هدفش شناخت توست در نهادهایت نفوذ می کند و از اطلاعاتت برای ضربه همه مخالفانش از ایرانی و غیرایرانی استفاده می کند.
ادامه مطلب
دانیلا کریلوف، کارمند علمی ارشد خاورمیانه در آکادمی علوم روسیه، معتقد است: «ما شاهد توطئه کشورهای غربی برای خنثی کردن هر فرصتی برای احیای توافق هسته ای هستیم، زیرا قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی برجام را بی اعتبار می کند. در چارچوب روندهای جهانی، این به معنای تلاش غرب برای تقویت و حفظ سرکردگی جهانی است. در حقیقت، غرب تلاش می کند همه چیز را تابع ایدئولوژی خود پیش ببرد. به احتمال زیاد، برجام در این جهان بینی نمی گنجد.»
ادامه مطلب