تحرکات تازه در آستانه نشست شورای حکام
ایران فعلا غنیسازی نمیکند؟
نویسنده: الی کوک (Ellie Cook)، کارشناس أمور امنیت و دفاعی
دیپلماسی ایرانی: عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در حالی که تهران بار دیگر احتمال مذاکرات هستهای با واشینگتن را رد کرد، گفت که ایران از زمان حمله ایالات متحده به چندین سایت هستهای خود در اوایل امسال، هیچ اورانیومی را در کشور غنیسازی نکرده است.
چرا مهم است
واشینگتن در ماه ژوئن به چندین سایت هستهای ایران حمله کرد که دولت آن را به عنوان "از بین بردن" توانایی تهران برای جهش به سمت سلاح هستهای عملیاتی ستود. ارزیابیهای دیگر در مورد میزان خسارتی که حملات ایالات متحده به سایتهای زیرزمینی عمیقاً مدفون وارد کرده و اینکه ایران هنوز کجا ممکن است اورانیوم با غنای بالا را ذخیره کند، محتاطانهتر بودهاند.
تهران همیشه گفته که برنامه هستهای آن صلحآمیز است و قصد ساخت بمب هستهای را ندارد، اما ناظران بینالمللی معتقدند که این کشور اورانیوم را بسیار فراتر از آنچه برای استفاده غیرنظامی مورد نیاز است، غنیسازی کرده است.
آنچه باید بدانید
به گزارش آسوشیتدپرس، عراقچی روز یکشنبه گفت: «هیچ غنیسازی هستهای اعلام نشدهای در ایران وجود ندارد. در حال حاضر هیچ غنیسازی وجود ندارد زیرا تأسیسات ما – تأسیسات غنیسازی ما – مورد حمله قرار گرفتهاند.»
ایالات متحده در عملیاتی با نام «چکش نیمهشب» تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان را هدف قرار داد. بمبافکنهای B-2 که بمبهای «سنگرشکن» را پرتاب میکردند، از جمله هواپیماهایی بودند که پس از حملات اسرائیل که بخش زیادی از سیستمهای دفاع هوایی ایران را از کار انداخت، در حمله به این سایتها شرکت داشتند. اسرائیل پیش از این نیز به بخشی از این سایتها حمله کرده بود.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA)، نهاد ناظر هستهای سازمان ملل، اوایل ماه نوامبر گفت که این کشور «دیگر اورانیوم غنیسازی نمیکند»، اما همچنان دانش تخصصی و مواد هستهای با غنای بالا را حفظ کرده است. گروسی به فرانس۲۴ گفت، اما این سه سایت «به شدت آسیب دیدهاند» و فعالیت «بسیار کمی» در برنامه هستهای این کشور وجود دارد.
گروسی پیش از این گفته بود که برای بازرسان بینالمللی «بسیار بسیار مهم» است که نحوه استفاده ایران از اورانیوم با غنای بالای خود را بررسی کنند. او گفت، اگر تهران گامی برای تسلیحاتی کردن این مواد بردارد، میتواند تا ۱۰ بمب هستهای با ذخایر خود بسازد.
جنگ به اصطلاح ۱۲ روزه بین اسرائیل و ایران در ماه ژوئن اندکی پس از آن آغاز شد که هیئت مدیره آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تعهدات خود را تحت پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) نقض کرده است. مقامات ایرانی گفتهاند که حملات ژوئن اعتبار آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تضعیف کرده، که به نوبه خود از تهران خواسته است تا با کارشناسان خود همکاری نزدیکتری داشته باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز چهارشنبه گزارش داد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ماه ژوئن نتوانسته است ذخایر اورانیوم غنیشده با خلوص بالای ایران را تأیید کند. بر اساس یک گزارش محرمانه که برای اولین بار توسط این خبرگزاری مشاهده شد، این نهاد نظارتی اعلام کرد که «تداوم دانش خود را در رابطه با موجودیهای اعلامشده قبلی مواد هستهای در ایران» در سایتهای آسیبدیده از جنگ از دست داده و تأیید مواد هستهای «مدتها پیش» به تعویق افتاده است.
عراقچی گفت که «تمام» تأسیسات هستهای ایران تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارند. یک دیپلمات ارشد غربی که نامش فاش نشده است، اوایل این هفته به بلومبرگ گفت که آژانس بینالمللی انرژی اتمی میخواهد بازرسیها از سایتهای هستهای ایران را فوراً از سر بگیرد، اما تهران اصرار دارد که سایتهایی که تحت تأثیر حملات ایالات متحده و اسرائیل قرار گرفتهاند، هنوز بسیار خطرناک هستند.
وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه اعلام کرد که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از سایتهای هستهای بازدید کردهاند. توافق ماه سپتامبر بین این نهاد نظارتی و ایران برای از سرگیری بازرسیها از تأسیسات هستهای، از جمله آنهایی که توسط ایالات متحده و اسرائیل بمباران شدهاند، طراحی شده بود.
تصاویر ماهوارهای منتشر شده توسط اندیشکده مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی ماه گذشته، فعالیتهای جدیدی را در تأسیسات هستهای ایران نشان داد. سخنگوی وزارت امور خارجه اوایل این ماه به نیوزویک گفت که کاخ سفید «به نظارت بر هرگونه تلاش ایران برای بازسازی برنامه هستهای خود ادامه خواهد داد.»
عراقچی روز یکشنبه گفت که ایالات متحده برای «مذاکرات برابر و منصفانه» در مورد توافق هستهای آماده نیست. چندین دور مذاکره قبل از ژوئن انجام شد، اما حرکت به سمت مذاکرات جدید متناقض بوده است.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، روز یکشنبه گفت: «حق ایران برای غنیسازی، برای استفاده صلحآمیز از فناوری هستهای، از جمله غنیسازی، غیرقابل انکار است.»
بعد چه اتفاقی میافتد
هیئت حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اواخر این هفته در وین، اتریش، پس از آنکه هیئت نمایندگی ایران در آنجا اعلام کرد که ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا قصد دارند قطعنامهای علیه تهران ارائه دهند، تشکیل جلسه خواهد داد.
هیئت نمایندگی ایران گفت: «اگر این پیشنویس قطعنامه تصویب شود، به طور اجتنابناپذیر و منفی بر روند مثبت همکاری بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأثیر خواهد گذاشت.»
منبع: نیوزویک / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱


نظر شما :