
اقلیتی از یک اقلیت
پرسروصداترین بخش از خارجنشینان ایرانی، توجه بیرونیها را به خود جلب کردهاند، اما آنها حتی جامعۀ گستردهتر خارجنشین را هم نمایندگی نمی کنند، چه رسد به کل مردم ایران.
ادامه مطلبپرسروصداترین بخش از خارجنشینان ایرانی، توجه بیرونیها را به خود جلب کردهاند، اما آنها حتی جامعۀ گستردهتر خارجنشین را هم نمایندگی نمی کنند، چه رسد به کل مردم ایران.
ادامه مطلبایشان در تشریح گوشههایی از افتخارات نخبگان و دانشمندان کشور، به تحقیقات و دستاوردهای پژوهشگاه رویان در عرصه هایی همچون سلولهای بنیادی و شبیهسازی حیوان زنده، پیشرفت در بیوشیمی، پرتاب و انتقال ماهواره به فضا، دستاوردهای بنیادی در صنعت هستهای، تولید واکسنهای پیچیده از جمله واکسن کرونا و پیشرفتهای خیره کننده در صنایع موشکی و پهپادی اشاره کردند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از نمونههای بارز و البته پیچیده سیاستگذاری واکنشگرا را میتوان در سیاستگذاری عمومی و حکمرانی دولت اقلیم کردستان عراق طی یک دهه اخیر مشاهده کرد. روندی از سیاستگذاری واکنشی که به جای کنش و اقدام در نظام منطقهای و جهانی، تنها به واکنش و انفعال در مقابل سیاستهای قدرتهای منطقهای اکتفا کرده است.
ادامه مطلبجاوید قربان اوغلی می نویسد: براساس اخبار منتشرشده در چندین شهر در اقصانقاط جهان تجمعات و تظاهراتی در حمایت از مطالبات معترضان صورت گرفته، تعدادی از کشورهای اروپایی سفرای ایران را احضار کردهاند و اخیرا هفت کشور غربی به اتباع خود توصیه کردهاند که به ایران سفر نکنند و در صورت حضور بهفوریت آنجا را ترک کنند.
ادامه مطلبامیر داود حیدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آثاری که یک کشور برای ترجمه و توزیع در سایر کشورها برمیگزیند، نقش مهمی در تصویرسازی از هویت اندیشگانی و فرهنگی و وجهه کلی آن نزد افکار عمومی جوامع هدف ایفا میکند.
ادامه مطلبنزدیکی میان دو کشور بیش از پیش، از ماهیت استراتژیک برخوردار است و دستور کار منطقه ای جدید در قفقاز، آسیای مرکزی و خاورمیانه در آینده اجتناب ناپذیر است. در این زمینه ها احتمال دارد دو کشور در نهایت سازمان دهی مجدد فضای ژئو سیاسی را آغاز کنند. در این میان، مهم است که در نظر داشته باشیم، اتحاد نوظهور دو کشور بر اساس تفکرهای مشترک در مورد نظم جهانی بدون ایجاد ایدئولوژی های دارای اهمیت منطقه ای شروع به ساخته شدن می کند.
ادامه مطلبناظران معتقدند تلاش ها برای مهار تهران و متحدانش در منطقه، شاید تنها راه احیای همکاری ایران و آمریکا در موضوع عراق باشد و به این ترتیب احزاب عراقی مورد حمایت ایران، امید بیشتری به ترمیم جایگاه خود در داخل عراق پیدا خواهند کرد.
ادامه مطلبمحمد سالاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در روز اربعین حسینی با وام گرفتن از این نوع فرهنگ، جهان شاهد راهپیمایی میلیون ها شهروند از سراسر جهان است. این پیاده روی جدا از یک حرکت مذهبی به آوردگاه اقتدار و قدرت برای جمهوری اسلامی تبدیل شده است و پیام های اقتدارآمیزی را به قدرت های تمدنی جهانی مخابره می کند.
ادامه مطلبناصر پورحسن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سیاست همسایگی، پاکستان در شرایط پیش رو، نقش ویژهای برای جمهوری اسلامی دارد. در مسیر روابط ایران با پاکستان از یکطرف ظرفیت ها و فرصت های ویژه ای وجود دارد و از طرف دیگر موانع و محدودیت هایی حاکم است؛ که البته سیاست همسایگی میتواند با فعالسازی ظرفیتها، هزینهها و موانع را کاهش دهد و فرصت آفرینی کند.
ادامه مطلبوحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد بهترین کار تمرکز بر همین غرب آسیا باشد و بیش از همه همسایگان خود را دریابیم و به فکر توسعه روابط با آنها باشیم. و الا مثل نظم شکل گرفته بعد از جنگ جهانی دوم به جای بازیگر بودن، سرگردان نگاه به بازیگران خواهیم بود و نه شرقی و نه غربی خواهیم شد و صرفا نگاهمان یا به شرق دوخته خواهد شد، یا توجهمان به غرب خواهد بود یا صرفا در انتظار معجزه ای از جنبش عدم تعهد، پیمان شانگهای، اتحادیه اوراسیا خواهیم ماند.
ادامه مطلبنظامهای روسیه، چین و ایران همگی میدانند که اگر هر یک از آنها بی چون و چرا از واشنگتن یا متحدانش شکست بخورند، پس از شکست تنهاتر و آسیبپذیرتر خواهند شد. این دلیل کافی برای قدرت های پیشرو در جهان است که با هم متحد شوند، چه آنها را رسما یک اتحادیه بنامیم یا نه.
ادامه مطلبمحمدجواد غلامرضا کاشی در یادداشتی می نویسد: میان اقشار سنتی و مدرن، گروهها و طبقات میانجی فراوان بودند. همین میانجیها استوانه وطن بودند. آنها خیمهای برقرار میکردند که اکثر مردم امکان زندگی در آن داشتند. نظام پهلوی برای هر دو قشر یک نظام زائد قلمداد شد. چرا که این چتر فراگیر را با نظام تبلیغاتی و مظاهر فرهنگی خود میدرید. آن روزها هم مهاجرت بود، اما آنها که مهاجرت میکردند جسم و روحشان را با هم از این دیار میبردند. آنها که مانده بودند، با جسم و روح یکدیگر در نسبت و گفت وگو بودند.
ادامه مطلبفرزام احمد دوست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همکاری و توافق احتمالی میان طرفین، فاقد «ایده توافق» است، چراکه نه ناشی از پذیرش طرف مقابل با همین ویژگیهایی که دارد، بلکه برای ایران عبور از وضعیت بغرنج کنونی جهت تجدید قوا و بازگشتی قویتر به موضع پیشین، و برای آمریکا تلاشی برای تغییر ماهوی در طرف مقابل است.
ادامه مطلبحسن شمشادی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: یکی از عوامل مهمی که بی شک مانع از انتفاع مادی ایران از دستاوردهایش در سوریه شده، سیاست و دیپلماسی ضعیف اقتصادی بوده است. البته پرواضح است که تحریم های شدید و ظالمانه اقتصادی که هر دو کشور در این سال ها با آن دست و پنجه نرم کرده اند نیز تشدید کننده این وضعیت بوده است. در کنار این مشکلات در بخش دولتی، بخش خصوصی ایران هم به علت نبود یک چشم انداز روشن و ترس نسبت به سوریه نتوانسته است تا آنطور که باید ایفای نقش کند و به بازار این کشور ورود کند.
ادامه مطلبهادی عامری و مرتضی جریان در یادداشتی مشترک در معرفی کتاب ”روایتی متفاوت از تاریخ انقلاب اسلامی” می نویسند: نویسنده در این کتاب اشتباهات سیاسی و اقتصادی و حتی وجود خشونت و فساد را در ایران پنهان نمی کند ولی در عین حال با قاطعیت استبدادی بودن نظام جمهوریی اسلامی را رد می کند. نویسنده اذعان می دارد که در ایران آزادی هایی شگفت انگیز، گروه های سیاسی و تعداد زیادی از روزنامه ها و روحانیونی وجود دارند که دارای نظرات متفاوت هستند، از طرفداری از کمونیزم چینی تا لیبرالیزم و طرفداری از غرب. در کتاب نظر بسیاری از پیمان کاران و متخصصین تجارت خارجی تائید می شود که براساس آن حتی در دوره پوپولیستی انقلابی احمدی نژاد، ایران خواستار گفت وگوهای سیاسی، اقتصادی و حتی مالی با غرب بود اما این تمایل ایران همواره با فرمان دگماتیک آمریکا مبنی بر تحریم روبه رو شده که با این تحریم حتی حقوق ابتدایی بشر از جمله تغذیه، بهداشت و درمان پایمال شده است.
ادامه مطلباحسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موفقیت در حوزه دیپلماسی عمومی مستلزم تغییرات بنیادین در نظام آموزش عالی کشور به خصوص در حوزه علوم انسانی برای تربیت نیروی انسانی با رویکرد میان رشته ای است. در حال حاضر دانشجویان رشته روابط بین الملل در کشور آموزش هایی به سبک و سیاق دهه ۷۰ میلادی دریافت می کنند و هنوز رویکرد میان رشته ای برای آموزش به آنها مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که این دانشجویان باید در زمینه رسانه های دیجیتال، آمار، شبکه های اجتماعی، ارتباطات و غیره نیز واحدهایی را بگذرانند.
ادامه مطلبسعید محمودی بعد از مهاجرت به سوئد و ادامه تحصیل در رشته حقوق بین الملل، به عالی ترین مدارج این رشته رسید و طی این سال ها، استاد و همچنین رئیس دانشکده حقوق (۲۰۱۱-۲۰۰۹) دانشگاه استکهلم بوده است. او بعد از بازنشستگی (۲۰۱۵)، همچنان با دانشگاه استکهلم در حال همکای است. شایان ذکر است که دکتر محمودی در سال ۲۰۲۰ به دلیل خدمات شایسته و تحقیقات گسترده در زمینه حقوق دریاها، حقوق محیط زیست و حقوق بین الملل، مفتخر به دریافت نشان طلا از دست کارل گوستاو شانزدهم، پادشاه کشور سوئد شد. در گفت وگو با ایشان به سالیان دور رفته ام و در باب خاطرات و تجارب کاری وی از دوران حضور در وزارت امورخارجه به گفت و شنود پرداخته ام.
ادامه مطلبحمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قالب برجام در حال حاضر، بستر بالقوهای برای تنشزدایی از روابط میان ایران و غرب است. اما عدم استفاده از این بستر و یا کانالهای مشابه سبب میشود کارکرد مخالف آن فعال شود و با تنشزایی فزونتر، سطح تنشهای میان ایران و غرب را بیش از پیش کند. این مسئله زمانی بغرنجتر میشود که مکانیسم ماشه از طرف یکی از دول اروپایی فعال شود و تحریمهای سازمان ملل برگردد. آن زمان بسترهای ایجاد شده از مسیرِ راهبردهای خرد و کلان سیاست خارجی، به شدت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و عملاً فرصتهای پیش آمده را به زمین سوخته تبدیل خواهد کرد.
ادامه مطلبطاهره حسن پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بعد سیاسی، همکاری و عضویت ایران در بریکس، یعنی همکاری ایران با جمعیت های اول و دوم جهان و اقتصاد دوم جهان، سه قدرت هسته ای، و دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و سایر مزایای دیگر... هرچند که مهمترین عامل همکاری سیاسی بین بریکس و ایران یکجانبه گرایی و تک رویی ایالات متحده است.
ادامه مطلبروح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی را باید موضوعی تاثیرپذیرفته از مولفه های متعددی در نظر گرفت که بخشی از این مولفه ها ریشه در ساختار (نظام بین الملل) و بخشی نیز ریشه در سطح داخلی کشورها دارد.
ادامه مطلبنعمت اله مظفرپور، در یاداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اشتباه است که فکر کنیم با تصویر سازی و روایت پردازی می توانیم کاستیهای خود را در سیاست خارجی و دیپلماسی جبران کنیم. دیپلماسی عمومی، قدرت نرم و الهام بخشی مدیون کارآمدی یک نظام سیاسی در سه عرصه امنیت، حقوق بشر و اقتصاد است.
ادامه مطلبسید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحت تحریمها، که با بحران اقتصادی و تأثیرات شدید آب و هوایی دست و پنجه نرم میکند، ایران در حال تقویت روابط استراتژیک خود در آسیا، با روسیه و چین است. در آمریکای لاتین، بر دو نوع شریک حساب میکند: سیاسی و اقتصادی. شرکای سیاسی ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه هستند. با این حال، آنها در مقایسه با بزرگترین تولیدکنندگان مواد غذایی آمریکای لاتین یعنی برزیل، آرژانتین، کلمبیا، مکزیک و شیلی، شرکای تجاری کوچکی برای ایران هستند. به هر صورت، ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه از نظر استراتژیک در افزایش قدرت ایران و دستیابی به اهداف آن اهمیت دارند.
ادامه مطلبامیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مانع دیگری که شکل گیری نظم نوین جهانی بر مبنای اجماع روسی – چینی را به امری ناممکن بدل کرده، مصداق "دو پادشاه در یک اقلیم نگنجد" است. در واقع دو قدرت بزرگ قادر به نظم سازی و نظام بخشی نیستند زیرا قدرت های بزرگ ذاتا ًرقیب یکدیگرند و نه شریک و متحد. چین و روسیه حتی در اوج جنگ سرد نظام دو قطبی، و با وجود تعلق ایدئولوژیک به یک ایده و آرمان (مبارزه با امپرالیسم و سرمایه داری) نه تنها در یک بلوک نگنجیدند که تا حد سرحد جنگ نیز پیش رفتند.
ادامه مطلبمحمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید کارگروهایی تشکیل داد تا سنت اسلام شناسی و ایرانشناسی را در جهان بررسی و مطالعه کرد. مثلا آثار و تحقیقات پروفسور «ژوزفان اس» از بزرگان اسلام شناسی الآن در بازار نیست؛ چه کسی باید از او حمایت کند؟ یا دیگر بزرگان همانند او در انگلیس یا ایتالیا. اینجاست که کار رایزنان فرهنگی اهمیت پیدا می کند و آنها وظیفه دارند که اسلام شناسان و ایرانشناسان حوزه ماموریت خود را شناسایی و معرفی کنند و با آنها نشست داشته باشند و مقدمات سفرشان را به ایران فراهم کنند.
ادامه مطلببعد از سفر اخیر الکاظمی به ریاض و تهران، برای نخستین بار منابعی در تهران اعلام کردند هر لحظه امکان دیداری در سطح بالا بین دو طرف وجود دارد که احتمالا در بغداد برگزار می شود.
ادامه مطلبدر واقع همه کسانی که در موضوعات بینالمللی و دیپلماسی دستی بر آتش دارند، میدانند در این حوزه نمیتوان هیچ چیزی به عنوان تضمین پایدار و واقعی از طرف مقابل گرفت و کشورها بر اساس منافعی که در زمان و مکان مشخص دارند، تصمیم به ادامه حضور در یک قرارداد و توافق میگیرند یا برعکس از آن خارج میشوند. با وجود این، چرا ایران دنبال «تضمین» است و این تضمین چه میتواند باشد و چه فایدهای دارد؟
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: بین المللی شدن اقتصاد یک کشور، پی آمد بسیار تعیین کنندهای نه تنها در تولید و معاش، بلکه در شخصیت و رفتار آحاد یک جامعه دارد: شفافیت قوانین، مقررات، سیاست گذاری ها و آیین نامه ها. به محض اینکه شرکتی بین المللی شد، باید عملیات و گردش کار خود را شفاف سازی کند چون به محض کوچک ترین تقلب، حیله گری، حساب سازی و تزویر، اعتماد، جایگاه و ارزش سهام خود را در بازار از دست می دهد. رقابت و بازار، درستکاری را هم به دنبال می آورد نه ضرورتاً به واسطه مبانی اخلاقی بلکه به موجب اعتماد سازی، جلب مشتری و با هدف افزایش فروش وسهم بازار. شفاف سازی سازمانی، شفافیت رفتاری افراد را به دنبال می آورد. اقتصادِ یک کشور نمی تواند بین المللی شود ولی در هاله ای از ابهام، مدیریت سازمان های موازی، گیر و دار بوروکراسی، بازی با آمار و تغییر خلق الساعه سیاست گذاری ها بماند. همین که اقتصاد بین المللی شد، «مجبور» است شفاف باشد.
ادامه مطلبتنها یک کشور مسلمان وجود دارد که اسرائیل واقعاً از آن می هراسد و آن ایران است که اگرچه منابع نفتی آن متوسط، ولی منابع انسانی آن قابل توجه است.
ادامه مطلبمحمد جواد علامرضاکاشی در یادداشتی می نویسد: خیمه داران قدیم اگر میخواهند دوباره میدانشان رونقی پیدا کند، باید به اصل زندگی قطع نظر از جهت و غایتش تسلیم شوند. همه چیز را از بنیاد اقتضائات زندگی جمعی بیاغازند. تن زندگی هیچ لباسی به تن نمیکند. باید همین طور که هست تسلیم آن شوی تا معلوم شود اساسا چه میگویی. رفاه، شادی، امنیت و آشتی جوهرهای زندگی جمعی است و سیاست در وهله نخست وظیفهای جز تامین آنها را ندارد. هر تمنای دگری اگر در صحنه سیاسی هست، پس از انجام این وظیفه آغازین شنیدنی است.
ادامه مطلبمحسن بهاروند در یادداشتی می نویسد: سیاست خارجی اصولا امری است که در اکثر موارد مربوط به قوه مجریه است. دخالت همه ارکان یک کشور و بخصوص برخورد با توافقات کشور از زوایه دید قانون گزاری داخلی، چالاکی را از سیاست خارجی گرفته و اقدامات آن را کُند می کُند. بر اساس آنچه نوشته شد، نگارنده بر این نظر است که کشور ما در حوزه سیاست خارجی، نیازمند قانونگزاری دقیق تری است. از این رو، بنظر می رسد در هر زمانی که آمادگی لازم در نهادهای مختلف کشور ایجاد شده باشد، نیاز است قانون جامع روابط خارجی ایران با کمک متخصصان، پیش نویس شده، ابهامات تصدی در حوزه سیاست خارجی بر طرف و جایگاه حقوق بین الملل در نظام حقوقی ایران شفاف شود.
ادامه مطلب