پرونده هسته ای ایران

تکرار خرداد؟ آزمون وین؛ دیپلماسی در تله

تکرار خرداد؟ جدید

اکنون معادلات هسته ای پیش رو پیچیده‌تر از هر زمان دیگری شده است؛ زیرا ایران باید ضمن حفظ خطوط قرمز، تعادل میان همکاری محدود با آژانس و مقابله با فشارها را برقرار کند. حضور فعال گروسی در رایزنی‌های اروپایی و تاکید بر شفافیت ایران، در کنار تلاش اروپا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه در آستانه نشست فصلی جدید شورای حکام، می‌تواند تهران را در موقعیتی قرار دهد که مدیریت آن نیازمند دیپلماسی هوشمندانه، حفظ حقوق و آماده‌سازی پاسخ‌های حقوقی دقیق است. مقامات ایران هشدار داده‌اند که هر گونه اقدام گزینشی علیه کشور، نه تنها صلح و امنیت منطقه و بین‌الملل را تهدید می‌کند، بلکه اعتبار توافقات بین‌المللی و شورای امنیت را نیز زیر سوال می‌برد.

ادامه مطلب

اتفاقاتی که می‌تواند بیفتد

همه احتمالات درباره مکانیسم ماشه

در حالی که به نظر می‌رسد طرف‌های اروپایی به استفاده از «مکانیسم ماشه» برای جلوگیری از انقضای مهلت قانونی برای استفاده از آن خود را مجبور می‌بینند، احتمال توسل ایران به برخی اقدامات متقابل، موانع آشکاری را برای آزادی عمل اروپا برای فعال‌سازی این مکانیسم ایجاد می‌کند.

ادامه مطلب

پکن خود در وضعیت سختی قرار گرفته است

آزمون سخت چین در تنش‌های هسته‌ای ایران و غرب

استراتژی چین برای پوشش ریسک، برای حوزه هسته‌ای نامناسب بوده است. در اینجا، ابهام یک سپر نیست، بلکه مسئولیتی است که اعتبار پکن را از بین می‌برد و باعث تشدید تنش می‌شود. برخلاف ترتیبات تجاری یا امنیتی متعارف، دیپلماسی هسته‌ای فضای کمی برای فرار دیپلماتیک فراهم می‌کند. عدم اقدام به خودی خود به یک انتخاب تبدیل می‌شود و عواقب فزاینده‌ای دارد.

ادامه مطلب

پیشنهادی چهار ماده‌ای برای یک توافق

سیاست هسته‌ای، توسعه ملی و آینده دیپلماسی ایران

فائز دین‌پرست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این یادداشت، تلاش می‌شود با رویکردی مبتنی بر اقتصاد سیاسی توسعه، منازعه بر سر حق غنی‌سازی ایران از نو فهم و بازتعریف شود و مسیرهایی برای گذار از بحران به سمت یک توافق توسعه‌گرا ترسیم شود.

ادامه مطلب

لزوم جدیت در مذاکره با ایران

الآن وقت دیپلماسی است نه رژیم چینج

ایالات متحده و شرکایش به جای تمرکز صرف بر قابلیت‌های هسته‌ای ایران، باید یک ابتکار دیپلماتیک جامع را دنبال کنند که تمام مشکلات دیرینه ایران با همسایگانش و غرب را در بر بگیرد.

ادامه مطلب

میانجی‌گری‌ها ادامه دارد

بی‌اعتمادی ایران به امریکا برای از سرگیری مذاکرات

عباس عراقچی، وزیر أمور خارجه ایران، به سی‌بی‌اس گفته که تهران تا زمانی که آمریکا تضمین ندهد در میانه مذاکرات حمله نظامی انجام نخواهد داد، وارد گفت‌وگوهای رسمی نمی‌شود.

ادامه مطلب

هوش مصنوعی و معمای هسته‌ای:

بازخوانی پرونده‌های هسته‌ای کره شمالی و لیبی برای ترسیم آینده دیپلماسی ایران

سید رضا تقوی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ابتدا خلاصه‌ای از وضعیت کره شمالی و لیبی را که به هوش مصنوعی ارائه شده بود، مرور می‌کنبم و سپس، نتایج تحلیلی و پیشنهادی هوش مصنوعی را بدون دخل و تصرف بازگو خواهیم کرد.

ادامه مطلب

واقعیت‌ها چه می‌گویند

توافق، جنگ یا تداوم فشار حداکثری؟

سید مهدی حبیبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: واقعیت میدانی و ساختاری موجود، به‌گونه‌ای است که ایالات متحده را ناگزیر می‌سازد تا خواسته ایران در زمینه غنی‌سازی را – هرچند با چارچوب‌های نظارتی بین‌المللی – بپذیرد. این پذیرش، می‌تواند هم‌زمان هم ابزار مدیریت تهدید باشد و هم بستری برای بازگشت به مسیر دیپلماسی ایجاد کند. ایران نیز، با توجه به نیازهای اقتصادی و فشارهای داخلی، این گزینه را به‌عنوان یک راه‌حل میانی خواهد پذیرفت؛ راه‌حلی که نه منجر به تسلیم کامل است، و نه گشایش مطلق، بلکه نوعی مدیریت راهبردی وضعیت برای هر دو طرف خواهد بود.

ادامه مطلب

قاهره در پی چیست؟

نقش میانجی‌گری مصر در مذاکرات هسته‌ای ایران

مصر در ماه‌های اخیر با افزایش تماس‌های دیپلماتیک خود، نقش محوری در میانجی‌گری برای حل بحران هسته‌ای ایران ایفا کرده است. این تلاش‌ها که به‌ویژه از سوی بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر، هدایت می‌شود، با هدف جلوگیری از تشدید تنش‌ها و تحکیم ثبات منطقه‌ای صورت گرفته است. تماس‌های مکرر عبدالعاطی با مقامات ایرانی، آمریکایی، اروپایی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان‌دهنده عزم قاهره برای بازگرداندن مذاکرات هسته‌ای به مسیر دیپلماتیک است

ادامه مطلب

ریشه‌ها و پیامدها برای ایران

ناهمگونی راهبردی در سیاست خارجی

سید رضا تقوی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: شرط بنیادین موفقیت در این عرصه، اعتقاد و باور عمیق و نسبتا یکپارچه احزاب و جناح‌های سیاسی به راهبرد کلان کشور، فراتر از اختلافات حزبی و جناحی است.

ادامه مطلب

در نشست سران ناتو لاهه هلند انجام شد

رجزخوانی‌های ترامپ برای ایران

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: ترامپ در سخنرانی خود که کمی بیش از سه دقیقه به طول انجامید، گفت که آینده ایران «یا صلح یا تراژدی» است و بسیاری از اهداف دیگر نیز وجود دارد که می تواند توسط ارتش آمریکا مورد اصابت قرار گیرد.

ادامه مطلب

توازن دقیق میان منافع راهبردی با تعهد به رژیم عدم اشاعه

دکترین مسئولیت جهانی چین و برنامه هسته‌ای ایران

امیرمحمد اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رویکرد چین به مسئله هسته‌ای ایران، بازتابی از توازن دقیق میان منافع راهبردی این کشور، تعهد به رژیم عدم اشاعه در قامت یک بازیگر مسئول بین المللی و همچنین تمایل به حفظ ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی است.

ادامه مطلب

دفاع از دستاوردهای هسته ای، پیش نیاز تثبیت نقش منطقه ای ایران

نحوه مهار زیاده خواهی های آمریکا و سنگ اندازی های اروپا

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برخورد حکیمانه و مبتنی بر اصول عزت و عقلانیت که در کلام اخیر مقام معظم رهبری مورد تصریح قرار گرفت حکم می کند که در حفظ دستاوردها باید بسیار محکم و نفوذ ناپذیر بود و دشمن را به این نقطه رساند که امکان گرفتن آنچه با زحمت و مجاهدت و خون دل به دست آمده وجود ندارد. 

ادامه مطلب

حقایقی که باید در آنها دقیق شد

واقعیت‌های نادیده گرفته شده مذاکرات ایران و امریکا

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می‌نویسد: آیا واقعا امریکایی‌ها سر در گم عمل می‌کنند؟ آیا واقعا طرف امریکایی بدون برنامه در مذاکرات حاضر می‌شود و وقتی که به واشینگتن بر می‌گردد، تحت فشار یا تغییر نقش یا هر عامل دیگر، نظر خود را عوض می‌کند؟ آیا امریکا در مذاکرات واقعا یک هدف خیالی و متوهمانه را دنبال می‌کند؟

ادامه مطلب

مذاکرات هسته ای:

بازی دو سر برد ایران در مواجهه با اعراب

علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: عملکرد ایران در این دوره از مذاکرات و تحولات منطقه‌ای نشان از یک تغییر فاز در دیپلماسی جمهوری اسلامی دارد؛ تغییری که از سیاست های واکنشی به رویکردی پیش دستانه، هدفمند و بر پایه تعامل سازنده با همسایگان سوق یافته است.

ادامه مطلب

نیوزویک گزارش می‌دهد

تحرکات مشکوک در دیه‌گو گارسیا هم‌زمان با مذاکرات ایران و امریکا

نیوزویک می‌نویسد که بر اساس تصاویر ماهواره‌ای، نیروی هوایی آمریکا در پایگاه دیه‌گو گارسیا به تازگی چند فروند هواپیمای تانکر سوخت‌رسان KC-۱۳۵ را مستقر کرده و توان سوخت‌رسانی هوایی خود را تقویت کرده است. پیش‌تر نیز استقرار جنگنده‌های F-۱۵ و چهار بمب‌افکن B-۵۲ و شش بمب‌افکن پنهان‌کار B-۲ در این پایگاه گزارش شده بود. در ماه مارس نیز تصاویر دیگری از حضور هواپیماهای ترابری C-۱۷ و تانکرهای KC-۱۳۵ در این پایگاه منتشر شده بود.  دیه‌گو گارسیا پایگاهی دورافتاده در فاصله بیش از ۳۲۰۰ کیلومتری از ایران است که میزبان عملیات نیروی هوایی ایالات متحده و کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا از جمله زیردریایی‌های هسته‌ای این کشور است.

ادامه مطلب

توقف کامل غنی‌سازی و ایجاد کنسرسیوم

پیشنهاد امریکا به ایران هم‌زمان با گزارش منفی آژانس

پیشنهاد آمریکا توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران و ایجاد کنسرسیومی منطقه‌ای برای تولید برق هسته‌ای با مشارکت ایران، عربستان سعودی، دیگر کشورهای عربی و خود آمریکا را شامل می شود. این پیشنهاد نخستین سند مکتوبی است که از زمان آغاز مذاکرات در ماه آوریل توسط استیو ویتکوف، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا، ارائه شده است.

ادامه مطلب

اروپا عمداً در حال تضعیف مذاکرات است

چرخش خطرناک اروپا علیه ایران

الدار ممدوف در یادداشتی می نویسد: فرانسه، به‌ویژه با موضع‌گیری‌های تند وزیر أمور خارجه‌اش ژان نوئل بارو، در رأس این رویکرد تقابلی قرار دارد.

ادامه مطلب

فرزند راستین پورسینا

امیرکبیر فناوری هسته ای: دکتر اعتماد و معماری برنامه هسته‌ای ایران

احسان دستغیب و حسن فتاحی در یادداشت مشترکی به مناسبت درگذشت اکبر اعتماد می نویسند که در این نوشتار بازخوانی کوتاهی است از زندگی و نقش تاریخی مردی که شایسته است با عنوان «عالی‌جناب دکتر اکبر اعتماد» از او یاد کنیم؛ چهره‌ای اثرگذار در تاریخ علمی ایران که اکنون در آرامگاه همدان آرمیده است. منابع مورد استفاده در پانویس‌ها آمده‌اند. 

ادامه مطلب

مذاکره در سایه بازدارندگی

راهبرد هسته‌ای ایران در مواجهه با آمریکا از منظر رئالیسم تدافعی

رسول محمدی گهروئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این گزارش، تلاش خواهد شد تا باتکیه‌بر نظریه رئالیسم تدافعی (Defensive Realism) از شاخه‌های واقع‌گرایی ساختاری، به بررسی رویکرد مطلوب ایران در مذاکرات هسته‌ای با آمریکا پرداخته شود. رئالیسم تدافعی بر این باور است که هدف اصلی دولت‌ها در نظام بین‌الملل نه کسب سلطه بلکه حفظ بقا و امنیت در مواجهه با تهدیدات خارجی است. این چارچوب، امکان تحلیل واقع‌گرایانه از راهبرد ایران را که گاه میان «اعتمادسازی محدود» و «بازدارندگی مؤثر» در نوسان بوده‌اند، فراهم می‌آورد.

ادامه مطلب

پیشنهادهای طرف عمانی کمک کرد

پایان دور پنجم مذاکرات در فضایی بین امید و ناامیدی

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: می‌توان گفت، فعلا فضایی بیابینی حکم‌فرماست که نه می‌توان کاملا ناامید شد و نه می‌توان با خوش‌بینی امیدوار ماند. به گفته وزیر امور خارجه کشورمان پیشنهادهای طرف عمانی جای امیدواری را باقی نگه داشته است.

ادامه مطلب

احتیاط در عین تلاش برای جلوگیری از جنگ

نگاه روسیه به مذاکرات ایران با امریکا و اروپا

تهران و واشینگتن ممکن است همکاری‌های راهبردی ایران با روسیه (مانند توافق ژانویه ۲۰۲۵ در زمینه‌های نظامی و اقتصادی) را تضعیف کند. با این حال، کرملین ترجیح می‌دهد از خطر جنگ اجتناب کند، چرا که درگیری مستقیم ایران و غرب، حضور نظامی آمریکا را به مرزهای جنوبی روسیه نزدیکتر می‌کند.

ادامه مطلب

«نشست تخصصی «مذاکرات هسته‌ای ایران: ساختن آینده‌ای پایدار» در مجمع گفت‌وگوی تهران

تحول مثبت گفت‌وگوهای ایران و امریکا

آنتون خلوپکوف در ادامه این نشست گفت: می‌خواهم در مورد تحولات مثبتی که میان ایران و آمریکا آغاز شده و چهار دور مذاکرات برگزار شده صحبت کنم که این یکی از تحولات مهم است. گفت‌وگو لازمه توافق است. کلید حل پرونده هسته‌ای ایران در تهران و واشنگتن است، بنابراین هر دو کشور باید به مشارکت فعال در مذاکرات توجه داشته باشند.

ادامه مطلب

احتمال کدام سناریو بیشتر است؟

فرض نسخه های مختلف توافق احتمالی ایران و آمریکا

موفقیت یا شکست این مذاکرات تأثیرات گسترده‌ای بر امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد داشت و نیازمند رویکردی دقیق و راهبردی از سوی ایالات متحده است.

ادامه مطلب

ترامپ در برابر دو راهی

امریکا «بیشتر در برابر بیشتر» را می‌تواند پیشنهاد دهد

در چنین وضعیتی به دولت امریکا و شخص دونالد پیشنهاد می‌شود که به‌جای تکرار برجام که ترامپ از آن ابراز انزجار می‌کند، یک توافق «بیشتر در برابر بیشتر» را پیشنهاد دهد: رفع تحریم‌های بیشتر، در برابر محدودیت‌های شدیدتر، نظارت گسترده‌تر و شاید حتی مهار برنامه موشکی و حمایت‌های نظامی ایران از دشمنان آمریکا.

ادامه مطلب

تضمین، یکی از سخت‌ترین موانع مذاکرات است

ایران در دو راهی توافق موقت یا تعهد بلندمدت

فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ز منظر منطقه‌ای و امنیتی، ایران همواره برنامه هسته‌ای خود را به‌عنوان ابزاری برای بازدارندگی و تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی خود پیش برده است. پذیرش تعهدات بلندمدت که محدودیت‌های جدی برای توسعه توانمندی‌های هسته‌ای اعمال کند، با سیاست کلان دفاعی و امنیتی ایران همخوانی ندارد. در نتیجه، توافق‌های موقت یا گام‌به‌گام ممکن است بیشتر با اهداف استراتژیک ایران تطابق داشته باشند. 

ادامه مطلب

توازن در مه

دیپلماسی اروپا و معمای ایران

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اروپا در مواجهه با ایران، بیش از هر زمان دیگری گرفتار دوگانگی‌های درونی است. از یک سو، تمایل به حفظ ساختار دیپلماسی چندجانبه و تثبیت نقش خود به‌عنوان بازیگری مستقل در معادلات جهانی، و از سوی دیگر، فشارهای فزاینده از سوی ایالات متحده، ناتو و جریان‌های فراملی. این تضاد، دیپلماسی اروپایی را به رفتاری تبدیل کرده که در ظاهر متعادل است اما در باطن، دچار احتیاطی فلج‌کننده شده است.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی

بقایی: هیچ ارتباطی با حاکمان جدید سوریه نداریم

وی در پاسخ به پرسش دیپلماسی مبنی بر اینکه آیا جمهوری اسلامی ایران با حاکمان سوریه در ارتباط است و آیا برنامه فعالانه‌ای برای برقراری ارتباط با آنها و بازگشایی سفارت ایران در دمشق در جریان است؟ پاسخ داد: «خیر.»

ادامه مطلب

به نتیجه رسیدن مذاکرات مهم است

مذاکرات هسته‌ای؛ اهمیت روایت سازی با کمک هوش مصنوعی

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری، تقویت شرکتهای دانش بنیان، افزایش بودجه پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، مشارکت با بخش خصوصی و همکاری با شرکت‌های معتبر بین‌المللی می تواند مقدمات این امر را فراهم کند. هر چند همه این موارد مستلزم بازگشت آرامش به فضای سیاست خارجی کشور، رفع تحریم‌ها و عادی شدن روابط سیاسی – اقتصادی ایران با جهان است؛ امری که مجدداً اهمیت به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای جاری و روایت سازی های دیپلماتیک مؤثر کشورمان در این اثنا را نشان می دهد.

ادامه مطلب

ایران در شطرنج استراتژیک مقابل آمریکا

مسقط، آینه دیپلماسی بزرگ

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عمان، با سابقه‌ای درخشان در میانجی‌گری، بار دیگر بستری برای گفت‌وگو فراهم کرده است. اما آیا این مذاکرات به گشایشی تاریخی منجر خواهد شد یا در سایه بی‌اعتمادی و فشار حداکثری به بن‌بست می‌رسد؟

ادامه مطلب