پرونده هسته ای ایران

قاهره در پی چیست؟

نقش میانجی‌گری مصر در مذاکرات هسته‌ای ایران جدید

مصر در ماه‌های اخیر با افزایش تماس‌های دیپلماتیک خود، نقش محوری در میانجی‌گری برای حل بحران هسته‌ای ایران ایفا کرده است. این تلاش‌ها که به‌ویژه از سوی بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر، هدایت می‌شود، با هدف جلوگیری از تشدید تنش‌ها و تحکیم ثبات منطقه‌ای صورت گرفته است. تماس‌های مکرر عبدالعاطی با مقامات ایرانی، آمریکایی، اروپایی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان‌دهنده عزم قاهره برای بازگرداندن مذاکرات هسته‌ای به مسیر دیپلماتیک است

ادامه مطلب

ریشه‌ها و پیامدها برای ایران

ناهمگونی راهبردی در سیاست خارجی

سید رضا تقوی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: شرط بنیادین موفقیت در این عرصه، اعتقاد و باور عمیق و نسبتا یکپارچه احزاب و جناح‌های سیاسی به راهبرد کلان کشور، فراتر از اختلافات حزبی و جناحی است.

ادامه مطلب

در نشست سران ناتو لاهه هلند انجام شد

رجزخوانی‌های ترامپ برای ایران

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: ترامپ در سخنرانی خود که کمی بیش از سه دقیقه به طول انجامید، گفت که آینده ایران «یا صلح یا تراژدی» است و بسیاری از اهداف دیگر نیز وجود دارد که می تواند توسط ارتش آمریکا مورد اصابت قرار گیرد.

ادامه مطلب

توازن دقیق میان منافع راهبردی با تعهد به رژیم عدم اشاعه

دکترین مسئولیت جهانی چین و برنامه هسته‌ای ایران

امیرمحمد اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رویکرد چین به مسئله هسته‌ای ایران، بازتابی از توازن دقیق میان منافع راهبردی این کشور، تعهد به رژیم عدم اشاعه در قامت یک بازیگر مسئول بین المللی و همچنین تمایل به حفظ ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی است.

ادامه مطلب

دفاع از دستاوردهای هسته ای، پیش نیاز تثبیت نقش منطقه ای ایران

نحوه مهار زیاده خواهی های آمریکا و سنگ اندازی های اروپا

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برخورد حکیمانه و مبتنی بر اصول عزت و عقلانیت که در کلام اخیر مقام معظم رهبری مورد تصریح قرار گرفت حکم می کند که در حفظ دستاوردها باید بسیار محکم و نفوذ ناپذیر بود و دشمن را به این نقطه رساند که امکان گرفتن آنچه با زحمت و مجاهدت و خون دل به دست آمده وجود ندارد. 

ادامه مطلب

حقایقی که باید در آنها دقیق شد

واقعیت‌های نادیده گرفته شده مذاکرات ایران و امریکا

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می‌نویسد: آیا واقعا امریکایی‌ها سر در گم عمل می‌کنند؟ آیا واقعا طرف امریکایی بدون برنامه در مذاکرات حاضر می‌شود و وقتی که به واشینگتن بر می‌گردد، تحت فشار یا تغییر نقش یا هر عامل دیگر، نظر خود را عوض می‌کند؟ آیا امریکا در مذاکرات واقعا یک هدف خیالی و متوهمانه را دنبال می‌کند؟

ادامه مطلب

مذاکرات هسته ای:

بازی دو سر برد ایران در مواجهه با اعراب

علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: عملکرد ایران در این دوره از مذاکرات و تحولات منطقه‌ای نشان از یک تغییر فاز در دیپلماسی جمهوری اسلامی دارد؛ تغییری که از سیاست های واکنشی به رویکردی پیش دستانه، هدفمند و بر پایه تعامل سازنده با همسایگان سوق یافته است.

ادامه مطلب

نیوزویک گزارش می‌دهد

تحرکات مشکوک در دیه‌گو گارسیا هم‌زمان با مذاکرات ایران و امریکا

نیوزویک می‌نویسد که بر اساس تصاویر ماهواره‌ای، نیروی هوایی آمریکا در پایگاه دیه‌گو گارسیا به تازگی چند فروند هواپیمای تانکر سوخت‌رسان KC-۱۳۵ را مستقر کرده و توان سوخت‌رسانی هوایی خود را تقویت کرده است. پیش‌تر نیز استقرار جنگنده‌های F-۱۵ و چهار بمب‌افکن B-۵۲ و شش بمب‌افکن پنهان‌کار B-۲ در این پایگاه گزارش شده بود. در ماه مارس نیز تصاویر دیگری از حضور هواپیماهای ترابری C-۱۷ و تانکرهای KC-۱۳۵ در این پایگاه منتشر شده بود.  دیه‌گو گارسیا پایگاهی دورافتاده در فاصله بیش از ۳۲۰۰ کیلومتری از ایران است که میزبان عملیات نیروی هوایی ایالات متحده و کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا از جمله زیردریایی‌های هسته‌ای این کشور است.

ادامه مطلب

توقف کامل غنی‌سازی و ایجاد کنسرسیوم

پیشنهاد امریکا به ایران هم‌زمان با گزارش منفی آژانس

پیشنهاد آمریکا توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران و ایجاد کنسرسیومی منطقه‌ای برای تولید برق هسته‌ای با مشارکت ایران، عربستان سعودی، دیگر کشورهای عربی و خود آمریکا را شامل می شود. این پیشنهاد نخستین سند مکتوبی است که از زمان آغاز مذاکرات در ماه آوریل توسط استیو ویتکوف، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا، ارائه شده است.

ادامه مطلب

اروپا عمداً در حال تضعیف مذاکرات است

چرخش خطرناک اروپا علیه ایران

الدار ممدوف در یادداشتی می نویسد: فرانسه، به‌ویژه با موضع‌گیری‌های تند وزیر أمور خارجه‌اش ژان نوئل بارو، در رأس این رویکرد تقابلی قرار دارد.

ادامه مطلب

فرزند راستین پورسینا

امیرکبیر فناوری هسته ای: دکتر اعتماد و معماری برنامه هسته‌ای ایران

احسان دستغیب و حسن فتاحی در یادداشت مشترکی به مناسبت درگذشت اکبر اعتماد می نویسند که در این نوشتار بازخوانی کوتاهی است از زندگی و نقش تاریخی مردی که شایسته است با عنوان «عالی‌جناب دکتر اکبر اعتماد» از او یاد کنیم؛ چهره‌ای اثرگذار در تاریخ علمی ایران که اکنون در آرامگاه همدان آرمیده است. منابع مورد استفاده در پانویس‌ها آمده‌اند. 

ادامه مطلب

مذاکره در سایه بازدارندگی

راهبرد هسته‌ای ایران در مواجهه با آمریکا از منظر رئالیسم تدافعی

رسول محمدی گهروئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این گزارش، تلاش خواهد شد تا باتکیه‌بر نظریه رئالیسم تدافعی (Defensive Realism) از شاخه‌های واقع‌گرایی ساختاری، به بررسی رویکرد مطلوب ایران در مذاکرات هسته‌ای با آمریکا پرداخته شود. رئالیسم تدافعی بر این باور است که هدف اصلی دولت‌ها در نظام بین‌الملل نه کسب سلطه بلکه حفظ بقا و امنیت در مواجهه با تهدیدات خارجی است. این چارچوب، امکان تحلیل واقع‌گرایانه از راهبرد ایران را که گاه میان «اعتمادسازی محدود» و «بازدارندگی مؤثر» در نوسان بوده‌اند، فراهم می‌آورد.

ادامه مطلب

پیشنهادهای طرف عمانی کمک کرد

پایان دور پنجم مذاکرات در فضایی بین امید و ناامیدی

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: می‌توان گفت، فعلا فضایی بیابینی حکم‌فرماست که نه می‌توان کاملا ناامید شد و نه می‌توان با خوش‌بینی امیدوار ماند. به گفته وزیر امور خارجه کشورمان پیشنهادهای طرف عمانی جای امیدواری را باقی نگه داشته است.

ادامه مطلب

احتیاط در عین تلاش برای جلوگیری از جنگ

نگاه روسیه به مذاکرات ایران با امریکا و اروپا

تهران و واشینگتن ممکن است همکاری‌های راهبردی ایران با روسیه (مانند توافق ژانویه ۲۰۲۵ در زمینه‌های نظامی و اقتصادی) را تضعیف کند. با این حال، کرملین ترجیح می‌دهد از خطر جنگ اجتناب کند، چرا که درگیری مستقیم ایران و غرب، حضور نظامی آمریکا را به مرزهای جنوبی روسیه نزدیکتر می‌کند.

ادامه مطلب

«نشست تخصصی «مذاکرات هسته‌ای ایران: ساختن آینده‌ای پایدار» در مجمع گفت‌وگوی تهران

تحول مثبت گفت‌وگوهای ایران و امریکا

آنتون خلوپکوف در ادامه این نشست گفت: می‌خواهم در مورد تحولات مثبتی که میان ایران و آمریکا آغاز شده و چهار دور مذاکرات برگزار شده صحبت کنم که این یکی از تحولات مهم است. گفت‌وگو لازمه توافق است. کلید حل پرونده هسته‌ای ایران در تهران و واشنگتن است، بنابراین هر دو کشور باید به مشارکت فعال در مذاکرات توجه داشته باشند.

ادامه مطلب

احتمال کدام سناریو بیشتر است؟

فرض نسخه های مختلف توافق احتمالی ایران و آمریکا

موفقیت یا شکست این مذاکرات تأثیرات گسترده‌ای بر امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد داشت و نیازمند رویکردی دقیق و راهبردی از سوی ایالات متحده است.

ادامه مطلب

ترامپ در برابر دو راهی

امریکا «بیشتر در برابر بیشتر» را می‌تواند پیشنهاد دهد

در چنین وضعیتی به دولت امریکا و شخص دونالد پیشنهاد می‌شود که به‌جای تکرار برجام که ترامپ از آن ابراز انزجار می‌کند، یک توافق «بیشتر در برابر بیشتر» را پیشنهاد دهد: رفع تحریم‌های بیشتر، در برابر محدودیت‌های شدیدتر، نظارت گسترده‌تر و شاید حتی مهار برنامه موشکی و حمایت‌های نظامی ایران از دشمنان آمریکا.

ادامه مطلب

تضمین، یکی از سخت‌ترین موانع مذاکرات است

ایران در دو راهی توافق موقت یا تعهد بلندمدت

فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ز منظر منطقه‌ای و امنیتی، ایران همواره برنامه هسته‌ای خود را به‌عنوان ابزاری برای بازدارندگی و تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی خود پیش برده است. پذیرش تعهدات بلندمدت که محدودیت‌های جدی برای توسعه توانمندی‌های هسته‌ای اعمال کند، با سیاست کلان دفاعی و امنیتی ایران همخوانی ندارد. در نتیجه، توافق‌های موقت یا گام‌به‌گام ممکن است بیشتر با اهداف استراتژیک ایران تطابق داشته باشند. 

ادامه مطلب

توازن در مه

دیپلماسی اروپا و معمای ایران

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اروپا در مواجهه با ایران، بیش از هر زمان دیگری گرفتار دوگانگی‌های درونی است. از یک سو، تمایل به حفظ ساختار دیپلماسی چندجانبه و تثبیت نقش خود به‌عنوان بازیگری مستقل در معادلات جهانی، و از سوی دیگر، فشارهای فزاینده از سوی ایالات متحده، ناتو و جریان‌های فراملی. این تضاد، دیپلماسی اروپایی را به رفتاری تبدیل کرده که در ظاهر متعادل است اما در باطن، دچار احتیاطی فلج‌کننده شده است.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی

بقایی: هیچ ارتباطی با حاکمان جدید سوریه نداریم

وی در پاسخ به پرسش دیپلماسی مبنی بر اینکه آیا جمهوری اسلامی ایران با حاکمان سوریه در ارتباط است و آیا برنامه فعالانه‌ای برای برقراری ارتباط با آنها و بازگشایی سفارت ایران در دمشق در جریان است؟ پاسخ داد: «خیر.»

ادامه مطلب

به نتیجه رسیدن مذاکرات مهم است

مذاکرات هسته‌ای؛ اهمیت روایت سازی با کمک هوش مصنوعی

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری، تقویت شرکتهای دانش بنیان، افزایش بودجه پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، مشارکت با بخش خصوصی و همکاری با شرکت‌های معتبر بین‌المللی می تواند مقدمات این امر را فراهم کند. هر چند همه این موارد مستلزم بازگشت آرامش به فضای سیاست خارجی کشور، رفع تحریم‌ها و عادی شدن روابط سیاسی – اقتصادی ایران با جهان است؛ امری که مجدداً اهمیت به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای جاری و روایت سازی های دیپلماتیک مؤثر کشورمان در این اثنا را نشان می دهد.

ادامه مطلب

ایران در شطرنج استراتژیک مقابل آمریکا

مسقط، آینه دیپلماسی بزرگ

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عمان، با سابقه‌ای درخشان در میانجی‌گری، بار دیگر بستری برای گفت‌وگو فراهم کرده است. اما آیا این مذاکرات به گشایشی تاریخی منجر خواهد شد یا در سایه بی‌اعتمادی و فشار حداکثری به بن‌بست می‌رسد؟

ادامه مطلب

با تشدید فشارها و تهدیدهای امریکا و اسرائیل

آیا ایران دکترین نظامی و هسته‌ای خود را تغییر می‌دهد؟

تشدید فشارها و تهدیدهای امریکا و اسرائیل علیه ایران موجب مطرح شدن این دو پرسش شده است که آیا مداخله نظامی علیه ایران صورت خواهد گرفت و آیا ایران دکترین نظامی خود را تغییر خواهد داد؟

ادامه مطلب

تجارب تلخ گذشته، چراغ راه اکنون و آینده

راه پر از سنگلاخ مذاکرات؛ تهدیدها و فرصت‌ها

غلامرضا نظربلند در یادداشتی می نویسد: نخستین جلسه مذاکرات ایران و آمریکا راجع به موضوع هسته‌ای و احیانا دیگر موضوعات در مسقط برگزار شد. این جلسه در حالی پایان یافت که دست‌کم تا آنجا که پیوست رسانه‌ای دلالت می‌کند، متضمن رضایت‌مندی طرفین بوده است. اهمیت این امر در آن است که پیش‌تر، فضایی آکنده از بی‌اعتمادی، نااطمینانی و ابهام و ایهام بر کلیت امر سایه افکنده بود.

ادامه مطلب

منافع مسکو مستقیماً در تضاد با واشنگتن در خاورمیانه

برای میانجی‌گری، روسیه قابل اعتماد نیست

افزایش وابستگی اقتصادی و نظامی بین ایران و روسیه نشان می‌دهد که مسکو تا حدی بر تهران نفوذ دارد و می‌توانست – اگر می‌خواست – در رسیدن به یک توافق هسته‌ای معنادار با ایران کمک کند. اما روسیه نشان داده که منافعش به تهران نزدیک‌تر از واشینگتن است و احتمالاً از هرگونه نقش در مذاکرات برای فشار بر منافع آمریکا استفاده خواهد کرد.

ادامه مطلب

آیا واقعا جدیتی هست؟

دیپلماسی هسته‌ای ایران و آمریکا در جنب‌وجوش دوباره

ایران که از نظر راهبردی تضعیف شده، سیگنال‌هایی ارسال کرده که مایل است درباره نظامی‌سازی برنامه هسته‌ای خود با ایالات متحده گفتگو کند، اما هرگونه پیشرفت دیپلماتیک بسیار بعید به نظر می‌رسد.

ادامه مطلب

نگاهی موشکفانه به برجام

چگونگی بازگشت خودکار شش قطعنامه تحریم شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران

حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر یک از سه کشور انگلیس، فرانسه و آمریکا (در صورت بازگشت آمریکا به برجام) می تواند به تنهایی، شش قطعنامه ی تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی، مطابق با سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ (به اضافه ی قطعنامه ۲۲۲۴ سال ۲۰۱۵ میلادی-۱۳۹۴) علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده بازگرداند. بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام و بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این امکان در حال حاضر کاملا برای انگلیس و فرانسه فراهم است. بر اساس اطلاعیه های دو کشور مذکور، خصوصا انگلیس قصد دارد تا پیش از مهلت تعیین شده در برجام، یعنی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (برابر با ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) این سازوکار را فعال کند. 

ادامه مطلب

لزوم در نظر گرفتن همه جوانب

اسرائیل نباید برنده نهایی رویارویی ایران و امریکا باشد

محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دستگاه سیاست خارجی کشور باید این نکته را مد نظر داشته باشد که در سیاست خارجی به جز اصل اساسی «عزت»، اصول «حکمت و مصلحت» نیز باید مد نظر قرار بگیرند؛ طبق اصل حکمت، رفتار و گفتار خردمندانه، اندیشیده‌شده و محاسبه‌شده باید مورد استفاده قرار بگیرد و از تصمیمات و اقدامات دفعی و بدون حساب پرهیز شود؛ بر این اساس لازم است در مقطع حساس کنونی موضع گیری در رابطه با مذاکره و پرونده هسته ای کشور تنها به افراد متخصص و نخبه در وزارت خارجه سپرده شود و گروه ها و افراد مختلفی که در عرصه داخلی به نحوی دارای تریبون هستند، از طرح نظرات غیر اصولی با مصرف داخلی، که می تواند تبعات جدی بین المللی برای کشور داشته باشد، پرهیز کنند.

ادامه مطلب

پرونده میدل ایست اینستیتیوت درباره بازگشت فشار حداکثری دولت جدید امریکا (بخش هشتم)

اقتصاد مساله اصلی ایران برای گفت وگو با امریکاست

در حالی که تهران انتخاب ادامه بن‌بست در برابر ایالات متحده را در مقابل مزایای احتمالی تنش زدایی می سنجد، مسئله آمریکا احتمالاً حساس ترین و پیامدترین موضوعی است که آینده جمهوری اسلامی را شکل می دهد.

ادامه مطلب

اطلاعات تازه مورد ادعای نیویورک تایمز

ایران به ساخت بمب هسته‌ای نزدیک شده‌ است؟

نیویورک تایمز می نویسد، اطلاعات تازه می گوید که ایران در حال توسعه طرح‌هایی برای ساخت سریع‌ و ساده سلاح هسته‌ای است. این در حالی است که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل که در واشینگتن با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا دیدار کرده است به نظر می‌رسد درباره مسئله حمله به تأسیسات ایران یا مذاکره با تهران بحث کرده است.

ادامه مطلب