استان ذی قار در جنوب عراق شاهد بدترین بحران زیست محیطی خود است و موج خشک شدن تالابها نیز شدت گرفته و صدها خانوار را به کوچ اجباری از شش منطقه آسیب دیده وا داشته است؛ تصویری که بیانگر فروپاشی بی‌سابقه زیست محیطی است.
ادامه مطلب
محمدمهدی سیدناصری و مهشید جمالی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: تغییرات اقلیمی نه‌تنها یک بحران محیط‌زیستی، بلکه بحرانی در حوزه حقوق بشر است که اگر فوراً مورد توجه قرار نگیرد، می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری برای آینده بشریت، به‌ویژه کودکان، به همراه داشته باشد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران ازجمله بازیگران نظام جهانی است که در یک دهه اخیر با موجی سنگین از ناهنجاری اقلیمی روبه‌رو بوده و فشار فزاینده همین آشفتگی اقلیمی با ناهنجاری سیاسی مانند تحریم‌های غرب و تنش‌های ژئوپلیتیک همسو شده و ایران را در وضعیت دولت شکننده نظام جهانی قرار داده است.
ادامه مطلب
کشورهای عضو شورای همکاری و شمال آفریقا با چالش‌های فزاینده‌ای در تامین آب به دلیل تغییرات اقلیمی مواجه‌اند که ضروری است تدابیر فوری برای تضمین پایداری آب اتخاذ کنند.
ادامه مطلب
غسان سلامه در گفت‌وگویی اختصاصی با روزنامه الشرق الاوسط تصریح کرد که جدای از مسائل سیاسی در سوریه و موضوعاتی چون خشونت و سرکوبگری و روحیه طائفه گرایی و فرقه‌گرایی، این کشور با چهار عامل اصلی روبه‌روست که مانع ایجاد ثبات در آن خواهند شد.
ادامه مطلب
سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بحرانهای آبی در خاورمیانه، به‌ویژه بین ایران و همسایگانش، در سالهای آینده به‌شدت تحت تأثیر تغییرات اقلیمی و مدیریت نادرست منابع آبی قرار خواهند گرفت. ایران باید با اتخاذ رویکردی جامع و هماهنگ، به‌ویژه در حوزه دیپلماسی آبی، از بروز بحرانهای جدید جلوگیری کرده و به سمت ایجاد همکاری‌های پایدارتر حرکت کند.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: تغییرات اقلیمی اخیر (طوفان در شرق آمریکا و سیل در اسپانیا) نشان می دهد که این تغییرات پدیده هایی بین المللی شده اند. ریزگردهایی که از عراق و شبه جزیره عربستان استانهای غربی و جنوب غربی ایران را تحت تاثیر قرار می دهند، طوفان شن در استان سیستان و بلوچستان، خشک شدنت تالابها و تغییرات اقلیمی دور از انتظار، موضوعاتی منطقه ای و بین المللی است که انتظار می رود در صورت مشارکت، نمایندگان دولت جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس بین المللی مطرح شود.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چند سایه سنگین حملات غیر انسانی اسرائیل به نوار غزه بر این اجلاس سایه افکنده است، اما پاییز خشک و کم باران امسال و زمستانهای کم فروغ و کم بارش چند سال اخیر این نکته را یادآوی می کند که توجه به تغییرات آب و هوایی و رفع زمینه ها و دلایل آن دیگر به هیچ عنوان مسأله ای تجملی و کم اهمیت نیست و بی اعتنایی به آن می تواند به طور مستقیم امنیت غذایی، رفاه و زیست شهروندان کشورهای مختلف را با مشکل مواجه کرده و به تبع آن حکومت ها را نیز با مخاطرات جدی مواجه کند.
ادامه مطلب
گرمایش جهانی همچنان یکی از موضوعات اصلی در تلاش برای رسیدگی به مشکل تغییرات اقلیمی است. به عنوان مثال، گزارش آژانس بین‌المللی انرژی نشان داد که دما در خاورمیانه و شمال آفریقا میان سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۲۲ به میزان ۰.۴۶ درجه سانتی‌گراد در هر دهه افزایش یافته که بسیار بالاتر از میانگین جهانی یعنی ۰.۱۸ درجه است. اگر این روند بدون راه حل ادامه یابد، پنج دهه آینده شاهد افزایش بیشتری خواهد بود که با تغییر الگوهای بارش (عامل سیل‌های ویرانگر) همراه است.
ادامه مطلب
بر اساس قرارداد سال ۱۹۸۷، ترکیه باید حداقل ۵۰۰ متر مکعب آب در ثانیه از فرات به سمت سوریه پمپاژ کند، در حالی که سطح فعلی به ۲۰۰ متر مکعب در ثانیه کاهش یافته است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به تازگی شبکه arb۲۴ باکو گزارشی در مورد خشک شدن دریاچه ارومیه پخش کرده که گفتار متن آن به خوبی پرده از سیاست ها و برنامه های آتی حکومت علیف برمی دارد.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همزمان با افزایش دمای هوا در بخش‌های زیادی از دنیا، اخبار متعددی درباره آتش‌سوزی جنگل‌ها، بارش سنگین باران، جاری شدن سیل و رانش زمین در کشورهای مختلف گزارش شده است. آتش‌سوزی جنگل‌ها در کانادا و سوئیس، باران شدید و رانش زمین در کره جنوبی و طوفان تالیم در جنوب چین و ویتنام از جمله این موارد است؛ حوادث و بحرانهای طبیعی که در سالهای گذشته در ایران نیز شاهد نمونه های تلخی از آنها بوده ایم، دلایل همگی آنها نیز تغییرات جوی و افزایش دمای زمین است و طبق تخمین و هشدار دانشمندان به دلیل تداوم این تغییرات، باید همچنان منتظر حوادث بیشتری نیز باشیم.
ادامه مطلب
دریاچه هامون اکنون تقریبا کامل خشک شده است. یکی از دلایل خشکسالی: آب رودخانه هیرمند به طول بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر در همسایگی افغانستان که به دریاچه هامون می ریزد، در سمت افغانستان پشت سدها متوقف می شود. قرار بود یک توافقنامه از سال ۱۹۷۳ استفاده از آب هیرمند را تنظیم کند. با این حال، در جریان گرمایش زمین، افغانستان نیز تحت تأثیر خشکسالی قرار دارد. آخرین پروژه سدسازی که در سال ۲۰۲۱ تکمیل شد، برق و آبیاری استان نیمروز را فراهم می کند.
ادامه مطلب
مریم وریج کاظمی در یادداشتی می نویسد: از آنجا که امنیت ملی هر کشور در امنیت آب-غذا و انرژی خلاصه می شود با تشدید پیامدهای تغییرات اقلیمی بخصوص در نواحی مرزی که هم از زیرساخت های قوی اقتصادی برخوردار نیستند و هم اینکه به منابع مشترک که در دو سوی مرز قرار گرفته وابسته اند، درگیری ها بر سر منابع طبیعی می تواند به درگیری های قومی ختم شود و خشونت های ناشی از آن در مقیاس محدود به ظهور نهادها و گروه های با ایدئولوژی و یا استراتژی‌های متفاوت از دولت مرکزی بیانجامد که همسو با منافع کشورهای همسایه قرار گیرند.
ادامه مطلب
سال های اخیر، عدم صرفه جویی در مصرف آب و خشکسالی در ترکیه به یکی از نگرانی های اصلی مقامات ترکیه تبدیل شده است. وزارت آب و سیستم چاه ترکیه، به علت بحران خشکسالی و بحران های ناشی از تغییرات اقلیمی، خواستار صرفه جویی در مصرف آب شده است. بحران خشکسالی، جامعه جهانی و ترکیه را وادار به تغییر عادت های مصرف های آبی خود کرده است.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: در داوس ۲۰۲۳ نسبت به گذشته، کارآفرینان و سیاستمداران آفریقایی و آسیایی حضور پررنگ تری داشتند. در کل، تاکیدِ اصلی داوس بر فن آوری های جدید برای حل مشکلات انسانی و زیست محیطی بود. به موازات جنگ اوکراین، امید به فعالیت های تصاعدی اقتصادی در سال ۲۰۲۳، گسترشِ شبکه سازی های دیجیتالی، افزایشِ اهمیتِ «تشخیص» دولت ها در تنظیم اولویت ها و هدایت برنامه ریزی ها به طور احتیاط آمیزی اجلاس را به پایان رساند. اما شوقی که چینی ها، هندی ها، عربستانی ها و اماراتی ها نسبت به آینده نشان می دادند، از همه بیشتر بود. به نظر می رسد دلیل این شوق، ظرفیت هر چهار کشور در تولید ثروت است. آشنایی با موضوعات جهانی، مهارت های تحلیلی و تسلط به زبان انگلیسی کارآفرینان و سیاستمداران این کشورها تحسین آمیز بود.
ادامه مطلب
همه‌گیری کرونا و پیامدهای آن و نیز جنگ اوکراین و نتایج امنیتی و اقتصادی آن عامل تعیین کننده مهمی برای اوضاع جهانی در سال جدید خواهد بود. از این رو باور داریم پیش روی رهبران جهان تنها دو گزینه قرار دارد.
ادامه مطلب
اگرچه سوء مدیریت، مقصر اصلی ورشکستگی آب ایران است، اما نقش تغییرات اقلیمی را نیز نمی توان نادیده گرفت. ایران احتمالا در چند دهه آینده دوره های خشکسالی طولانی تر، فراوانی سیل و دوره های طولانی تر شدت های دمایی را شاهد خواهد بود.
ادامه مطلب
چین برای اولین مرتبه هشدار خشکسالی ملی اعلام کرد. این در حالی است که مقامات این کشور درگیر رسیدگی به آتش سوزی جنگل ها هستند و گروه های متخصص را برای محافظت از دانه های زراعی از افزایش دمای هوا به ویژه در حوزه رودخانه یانگ تسه اعزام کرده اند. (عکس ها توسط توماس پیتر گرفته و در رویترز به اشتراک گذاشته شده اند.)
ادامه مطلب
سازمان ملل در سال ۲۰۱۹، عراق را به عنوان پنجمین کشور آسیب پذیر جهان از نظر دسترسی به آب و غذا و قرار گرفتن در معرض دمای شدید، طبقه بندی کرد. دمای این کشور تا هفت برابر سریع‌تر از میانگین جهانی افزایش می‌یابد، در حالی که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ میزان بارندگی سالانه ۹ درصد کاهش یابد. نرخ رشد جمعیت این کشور دو برابر میانگین جهانی است، ۲.۲۵ درصد در سال. جمعیت آن تا سال ۲۰۳۰ به ۵۰ میلیون نفر و تا سال ۲۰۵۰ به ۷۰ میلیون نفر خواهد رسید.
ادامه مطلب
تابستان امسال هند در گرمای بی سابقه می سوزد؛ گرمایی که حتی از هوای گرم معمول این کشور شدیدتر است. انتظار می رود دمای هوا در بسیاری نقاط در هند حتی در همان روزهای اول تابستان امسال به بالاتر از ۴۰ درجه سلیسیوس برسد. خطر تشنگی شدید و بیماری ناشی از کمبود آب بدن و حملات ناشی از گرما بسیار بالاست. این در حالی است که در بسیاری نقاط هند زنان برای تامین آب آشامیدنی مورد نیاز خانوده خود مجبور هستند چند کیلومتر پیاده روی کنند. (عکس ها توسط ریتِش شوکلا گرفته و در رویترز به اشتراک گذاشته شده اند.)
ادامه مطلب
دگرش های آب و هوایی تنها بخشی از ماجراست و به گفته بسیاری، دگرش های اقلیمی مسئول اصلی درگیری های منطقه ای نیست. دولت ها در خاورمیانه نیازهای اساسی مردم را به نفع خودشان مصادره می کنند و وقتی نوبت به انعطاف پذیری و حرکت به سمت انرژی های سبز می رسد، پا پس می کشند.
ادامه مطلب
خشکسالی سال های اخیر در اسپانیا که به تخلیه بخش اعظم ذخایر آبی پشت سدی در این کشور در نزدیکی مرز مشترک با پرتغال انجامیده، ظهور یک شهر خاکستری و قدیمی از زیر آب ها را در پی داشته است: شهر ارواح پس از سال های خشکسالی اسپانیا! ذخایر آبی پشت سد واقع در مرز اسپانیا-پرتغال اکنون تنها ۱۵درصد میزان همیشگی آن است و این مساله سبب شده شهر باستانی آسِرِدو که در دهه ۱۹۹۰ در آب های رود لیما غرق شده بود، اکنون به یک محل اصلی بازدید برای گردشگران تبدیل شود. (عکس ها توسط میگوئل ویدال گرفته و در رویترز به اشتراک گذاشته شده اند.)
ادامه مطلب
ما در مجموع با آینده ای ناپایدارتر و نامطمئن تر از آن چیزی که حتی یک دهه پیش می توانستیم تصور کنیم، روبه رو هستیم. وظیفه فوری همه دولت‌ها کمک به ایجاد نظم‌های تازه و پایدار داخلی، منطقه‌ای و جهانی است که نیازهای جمعیت ناآرام را برآورده می‌کند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عربستان سعودی در راستای حل مشکلات آبی خود به استقرار آب شرین کن هایی در سراسر نوار ساحلی خود اقدام کرده است که البته تراکم آب شرین کن ها در مناطق جنوبی و در نوار ساحلی این کشور با دریای سرخ بیشتر است زیرا این مناطق عربستان که جمعیت بالاتری را دارد از لحاظ امنیتی به نسبت دارای امنیت بیشتری هستند، هرچند که بخشی از این آب شیرین کن ها در تیر راس حوثی ها نیز قرار دارند.
ادامه مطلب
راه‌حل جامع برای کاهش تاثیرات بحران اقلیمی این است که به منازعات و فساد پایان داده شود و این تنها راه خروج از کابوس کنونی است. اما در حال حاضر، با توجه به جولان کروناویروس در جهان، بیش از همه سرمایه‌گذاری روی برنامه‌های آب، فاضلاب و بهداشت (WASH) ضروری است، پیش از آنکه خیلی دیر شود.
ادامه مطلب
به دلیل کاهش چشمگیر روان آب های سطحی، حفاظت از منابع زیرزمینی آب موجود در ایران برای مقابله با تقاضای روزافزون آب مهم تلقی می شود و این امر مستلزم استراتژی های مدیریتی یکپارچه برای متعادل سازی عرضه و تقاضای آب در مقیاس های حوزه و زیر حوضه است. برای کشوری مانند ایران با راندمان آبیاری بسیار ناچیز، اقدامات فوری برای بهبود استفاده از آب لازم و چنین رویکردی کلید امنیت محیط زیست ایران است که به دلیل خشکسالی های طولانی مدت طبیعی و انسانی، همراه با افزایش تنوع و تغییرات آب و هوا، احتمالا با تنش های بیشتری مواجه خواهد بود.
ادامه مطلب
ایران در ارتباط با ناکارآمدی شبکه توزیع آب خود، به ویژه در بخش کشاورزی، مشکلات دیرینه دارد. استدلال این است که توجه به تولید غذا بدون بهبود بهره وری آبیاری دلیل اصلی افزایش بیش از حد خشکی ذخایر آب زیرزمینی در ایران بوده است. در اینجا، اضافه برداشت بیش از حد آبخوان شرایطی قلمداد شده که در آن کل آب برداشت شده توسط انسان از میزان شارژ طبیعی در یک دوره معین بیشتر بوده است. اضافه برداشت آب های زیرزمینی وضعیتی را نشان می دهد که در آن ذخایر آب زیرزمینی حتی در سال های مرطوب هیدرولوژیکی قادر به بازیابی کامل نیستند. شکل ۵ به وضوح نشان می دهد که حدود ۷۶درصد از سطح آبخوان ایران (۷۷درصد از کل سطح کشور) با اضافه برداشت مواجه بوده اند. اگر این روند معکوس نشود، شرایط موجود و ادامه اضافه برداشت می تواند عواقب عمده ای داشته باشد و امنیت اجتماعی-اقتصادی و زیست محیطی کل ایران را به خطر اندازد.
ادامه مطلب
آب های زیرزمینی با تامین ۳۶درصد از آب آشامیدنی و ۴۲درصد از آب کشاورزی، منبع اصلی آب شیرین در سطح جهانی به شمار می روند. در شرایط کنونی «آنتروپوسِن (دوره تاثیرگذاری عمده فعالیت های انسان بر اکوسیستم و ساختار زمین شناختی)»، ذخایر آب زیرزمینی به دلیل تغییرات طبیعی و فعالیت های انسانی به شدت تحت فشار قرار گرفته اند. در ایران، داده های متوسط ماهانه سطح آب زیرزمینی در ۴۷۸ زیر حوضه و ۳۰ حوضه در ایران و بررسی عناصر طبیعی و انسانی تاثیرگذار بر پویایی ذخیره آب های زیرزمینی در سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ نشان می دهد که کل تخلیه آب های زیرزمینی در این دوره ۷۴ کیلومتر مکعب و تاثیرات آن بر سطح زمین، افزایش شوری خاک در کل کشور و افزایش فرکانس و میزان فرونشست زمین در ارتفاعات هویدا بوده است.
ادامه مطلب
آب های زیرزمینی با تامین ۳۶درصد از آب آشامیدنی و ۴۲درصد از آب کشاورزی، منبع اصلی آب شیرین در سطح جهانی به شمار می روند. در شرایط کنونی «آنتروپوسِن (دوره تاثیرگذاری عمده فعالیت های انسان بر اکوسیستم و ساختار زمین شناختی)»، ذخایر آب زیرزمینی به دلیل تغییرات طبیعی و فعالیت های انسانی به شدت تحت فشار قرار گرفته اند. در ایران، داده های متوسط ماهانه سطح آب زیرزمینی در ۴۷۸ زیر حوضه و ۳۰ حوضه در ایران و بررسی عناصر طبیعی و انسانی تاثیرگذار بر پویایی ذخیره آب های زیرزمینی در سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ نشان می دهد که کل تخلیه آب های زیرزمینی در این دوره ۷۴ کیلومتر مکعب و تاثیرات آن بر سطح زمین، افزایش شوری خاک در کل کشور و افزایش فرکانس و میزان فرونشست زمین در ارتفاعات هویدا بوده است.
ادامه مطلب