از بحران قره باغ تا جنگ های اوکراین و غزه
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سال ۲۰۲۴ می تواند یک سال بسیار بحرانی از دیدگاه امنیت و اقتصاد جهانی باشد و عبور از این بحران به یک اجماع جهانی نیازمند است.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سال ۲۰۲۴ می تواند یک سال بسیار بحرانی از دیدگاه امنیت و اقتصاد جهانی باشد و عبور از این بحران به یک اجماع جهانی نیازمند است.
ادامه مطلب
اوکراینیها در فوریه ۲۰۲۲ توسط روسیه مورد حمله قرار گرفتند. آنها مبارزه خود را به عنوان نبردی رهاییبخش علیه یک قیمومیت کهن و فشار فزاینده اش، معرفی میکنند. میشل فوشه، جغرافیدان، به سهم خود، آن را یک «جنگ استعماری» تعریف می کند، درست مانند رئیس جمهوری فرانسه، امانوئل ماکرون که در سخنرانی خود در کنفرانس مونیخ در باره امنیت، در فوریه ۲۰۲۳، تجاوز روسیه را «نواستعماری و امپریالیستی» توصیف کرد. تهاجم روسیه گرایش ذاتاً توسعه طلبانه مسکو را آشکار کرد که فقط منتظر فرصتی برای بازپس گیری سرزمین های از دست رفته اتحاد جماهیر شوروی سابق و امپراتوری تزاری بود یا به گفته برخی تحلیلگران، ادعا داشت که در مقام یک نیروی تمدن ساز و متکی بر ارزش ها سنتی بر کل جهان تسلط پیدا کند. امپراتوری، امپریالیسم، استعمار: توصیفات در پی هم می آیند. از یکی به دیگری می لغزیم، بدون این که بفهمیم دقیقاً موضوع بر سر چیست.
ادامه مطلب
محمدفرهاد کلینی در یادداشتی مینویسد: طی سال ۲۰۲۳ میلادی درگیریهای ژئوپلیتیکی در اوکراین و فلسطین به شدت خودنمایی کرد و بازگشت پذیر کردن این درگیریها به نقطه تعادل در شرایط چالش پایدار قرار گرفت. پویایی بحرانها و سرباز کردن نقاط گسل این مفروض را بوجود آورده که برای برخی از قدرت ها بهره گیری از پویاسازی چالش ها و ایجاد زنجیره خطر برای رقبا و دشمنان خود معنای نوین بازدارندگی در شرایط جدید است.
ادامه مطلب
مجید روحی دهبنه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دنیایی که رقابتی شده و از بازگشت رقابت میان قدرت های برگ سخن به میان آورده می شود، در دنیایی که تعداد کشورهایی که قبلا توسعه نیافته محسوب شده، الآن به مرز توسعه یافتگی رسیده و یا در حال توسعه نامیده میشوند، افزایش یافته و نبرد و نزاعی دایمی بر سر آنچه نبرد کریدورها از آن یاد میشود، در گرفته، طبیعی است که کشورهایی چون چین و روسیه، ایران و حتی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به دنبال راههای متنوعی برای این منظور بگردند. نگاهی به حجم تجارت میان ایران با روسیه و چین و به همان میزان تجارت این دو قدرت بزرگ با اعضای شورای همکاری خلیج فارس، به خودی خود گویای این مساله است که چگونه مساله تجارت نقش کلیدی در مناسبات و اتخاذ چنین موضع گیری داشته است.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت وگویی معتقد است که، اینکه داعش خراسان و طالبان نقش محوری و میدانی این حمله تروریستی را دارند که محل بحث نیست، موضوع اینجا آمریکا و اسرائیل است. درخصوص آمریکا من بارها گفتم که بعد از مذاکرات قطر اصلا برنامه آمریکاییها بر این بود که افغانستان را از حالت نظامی و جنگی وارد فضای امنیتی بکنند که بتوانند با احیای حکومت طالبان شرایط امنیتی را برای کشورهای پیرامون افغانستان شکل بدهند. از هندوستان و پاکستان تا چین، هند، تاجیکستان و حتی روسیه که در مجاورت افغانستان قرار دارد؛ بنابراین موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک افغانستان یک فرصت مغتنم برای آمریکاییها و حتی اسرائیلیها خواهد بود که بتوانند از ظرفیت طالبان و دیگر گروههای تروریستی در این رابطه استفاده کنند.
ادامه مطلب
در آن زمان تحریم های نمادین علیه مسکو اعمال شد. یک دهه بعد یعنی دو سال پس از تهاجم نظامی روسیه به خاک اوکراین، مجموعه تحریمهای اعمال شده علیه کرملین بسیار بسیار سختتر و سنگینتر از ۲۰۱۴ شده، اما آنطور که ادعا میشد تسلیم این کشور را باعث نشده است.
ادامه مطلب
اسعد اردلان در یادداشتی می نویسد: جزایر تنب و بوموسی در شمار جزایر متعددی هستند که در خلیج فارس قرار دارند و از دیر باز و به هنگام استیلای هزاران ساله ایران بر این منطقه، در قلمرو دولت های ایران بوده اند.پذیرش بین المللی این واقعیت بارها از سوی ماموران بریتانیا در منطقه به ویژه به هنگام تدوین نقشه های هیدروگرافی (توصیف خصوصیات دریا، نواحی ساحلی، وپیش¬بینی تغییرات آنها) خلیج فارس، گزارش شده است.
ادامه مطلب
چه در ارتش چه در نیروی هوایی سرویس لازم هواپیماها و بالگردها انجام نمی شود و لوازم یدکی آنها به دلیل روتین و کندی هماهنگی با امریکا تأمین نمی شود، از طرفی دیگر تعمیر و نگهداری هواپیماهای روسی نیز به دلیل محاصره و تحریم اعمال شده بر روسیه متوقف شده است.
ادامه مطلب
سال ۲۰۲۴ با گستردهترین حملات روسیه به شهرهای مختلف اوکراین آغاز شده و رئیسجمهور روسیه تهدید کرده که این حملات در روزهای آینده شدت بیشتری هم خواهند یافت. در روزهای اخیر، حملات موشکی و پهپادی روسیه به شهرهای کییف و خارکیف ضمن واردکردن خساراتی به ساختمانهای مسکونی، منجر به کشتهشدن یک نفر و زخمیشدن دهها نفر شد. در یک مورد از این حملات، روسیه دانشگاه محل تحصیل یک قهرمان ملی اوکراین را در سالروز تولدش هدف قرار داد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: برای دور زدن تحریمهای غرب، روسیه در روابط با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، که به تحریمهای غرب علیه روسیه عمل نکرده اند، خود را به آنان نزدیک کرده است، بطوری که برای خوشایند امارات متحده عربی که روسیه روابط نزدیکتری با آن دارد، در مساله ادعای باطل و نابجا و غیرحقوقی امارات در باره جزایر سه گانه ایران، در امور داخلی ایران دخالت و جانب امارات را گرفته است. این مورد اخیرا و یک بار دیگر قبلا از سوی مقامات روسیه عنوان شده و موجب ناخشنودی و اعتراض مقامات ایرانی و ملت ایران شده است
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توماس هابز به عنوان اندیشمند و فیلسوف سیاسی غرب در عصری که هنوز با شرایط قرون وسطایی اروپا مواجه بودند، توصیف بسیار کاملی از وضعیت جهان بهخصوص اروپای آن زمان ارائه کرده که تنها در دو جمله نسبت داده شده به ایشان یعنی: "جنگ همه علیه همه" و "انسان گرگ انسان" قابل مشاهده و تحلیل است.
ادامه مطلب
فرا رسیدن سال ۲۰۲۴ به این معنی نیست که ما باید در حیاط خانه هایمان پناهگاه بسازیم یا به جنوب آرژانتین مهاجرت کنیم اما جهان را به مکانی تبدیل می کند که نسبت به هر زمان دیگری در دهه های گذشته، هراس آلودتر است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اینکه آمریکا و روسیه نهایتا با موضع امارات همراه شدند، یک تحول مهم و تاریخی است. آمریکا همراه با انگلیس در ۱۹۷۱ به طور غیررسمی از اعاده حاکمیت ایران بر سه جزیره حمایت میکرد. در جریان تنشهای دورهای بین ایران و آمریکا، واشنگتن به خودداری از موضعگیری در این زمینه ادامه داده بود. روسیه شوروی نیز در ۱۹۷۱ و با وجود آنکه متحدان آن کشور (عراق، لیبی، یمن جنوبی و الجزایر) علیه اعاده حاکمیت ایران بر جزایر سهگانه به شورای امنیت شکایت کرده بود، کاملا در این زمینه ساکت ماند.
ادامه مطلب
اسماعیل فروغی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حقایق میدانی در اوکراین، ادامه ی جنگ در غزه که خود به خود هزینه های امریکا را بالا خواهد برد و بالاخره آشفتگی درونی مالی – سیاسی دولت امریکا، همه و همه ما را به این باور نزدیک تر می سازد که دیر یا زود ولدیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین به سرنوشتی شبیه به سرنوشت محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان مبتلا خواهد شد.
ادامه مطلب
مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عدم توازن در روابط بین غرب و شرق در سیاست خارجی دولت رئیسی باعث شده است که روس ها نگرانی در خصوص عواقب رفتارهایشان نداشته باشند، لذا می دانند با توجه به تعمیق اختلافات دولت رئیسی و غرب و نبود راهی دیگر برای جمهوری اسلامی جز در همراهی با روسیه، ایران تغییری در رفتار خود نخواهد داشت و به همین دلیل در مدت کوتاهی همراهی خود با بیانیه های واهی علیه تمامیت ارضی جمهوری اسلامی را تکرار کرده است.
ادامه مطلب
نیمی از مردم جهان در سال ۲۰۲۴ به پای صندوقهای رأی میروند و حدود ۳۰ کشور رئیسجمهوری خود را انتخاب خواهند کرد. این در حالی است که پنج رأیگیری احتمالا بیش از سایر موارد حائز اهمیت خواهند بود. خبرگزاری فرانسه در گزارشی پنج انتخابات در سراسر جهان از جمله آمریکا، روسیه، هند، مکزیک و همچنین انتخابات پارلمان اروپا را مورد بررسی قرار داده است که در ادامه آنها را مرور میکنیم.
ادامه مطلب
هدف از طراحی تحریم های غرب علیه روسیه در پی تهاجم تمام عیار به اوکراین، تنها تحمیل هزینه به مسکو نبود بلکه جلوگیری از جریان کالا، مواد و پول بود که مسکو را برای ادامه جنگ توانمند می ساخت. چرا این هدف، تحقق نیافت؟ اقتصاد روسیه در آستانه ۲۰۲۴ چه شرایطی دارد؟ چه شاخص هایی، نشانگر چشم انداز آن هستند.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با حمایت مجدد روس ها از ادعا و سیاست امارات در ارتباط با جزایر سه گانه که نقض آشکار تمامیت ارضی ایران بوده، دیگر نه تنها نگاه منفی ایران نسبت به روس ها عمیق تر شده بلکه بخاطر گذشته تاریخی و سیاست های مسکو در قبال منافع ایران، در بخش مهمی از بستر اجتماعی ایرانیان این نگاه منفی همراه با نفرت و کینه شده است.
ادامه مطلب
محمدعلی سبحانی در گفت وگویی تاکید دارد که سیاست خارجی با شعار، بنر چاپکردن و... به نتیجه و سامان نمیرسد. همانگونه که شعارنویسی روی دیوار سفارت انگلستان کاری از پیش نبرد و در نهایت مجبور شدیم از جیب ملت هزینه آن شعارنویسیهای چند ماه گذشته را بدهیم، الان هم با این پارچهنویسیها، بیلبورد گذاشتنها و کاشت بنرها جلوی سفارت روسیه هم کاری از پیش نمیرود. تا زمانی که سیاست خارجی ایران یک روند منطقی، هوشمند، منسجم، متوازن و براساس منافع و امنیت ملی پیدا نکند، مطمئن باشید آش همین آش است و کاسه همین کاسه. به جای شعار باید کار عملی را گسترده کرد، منظورم عمل درست و اصولی برای پیشبرد یک سیاست خارجی متوازن و مبتنی بر احترام به اصل حاکمیت و منافع دوجانبه با همه کشورها از آمریکا و اروپاییها گرفته تا چین، روسیه و همه کشورهای منطقهای و فرامنطقهای است.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حتی اگر به اندازه چین هم قدرتمند شویم باز هم باید با دیگران تعامل کنیم. در واقع همین قدرت تعامل است که یکی از عناصر موفقیت چین در جهان به شمار می رود. فرقی نمی کند که ایالات متحده باشد یا جزایر سیشل، باید با همه کشورها و بر اساس منافع ملی خود در تعامل باشیم.
ادامه مطلب
حمید ابوطالبی در گفت وگویی تاکید دارد: یکی از مهمترین مشکلات این است که ما در تعریف، تبیین، تنظیم و پیشبرد روابط خود با قدرتهای بزرگ و حتی دیگرانی چون عربستان و... از ضعف انسجام و توازن رنج میبریم. به دیگر سخن، چون دیپلماسی ایران از عدم توازن و عدم انسجام در مناسباتش با قدرتها رنج میبرد، شاهد این مشکلات هستیم. یعنی همان مشکلاتی که در رابطه ما با آمریکا و اتحادیه اروپا وجود دارد اینک به شکل دیگری در روابط ما با روسیه و چین بروز و ظهور پیدا کرده است
ادامه مطلب
سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری روسیه در ماه مارس، پوتین باید استدلال معتبری ارائه دهد که پیروزی در جنگ او یک رویا نیست. او اقتصاد روسیه را در شرایط جنگی قرار داده است، ۴۰۰هزار نفر را بسیج کرده، ماشین تبلیغاتی کرملین را به کار انداخته و سرکوب مخالفان را به قله ای جدید و پس از شوروی رسانده است. اما هیچ کدام از اینها او را در جنگ پیروز نمی کند. به نظر می رسد ارتش او که به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته است قادر به انجام هیچ گونه پیشروی معنی داری در برابر خطوط دفاعی اوکراین نیست.
ادامه مطلب
سرانجام در پی فشارهای جهانی به امریکا به عنوان حامی سرسخت رژیم صهیونیستی برای توقف بمباران نوار غزه، شورای امنیت سازمان ملل موفق شد قطعنامه شماره ۲۷۲۲ را که خواستار کمکهای بشردوستانه بیشتر به غزه شده است، پس از یک هفته تأخیر به تصویب برساند. با این حال قطعنامه تصویب شده به دلیل اعمال نظر امریکا به قدری بلااثر و خنثی شده که عملاً تصویب یا عدم تصویبش تغییری در معادلات جنگ غزه و پایان دادن به حملات صهیونیستها به این باریکه ایجاد نخواهد کرد. به گزارش ایرنا، این قطعنامه در جلسه علنی روز جمعه شورای امنیت ۱۳ رأی مثبت از ۱۵ رأی اعضای شورای امنیت را کسب کرد و امریکا و روسیه به عنوان دو عضو دائم دارای حق وتو در این شورا، به این قطعنامه رأی ممتنع دادند.
ادامه مطلب
پنج ماه پیش بود که وزارت امور خارجه با احضار سفیر روسیه در تهران، به بیانیه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و روسیه در نادیدهگرفتن تمامیت ارضی ایران اعتراض کرد، اما این اعتراض کافی نبود و مسکو بار دیگر در همراهی با کشورهای عربی، مالکیت ایران بر جزایر سهگانه را زیر سؤال برد و در بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، خواستار تصمیمگیری درباره این موضوع در دیوان دادگستری بینالمللی شد. تکرار این همراهی نشان میدهد ادعای احترام به تمامیت ارضی ایران شاید برای روسیه تعریف خاصی پیدا کرده و در کنار کشورهای عربی بر مواضع مداخلهجویانه خود اصرار دارد و اعتماد به این جمله «حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران همواره مورد احترام روسیه بوده است» که از زبان «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه رسانهای شده، چندان قابل اتکا نباشد.
ادامه مطلب
ناصر نوبری در گفت گویی تاکید دارد که همان خدعه مقام روسی با سفارت را عصر دیوز جمعه مجددا توسط وزیر خارجه روسیه در تماس تلفنی با وزیر خارجه ایران به کار برده شد و بیانیه اخیرشان را در راستای احترام بر تمامیت ارضی ایران دانسته اند. یعنی روس ها در حال حاضر سه جزیره را جزء تمامیت ارضی ایران نمیدانند!
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: چگونه می توان خوانش پوتین از روسیه و مناسبات داخلی و بین المللی این کشور را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟ برای پاسخ باید ابتدا فضای این گفتگو را شناخت؛ سپس به خوانش او در مورد وضعیت ورود او به پویش انتخاباتی ریاست جمهوری آینده روسیه مخصوصا ً مناسبات پرداخت و سرانجام نسبت روسیه با جهان پیرامونی و مخصوصا با غرب را روشن ساخت.
ادامه مطلب
یک تجربه جالب من در زمانی که دوسیه جاسوسان پیشین را مرور می کردم، ماجرای یکی از جاسوس های برجسته کا.گ.ب بود. با خواندن بیوگرافی او، نه تنها برداشتی که درباره شخصیت جاسوسان شوروی به ما منتقل کرده بودند، تغییر کرد بلکه دریافتم که چقدر آنها هم شبیه همکاران ما در سیا هستند و چه وجود اشتراک فراوانی میان ما و آنها وجود دارد و یکی هم اینکه آنها نیز آموزش می بینند که با مردم ارتباط بگیرند و آنها را دستکاری کنند تا به اهداف اطلاعاتی شان برسند. مرور کتاب خاطرات این مامور برجسته کا.گ. ب برای من شوک آور بود. دریافتم که تا چه اندازه سیاه/سفید فکر می کرده ام و همان تصویری که ما از آنها به عنوان دیو و شیطان داشتیم، می تواند در دیگران هم نسبت به ما وجود داشته باشد.
ادامه مطلب
نشست دورهای و ششماهه شورای امنیت سازمان ملل درباره شانزدهمین گزارش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، درباره قطعنامه ۲۲۳۱ درمورد ایران و برجام برگزار شد. به گزارش ایرنا، خانم رزمای دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی، شانزدهمین گزارش آنتونیو گوترش را در نشست روز دوشنبه به وقت محلی (۲۷ آذرماه ۱۴۰۲ برابر با ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳ ) درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درباره ایران و توافق هستهای (برنامه جامع اقدام مشترک) موسوم به برجام قرائت کرد که بخشهایی از این گزارش دبیرخانه سازمان ملل مورد انتقاد امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده ایران در سازمان ملل، قرار گرفت.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوال اساسی این است که حمله بزرگ احتمالی کرملین و دفاع تمام عیار اوکراین در چه موقعیت زمانی و جغرافیایی صورت خواهد پذیرفت و آیا خواهد توانست تغییری اساسی در معادله این منازعه موجب شود؟
ادامه مطلب