جاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: اگر احیای برجام در راستای منافع ایران است، ایران باید نشان بدهد که از چنان اراده مستقل و استقلال سیاسی برخوردار است که فارغ از خواست یا فشار روسیه، تصمیمی در راستای حقوق ملت اتخاذ کند. رصد اخبار قبل از جنگ اوکراین نشانگر عزم و اراده جدی دولت و حاکمیت در احیای برجام است. رهبری لغو تحریم‌ها ولو یک روز زودتر را به‌صراحت به نفع کشور اعلام کردند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: تهران لازم است به بلاتکلیفی در روابط خارجی خود با نگاه به منافع کشور پایان داده و مدیریت اوضاع را فارغ از ملاحظات این و آن در دست گیرد. آیا در روزهای پایانی سال، اخباری خوش از وین به گوش خواهد رسید؟ آیا اغمای دوباره برجام پایان می‌یابد؟ همه چیز به انتخاب تهران بسته است.
ادامه مطلب
تهران با اعلام مخالفت خود با جنگ و تخریب زیرساخت های هر کشوری از یک سو، و مقصر دانستن واشنگتن به علت بهره برداری از جنگ اوکراین برای تضعیف رقبایش از سوی دیگر، سیاستی حساس در پیش گرفته است. ایران در عین حال تلاش می کند از تحولات در صحنه بین المللی برای بهبود شروط خود در مذاکرات بهره برداری کند.
ادامه مطلب
مقام‌های ایرانی سریعا تغییر موضع دقیقه آخر روسیه را مورد انتقاد قرار دادند، به ویژه پس از آنکه دولت آمریکا درخواست روسیه را بی ربط خواند.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ روسیه و غرب، جنگ برای سلطه گری و نژادپرستانه است. هرچند عوامل اقتصادی و دسترسی به منابع انرژی سیبری در دستور سیاسی غرب قرار دارد اما؛ نکته مهم؛ اختلاف "نوع حکومت داری" هم هست. تاریخ بیانگر پیشروی غرب به طرف شرق است. قبلا آلمان مرز شرق و غرب بود و اکنون اوکراین مرز شرق و غرب شده است.
ادامه مطلب
اکنون گزارش جدید گاردین نشان می دهد که روسیه به دنبال بهره برداری از مذاکرات به نفع خود است. اتکای آمریکا به روسیه در مذاکرات ممکن است روسیه را در موقعیتی قرار دهد که هم آمریکا و هم ایران را برای رسیدن به آنچه می‌خواهد تحت فشار قرار دهد. گاردین گزارش داد: "روسیه متهم شده است که می‌خواهد توافق هسته‌ای ایران را به عنوان بخشی از نبرد گسترده‌تر خود با غرب بر سر اوکراین به گروگان بگیرد، پس از این که در آخرین لحظه طرح‌هایی را برای توافق برای لغو بخشی از تحریم‌های اقتصادی آمریکا مطرح کرد."
ادامه مطلب
سیاست ایران در سوریه ارتباط زیادی با نتیجه مذاکرات برای احیای برجام در وین دارد به طوری که اگر این مذاکرات به توافق منجر شود، ایران بیش از پیش از روسیه فاصله خواهد گرفت و ممکن است شاهد تنش در روابط دو کشور به خصوص در سوریه باشیم. اما این تنش به برخورد منجر نخواهد شد زیرا به نفع دوطرف نیست.
ادامه مطلب
احیای این توافق به ایران اجازه می‌دهد تا از تابستان آینده نفت خود را دوباره صادر کند. این یک موهبت برای ایران و نیز غربی‌ها است، چرا که قیمت نفت به علت جنگ بین مسکو و کی یف افزایش یافته است. نشست روز شنبه بین رافائل گروسی و محمد اسلامی در تهران، آخرین موانع بر سر راه توافق را برطرف کرد.
ادامه مطلب
سیگنال های اولیه که از موضع گیری های آمریکا دریافت می شود این است که لشکرکشی یا مداخله روسیه در اوکراین ممکن است برگه ها را روی میز مذاکرات در وین درباره برنامه هسته ای ایران به هم بریزد. به همین علت بود که ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا از ادامه تماس با روسیه در خصوص جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای به رغم اشغال اوکراین توسط روسیه سخن گفت و تاکید کرد نباید لشکر کشی روسیه به اوکراین، چراغ سبزی به ایران برای توسعه سلاح هسته ای تلقی شود.
ادامه مطلب
جواد عرب عامری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر هم خورد موازنه قدرت در روابط بین قدرت‌های بزرگ به دنبال تهاجم نظامی روسیه به اوکراین با هدف بی‌طرف‌سازی این جمهوری سابق اتحاد شوروی و ایجاد یک منطقه حائل بین روسیه و ناتو می‌تواند در بردارنده فرصت‌ها و تهدیداتی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد. اگرچه سخن گفتن از ورود جهان به دوران جنگ سرد در پی فروریختن دیوار اعتماد بین قدرت‌های جهانی کمی زود به نظر می‌رسد با این حال، به نظر می‌رسد یکی از نتایج حداقلی این رویداد را می‌توان ترک برداشتن اجماع جهانی قدرت‌های بزرگ پیرامون نظم موجود بین‌المللی در نظر گرفت.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اگرچه تهران واکنش صریحی در موضع یکباره مسکو ابراز نکرده و کوشیده آن را – حداقل در حال حاضر – موضوع در دست بررسی و ارزیابی، به گونه تعدیل شده نگه دارد ولی نمی‌توان پیش شرط اعلام شده را در اندازه یک مانع و به تعبیری «سنگ اندازی» در مسیر تلاش برای ایجاد توافق، آن‌هم در دقایق پایانی مذاکرات به حساب نیاورد. اما آیا اعلام چنین پیش‌شرطی و یا اقدامی شبیه به آن با توجه به جنگ جاری در اوکراین، امری غافلگیر کننده است؟ یا می‌شد با شروع اقدام نظامی روسیه در اوکراین و واکنش گسترده ناتو و خاصه امریکا به این اقدام، استفاده روسیه را از برگ‌های در اختیارش پیش بینی کرد. از این رو با شروع جنگ در اوکراین، نخستین توجه ناظران به سرنوشت مذاکرات وین جلب شد؛ اینکه آیا منازعات جاری بر مسیر مذاکرات وین سایه خواهد انداخت؟ پی‌آیند آن چه خواهد بود؟ طرف‌های مذاکرات برای حفظ نتایج چه خواهند کرد؟
ادامه مطلب
فرید زکریا می نویسد: او باید تحریم های دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا علیه ونزوئلا و ایران را تعلیق کند. در صورت امکان، واشنگتن باید با ایران همکاری کند تا چند شکاف باقیمانده را ببندد و دوباره به توافق هسته ای وارد شود که تمام نفت ایران را به بازار برگرداند.
ادامه مطلب
لاوروف روز شنبه گفت توافق با ایران در حال تکمیل شدن است؛ با این حال، "اخیرا مشکلاتی از نقطه نظر منافع روسیه به وجود آمده است". مسکو اکنون به «ضمانت‌های کتبی» از سوی آمریکا نیاز دارد که تحریم‌ها بر حقوق روسیه تحت توافق هسته‌ای تأثیری نخواهد گذاشت. اشاره وی به "همکاری های تجاری، اقتصادی و سرمایه گذاری نامحدود و همچنین همکاری نظامی – فنی با ایران" است.
ادامه مطلب
پس از ۱۱ ماه مذاکره بین ایران، انگلیس، آلمان، فرانسه، چین، روسیه و گفت وگوهای غیرمستقیم بین ایران و امریکا، به گفته دیپلمات های اروپایی، این مذاکرات وارد مرحله نهایی و پایانی خود شده است. اما با تهاجم روسیه به اوکراین، وزیر امور خارجه روسیه در نشست خبری روز شنبه خود گفت: در روزهای اخیر، در ارتباط با منافع روسیه، مشکلات گسترده ای شکل گرفته است. وی درباره عدم دخالت تحریم های اعمال شده علیه روسیه در آزادی مسکو برای برقراری رابطه ای تجاری و اقتصادی کامل و همکاری های گسترده و نظامی با ایران، خواستار ارائه تضمین های مکتوب از سوی مقام های بلندپایه امریکا شد.
ادامه مطلب
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره اظهارات لاوروف مبنی بر این که تحریم‌های غرب علیه روسیه نباید بر مراودات روسیه و ایران تاثیر بگذارد نیز گفت: اظهارات لاوروف را در رسانه ها دیدیم و منتظر هستیم از مجاری دیپلماتیک جزئیات آن را بشنویم. گفت‌وگوها در وین در مسیر خودش در حال پیگیری است. همکاری‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران نباید محدود و تحت تاثیر هیچ تحریمی قرار بگیرد از جمله همکاری های صلح آمیز ایران با روسیه و چین. در همین بستر این اظهارات را می‌‌فهمیم. رویکرد روسیه رویکردی سازنده برای رسیدن به توافق دسته جمعی در وین بوده است. منتظریم در وین جزئیات بیشتری را اگر دارند به ما بدهند. مردم ایران می‌دانند مذاکره کنندگان در وین و دولت ایران در راستای حداکثرسازی منافع ملت قدم برداشته و در همین راستا کارش را جلو خواهد برد.
ادامه مطلب
اعلام آمادگی ایران برای تامین گاز اروپا ریشه در منافع اقتصادی و ملی و راهبردی ایران دارد ولی به این معنا نیست که تهران قصد دارد به تعامل با مسکو پایان دهد یا حتی به چنین احتمالی فکر کند. در واقع اقدام جدید ایران با راهبرد نظام و دولت کنونی برای قرار ندادن همه تخم مرغ ها در یک سبد، همخوانی دارد به ویژه که دولت قبلی به ریاست حسن روحانی به قرار دادن همه تخم مرغ ها در سبد غرب متهم بود.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه همانند آرتمیس از گفتمان غرب بر آمده، اما دشمنی آن به خصوص پس از جنگ سرد تا به امروز با غرب ادامه داشته است. در عین حال نزدیکی جمهوری اسلامی ایران به روسیه پس از انقلاب اسلامی، می تواند تمثیلی باشد از آنچه به عنوان دست پشت پرده آرتمیس در عناد خشایارشا با یونان تصویر شده است.
ادامه مطلب
حامد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه می‌داند که بازگشت دوباره آمریکا به برجام و لغو تحریم‌ها یعنی صادارت انرژی ایران به جای روسیه به اروپا، کاهش وابستگی ایران به روسیه و حضور سرمایه‌گذاران اروپایی در ایران. به همین دلیل روسیه نگرانی خود را بلافاصله در زمان اعلام از سرگیری مذاکرات برای احیای برجام به مسئولان ایرانی اعلام کرد و مسئولان ایرانی هم برای رفع نگرانی به روسیه رفتند. رفتار خاموش روسیه باعث شده تصویری وارونه را مشاهده کنیم. روسیه خود را رفیق و حامی مذاکرات نشان می‌دهد، در حالی که آمریکا بدخواه و زیادخواه است. همه اینها در یک چیز خلاصه می‌شود و آن تاکتیک رسانه‌ای روسیه در حوزه افکار عمومی یعنی «فیک نیوز» است.
ادامه مطلب
دستاورد مرحله کنونی مذاکرات وین این بود که آمریکا و ایران توانستند بحران مذاکره مستقیم بین خود را مهار کنند و درباره مسائل مورد اختلاف به تفاهم برسند بدون آن که به روسیه که قصد داشت نقش میانجی را بین دوطرف بازی کند، فرصت اعمال نفوذ بدهند. به همین علت بود که میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین از امکان توافق نکردن در آینده نزدیک سخن می گوید زیرا احساس می کند مسکو کنترل اوضاع را کاملا در دست ندارد و ایران دیگر بر مذاکره غیرمستقیم با آمریکا اصرار نمی کند و آمریکا نیز تمایل دارد پرونده اختلاف با ایران را ببنددد تا بتواند به تنش های فزاینده در شرق اروپا در مرز روسیه و اوکراین بپردازد.
ادامه مطلب
صادق ملکی در ارزیابی جنگ روسیه علیه اوکراین می گوید: بعید است جنگ ابعادی جهانی بگیرد. موضع گیری ها نشان می دهد که طرف های غربی به هیچ وجه به ورود به جنگ به طور مستقم مایل نیستند. به نظر می رسد در نتیجه جنگ اوکراین، مسکو تأدیب خواهد شد. اروپا درس خواهد گرفت. چین هوشیار خواهد شد. و در این میان مردم اوکراین هزینه این بازی را بیش از همه خواهند داد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: ین که برخی تصور می کنند بعد از آغاز جنگ اوکراین، امریکا درصدد حل فوری پرونده هسته ای ایران و به نتیجه رساندن مذاکرات وین است تا بر پرونده روسیه متمرکز شود، چندان منطقی به نظر نمی رسد و بیشتر نگریستن به صحنه تنها از یک منظر است. چرا که حتی اگر ایالات متحده بخواهد، روسیه اجازه نخواهد داد پرونده احیای برجام به سادگی محقق شود. چرا که اولا، طبیعی است که نگذارد طرف های غربی دغدغه هایشان از بابت پرونده ای را رفع کنند و به سراغش بیایند، ثانیا، منطق بده بستان می گوید برای حل یک پرونده باید در پرونده دیگر امتیاز گرفت.
ادامه مطلب
با آرام گرفتن بحران اوکراین، بار دیگر ایران در وین زیر ذره بین همه طرف ها به ویژه واشنگتن و مسکو قرار خواهد گرفت و به این ترتیب، مذاکرات وین تحت تاثیر تحولات بحران اوکراین، پیچیده تر از قبل خواهد شد.
ادامه مطلب
بدون شک بین این دو بحران جدی در جهان همپوشانی وجود دارد. اگر تلاش‌های دیپلماتیک برای حل بحران اوکراین پیچیده شود، فضای مثبت امروز در مورد ایران نیز شاید از بین برود.
ادامه مطلب
محور روسی جدید در صورتی که بحران به تحولاتی نامطلوب بینجامد، بی‌تردید ایران را نیز در برخواهد گرفت به ویژه که تهران با وجود مذاکرات وین همچنان در تیررس آمریکا قرار دارد. ائتلاف اجباری میان روسیه و ایران در سوریه بی‌تردید در آینده به مکان های دیگر نیز کشیده خواهد شد به ویژه که ایران احتمال ندارد بعد از قرار گرفتن چین در کنار روسیه طرفی را از دست بدهد که آن را تنها متحد بین المللی خود می‌بیند.
ادامه مطلب
تهران ماه گذشته اعلام کرد می تواند حداقل ۲۰ درصد گاز مورد نیاز اروپا را تامین کند. با این حال، حتی اگر روسیه به اوکراین حمله نکند، تهدید حاصله به عنوان تسریع کننده معرفی ایران به عنوان بزرگترین تامین کننده گاز اروپا عمل خواهد کرد.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات و اقدامات سفیر روسیه در تهران که باعث جریحه دار شدن افکار عمومی مردم ایران شده، اظهار داشت: روابط ایران و روسیه روابط چند لایه و چند بعدی و مشارکت راهبردی است. سفر رئیسی به روسیه ملاقات طولانی و بسیار پرمحتوا و پر نکته انجام شده بین دو رئیس جمهور و برنامه برای گسترش روابط و در سازمان‌های بین‌المللی و حمایت‌های ایران از مواضع روسیه و برعکس همه یک هم راستایی را بین دو کشور همسایه هم نشان می‌دهد باید تمام تلاش را کنیم که روابط ممتاز با حفظ منافع دو طرف انجام شود. هر دیپلمات برجسته و پخته و سفیری می‌داند نباید اقدامی کند که افکار عمومی مردم میزبان را جریحه دار کند. این رفتار با این روابط بسیار ممتاز همخوان نیست از مجاری خود این مباحث اعلام شده و اعلام خواهد شد.
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ا توجه به هزینه ها و پیامدهای سنگین جنگ برای تمام طرف ها احتمال دارد دو طرف یعنی روسیه و امریکا همانند پرونده خلیج خوک ها و جنگ سرد تن به مصالحه دهند. روسیه با بحران اقتصادی روبه رو است و این خود اهرم بازدارنده برای تقابل سخت به حساب می آید. و امریکای بایدن هم با توجه به مشکلات داخلی چون موج کرونا و شکست سیاست خروج آن از افغانستان هم اینک بدنبال برخورد سخت با روس ها نیست صرفا خواهان تحریم این روسیه در حد گسترده تر است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در تقابل نامتوازن افکار عمومی درون ایران و حمله به دیپلماسی فعال دولت سیزدهم از سوی مدعیان منتقد و مدعیان طرفدار دولت، یک طرف به امید جنگ اوکراین هستند تا ایران از اقدام نظامی احتمالی آمریکا دور شود و طرف دیگر به دنبال معامله احتمالی روسیه و آمریکا برای حمله محدود و کوچک آمریکا به ایران هستند!
ادامه مطلب
تجربه نشان داده که تا زمان حاصل شدن نتیجه، نباید در تعیین زمان آن تعجیل نشان داد. همواره، این احتمال وجود دارد که یکی از طرفین اقدام نادرستی انجام دهد که به سادگی، بتواند، به مذاکرات ضربه وارد کند. در مرحله پیشرفته کنونی از مذاکرات، ایجاد تنش غیر ضروری و به خطر انداختن دستیابی به نتیجه مثبت، غیر قابل قبول است. پنج دقیقه تا خط پایان باقی مانده است و باید طرفین این بخش آخر را با عزت، سریع و کارآمد بگذرانند.
ادامه مطلب
موسی غنی نژاد در یادداشتی می نویسد: دولت سیزدهم اقتصاد را آن‌گونه تفسیر می‌کند که سیاستمداران شوروی در دهه ۱۹۷۰ می‌کردند و ایده‌هایی که در این دولت برای سیاستگذاری اقتصادی مطرح می‌شود از جنس سیاست های شوروی سابق است. در این چارچوب، به نظر می رسد تئوریسین های دولتی توصیه می‌کنند دولت به طرف خودکفایی و بستن اقتصاد گام بردارد.
ادامه مطلب