پیروزی نشست تهران در برابر نشست جده

نویسنده: ایمان الشویخ

دیپلماسی ایرانی: تصادفی نیست که نشست تهران و جده هم زمان باشد. در طول یک هفته شاهد برگزاری دو نشست جداگانه‌ای بودیم که احتمالا پایه گذار دو محور سیاسی و اقتصادی باشد. محورهایی که براساس آنها سیاست‌ها و اقتصادهای کشورهای کوچک مانند لبنان اتخاذ شود. لبنانی که در این دو نشست حضور نداشت اما تشکیل دولت و انتخاب رئیس جمهوری در آن بر اساس نتایج این دو نشست خواهد بود. 

درخصوص نشست بایدن می‌توان گفت نتایج نشست جده طبق خواسته بایدن نبود؛ چرا که قرار بود این سفر ائتلافی منطقه‌ای را علیه ایران پایه گذاری کند؛ اما برخی از کشورهای مشارکت کننده عدم تمایل خود را در این مورد ابراز کردند. درخصوص هدف دوم یعنی ادغام اسرائیل در منطقه نیز باید گفت بعد از شکست مورد اول این هدف نیز با شکست مواجه شد. اما در سطح اقتصادی نیز تمایل واشنگتن برای جبران کمبود انرژی به علت جنگ روسیه با موفقیت روبه رو نشد و وزیر امور خارجه عربستان اعلام کرد این کشور نفت بیشتری به بازار عرضه نمی‌کند.

اما در برابر شکست نشست جده، نشست تهران با موفقیت‌هایی همراه بود. به این ترتیب که نشست سه جانبه تهران توجه‌ها را از نشست جده به خود جلب کرد و به حادثه‌ای تبدیل شد که به تامل درباره نتایج آن نیازمندیم.

سه رئیس جمهوری شرکت‌کننده در این نشست موفق شدند ائتلافی برابر را تشکیل دهند که در آن همه متحد و شریک هستند. آنها موفق شدند نقشه راهی را در تدارک برای محقق ساختن اهداف مورد نظر ترسیم کنند. اهدافی که مهم‌ترین آنها کاهش تنش در مرزهای سوریه و ترکیه بود. به این ترتیب که در بیانیه این نشست عقب نشینی ترکیه از عملیات مورد نظر با هدف گشودن کانال‌های همکاری با دولت سوریه اعلام شد.

هدف دوم این نشست که محقق شد ارائه الگوی موفقیت درباره سوریه به عنوان مثالی قابل تکرار در منطقه از طریق تبدیل منابع قدرت کشورهای شرکت کننده به عناصری برای اتحاد به منظور دستیابی به راه حل است.

دستاورد سوم زمینه سازی برای نتایج گروه بریکس به رهبری روسیه، چین و هند بود. گروهی که عضویت ایران در آن در پاییز آتی تثبیت خواهد شد و ترکیه نیز درصدد عضویت در آن است.

تاکید منابع مطلع در لبنان بر این که تا پایان ریاست جمهوری کنونی خبری از تشکیل دولت نیست مگر این که حادثه بزرگی رخ دهد، ما را به این پرسش رهنمون می‌کند که رابطه نزدیک بودن دستیابی به توافق درخصوص ترسیم مرزهای دریایی با اسرائیل و انتخاب رئیس جمهور چیست.  حتی اگر قبول کنیم دولتی پیش از پایان ریاست جمهوری کنونی تشکیل نمی‌شود؛ اما با این وجود همچنان فرصت و زمان برای تشکیل آن وجود دارد.

منبع: رای الیوم / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11