علی اکبر دارینی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: در ۲۰ سال پیش اگر کسی صحبت از این می کرد که می خواهد دلار را به چالش بکشد یا دلار را از تجارت کنار بگذارد آمریکایی ها یا کودتا می کردند یا حکومت را سرنگون می کردند، اما امروز دیگر چنین شرایطی وجود ندارد. بسیاری از کشورها مایل هستند دلار را کنار بگذارند و در تجارت با ارزهای دیگر کار بکنند چه یورو چه یوان چین چه ارزهای محلی.
ادامه مطلب
اگر همه کشورهای دعوت شده، رسما به بریکس بپیوندند، پروژه‌های همکاری فضایی تازه میان اعضای آن قطعاً امکان پذیر است. با این حال، تأثیر مهمتر این گسترش، احتمالا در حوزه مدیریت فضا و اجرای قوانین ناظر بر آن باشد. حاکمیت یا مدیریت فضا به مجموعه پیچیده‌ای از قوانین، مقررات و چارچوب‌هایی اشاره دارد که استفاده از فضا را در سطوح ملی و بین‌المللی تنظیم می‌کند. این امر، ذاتا یک مسئله سیاست خارجی است چرا که فضا متعلق به هیچ کشوری نیست و فیزیکِ فضا نیاز به هماهنگی بین‌المللی دارد.
ادامه مطلب
جهان جنوب بازگشته است. این جهان وجود دارد نه به عنوان یک گروه همگن و سازمان یافته بلکه به عنوان یک واقعیت ژئوپلیتیک. تأثیرات آن در ائتلاف‌های نوین و رو به رشد مشخصی احساس می‌شود؛ مانند گروه بریکس که ممکن است به زودی از اعضای اصلی خود یعنی برزیل، چین، هند، روسیه و آفریقای جنوبی فراتر رود. این جهان اما حتی بیشتر از گذر کنش های فردی کشورهای آن احساس می‌شود. این کنش ها، که پیشران شان منافع ملی و نه آرمانگرایی همبستگی جنوبی است، به پدیده ای بیش از جمع اجزای خود تبدیل می‌شود. این جهان، شروع به محدود کردن کنشگری قدرت‌های بزرگ کرده و آنها را وادار به پاسخگویی به دست کم برخی از خواسته های جهانی جنوب می‌کند.
ادامه مطلب
کشورهای عربی اعم از عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر با چرخش از نظم تک قطبی ای که واشنگتن سردمدار آن است، برای پیوستن به بریکس صف کشیده اند. الجزایر، بحرین، کویت، مراکش و فلسطین تنها برخی از کشورهایی هستند که آشکارا علاقه خود را به پیوستن به بریکس اعلام کرده‌اند. این بازآرایی، احتمالا برای خاورمیانه و شمال آفریقا، پیامدهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خواهد داشت که بطور بالقوه قدرت آمریکا را تضعیف می‌کند.
ادامه مطلب
احتمال دلارزدایی از اقتصاد جهانی به عواقب ناگواری برای هژمونی جهانی امریکا منجر خواهد شد، زیرا اهرم اصلی فشار مالی بر سایر کشورها از بین خواهد رفت.
ادامه مطلب
سعید سیفی و علی رضوان پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگر چین به گسترشی که می‌خواهد دست یابد، تأثیر خود را در صحنه ثابت خواهد کرد. اما اگر مسیر چین مسدود شود، شکاف عمیق این گروه را نشان خواهد داد.
ادامه مطلب
آنچه مسلم است این است که کاهش اعتماد جهانی به پول آمریکا فراتر از حدس و گمان بوده و به یک واقعیت ملموس و نگران کننده برای مقامات ذخیره فدرال بانک مرکزی آمریکا تبدیل شده است.
ادامه مطلب
در حالی که کشورهای بریکس ۳۱.۵ درصد تولید ناخالص داخلی در جهان را تشکیل می‌دهند، کشورهای صنعتی و ثروتمند که به جهان غرب تعلق دارند ۳۰.۷ درصد تولید ناخالص داخلی در جهان را به خود اختصاص داده‌اند. از این رو اروپا نگران است قطار را از دست بدهد و کشورهای برکیس از آن دور شوند. این امر فرانسه را به ارسال پیامی به رهبران اروپایی وادار کرد با این مضمون که زمان آن رسیده است تا گزینه هایی که به نفع این قاره هستند و آسیبی به آن وارد نمی کنند مورد بررسی مجدد قرار گیرند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیوستن ایران به گروه بریکس و عضویت دائم در آن، از سوی برخی کارشناسان و تحلیلگران ایرانی به عنوان یک موفقیت یا دستاورد راهبردی ایران در نظام جهانی مورد توجه قرار گرفته و این رویکرد تحلیلی مطلوب دولت و سیاستگذاران ارشد حکمرانی سیاسی کشور بوده است. اما واقعیت این است که پیوستن ایران به ساختارهای بین المللی و جهانی، تنها یک ابزار یا شرط لازم برای سیاستگذاری خارجی است و نه شرط کافی در سیاستگذاری خارجی مطلوب و موفق برای دستبابی به اهداف راهبردی.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در گفت وگویی می گوید: می توان انتظار داشت که از کنار هم قرار گرفتن ایران و عربستان، الگوهای تازه ای از همکاری در چهارچوب نهادهای منطقه ای و بین المللی شکل گیرد. کوشش چین برای بهبود روابط میان ایران و عربستان در مارس ۲۰۲۳ در چهارچوب این تحولات نوین، بهتر قابل فهم است. از سوی دیگر، حضور چهار قدرت بزرگ تولید کننده انرژی شامل ایران، عربستان، روسیه و امارات متحده عربی در بریکس، می تواند نقش این نهاد اقتصادی بین المللی در آینده سیاست های انرژی در جهان را پررنگتر سازد.
ادامه مطلب
رئیس بخش همکاری های اقتصادی وزارت امور خارجه روسیه گفت: «تا آنجا که ما می دانیم، ترکیه با علاقه فراوان بریکس را نظاره و رصد می کند.»
ادامه مطلب
حسن الحسن، عضو پژوهشی سیاست خاورمیانه در موسسه بین المللی مطالعات راهبردی مستقر در منامه هم می گوید: "به یک معنی، سعودی ها، بویژه اماراتی ها و تاحدودی مصری ها، بلندپروازی هایی برای حاکمیت جهانی دارند و این عضویت را راهی برای اِعمال رهبری و دستیابی به آرمان های جهانی شان می بینند."
ادامه مطلب
غسان شربل می نویسد: اجلاس سران گروه ۲۰ در دهلی نو نشان داد جهان در حال عبور از دوره انتقالی مملو از چالش های ژئوپلتیک و رقابت های اقتصادی در نبردی آشکار است. حضور نداشتن سران روسیه و چین و حضور چشمگیر سه بازیگر یعنی آمریکا، هند و عربستان پیام هایی با خود داشت.
ادامه مطلب
جایگزین کردن نظام پولی مدنظر بریکس به جای نظام پولی کنونی در جهان که ریشه در نظام «برتون وودز» بعد از جنگ جهانی دوم دارد، کار دشواری است و دلار آمریکا همچنان ارز اصلی برای مبادله کالا و خدمات در جهان محسوب می شود و حتی ارزهای دیجیتال نیز نتوانسته اند با آن رقابت کنند. همچنین آمریکا تدابیر گسترده ای برای حفظ جایگاه خود در جهان اتخاذ کرده و در حال تشکیل ائتلاف های متعددی است که هدف آن به مقابله با «بریکس» محدود نیست. به عبارت دیگر، آمریکا منتظر نخواهد ماند تا روسیه و هند و چین برنامه خود را به پیش ببرند سپس واکنش نشان دهد بلکه در حال تدوین سیاست های مرحله ای است که در آینده گسترش خواهد یافت.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: غیبت روسای جمهوری چین بدون اعلام دلیل و روسیه به سبب تحت تعیقیب بودن به اتهام جنایت جنگی، از مهمترین ویژگی های این اجلاس بود.
ادامه مطلب
نباید در گمانه‌زنی‌های خود زیاده روی کنیم و رسانه‌ها این تصور را برای افکار عمومی به وجود آورند که بحران‌های مالی مصر با بریکس حل می‌شوند و تنها پیوستن به این گروه درها را به روی سرازیر شدن تولیدات و کالاهای مصری به سمت بازارهای چین، روسیه، هند و غیره باز می‌کند.
ادامه مطلب
در آستانه نشست بریکس، کارشناسان پیوستن ایران را بعید ارزیابی کرده بودند. گفته می شود دموکراسی های برزیل، هند و آفریقای جنوبی که به روابط خوب با غرب نیز علاقه مند هستند، بعید است علاقه ای به تبدیل بریکس به گروهی نامطلوب داشته باشند. اما ظاهرا ملاحظات دیگری برای پنج کشور بریکس مهمتر بود. انرژی ممکن است عامل مهمی در این مورد باشد.
ادامه مطلب
خاورمیانه با اعضای جدید، وزن بیشتری در سیاست ایالت‌های بریکس خواهد داشت و این ممکن است دوباره آن را برای واشنگتن جالب‌تر کند.
ادامه مطلب
به نظر می‌رسد نشست ژوهانسبورگ نه تنها به علت گستردگی ژئوپلیتیکی بلکه به این علت که مقدمات و عناصر لازم را برای ایجاد یک جناح اقتصادی – سیاسی واحد فراهم کرد، توقفگاهی محوری بود.
ادامه مطلب
احتمالاً یک بریکس گسترده تر، رویکردی شبیه "شراکت امنیت معدنی Minerals Security Partnership (MSP) را در پیش خواهد گرفت که ابتکاری به رهبری ایالات متحده برای تقویت امنیت انرژی حیاتی خود و ۱۳ متحدش است.
ادامه مطلب
امریکایی ها هرگز باور نمی کردند که بسیاری از کشورها یک "باشگاه تحریم" تشکیل دهند. خود امریکایی ها با اقدامات تحریمی خود یکی از آغازگران ایجاد بریکس شدند. امروز این انجمن به هیچ وجه یک بلوف سیاسی نیست، بلکه یک بلوک جدی است که می تواند هم هژمونی دلار در اقتصاد جهانی و هم برتری غرب را در ژئوپلیتیک به طور کلی بشکند.
ادامه مطلب
بدون تردید، افزایش تعداد کشورهای عضو این گروه فرآیند تصمیم گیری را پیچیده خواهد کرد، با این حال، رویکردهای مشترک به اصول حکمرانی جهانی، تمایل به حمایت از مکانیسم های چند جانبه که کشورهای بریکس بزرگ را متحد می کند، به ما اجازه می دهد تا انتظار داشته باشیم که یک دستور کار مشخص و قابل دستیابی حفظ خواهد شد.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مزایای سیاسی و امنیتی عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و عضویت احتمالی ایران در بریکس از هم اکنون قابل احصاء و شمارش است اما ضروری است تا در مورد مزایای اقتصادی عضویت ایران در این دو نهاد و نهادهای دیگر نگاه واقع بینانه داشت و توقعات جامعه را بیش از اندازه افزایش نداد.
ادامه مطلب
با ادغام عربستان سعودی، امارات متحده عربی، ایران، مصر، اتیوپی و آرژانتین، این گروه ۴۶ درصد از جمعیت کره زمین و کمی بیش از یک سوم تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می دهد. برای گروهی که در حال حاضر به دو کشور پرجمعیت آسیایی در جهان متکی هستند، این تغییر مقیاس قابل توجهی است.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: بریکس، مجموعه‌ای بلندپرواز اما نامتجانس از کشورهایی است (شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) که مایل‌اند تصور تسلط غربی‌ها را بر امور جهانی به چالش بکشند.
ادامه مطلب
قزاقستان یکی از کشورهایی است که برای پیوستن به بریکس بسیار اشتیاق دارد و فکر می کند که از ظرفیت های لازم سیاسی و اقتصادی برای عضویت در این سازمان برخوردار است.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بیایید تا بدون در نظر گرفتن اینکه طرفدار کدام طیف سیاسی هستیم بر این نکته توافق کنیم که آمریکا در دشمنی آشکار با ایران است. اما دشمنی آن با ما به دشمنی آمریکا با شوروی در زمان جنگ سرد می ماند یعنی همان زمان که بلوک غرب با افزایش هزینه های تسلیحاتی شوروی را بازی داد و مجبور کرد تا تمام توان خود را روی شکست بلوک غرب در این «مسابقه تسلیحاتی» بگذارد. اسم آن را هم «مسابقه» گذاشت، غافل از اینکه این مسابقه تمام نیروی شوروی را به باد داد و کمر آن را شکست! بیایید یک بار هم که شده قبول کنیم آمریکا قصد نابودی ایران را دارد، اما با وارد کردن کشورمان به «مسابقه» ضد آمریکایی!
ادامه مطلب
محمد سالاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایط کنونی اقتصاد بین الملل و ظهور قدرت های جدید اقتصادی، این گروه که متشکل از کشورهای (چین، هند، روسیه، برزیل وآفریقای جنوبی) است و ۴۶ درصد جمعیت جهان و ۲۹درصد تولید ناخالص جهانی و صادرکنندگان انرژی را در خود جای داده است، می تواند به رقیب سرسختی برای اقتصاد های اروپایی به ویژه گروه هفت (که یک سازمان بین دولتی متشکل از کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا به اضافه اتحادیه اروپاست) تبدیل شود.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: باید قبل از همه با خودمان صادق باشیم و به طور جدی پاسخی برای این سوال بیابیم که حالا که به عضویت بریکس در آمده ایم می خواهیم چه کنیم؟ به عبارت دیگر چه برنامه ای برای بهره برداری از مزیت های عضویت در بریکس داریم؟ آیا قرار است با تداوم وضعیت نابه سامان فعلی خود به قدری تضعیف شویم که به عضوی مزاحم در بریکس تبدیل شویم یا این قدر بی اثر باشیم که حتی بریکس نیز دردی از دردهای ما دوا نکند؟ باید این واقعیت را بپذیریم که عضویت در بریکس زمانی برای ما مفید و موثر خواهد بود که مشکلات خود را به خصوص در زمینه اقتصادی با غرب حل کنیم.
ادامه مطلب
سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رهبران BRICS در تصمیم گیری به نفع توسعه – اولین مورد در این بلوک در ۱۳ سال گذشته – درها را برای گسترش آینده باز گذاشتند زیرا ده ها کشور دیگر ابراز علاقه به پیوستن به گروهی کردند که امیدوارند بتوانند زمین بازی جهانی را تغییر دهند.
ادامه مطلب