بریکس

تراژدی هنر سیاستگذاری و دیپلماسی ایرانی!

سازمان شانگهای به نام ایران به کام ترکیه جدید

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مفهوم سازی اردوغان از انگاره ترکیه بزرگ و قرن ترکیه با اهداف برقراری هژمونی و الگوی گسترش‌گرای سرزمینی، مؤلفه‌ای از تعریف "سیاست یک بازی قدرت" است، که جلوه‌های آن را می‌توان در سازگاری فزاینده با دگردیسی نظام جهانی و دوگانگی رفتاری در روابط این کشور با غرب و بازیگران ضد غربی مانند سازمان‌های بین‌المللی شانگهای و بریکس جست‌وجو کرد.

ادامه مطلب

زمینه‌های جهانی گذار به نظم چندقطبی

فرصت‌ها و چالش‌های همکاری با ائتلاف‌های جهانی

محسن روحی صفت می گوید: دیپلماسی ترکیبی و چند بعدی ایران، اگر با رویکردی سنجیده، منعطف و کارآمدتر همراه شود، می‌تواند به خلق دستاوردهای ملموس داخلی و بین‌المللی منجر شود. جهان در حال گذار به سوی نظمی چندقطبی است که در آن قدرت به‌صورت پراکنده‌تر و میان بازیگران متعدد توزیع می‌شود. در این میان، ایران با اتخاذ سیاستی فراگیر و با تأکید بر همکاری با ائتلاف‌هایی مانند بریکس و سازمان همکاری شانگهای، در پی بازآرایی راهبردی جایگاه خود در نظام بین‌الملل است. این سیاست، فراتر از واکنشی در قبال به اصطلاح انزوای تحمیلی غرب، نشانه‌ای از تصمیم و انتخابی هنجاری برای ایجاد نظمی عادلانه‌تر و متوازن‌تر است که بر اصول عدالت، برابری و احترام به حاکمیت ملی استوار است. بااین‌حال، وابستگی بیش‌ازحد به ائتلاف‌ها و بلوک‌های خاص، می‌توانند انتخاب راهبردی ایران را محدود کنند.

ادامه مطلب

پیدایش نظم چندقطبی

بریکس ائتلافی جدید علیه آمریکا؟

اردوان امیراصلانی می نویسد: ظهور بریکس را نباید با بازگشت به دوران جنگ سرد یا تقسیم جهان به دو بلوک تعبیر کرد، بلکه باید آن را نشانه‌ای از پیدایش نظمی چند‌قطبی دانست که در آن کشورهای مستقل به‌‌درستی در پی دفاع از منافع ملی خود هستند.

ادامه مطلب

زمان کاهش انتظارات

وقتی به کشورهای عضو بریکس نیاز داریم، آنها کجا هستند؟

اگر بریکس قادر به عمل به عنوان یک بلوک نیست (متحدان نزدیک امریکا، مانند امارات متحده عربی را نیز شامل می‌شود) حداقل کشورهای عضو می‌توانند به جای حرف‌های توخالی، ابتکار عمل نشان دهند. اگر اینطور نیست، به نظر می‌رسد زمان خوبی برای کاهش انتظاراتمان از بریکس است.

ادامه مطلب

منظومه‌ای که در برابر هژمونی امریکایی پدید آمده است

بریکس پلاس و آینده نظم جهانی

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بریکس پلاس، یک ایده بیشتر منبعث از خستگی و فرسودگی از رهبری خرابکارانه ی امریکاست. یک واکنش است در برابر ناتوانی امریکا در امر تامین ثبات جهانی.

ادامه مطلب

چالش‌ها و فرصت‌های یک عضویت

رویکرد شیلی در قبال بریکس چیست

محمدرضا عباسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این یادداشت به بررسی رویکرد آتی شیلی در قبال بریکس و عوامل موثر بر ارزیابی آن کشور؛ مزایا، پیامدها و چالش‌های احتمالی و به‌طور کلی «بستر ژئوپولیتیک وسیع‌تر»  شکل‌دهنده تصمیم آن کشور می‌پردازد.

ادامه مطلب

علی نصری واکاوی کرد:

مشارکت چندقطبی ایران: شکل‌دهی به ساختارهای نوین اقتصاد جهانی

علی نصری، تحلیل‌گر حوزه ژئوپلیتیک و متخصص روابط بین‌الملل در مقاله ای با عنوان «مشارکت چندقطبی ایران: شکل‌دهی به ساختارهای نوین اقتصاد جهانی» برای مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران نوشت: با تضعیف تدریجی نظم تک‌قطبی جهانی، ایران در حال بازتعریف جایگاه خود در نظم نوظهور چندقطبی است.

ادامه مطلب

دورنمای قدرت میانه

هزینه‌های نادیده‌گرفته‌شده سیاست خارجیِ معامله گرای ترکیه

ترکیه، مشابه با کشورهایی چون اندونزی، برزیل و عربستان سعودی، به‌دنبال استفاده از وضعیت چندقطبی جدید برای گسترش نفوذ خویش است. 

ادامه مطلب

ایران، آمریکا و پیچیدگی روابط با روسیه، چین و کره شمالی

سایه سنگین شرق بر میز مذاکرات هسته‌ای

سید رضا تقوی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران باید با هوشمندی تمام، تعادلی ظریف میان حفظ منافع ملی خود در توسعه روابط با کشورهای مختلف و ضرورت حل و فصل مسئله هسته‌ای از طریق دیپلماسی ایجاد کند. در غیر این صورت سایه سنگین سوءظن و بدبینی ناشی از این روابط، همچنان بر میز مذاکرات سنگینی خواهد کرد.

ادامه مطلب

از ابزارهای گوناگون دیپلماسی برای پیشبرد روابط خارجی بهره بگیریم

ژئوپلیتیک نوین ایران و سیاست همسایگی

ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در روزگار کنونی، به نظر می رسد که از یک‌سو نیازمند آن هستیم تا بر پایه جایگاه ژئوپلیتیکی نوین ایران، سیاست خارجی تازه ای را طراحی کنیم و رویکرد سیاست همسایگی را از تمرکز صرف بر غرب آسیا، به حضور و همکاری در سراسر حوزه تمدنی خود گسترش دهیم. و از سوی دیگر، از ابزارهای گوناگون دیپلماسی برای پیشبرد روابط خارجی بهره بگیریم. انحصار سیاست خارجی در دستان دیپلمات ها و نظامیان، امروزه دیگر کافی به نظر نمی رسد و ما نیازمند آن هستیم تا به ویژه، بازیگران عرصه روابط با کشورهای همسایه را گوناگونتر ببینیم.

ادامه مطلب

چالش‌های آینده اقتصاد جهانی و تلاش‌های BRICS

حکمرانی دلار یا استقلال مالی؟

سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فشارهای اقتصادی که ایالات متحده به کشورهای دیگر وارد می‌کند، تحریک کشورهای BRICS برای حرکت به سمت استقلال مالی بیشتر و تلاش برای ایجاد یک ساختار اقتصادی بدیل را موجب شده است. تلاش‌های این کشورها برای تقویت اقتصادهای خود و کاهش وابستگی به دلار به یکی از عناصر کلیدی رقابت‌های جهانی تبدیل شده است.

ادامه مطلب

رئیس‌جمهور آمریکا می‌گوید تعرفه ۲۵درصدی کانادا و مکزیک از امروز اعمال می‌شود

آغاز جنگ تعرفه‌های ترامپ

رئیس‌جمهور آمریکا‌ باز هم به تهدید تعرفه‌ای کانادا و مکزیک ادامه داد و این بار اعلام کرد‌ اعمال تعرفه‌های ۲۵درصدی کانادا و مکزیک از ۱ فوریه (امروز) آغاز خواهد شد و افزود‌ تعرفه‌ها ممکن است به مرور زمان افزایش پیدا کنند. ترامپ همچنین گفت‌ شاید نفت مشمول تعرفه نشود و اینکه به‌زودی در این مورد تصمیم‌گیری می‌کند.

ادامه مطلب

دلار زدایی فرایندی طولانی و پیچیده

بریکس دلار را به چالش می‌اندازد؟

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: کشورهای بریکس بیش از یک دهه است که به دنبال کاهش برتری دلار آمریکا در تجارت بین المللی بوده اند، در درجه اول با افزایش استفاده از ارزهای خود برای تجارت، به ویژه «رنمینبی» چین. همچنین فشاری برای معرفی یک ارز جدید در سطح بریکس وجود دارد که لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور برزیل، یکی از طرفداران اصلی آن است. سایر پیشنهادات پولی ارائه شده در اجلاس سال ۲۰۲۳ شامل تأسیس یک ارز دیجیتال جدید یا استفاده از سبد ترکیبی از ارزهای بریکس بود.

ادامه مطلب

یورش بزرگ به نظم امریکایی

اجلاس سران بریکس، دلارزدایی و همسویی مجدد جهانی

سعید سیفی و علی رضوان‌پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: حتی اگر گروه بریکس نتواند ارز جایگزینی برای دلار ایجاد کند، اما همچنان در حال هجومی بزرگ علیه نظم بین المللی تحت رهبری ایالات متحده خواهند بود. 

ادامه مطلب

تحولات و فرایندهایی که باید درک کرد

سه رویکرد به دلار زدایی در نظام جهانی

الهه سادات موسوی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه دلار همچنان پایه اصلی سیستم مالی جهان است، اما سلطه آن به‌طور فزاینده‌ای به چالش کشیده می‌شود. تنش‌های ژئوپلیتیک، تحریم‌های اقتصادی و تمایل کشورها به استقلال پولی از جمله عواملی هستند که کشورها را به سوی آن سوق داده است.

ادامه مطلب

تنوع‌بخشی شرکا زیرسایه بی‌اعتمادی به امریکا

اهمیت بریکس برای امارات و عربستان

در این اجلاس که تحت شعار «تقویت مشروعیت چندجانبه برای توسعه جهانی عادلانه و امن» برگزار شد، تلاش‌ها برای تقویت همکاری و انسجام میان کشورهای عضو به ویژه پس از توسعه اخیر این مجموعه و حضور عربستان، امارات و سایر کشورها در آن بررسی شد.

ادامه مطلب

عوامل موثری که باید در نظر داشت

بریکس ‌پی؛ بایدها و نبایدها

سعید سیفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اولین و مهم‌ترین سوال درباره پیام رسان مالی جدید بریکس این است که آیا با توجه به اینکه سوئیفت (SWIFT) به‌عنوان سیستم جهانی تراکنش‌های مالی، سال‌های زیادی از فعالیتش می‌گذرد و بسیار شناخته شده است، آیا بریکس پی می‌تواند اجرایی و جایگزین آن در معاملات بین‌المللی شود یا خیر و در این مسیر با چه چالش‌ها و موانعی روبه‌روست.

ادامه مطلب

ظرفیت‌های بالقوه و بالفعلی که وجود دارند

بریکس و فرصت های پیش روی مشارکت جامع راهبردی ایران و چین

امیرمحمد اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مشارکت در بریکس را می توان بخشی از یک اقدام راهبردی بلندمدت از سوی پکن برای تدریجی نظام هژمونیک تعبیر کرد. اما نباید این رویکرد را با ذهنیت جنگ سردی مورد تحلیل قرار داد. چین از بریکس برای اصلاح تدریجی نظم بین الملل در جهت جهانی چندقطبی استفاده می‌کند، جایی که اقتصادهای نوظهور، استقلال و نقش عادلانه تری در حاکمیت جهانی دارند. 

ادامه مطلب

اهمیتی فراتر از آنچه غرب تصور می‌کند

بریکس و ایران: آزمون دشوار همگرایی اقتصادی در مواجهه با موانع بین‌المللی

دکتر دیوید تورتری (David Teurtrie)، مدیر موسسه فرانسوی رصدِ بریکس در گفت وگویی می گوید: از آنجا که هند، چین و روسیه قدرت‌های بزرگی با نمایه‌‌های اقتصادی متفاوت هستند، جای تعجب نیست که دقیقاً دیدگاه مشترکی در مورد تحول اقتصاد جهانی نداشته باشند. با این وجود، آنها در یک مورد اشتراک نظر دارند: رد هژمونی غرب، به‌ویژه سلاح‌سازی از دلار توسط مقامات آمریکایی. در عصر ارزهای مجازی و بلاک‌چِین، ایجاد یک پلتفرم جایگزین از نظر فنی امکان‌پذیر به نظر می‌رسد که در حال حاضر تحت عنوان "Bricks Pay”" در حال توسعه است.

ادامه مطلب

نقش کلیدی دریای سیاه

راهگذر تبریز - ترابزون؛ راهی تازه میان آسیا و اروپا

ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی دیگر از اندیشمندان، عصر نوین را ورای دوران قطب بندی ها دیده و آن را جهان پساقطبی نامیده اند؛ بدین معنا که عصر قطب بندی ها به سر آمده و اینک مناطق هستند که می توانند نقش های کلیدی در عرصه نظام بین الملل بازی کنند.

ادامه مطلب

نظم جدیدی که در حال شکل‌گیری است

بریکس، جنوب جهانی و پارادایم سازی در روابط بین الملل

سکینه ببری گنبد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اجلاس ۲۰۲۴ سران بریکس با حضور رئیس جمهوری کشورمان و رهبران کشورهای برتر جنوب جهانی به مثابه تشکل تمدن های کهن و اقتصادهای نوظهور چشم انداز نوینی پیش روی محققان روابط بین الملل، سیاستگذاران و افکار عمومی جهان می گشاید. این بار غرب (آمریکا و اروپا) دیگر امکان نادیده انگاری این تشکل قدرتمند را ندارند. 

ادامه مطلب

تلاش برای عضویت در بریکس برای چیست؟

بررسی رویکرد شرق محور جمهوری آذربایجان برای ایجاد کریدور زنگزور

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۴، در جریان برگزاری مجمع پارلمانی بریکس در سن پترزبورگ، صاحب گافارووا، رئیس پارلمان آذربایجان اعلام کرد آذربایجان علاقمند به عضویت کامل در بریکس است. این اقدام، همانطور که در توافقنامه اعلامیه مشترک چین و آذربایجان ذکر شده، مورد حمایت پکن قرار گرفت و پوتین نیز اخیرا از این امر حمایت کرده است.

ادامه مطلب

نگاهی به سخنرانی مسعود پزشکیان در شانزدهمین نشست سران بریکس و دیدارهای جانبی رئیس جمهور در روسیه

۵ پیشنهاد در کازان

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور اسلامی ایران که عصر سه‌شنبه به منظور حضور در نشست سران بریکس وارد کازان، مرکز تاتارستان روسیه شد، ظهر دیروز چهارشنبه در این اجلاسیه از پنج پیشنهاد خود برای اعضای بریکس رونمایی کرد. همزمان مسعود پزشکیان در حاشیه نشست سران بریکس توانست با برخی از مقامات عالی کشورهای مدعو و ارتقای روابط دوجانبه دیدار و گفت گو داشته باشد. از دیدار با نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند گرفته تا عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، آبی احمد، نخست‌وزیر جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی و شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین؛ البته طبق برنامه، دیدارهای پزشکیان با سران سایر کشورها امروز پنج شنبه در کازان ادامه خواهد یافت.

ادامه مطلب

رئیس‌جمهور شامگاه دیروز برای شرکت در اجلاس بریکس وارد روسیه شد

پزشکیان با پیشنهادهایی جدید در کازان

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، به دعوت ولادیمیر پوتین و به منظور شرکت در شانزدهمین نشست سران بریکس، شامگاه دیروز با استقبال رئیس ایالت تاتارستان روسیه، وارد شهر کازان، محل برگزاری این اجلاس شد. پزشکیان دیروز با بدرقه محمدرضا عارف، معاون اول، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن قمی، معاون امور بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری و با حضور جمعی از اعضای دولت، تهران را به مقصد کازان روسیه ترک کرد.

ادامه مطلب

بریکس و تغییر پارادایم نظم جهانی

نقشه جدید روس‌ها چیست؟

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: مهمترین عاملی که روسیه در اهداف خود در عضویت و فعالیت در بریکس دنبال می کند، مبارزه با سیطره دلار آمریکا در جهان است که روسیه را تحت تاثیر قرار داده است.

ادامه مطلب

چرا آینده‌ی این بلوک، شکل‌دهنده نظم جهانی خواهد بود

نبرد برای بریکس

در حالی که آمریکا و متحدانش کمتر قادر به شکل‌دهی یک‌جانبه ی نظم جهانی هستند، بسیاری از کشورها در تلاش برای افزایش خودمختاری خود از گذر پیوندهایی با مراکز جایگزین قدرت در جهان هستند. این کشورها، که توان یا تمایل پیوستن به باشگاه‌های انحصاری ایالات متحده و شرکای کوچکتر آن مانند گروه هفت یا بلوک‌های نظامی تحت رهبری آمریکا را ندارند و به طور فزاینده‌ای از نهادهای مالی جهانی که توسط ایالات متحده حمایت می‌شوند مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی ناامید شده‌اند، مشتاقند تا گزینه‌های خود را گسترش دهند و با ابتکارات و سازمان‌های غیرآمریکایی روابط برقرار کنند. بریکس در میان چنین ابتکاراتی برجسته‌ترین، مرتبط‌ترین و بالقوه تأثیرگذارترین است.

ادامه مطلب

برنامه‌ها و عملکرددستگاه سیاست خارجی در حاشیه سازمان ملل‌

جان تازه دیپلماسی در نیویورک

وزیر‌ امور خارجه کشورمان که در نیویورک به سر می‌برد، همچنان در حال گفت‌وگو و رایزنی در رابطه با مسائل منطقه و ایران با کشورهای مختلف است. او از یک سو در تلاش برای یافتن راه برون‌رفت از بن‌بست جنگ غزه و محکومیت اسرائیل است و از سوی دیگر تلاش می‌کند تا تهران روابط بهینه و منطقی خود را با دنیا از سر بگیرد. عراقچی در توضیح آنچه تاکنون در دیدارها و برنامه‌ها در نیویورک رخ داده، با اشاره به برگزاری جلسه ویژه شورای امنیت در ارتباط با موضوع لبنان در چهارشنبه‌شب گذشته گفت: جلسه اضطراری شورای امنیت درخصوص لبنان با حضور آقای میقاتی، نخست‌وزیر لبنان برگزار شد و بنده نیز در آن جلسه شرکت و سخنرانی کردم.

ادامه مطلب

بریکس، نقشه راه آنکارا برای تقویت نفوذ دیپلماتیک منطقه ای

فرصت‌ها و چالش‌ها در دوران جدید روابط ترکیه و مصر

محمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: در سال‌های اخیر ترکیه گام‌های مهمی در حوزه دیپلماسی برداشته است. ترکیه بین اوکراین- روسیه میانجیگری کرد و در روابط خود با عربستان، امارات و مصر بازنگری کرد. آنکارا همچنین تلاش دارد از طریق گفت‌وگوهای سیاسی و اقتصادی خود با یونان دشمن و رقیب سنتی خود دیوار بی‌اعتمادی با این همسایه را فروبریزد. مسیر این نقش ترکیه با عضویت در بریکس پررنگ‌تر خواهد شد. ترکیه شرکت در تحریم‌ها علیه روسیه را رد می‌کند. این رفتار هرچند هم‌پیمانان غربی‌اش را ناراضی کرده، اما به او کمک می‌کند در جایگاه یک «قدرت میانی» مستقل قرار گیرد.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست مطبوعاتی خود با خبرنگاران در پاسخ به دیپلماسی ایرانی

کنعانی: هرگونه مانع تراشی برای عضویت کامل ایران در بریکس را قویا تکذیب می کنم

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره ممانعت روسیه از عضویت کامل ایران در بریکس و اتخاذ سیاستی برای توقف عضویت ایران در این گروه گفت: «چنین چیزی را به هیچ وجه تایید نمی کنم و اساسا و قویا آن را تکذیب می کنم. ایران عضو بریکس است و هیچ چیزی خلاف آن اتفاق نیفتاده است.»

ادامه مطلب

تا کجا می تواند پیش برود؟

بریکس و دلارزدایی

علی رضوانپور و سعید سیفی در یادداشتی مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: با سرعت گرفتن دلارزدایی، کشورهای بریکس به تلاش ها برای ایجاد یک ارز ذخیره جدید با پشتوانه سبدی از ارزهای مربوطه خود ادامه می دهند. اعضای بریکس واحد پولی خود را توسعه نداده اند. با این حال، به گفته یوری اوشاکوف، دستیار کرملین در مارس ۲۰۲۴، یک سیستم پرداخت مبتنی بر BRICS blockchain ( زنجیره بلوکی ، پایگاه داده دیجیتال حاوی اطلاعاتی مانند سوابق تراکنش های مالی و غیره ) در حال کار است. این سیستم پرداخت که پل بریکس نامیده می‌شود، سیستم‌های مالی کشورهای عضو را با استفاده از درگاه‌های پرداخت برای تسویه حساب در ارزهای دیجیتال بانک مرکزی متصل می‌کند.

ادامه مطلب