در این اجلاس که تحت شعار «تقویت مشروعیت چندجانبه برای توسعه جهانی عادلانه و امن» برگزار شد، تلاش‌ها برای تقویت همکاری و انسجام میان کشورهای عضو به ویژه پس از توسعه اخیر این مجموعه و حضور عربستان، امارات و سایر کشورها در آن بررسی شد.
ادامه مطلب
سعید سیفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اولین و مهمترین سوال درباره پیام رسان مالی جدید بریکس این است که آیا با توجه به اینکه سوئیفت (SWIFT) به‌عنوان سیستم جهانی تراکنش‌های مالی، سال‌های زیادی از فعالیتش می‌گذرد و بسیار شناخته شده است، آیا بریکس پی می‌تواند اجرایی و جایگزین آن در معاملات بین‌المللی شود یا خیر و در این مسیر با چه چالش‌ها و موانعی روبه‌روست.
ادامه مطلب
امیرمحمد اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مشارکت در بریکس را می توان بخشی از یک اقدام راهبردی بلندمدت از سوی پکن برای تدریجی نظام هژمونیک تعبیر کرد. اما نباید این رویکرد را با ذهنیت جنگ سردی مورد تحلیل قرار داد. چین از بریکس برای اصلاح تدریجی نظم بین الملل در جهت جهانی چندقطبی استفاده می‌کند، جایی که اقتصادهای نوظهور، استقلال و نقش عادلانه تری در حاکمیت جهانی دارند.
ادامه مطلب
دکتر دیوید تورتری (David Teurtrie)، مدیر موسسه فرانسوی رصدِ بریکس در گفت وگویی می گوید: از آنجا که هند، چین و روسیه قدرتهای بزرگی با نمایه‌‌های اقتصادی متفاوت هستند، جای تعجب نیست که دقیقاً دیدگاه مشترکی در مورد تحول اقتصاد جهانی نداشته باشند. با این وجود، آنها در یک مورد اشتراک نظر دارند: رد هژمونی غرب، به‌ویژه سلاح‌سازی از دلار توسط مقامات آمریکایی. در عصر ارزهای مجازی و بلاک‌چِین، ایجاد یک پلتفرم جایگزین از نظر فنی امکان‌پذیر به نظر می‌رسد که در حال حاضر تحت عنوان "Bricks Pay”" در حال توسعه است.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی دیگر از اندیشمندان، عصر نوین را ورای دوران قطب بندی ها دیده و آن را جهان پساقطبی نامیده اند؛ بدین معنا که عصر قطب بندی ها به سر آمده و اینک مناطق هستند که می توانند نقش های کلیدی در عرصه نظام بین الملل بازی کنند.
ادامه مطلب
سکینه ببری گنبد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اجلاس ۲۰۲۴ سران بریکس با حضور رئیس جمهوری کشورمان و رهبران کشورهای برتر جنوب جهانی به مثابه تشکل تمدن های کهن و اقتصادهای نوظهور چشم انداز نوینی پیش روی محققان روابط بین الملل، سیاستگذاران و افکار عمومی جهان می گشاید. این بار غرب (آمریکا و اروپا) دیگر امکان نادیده انگاری این تشکل قدرتمند را ندارند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۴، در جریان برگزاری مجمع پارلمانی بریکس در سن پترزبورگ، صاحب گافارووا، رئیس پارلمان آذربایجان اعلام کرد آذربایجان علاقمند به عضویت کامل در بریکس است. این اقدام، همانطور که در توافقنامه اعلامیه مشترک چین و آذربایجان ذکر شده، مورد حمایت پکن قرار گرفت و پوتین نیز اخیرا از این امر حمایت کرده است.
ادامه مطلب
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور اسلامی ایران که عصر سه‌شنبه به منظور حضور در نشست سران بریکس وارد کازان، مرکز تاتارستان روسیه شد، ظهر دیروز چهارشنبه در این اجلاسیه از پنج پیشنهاد خود برای اعضای بریکس رونمایی کرد. همزمان مسعود پزشکیان در حاشیه نشست سران بریکس توانست با برخی از مقامات عالی کشورهای مدعو و ارتقای روابط دوجانبه دیدار و گفت گو داشته باشد. از دیدار با نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند گرفته تا عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، آبی احمد، نخست‌وزیر جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی و شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین؛ البته طبق برنامه، دیدارهای پزشکیان با سران سایر کشورها امروز پنج شنبه در کازان ادامه خواهد یافت.
ادامه مطلب
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، به دعوت ولادیمیر پوتین و به منظور شرکت در شانزدهمین نشست سران بریکس، شامگاه دیروز با استقبال رئیس ایالت تاتارستان روسیه، وارد شهر کازان، محل برگزاری این اجلاس شد. پزشکیان دیروز با بدرقه محمدرضا عارف، معاون اول، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن قمی، معاون امور بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری و با حضور جمعی از اعضای دولت، تهران را به مقصد کازان روسیه ترک کرد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: مهمترین عاملی که روسیه در اهداف خود در عضویت و فعالیت در بریکس دنبال می کند، مبارزه با سیطره دلار آمریکا در جهان است که روسیه را تحت تاثیر قرار داده است.
ادامه مطلب
در حالی که آمریکا و متحدانش کمتر قادر به شکل‌دهی یک‌جانبه ی نظم جهانی هستند، بسیاری از کشورها در تلاش برای افزایش خودمختاری خود از گذر پیوندهایی با مراکز جایگزین قدرت در جهان هستند. این کشورها، که توان یا تمایل پیوستن به باشگاه‌های انحصاری ایالات متحده و شرکای کوچکتر آن مانند گروه هفت یا بلوک‌های نظامی تحت رهبری آمریکا را ندارند و به طور فزاینده‌ای از نهادهای مالی جهانی که توسط ایالات متحده حمایت می‌شوند مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی ناامید شده‌اند، مشتاقند تا گزینه‌های خود را گسترش دهند و با ابتکارات و سازمان‌های غیرآمریکایی روابط برقرار کنند. بریکس در میان چنین ابتکاراتی برجسته‌ترین، مرتبط‌ترین و بالقوه تأثیرگذارترین است.
ادامه مطلب
وزیر امور خارجه کشورمان که در نیویورک به سر می‌برد، همچنان در حال گفت‌وگو و رایزنی در رابطه با مسائل منطقه و ایران با کشورهای مختلف است. او از یک سو در تلاش برای یافتن راه برون‌رفت از بن‌بست جنگ غزه و محکومیت اسرائیل است و از سوی دیگر تلاش می‌کند تا تهران روابط بهینه و منطقی خود را با دنیا از سر بگیرد. عراقچی در توضیح آنچه تاکنون در دیدارها و برنامه‌ها در نیویورک رخ داده، با اشاره به برگزاری جلسه ویژه شورای امنیت در ارتباط با موضوع لبنان در چهارشنبه‌شب گذشته گفت: جلسه اضطراری شورای امنیت درخصوص لبنان با حضور آقای میقاتی، نخست‌وزیر لبنان برگزار شد و بنده نیز در آن جلسه شرکت و سخنرانی کردم.
ادامه مطلب
محمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: در سال‌های اخیر ترکیه گام‌های مهمی در حوزه دیپلماسی برداشته است. ترکیه بین اوکراین- روسیه میانجیگری کرد و در روابط خود با عربستان، امارات و مصر بازنگری کرد. آنکارا همچنین تلاش دارد از طریق گفت‌وگوهای سیاسی و اقتصادی خود با یونان دشمن و رقیب سنتی خود دیوار بی‌اعتمادی با این همسایه را فروبریزد. مسیر این نقش ترکیه با عضویت در بریکس پررنگ‌تر خواهد شد. ترکیه شرکت در تحریم‌ها علیه روسیه را رد می‌کند. این رفتار هرچند هم‌پیمانان غربی‌اش را ناراضی کرده، اما به او کمک می‌کند در جایگاه یک «قدرت میانی» مستقل قرار گیرد.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره ممانعت روسیه از عضویت کامل ایران در بریکس و اتخاذ سیاستی برای توقف عضویت ایران در این گروه گفت: «چنین چیزی را به هیچ وجه تایید نمی کنم و اساسا و قویا آن را تکذیب می کنم. ایران عضو بریکس است و هیچ چیزی خلاف آن اتفاق نیفتاده است.»
ادامه مطلب
علی رضوانپور و سعید سیفی در یادداشتی مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: با سرعت گرفتن دلارزدایی، کشورهای بریکس به تلاش ها برای ایجاد یک ارز ذخیره جدید با پشتوانه سبدی از ارزهای مربوطه خود ادامه می دهند. اعضای بریکس واحد پولی خود را توسعه نداده اند. با این حال، به گفته یوری اوشاکوف، دستیار کرملین در مارس ۲۰۲۴، یک سیستم پرداخت مبتنی بر BRICS blockchain ( زنجیره بلوکی ، پایگاه داده دیجیتال حاوی اطلاعاتی مانند سوابق تراکنش های مالی و غیره ) در حال کار است. این سیستم پرداخت که پل بریکس نامیده می‌شود، سیستم‌های مالی کشورهای عضو را با استفاده از درگاه‌های پرداخت برای تسویه حساب در ارزهای دیجیتال بانک مرکزی متصل می‌کند.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: جغرافیای روسیه دیکته می کند که از نظر نظامی کشوری قدرتمند باشد. دست انداختن به قلمروهای همسایه برای بر طرف کردن ضعف ژئواستراتژیک از ویژگی های دو قرن گذشته روسیه است. اشغال قلمروهای ایرانی قفقاز در دهه دوم و سوم قرن نوزده و آسیای مرکزی در نیمه دوم همین قرن، برای رسیدن به استحکامات طبیعی و آبهای گرم، اشغال ایران و اروپای شرقی و جزایر کوریل در شرق در دوره پس از جنگ جهانی دوم، همه و همه برای پوشاندن این ضعف صورت گرفته است.
ادامه مطلب
معاون برنامه ریزی سیاسی در وزارت امور خارجه عراق با اشاره به دگرگونی‌ها و گذارها از نظام تک قطبی و مرحله انتقال به سیستم چندقطبی و همچنین نقش کشورهای صنعتی جهان و روسیه و چین در این فرآیند از جمله طرح کمربند و جاده و جایگاه عراق در این طرح، این پرسش‌ها را مطرح کرده که جایگاه عراق در دو قطبی بین المللی بین قدرت های بزرگ کجاست و قطب‌نمای سیاست خارجی این کشور در جهان سراسر آشفته و پرتلاطم دو قطبی شدن به کدامین سمت و سو خواهد بود؟
ادامه مطلب
سعید محمدی کاوند و حمیدرضا جوادی قلعه در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگرچه ایالات متحده تنها ۲۵درصد از تولید جهانی را به خود اختصاص داده، اما دلار همچنان در ۹۰درصد از کل معاملات ارز خارجی نقش اساسی دارد. با وجود نقش مرکزی آن در تجارت فرامرزی و استقراض، سهم دلار از ذخایر ارزی بانک مرکزی از ۷۲درصد در سال ۲۰۰۰ به ۵۹درصد کاهش یافته است.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران هم به دلیل اینکه در منطقه حساس غرب آسیا قرار داشته و هم توانسته است در سال های اخیر اثرگذاری بالایی در این منطقه و محیط بین المللی داشته باشد، در این سال با مسائل و موضوعاتی رو به رو بود که در برخی از آنها نتایج ملموسی کسب کرد و برخی دیگر از موضوعات کماکان به پیگیری و بهره گیری از توان و ظرفیت های همه جانبه نیاز دارد تا بتواند منافع ملی خود را در حد قابل قبول تامین کند.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان می نویسد: در طول سال گذشته، رشد اتحاد بریکس یک پیشرفت عظیم جهانی بوده است. در میان تلاش های دلار زدایی، این اتحاد شهرتی جهانی یافته است. علاوه بر این، پس از گسترش که در سال ۲۰۲۳ اتفاق افتاد که ثابت کرد یکی از مهمترین تحولات ژئوپلیتیکی سال است، تصمیم مشابهی ممکن است در سال جاری انجام شود.
ادامه مطلب
سارا اخلاق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقتصاد هند با افزایش۷.۲درصدی تولید ناخالص داخلی در سال مالی ۲۰۲۲-۲۰۲۳، رشد اقتصادی خوبی را تجربه کرد و پس از بحران کووید ۱۹ بهبود یافت. در دهه گذشته، سیاست های هند ابتکارات زیادی برای تقویت اقتصاد، رشد سریع اقتصادی و صادرات انجام داده است.
ادامه مطلب
کشورهای جنوب یک بار دیگر خواستار اصلاح نظام مالی بین المللی شدند که عمدتاً تحت سلطه ایالات متحده است.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «جهان چند قطبی» مطلوب روسیه چگونه است؟ این سوال از آن جهت حائز اهمیت است که معمولا چنین برداشت می شود که در پشت واژه ها و اصطلاحات مشترک مفاهیم مشترکی هم وجود دارد و وقتی تهران، مسکو، پکن و استانبول از «جهان چند قطبی» می گویند همگی یک فهم واحد از این جهان دارند.
ادامه مطلب
اگرچه قدرتهای میانی در مقایسه با قدرتهای بزرگ جهانی توانمندی‌‌های محدودتری دارند، اما با این وجود در تلاشند تا با بهره‌‌برداری استراتژیک از توزیع قدرت جهانی فرصت‌‌هایی را برای خود به وجود آورده و تضمین کنند.
ادامه مطلب
یک اقتصاد جهانی گسسته که در آن مشارکت های امنیتی روابط اقتصادی را تعیین می‌کنند، در حال شکل گیری است. با این حال، پایان سلطه دلار هنوز دور از انتظار است و کشورهای مخالفِ تحریم‌های غربی برای حفظ امنیت خود و تضمین‌های امنیتی ایالات متحده در شرایط سخت‌تر ژئوپلیتیکی، دلار را حفظ می‌کنند.
ادامه مطلب
سعید سیفی و علی رضوان پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: کشورهای بریکس پلاس برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران را محکوم نکرده‌اند و عضویت ایران در بریکس پلاس ممکن است اهرم فشاری در مذاکرات آتی با ایالات متحده برای رفع تحریم ها باشد در حالی که تهران روابط اقتصادی و امنیتی نزدیکتری را با مسکو و پکن برقرار کرده است. در نتیجه، ایالات متحده باید پیوسته از ادغام BRICS+ در میان مدت و بلندمدت به یک رقیب ژئوپلیتیکی جلوگیری کند و به طور گسترده تر از جنوب جهانی که با نظم غربی رقابت می‌کند، جلوگیری کند.
ادامه مطلب
فرض کنید که این ارز فرضی را "بریک" بنامیم. اگر گروه بریکس، تنها از بریک برای تجارت بین المللی استفاده کند، مانعی را از میان بر می دارد که تا کنون تلاش هایشان برای فرار از سلطه دلار را خفه کرده است. آن تلاش ها اغلب به شکل توافق های دوجانبه برای انجام تجارت دوجانبه بر پایه ارزهای غیردلاری همچون یوآن انجام می شد که اکنون ارز مورد استفاده در تجارت میان چین و روسیه است.
ادامه مطلب
علی اکبر دارینی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: در ۲۰ سال پیش اگر کسی صحبت از این می کرد که می خواهد دلار را به چالش بکشد یا دلار را از تجارت کنار بگذارد آمریکایی ها یا کودتا می کردند یا حکومت را سرنگون می کردند، اما امروز دیگر چنین شرایطی وجود ندارد. بسیاری از کشورها مایل هستند دلار را کنار بگذارند و در تجارت با ارزهای دیگر کار بکنند چه یورو چه یوان چین چه ارزهای محلی.
ادامه مطلب
اگر همه کشورهای دعوت شده، رسما به بریکس بپیوندند، پروژه‌های همکاری فضایی تازه میان اعضای آن قطعاً امکان پذیر است. با این حال، تأثیر مهمتر این گسترش، احتمالا در حوزه مدیریت فضا و اجرای قوانین ناظر بر آن باشد. حاکمیت یا مدیریت فضا به مجموعه پیچیده‌ای از قوانین، مقررات و چارچوب‌هایی اشاره دارد که استفاده از فضا را در سطوح ملی و بین‌المللی تنظیم می‌کند. این امر، ذاتا یک مسئله سیاست خارجی است چرا که فضا متعلق به هیچ کشوری نیست و فیزیکِ فضا نیاز به هماهنگی بین‌المللی دارد.
ادامه مطلب
جهان جنوب بازگشته است. این جهان وجود دارد نه به عنوان یک گروه همگن و سازمان یافته بلکه به عنوان یک واقعیت ژئوپلیتیک. تأثیرات آن در ائتلاف‌های نوین و رو به رشد مشخصی احساس می‌شود؛ مانند گروه بریکس که ممکن است به زودی از اعضای اصلی خود یعنی برزیل، چین، هند، روسیه و آفریقای جنوبی فراتر رود. این جهان اما حتی بیشتر از گذر کنش های فردی کشورهای آن احساس می‌شود. این کنش ها، که پیشران شان منافع ملی و نه آرمانگرایی همبستگی جنوبی است، به پدیده ای بیش از جمع اجزای خود تبدیل می‌شود. این جهان، شروع به محدود کردن کنشگری قدرتهای بزرگ کرده و آنها را وادار به پاسخگویی به دست کم برخی از خواسته های جهانی جنوب می‌کند.
ادامه مطلب