
اهمیت بالای مصر و اردن در خاورمیانه
مصر اگرچه کشوری ثروتمند نیست و برای برطرف کردن نیازهای اقتصادی نیازمند صدور نیروی کار به خارج از کشور است، اما همچنان یکی از کشورهای کلیدی تاثیرگذار در تحولات جهان عرب محسوب می شود.
ادامه مطلبمصر اگرچه کشوری ثروتمند نیست و برای برطرف کردن نیازهای اقتصادی نیازمند صدور نیروی کار به خارج از کشور است، اما همچنان یکی از کشورهای کلیدی تاثیرگذار در تحولات جهان عرب محسوب می شود.
ادامه مطلبمبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پر واضح است که عربستان با تقویت روابط خود با چین به هیچ عنوان در فکر کمرنگ شدن نقش آمریکا در روابط خود نیست البته این توافق شاید نوعی واکنش به نحوه دیپلماسی دولت بایدن به نوع تعامل با سعودی ها باشد لیکن چین بزرگترین شریک اقتصادی آمریکاست و همین چین در سال ۲۰۲۰ رتبه نخست شرکای اقتصادی اروپا را بدست آورد، باید پذیرفت که تامین منافع اقتصادی تعیین کننده سیاست خارجی پکن است لذا بنظر نمی آید واشنگتن هم نسبت به ایجاد وابستگی های متقابل اقتصادی پکن با هم پیمانان منطقه ای خود ناراضی باشد و نه عربستان در سیاست خارجی خود آمریکازدایی کرده و نه واشنگتن بن سلمان را مجازات و یا حذف خواهد کرد و آمریکا همچنان متحد امنیتی و سیاسی راهبردی عربستان در منظقه خواهد ماند و چین نمیتواند این خلاء را پر کند.
ادامه مطلببرای جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، جنگ یمن هم میراثی غم انگیز است و هم پایانی ناخوشایند. واشنگتن همچنان به دلایل اخلاقی و عملی مجبور است به مسیر تلاش برای صلح یمن ادامه دهد و با این حال، ابزاری برای پایان دادن به این جنگ چند وجهی وحشتناک در اختیار ندارد.
ادامه مطلبدر خلال سفر شی جین پینگ به ریاض در روز چهارشنبه گذشته، کاخ سفید اعلام کرد که از نفوذ فزاینده چین در خاورمیانه آگاه است و به گفته او این موضوع برای حفظ نظم بین المللی نامناسب است.
ادامه مطلببه رغم تنش ها بین عربستان و آمریکا، اگر محمد بن سلمان تصمیم بگیرد که نمایشی دراماتیک از پیوستن به توافق ابراهیم به اجرا بگذارد، وضعیت برای آمریکا برد-برد خواهد بود. سه دلیل کلیدی وجود دارد که چنین سیاستی از سوی ولیعهد سعودی می تواند از سوی آمریکا مورد توجه و استقبال قرار بگیرد.
ادامه مطلبولیعهد عاشق قدرت است، و شاید حتی برای رسیدن به آن متهور باشد، جنگی که علیه حوثی های یمن به راه انداخت که بیش از هفت سال طول کشیده است بدون این که هیچ دلیلی برای انجام این جنگ داشته باشد، انجام داد.
ادامه مطلبمقام عالی رتبه سابق امریکایی از رفتار بایدن با ولیعهد عربستان انتقاد کرد و گفت او یک اصول سیاسی دارد که بیش از هر چیز به داخل امریکا مرتبط است و آن هم موضوع حقوق بشر است که باید در داخل و خارج از امریکا از آن دفاع کند. و افزود: «الآن بایدن به عربستان سعودی احتیاج پیدا کرده و قویترین فرد در آن هم بن سلمان است.»
ادامه مطلبسید محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: کنش و واکنش بین عربستان و آمریکا، از زاویه قطببندیهای نوین جهانی چگونه قابل تجزیه و تحلیل است؟ در پاسخ باید ابتدا به «قرار داشتن عربستان در مدار امنیتی آمریکا» توجه کرد، سپس به «بروز شکاف، با توجه به ملاحظات و منافع ملی و بینالمللی» و سرانجام «گسترش مناطق خاکستری» در روابط بینالملل پرداخت.
ادامه مطلبآیا خبر داری که رئیس جمهور بایدن الآن با چه وسیله یا ابزار یا طریقی تلاش می کند به قطعی روابطش با ولیعهد عربستان پایان دهد؟ جواب داد: "فکرهایی مطرح است که در حال بررسی هستند. یکی از آنها برگزاری نشستی میان رئیس دولت (وقت) اسرائیل، نفتالی بنت و ملک عبدالله، پادشاه اردن و عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر و ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان مطرح است.
ادامه مطلبگفته می شود که بن سلمان همچنان در تلافی رفتارهای بایدن، روی دونالد ترامپ "هم پیمان عزیزش" برای بازگشت به قدرت حساب کرده و احتمال می دهد دوباره رئیس جمهور شود یا حداقل فردی نزدیک به او با مواضعی شبیه به او به کاخ سفید برود. جرد کوشنر، داماد ترامپ بن سلمان را متوهم کرده که او برای بازگشت به دولت با قدرت تلاش می کند و موفق خواهد شد که جای بایدن رئیس جمهور شود. محمد بن زاید، ولیعهد سابق و رئیس فعلی امارات نیز همین موضع را دارد.
ادامه مطلببایدن روابط سنتی امریکا را با بسیاری از کشورهای جهان به هم زده است. مثلا در رابطه با عربستان به اندازه ای بد عمل کرده که الآن عربستان به خود جرات می دهد و علیه منافع ملی امریکا تصمیمات مخرب می گیرد. این اتفاق به دلیل سیاست های سراسر اشتباه دولت بایدن اتخاذ شده که کشورهای دیگر گمان می کنند ایالات متحده آن قدر ضعیف شده است که می توانند به آن ضربه بزنند.
ادامه مطلبمحمد بن سلمان ابتدا دولت دونالد ترامپ و بعدتر دولت بایدن را تحت فشار گذاشت تا شاید در دعاوی مختلفی که با آنها درگیر بود، مصونیت بگیرد؛ اما در هر دو دولت وزرای خارجه ایالات متحده قاطعانه در مقابل او ایستادند چون هیچ دلیلی وجود نداشت که برای محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد سعودی، مصونیت قضایی در نظر گرفته شود. با این حال، محمد بن سلمان بر خواسته خود پافشاری کرد و موافقت با افزایش تولید نفت را در گرو دریافت مصونیت قرار داد.
ادامه مطلباکثر طرف های ذیربط در سفر رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا به منطقه، از نتایج این سفر راضی نیستند و مهمترین استثناء در این میان، عربستان سعودی است که به لطف اعتماد به جایگاهش و روشن بودن دیدگاهش، بیشترین بهره را از این سفر برد.
ادامه مطلبرئیس جمهور جو بایدن تصمیم گرفته است که بر پیمان ایالات متحده با عربستان سعودی و امارات متحده عربی و هم زمان با ترکیه باقی بماند. اما در تعامل با این کشورها از شیوه های گذشته استفاده نخواهد کرد، یعنی "به ما پول بدهید ما چشم بسته به شما اسلحه های گوناگون می فروشیم."
ادامه مطلبرضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر بایدن به ریاض نیز به جز اعلام عربستان مبنی بر باز کردن حریم هوایی خود بر هواپیماهای غیر نظامی اسرائیلی دستاوردی نداشته است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: شاید بتوان گفت پیام کشورهای منطقه به بایدن که خواستند حضوری به او دهند این بود که "آقای رئیس جمهوری دموکرات امریکا، به منطقه ما خوش نیامدید، ما این برهه را هم تحمل می کنیم تا دوست واقعی ما در کاخ سفید بر سر کار آید."
ادامه مطلبصرف نظر از همه این سناریوها، یک سناریوی پخته تر وجود دارد که طبق آن مقامات ایرانی می توانند از هر سناریویی، یک قسمت را اجرا کنند تا دولت بایدن را به تدریج زیر فشار بگذارند تا نزدیک شدن به ائتلاف عربی را جایگزین توافق هسته ای نکند. این سناریو شبیه بازی شطرنج است که تهران در آن مهارت دارد.
ادامه مطلبروزنامه الریاض وابسته به دولت سعودی در مقاله خود نوشت: دولت بایدن باید ثابت کند که علاقه اش به کشورهای عربی بسته به شرایط و به دلیل نیازش به منابع نفتی نیست. به علاوه، باید در عمل و نه گفتار ثابت کند که همچنان به امنیت خلیج فارس پایبند است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در حالی که کاخ پادشاهی عربستان سعودی برای رهبران این کشورها دعوتنامه رسمی فرستاده و از آنها خواسته است در روزی که رئیس جمهوری امریکا می آید در ریاض حضور داشته باشند بسیاری از مقامات ارشد کشورهای دعوت شده برای حضور در این نشست تردید دارند.
ادامه مطلببه گفته رهبران عربستان، این دقیقا همان کاری است که دولت آمریکا قبلا در زمان باراک اوباما انجام داده بود. عربستان سعودی هرگز اوباما را به خاطر کنار گذاشتن حسنی مبارک، رئیس جمهور مصری در بهار عربی ۲۰۱۱ ، فراخواندن جت های جنگنده از بمباران سوریه در سال ۲۰۱۳ و امضای توافق هسته ای با تهران در سال ۲۰۱۵ نبخشیده است.
ادامه مطلبروابط آمریکا و عربستان در سال ۲۰۱۵ رو به وخامت گذاشت. توافق برجام زنگ خطر را در ریاض به صدا در آورد کرد. جو بایدن نیز موضع سختی علیه عربستان اتخاذ کرد و قصد او برای کاهش حضور در خاورمیانه باعث نگرانی ریاض شده است.
ادامه مطلبجنگ در اوکراین و یمن، روابط واشنگتن و متحدان عربش را زیر فشار گذاشته است. گام هایی کوچک از دو طرف می تواند کارها را به مدار خود بازگرداند.
ادامه مطلببن سلمان از برگه نفت به عنوان اهرم فشاری بر بایدن به منظور انصراف او از اتخاذ تصمیماتی که به ضرر عربستان است و نیز تشویقش به ارائه امتیازها و اعترافهایی که نفوذ او را تثبیت میکند، استفاده میکند. این همان سلاحی است که ملک فیصل برای نخستین بار در تاریخ ۱۷ اکتبر برای ایستادن در برابر حمایت غرب از اسرائیل استفاده کرد.
ادامه مطلبخروج نام سپاه از فهرست تروریستی هم رهبران عربی منطقه را ناخرسند می کند، آن هم در هنگامه ای که بایدن در تلاش است متحدانش را علیه مسکو بسیج کرده و بهای فورانی سوخت را کاهش دهد. این کار همچنین اتحادی چنددهه ای را به خطر می اندازد که نفوذ آمریکا را در منطقه ای راهبردی گسترش داده است؛ منطقه ای که هنوز هم بیشترین صادرات انرژی را در جهان دارد.
ادامه مطلبروابط آمریکا و عربستان در سال ۲۰۱۵ رو به وخامت گذاشت. توافق برجام زنگ خطر را در ریاض به صدا در آورد. جو بایدن نیز موضع سختی علیه عربستان اتخاذ کرد و قصد او برای کاهش حضور در خاورمیانه باعث نگرانی ریاض شده است.
ادامه مطلبتوافق با ایران که برای افکار عمومی آمریکا به عنوان توافقی برای جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای معرفی شده، تجاوز به نظام منطقه ای است که آمریکا پس از جنگ جهانی دوم ایجاد کرد. این توافق که آشکارا به زیان عربستان سعودی و اسرائیل است، نظامی توافقی را جایگزین ساختار کنونی امنیت منطقه ای می کند که در آن ایران که از حمایت روسیه و چین برخوردار است به هم پیمان جدید آمریکا تبدیل می شود و به این ترتیب هم پیمانان سابق آمریکا یعنی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و اسرائیل به متحدان درجه دوم تبدیل خواهند شد.
ادامه مطلببه نوشته برخی رسانه های آمریکایی، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا هفته هاست که تلاش بیهوده ای برای نزدیک شدن به ریاض و ابوظبی انجام می دهد. وال استریت ژورنال نیز گزارش می دهد که هر دو کشور درخواست های رئیس جمهوری آمریکا را نادیده گرفته اند و از افزایش صادرات نفت برای جبران افزایش قیمت ها در پی جنگ امتناع می کنند. اکنون گزارشهایی شنیده شده که مشاوران ارشد به بایدن سفر به عربستان سعودی را در بهار توصیه میکنند تا روابطی فیمابین را گرم کند.
ادامه مطلبکارشناسان موسسه کارنگی با ارزیابی یک سال گذشته سیاست خارجی ایالات متحده سیاست دولت جو بایدن در یک سال آینده را بررسی کرده اند.
ادامه مطلبرشتهای واحد رویکرد کاخ سفید را به کل منطقه، از سوریه گرفته تا عربستان سعودی، مرتبط میکند.
ادامه مطلببایدن به رغم وعدههای انتخاباتیاش برای پایان دادن به حمایت از عربستان و فروش تسلیحات به این کشور، هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده و همانند مسائل ایران، در برابر عربستان هم فقط سخنان خوشایندی را بیان کرده و به همان رویکرد ترامپ ادامه داده است.
ادامه مطلب