حداقل پنج کشور با بازگشت سوری ها به اتحادیه مخالفند، از جمله قطر، مراکش، کویت، یمن و حتی مصر که اخیرا روابط خود را با سوریه احیا کرده است.
ادامه مطلب
یک مقام ارشد پیشین اسراییلی: "یا باید دور میز (گفت وگو) حضور داشته باشید یا شما را به عنوان "غذای اصلی" روی میز می گذارند. حد وسطی هم وجود ندارد."
ادامه مطلب
مصطفی علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران نیازمند طراحی سیاست خارجی و امنیتی متوازن در همه ابعاد است تا بتواند به عنوان یک بازیگر مطمئن در روابط بین‌الملل ظاهر شود. سیاست خارجی که بتواند مقتدرانه از هر جهت و در هر شرایطی از امنیت ملی و منافع ملی صیانت کند. سیاست متوازن به این معنا که اولاً هیچ صاحب قدرت و عنصر تاثیر گذار در رقابت های ژئوپلیتک در شرق و غرب جهان از دایره تعامل بین المللی حذف نشود و ثانیا از تمامی ابعاد اساسی ژئوپلیتیک کشور از جمله «ژئوپلیتیک جغرافیای تمدن»، «ژئوپلیتیک انرژی» و «ژئوپلیتیک موقعیت» بهره برداری کامل کند و برای هر کدام برنامه مشخص داشته باشد. لذا بر اساس محاسبات عرفی می توان گفت جمهوری اسلامی ایران بطور ماهوی و زیربنایی از بسیاری از منابع قدرت در جهان و منطقه برخوردار است و با این وصف می تواند بشرط اصلاح در چشم انداز سیاست خارجی و امنیتی خود بیشترین منفعت را از هرگونه تعامل منطقه‌ای از جمله تفاهم اخیر با عربستان سعودی کسب کند.
ادامه مطلب
سعید هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد اصلاحات ساختاری در عربستان سعودی بعد از ورود و تثبیت محمد بن سلمان در راس هرم مدیریتی این کشور در دستور کار قرار گرفته و ضمن تغییرات عمده در برخی ویژگی های مهم آن نظام سلطنتی، از جمله وضعیت حضور و فعالیت های مختلف زنان در جامعه عربستان، رویکرد جدی و متفاوت در مناسبات بین المللی نیز در اولویت کار ایشان است.
ادامه مطلب
از بعد از ظهر سه شنبه هفته گذشته و با سفر حسین امیرعبداللهیان به عمان و هم چنین لبنان، دور جدیدی از تحرکات منطقه‌ای وزیر امور خارجه آغاز شده است. آنگونه که اسپوتنیک خبر داده قرار است که حسین امیرعبداللهیان هفته آینده هم راهی سوریه شود. این سفرهای منطقه ای حسین امیرعبداللهیان در حالی انجام میشود که کماکان سیاست خارجی ایران در بحران به سر می‌برد و چالش های برجای مانده از سال گذشته هم چنان روی دیپلماسی کشور اثرگذار هستند. به همین دلیل طیفی از تحلیلگران و ناظران امر معتقدند تحرکات منطقه‌ای حسین امیرعبداللهیان اگرچه باید ادامه پیدا کند و می‌تواند به پویایی دیپلماسی ایران در خاورمیانه بعد از احیای روابط تهران - ریاض منجر شود، اما به هیچ عنوان کمکی به حل مشکلات اساسی و برون رفت کشور از بحران در عرصه سیاست خارجی نخواهد کرد.
ادامه مطلب
روند پایان دادن به جنگ یمن ۹ آوریل امسال شروع شد که یک هیئت سعودی برای مذاکره مستقیم با انصارالله که به حوثی ها نیز معروف است، به صنعا، پایتخت یمن، سفر کرد. عربستان سعودی و امارات متحده عربی بیش از هشت سال پیش برای مقابله با قدرت گرفتن انصارالله تشکیل ائتلاف داده و به یمن حمله کردند. سفر هیئت سعودی که نقطه عطف آن دست دادن مهدی المشاط از یمن و محمد الجابر سعودی بود، یک تغییر چشمگیر در جنگ طولانی نامتقارن و محاصره ای را نشان می دهد که تا کنون بیش از ۳۷۵ هزار یمنی را کشته و میلیون ها نفر را به مرگ از گرسنگی کشانده است.
ادامه مطلب
پنجشنبه هفته گذشته بود که الی کوهن، وزیر امور خارجه اسرائیل سفارت خود را در شهر عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان افتتاح کرد. فاصله این شهر (عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان) با مرز ایران ۱۷ کیلومتر است که جاده‌ای به طول ۴۵ کیلومتر، عشق‌آباد را به گذرگاه مرزی ایران متصل می‌کند. مراسم افتتاح سفارت اسرائیل در عشق‌آباد با حضور وزیران امور خارجه دو طرف برگزار شد.سفرای امارات، اوکراین و آمریکا از جمله میهمانان این مراسم بودند.
ادامه مطلب
توافق عربستان و ایران پیامدهای مثبتی بر تمامی جهات خواهد داشت و در راستای پایان دادن به جنگ های شعله‌ور در منطقه حرکت خواهد کرد.
ادامه مطلب
انگیزه اقتصادی چین برای میانجی گری بین عربستان سعودی و ایران ریشه در وابستگی این کشور به نفت و گاز ایران و عربستان دارد به طوری که این دو کشور ۴۰ درصد منابع انرژی مورد نیاز چین را تامین می کنند. انگیزه دیگر چین از این میانجی گری، پیش بردن ابتکار «کمربند و جاده» است.
ادامه مطلب
کارشناسان می‌گویند که کشورهای عربی پس از توافق ایران و عربستان سعی دارند با اتخاذ رویکرد دوری از دستورات دیکته شده غرب و اتخاذ سیاست مستقل، فصل جدیدی از روابط خود با سوریه را آغاز کنند. در مقابل ابن سناریو نیز مطرح است که اگر چه عربستان در تلاش است تا زمینه مساعدی را فراهم کند که سوریه بتواند در جلسه آتی اتحادیه عرب حضور داشته باشد، اما باید دید که با توجه به بحث‌ها و مخالفت های برخی کشورها در مورد سوریه وجود دارد، چه تغییراتی در سیاست داخلی و همچنین سیاست خارجی سوریه رخ خواهد داد
ادامه مطلب
اکنون وضعیت اقتصادی و معیشتی و نیز تحولات سیاسی و اجتماعی در داخل ایران کماکان شکننده است. در کنار آن چالش‌های سیاست خارجی کشور در سال گذشته با تمرکز بر سه موضوع جنگ اوکراین، اختلافات پادمانی و آینده برجام و نیز موضوع حقوق بشر کماکان بلاتکلیف مانده است. به‌همین‌دلیل باید آینده برجام در سایه احیای روابط تهران - ریاض به شکل دقیق‌تر بررسی شود تا به این سؤال پاسخ داد که توافق پکن و احیای روابط ایران و عربستان از اهمیت احیای برجام کاسته است یا به موازات بهبود مناسبات منطقه‌ای تهران با کشورهای عربی همچنان مذاکرات هسته‌ای ضرورت خود را حفظ کرده است؟
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: این روزها همچنین به موازات کاهش احتمال انواع برخوردهای نیابتی، تصادفی یا تعمدی، برخلاف گذشته، کمتر سخنی از ابزارهایی مانند پهپاد و موشک می‌شنویم. تحرکات مثبتی نیز ازجمله در جهت کمک به حل بحران یمن و خاتمه رنج مردم بی‌گناه آن کشور، مشهود است. چنین پیامدهایی تا همین جا نیز مغتنم است و نویدبخش برداشته‌شدن سدهای مصنوعی بین مردم منطقه و فراهم‌شدن حداقل‌ها برای همکاری متقابل بین ایران و کشورهای منطقه. اما یک نکته مهم هنوز ناروشن است و آن اینکه آیا مقامات ایرانی هدف راهبردی خاصی نیز از حرکت در راستای تنش‌زدایی با عربستان دارند و این تنش‌زدایی بخشی از یک استراتژی جامع ملی است یا صرفا واکنشی است به مشکلات فزاینده ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی؟
ادامه مطلب
بعد یک دهه جنگ داخلی در سوریه به امید سرنگونی بشار اسد اکنون جهان عرب بیش از گذشته سعی در نزدیکی با دمشق دارد؛ حتی زمزمه های بازگشت سوریه به اتحادیه عرب هم مطرح است. جالب اینجاست که عربستان سعودی به موازات احیای روابط با جمهوری اسلامی ایران و نیز تلاش مجدانه در مسیر برقراری صلح دائمی با یمنی ها که به انجام دو مرحله گسترده از تبادل زندانیان منجر شده است، اکنون نیم نگاه جدی هم به ترمیم روابط خود و هم چنین جهان عرب با سوریه دارد.
ادامه مطلب
جومارت اوتوربایف، نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت و گویی اظهار کرد: چرخش عربستان سعودی به سمت چین نشان دهنده نارضایتی این کشور از سیاست ایالات متحده است. اما این اولین بار نیست که سعودی ها از این رویکرد برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند. همین چند سال پیش، پیوستن عربستان سعودی، شریک استراتژیک دیرینه ایالات متحده آمریکا، به یک سازمان اقتصادی و امنیتی به رهبری چین و روسیه عملا غیرقابل تصور بود. با این حال، عربستان ماه گذشته یادداشت تفاهمی را امضا کرد که به آن، عنوان "شریک گفت وگو" در سازمان همکاری شانگهای اعطا شد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی بر این باور است که سیاست‌خارجی ادامه سیاست داخلی است. تصوری عکس این امر به مفهوم نادیده گرفتن هرآن چیزی است که یک بازیگر صحنه سیاست بین المللی را دچارانزوا، بی‌عملی، آسیب و ضعف خواهد کرد. در این صورت، فرصت‌ها برای رقیبان و منازعه‌گران فراهم میشود. تهران در چالش با آنچه غرب در پی تحمیل آن به ایران است، جز تکیه بر اعتماد عمومی و پرهیز از اعمالی نیست که بر عمق و اندازه فاصله میان ملت و حاکمیت می‌‌افزاید.
ادامه مطلب
به فاصله ۴۸ ساعت بعد از دیدار حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن‌فرحان، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، شاهد سفر هیئتی از ریاض به تهران بودیم. خبر سفر این هیئت فنی بعدازظهر شنبه از سوی خبرگزاری رسمی عربستان (واس) مخابره شد. آنگونه که واس گزارش داد، در پی توافق‌های انجام‌شده میان تهران و ریاض، روز شنبه یک هیئت فنی از عربستان برای بازدید از سفارتشان در تهران و بررسی مکانیسم بازگشایی آن و همچنین بازگشایی کنسولگری عربستان در مشهد، وارد تهران شد
ادامه مطلب
نزدیکی عربستان و ایران تاثیرات خود را بر روند پرونده یمن به همراه داشته، همچنین تلاش‌های فراوان مسقط موفق شده است چارچوبی کلی برای تمدید آتش بس ایجاد کند و روند جدیدی را برای گفت وگوی سیاسی باز کند.
ادامه مطلب
با توافق ۱۹ اسفند ۱۴۰۱/ ۱۰ مارس ۲۰۲۳ بین تهران و ریاض برای ازسرگیری مناسبات دوجانبه، ناظران از احتمال پایان جنگ یمن گفتند. در فاصله زمانی ۲۷ روزه بین توافق علی شمخانی و مساعد بن محمد العیبان تا دیدار صبح پنجشنبه گذشته حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان برای عملیاتی‌کردن گام‌های توافق، مجموعه تحولات و اخبار واصله هم نشان از آن داشت که شعله‌های آتش جنگ یمن هم در حال فروکش‌کردن است.
ادامه مطلب
صبح پنجشنبه حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در پکن به صورت حضوری دیدار و گفت‌وگو کردند. دو طرف با تأکید بر ازسرگیری رسمی روابط دوجانبه، گام‌های اجرائی در مسیر بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌های دو کشور را مورد گفت‌وگو و تبادل نظر قرار داده و درخصوص برخی از موضوعات روابط دوجانبه گفت‌وگو و تبادل نظر داشتند.
ادامه مطلب
سید محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: نام چندین فرد، در روابط بین‌المللی بیشترین بسآمد را داشت. پوتین، زلنسکی، بایدن و شی. پوتین رئیس‌جمهوری روسیه، شاید مطرح‌ترین بود. غرب کوشید که جنگ اوکراین را به سطح فردی تقلیل دهد و از جنگ پوتین بنامد. زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، هم به لحاظ مهارت‌های فردی و هم به لحاظ موقعیت و البته طراحی‌های رسانه‌ای که بسیار حائز اهمیت بود، مطرح شد. بایدن نیز سعی کرد به عنوان رهبر جهان غرب، خود را مطرح کند. اما شاید درخورتوجه‌ترین، شی، رئیس‌جمهوری چین بود که با برگزاری کنگره حزب کمونیست، نه فقط در داخل سیستم چین، بلکه در سطح جهانی به عنوان شخصیتی موثر مطرح شد. ذکر نام این افراد به معنای کم‌توجهی به دیگران نیست. اما این چند نفر در سطح جهانی، فضای رسانه‌ای را به خود اختصاص دادند.
ادامه مطلب
پس از گذشت ۲۷ روز از توافق پکن برای احیای روابط ایران و عربستان سعودی، طبق ادعای روزنامه الشرق الاوسط قرار است که وزرای امور خارجه دو کشور امروز پنجشنبه در چین دیدار کنند. این دیدار پس از سه تماس تلفنی میان حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان انجام خواهد شد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی بر این باور است که برخی نشانه‌ها در منطقه، ممکن است سبب این باور نزد ناظران شود که اکنون ابتکار عمل در مدیریت تحولات خاورمیانه در اختیار آمریکاییان و به ویژه متحد سنتی آن یعنی بریتانیا نیست. برعکس، آنها نه تنها در صحنه حضور دارند؛ بلکه با رصد رخدادها و تحولات در پی بهره‌گیری از فرصت‌‌‌سازی‌هایی هستند که در نهایت امکان محدود سازی چین و تقلیل قدرت روسیه را فراهم کند. با درک همین وضع است که پکن هشیارانه مفهوم گسترش حضور خود را در خاورمیانه «تعاون» با غرب و نه «تقابل» تعریف می‌کند.
ادامه مطلب
در محافل سیاسی غرب، رویکرد آمریکا در برابر ایران، اغلب در این شعار خلاصه می شود که "نه توافق، نه بحران": یعنی با پرهیز از یک توافق دیپلماتیک- که از نظر سیاسی (در داخل آمریکا) آسیب زاست- و یا یک تشدید که ریسک نزاع را بالا ببرد، موضوع ایران را از میز کار جو بایدن دور نگه دارند. این یک طناب نازک و ضعیف است.
ادامه مطلب
واشنگتن به حصول یک "توافق فراگیر" برای خاتمه جنگ چندوجهی یمن فکر می کند. توافقی که تنها عربستان سعودی، طرف آن نباشد. این هدف، سرانجام نیازمند گفتگوهای صلحی است که نمایندگی همه یمنی ها را داشته باشد.
ادامه مطلب
به نظر می‌رسد تمام تلاش‌های دیپلماتیک ایران در برابر همسایگان خود، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، و تبادل زندانی های در حال مذاکره با امریکا، نشان‌دهنده پیشرفت احتمالی پرونده هسته‌ای است. باید دید که آیا دولت بایدن که نگران مشارکت نظامی ایران با روسیه در اوکراین است، می‌خواهد دوباره به لحاظ سیاسی در مذاکرات با تهران شرکت کند یا خیر؟ اگر پویایی دیپلماتیک کنونی مسیر خود را به آرامی ادامه دهد، موازنه های سیاسی خاورمیانه به میزان قابل توجهی تغییر خواهد کرد. ایران سرانجام می تواند از انزوا خارج شود تا جایگاه شایسته خود را در جامعه ملل دوباره به دست آورد، در حالی که دولت یهود از انزوایی رنج می برد که تا حد زیادی در برانگیختن آن نقش داشته است.
ادامه مطلب
کاخ سفید بسیاری از حملات قبلی گروه‌های شیعه را به دلیل ترس از تعمیق رویارویی با ایران نادیده گرفته است که به گفته آنها از سال ۲۰۲۱ میلادی که بایدن به قدرت رسید، منجر به افزایش بی سابقه چنین حوادثی شده است. کارشناسان امنیتی امریکا ابراز نگرانی می کنند که رویکرد غیر تقابلی کاخ سفید می تواند، نیروهای وفادار به ایران را برای ادامه گلوله باران ترغیب کند.
ادامه مطلب
درس محوریِ واقعگرایی این است که در جهانی با کشورهای مستقل و بدون یک حاکمیت مرکزی، امکان همیشگی بروز جنگ، سایه اش را بر سر بیشتر آنچه که کشورها انجام می دهند، نگه می دارد. از آنجا که جنگ ها، سرشتی ویرانگر و اغلب بلاتکلیف دارند، واقع گرایان همیشه نگران جنگ های صلیبی آرمانگرا هستند و در حذر از خطرِ تهدیدشدنِ آنچه که دیگران- درست یا غلط- بعنوان منافع ملی خود منظور می کنند.
ادامه مطلب
برداشت نادرستی است که توافق تهران - ریاض را بعنوان یک آسیب درازمدت برای دیپماسی آمریکا به حساب آوریم. آمریکا نباید تلاش کند که قدرت چین را در هر زمینه ای در هر کجای جهان محدود کند، نیازی هم به این کار نیست. این اشتباهی بود که واشنگتن در دوران جنگ سرد در برابر اتحاد شوروی انجام داد و گرفتار باتلاق هایی همچون جنگ ویتنام و حمایت از شورشیان آنگولا شد. آمریکا دیگر منابع لازم برای پیشبرد سیاست بازدارندگی در همه جهان را ندارد. به جای آن باید به بازدارندگی گزینشی چین روی آورد. توافق سعودی - ایران از آن نمونه هایی است که نیازی نیست واشنگتن انرژی خود را صرف تضعیف آن کند. دیپلماسی چینی در مواقعی می تواند دست کم مکمل منافع آمریکا باشد و یک مصداق آن همین توافق است.
ادامه مطلب
روند و ساز و کار از سرگیری روابط ایران با عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج فارس نیاز به زمان زیادی نیاز ندارد چرا که ایران چندین دهه با این کشورها مراودات دیپلماتیک داشته که فقط در موارد استثنایی به طور موقت قطع شده و قطعی هفت ساله اخیر روابط آنها، طولانی ترین بوده است. اما روابط ایران با مصر ماجرای دیگری دارد چرا که قطعی روابط دو کشور عمری به درازای عمر نظام جدید حاکم بر ایران دارد هرچند دو کشور نمایندگی حافظ منافع در خاک یکدیگر داشته اند.بنابراین احیای روابط ایران و مصر هرچند تحت تاثیر اقدام عربستان به امضای توافق با ایران قرار خواهد گرفت ولی در عین حال تحت تاثیر خصوصیات مصر و کدورت انباشته شده بین دوکشور نیز خواهد بود. به رغم اعلام آمادگی ایران از زبان حسین امیرعبداللهیان برای از سرگیری روابط با مصر در اولین فرصت، انتظارات از تهران بیش از این است و با اتخاذ تصمیم قاطع برای تغییر اسامی برخی خیابان های تهران که عامل تحریک قاهره و مقامات مصری است، آغاز می شود.
ادامه مطلب
چین منطقه خاورمیانه را میدان مناسبی دانست تا در آنجا خط مشیی متفاوت از خط مشی واقعگرایانه آمریکا اتخاذ کند که نتوانسته است ثبات منطقه ای را ایجاد و با ایران با موفقیت برخورد کند بلکه با کاهش حضورش در خاورمیانه برای افزایش حضور در شرق آسیا، به شکل گیری تنش های بیشتری کمک کرده است.رویکرد چین در منطقه اساسا رویکردی لیبرالی در روابط بین المللی با هدف کاهش آثار منفی هرج و مرج و تنش های منطقه ای با درجات متفاوت با تمرکز بر کاهش هزینه برخوردها و تنش ها است به شکلی که به همکاری با منافع متقابل منجر شود و به عرصه های دیگر نیز گسترش یابد.
ادامه مطلب