فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پزشکیان با درک این میراث دشوار، کوشید به‌جای تداوم منطق حذف، الگویی از همزیستی سیاسی و رقابت سالم ایجاد کند. این مدل، بر حکمرانی گفت‌وگویی متکی است.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بگرام فراتر از یک پایگاه نظامی ساده است؛ مرکز ثقل بازی قدرت‌های بزرگ، آزمون سیاست‌های منطقه‌ای و نماد نقطه تماس میان منافع ملی، امنیتی و سیاسی داخلی و بین‌المللی است.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: انتخابات ۲۰ آبان آزمون ظرفیت‌های نهادی عراق است. آیا کمیسیون انتخابات می‌تواند اعتماد عمومی را با شفافیت بالا ببرد؟ آیا دادگاه فدرال بی‌طرفی خود را حفظ می‌کند؟ و آیا قدرت‌های خارجی مداخله خود را به اعلام مواضع محدود می‌سازند یا در طراحی نتایج دخالت می‌کنند؟
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برای تحقق تصویر ناجی خیرخواه که مکرون پس از سفرهایش به مناطق بحران‌زده دنبال می‌کند، فرانسه نیازمند ترکیب سرمایه‌گذاری واقعی با حمایت امنیتی و تعامل چندجانبه است.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پاکستان در چند دهه گذشته بهای سنگینی برای حفظ و توسعه زرادخانه هسته‌ای خود پرداخته است. در دوره‌های فقر و انزوا، کمک‌های مالی عربستان حیات سیاسی اسلام‌آباد را تضمین می‌کرد و از دل همین وابستگی، توافقی نانوشته شکل گرفت: هرگاه ریاض در معرض تهدید قرار گیرد، اسلام‌آباد نوعی حمایت بازدارنده ارائه می‌دهد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مذاکره فقط متن و عدد نیست. مدیریت فشارهای رسانه‌ای و روانی نیز نقشی حیاتی دارد. تهدید به ترک میز، اعمال فشار اقتصادی، حملات سیاسی و تاکتیک‌های فرسایشی، ابزارهای رایج طرف‌هاست. تیمی که آرامش خود را حفظ کند، زبان بدنش را مدیریت کند و واکنش هیجانی نداشته باشد، می‌تواند قواعد بازی را بازتعریف کند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این طرح‌ها فقط راه عبور و مرور نیستند، بلکه بخشی از یک نقشه بزرگ‌تر و پیچیده هستند. هدف آن‌ها فراتر از دستاوردهای کوتاه‌مدت و نظامی است و سعی می‌کنند چند زمینه مختلف مثل مسائل اجتماعی، اقتصادی و امنیتی منطقه را همزمان تحت تأثیر قرار دهند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پیام آن برای مخاطبان داخلی و خارجی این است که جمهوری اسلامی مسیر قدرت‌سازی مستقل و مقاومت فعال را به عنوان ستون بقای خود برگزیده و ادامه خواهد داد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در عرصه بین‌المللی، آمریکا تلاش می‌کند حمله خود را توجیه کند و با اعمال تحریم‌ها ایران را منزوی کند، اتحادیه اروپا بر حفظ برجام و میانجی‌گری برای کاهش تنش تأکید دارد، روسیه و چین با محکومیت شدید حمله از ایران در مجامع بین‌المللی حمایت می‌کنند و به دنبال کاهش نفوذ آمریکا در منطقه هستند، و کشورهای منطقه رویکردهای متفاوتی دارند، از حمایت عربستان سعودی و اسرائیل گرفته تا ایفای نقش میانجی‌گری توسط ترکیه.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پرونده هسته‌ای ایران نشان داد حتی دموکراسی‌های مدعی واقع‌گرایی هم می‌توانند در دام توهم جمعی بیفتند. این توهمات بیشتر محصول فرایندهای اجتماعی، روانی، فشار رسانه‌ای و منافع سیاسی است تا سوءنیت مستقیم. اروپا برای نقش‌آفرینی مستقل و مؤثر، ناچار است سازوکارهای شناسایی و خنثی‌سازی این چرخه‌ها را در سیاست خارجی و رسانه‌هایش نهادینه کند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم‌شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: قوی سیاه یعنی اتفاق یا اطلاعاتی که یا هیچ‌کس تصورش را نمی‌کند، یا نشانه‌هایش نامعلوم است، یا آنقدر کنار گذاشته شده که در تصمیم‌گیری‌ها جدی گرفته نمی‌شود.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در لایه‌های زیرین این سخنان، چند پیام راهبردی نهفته بود: مدیریت افکار عمومی پس از بحران نظامی با برجسته کردن تصویر پیروزی، انتقال تمرکز از تهدید خارجی به انسجام داخلی به‌عنوان اصل بقا در جنگ نرم، تعریف چارچوب دشمنی آمریکا به‌عنوان یک واقعیت پایدار که سیاست خارجی باید بر مبنای آن شکل گیرد، هشدار به نخبگان برای پرهیز از تخریب مبانی نظام، و ارسال پیام بازدارندگی آشکار به رژیم صهیونیستی.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: باید تفاوت امید و اعتماد را شناخت. امید ممکن است حتی با وجود شواهد منفی دوام بیاورد، اما اعتماد نتیجه ارزیابی عقلانی و تجربی است. این مفهوم نیاز به شواهد پایدار و رفتار عملی دارد. مرور بیش از یک قرن روابط ایران و غرب ـ از ۱۹۰۷ تا برجام ـ نشان می‌دهد امید به تغییر رفتار طرف مقابل، بدون تغییر بنیادین در منافع و سیاست‌هایش، توهمی پرهزینه است.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: یکی از سناریوهای محتمل، ایجاد سازوکارهای امنیتی برای حفاظت از سرمایه‌گذاری آمریکا بعد از تکمیل پروژه است. این اقدام می‌تواند به استقرار نیرو یا تجهیزات نظارتی دائمی در مرز ارمنستان و ایران منجر شود. برای ایران، این وضعیت حساس است و برای روسیه نیز غیرقابل‌قبول خواهد بود.
ادامه مطلب
فاطمه خادم‌شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تنها سیاستی فعال و آینده‌نگر که ترکیبی از دیپلماسی، اقتصاد، امنیت و فرهنگ باشد، می‌تواند چهارراه صلح را به بستری برای ارتقای جایگاه منطقه‌ای و افزایش امنیت ملی ایران بدل کند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: سینمای جنگی و حتی سینمای استراتژیک ایران فاصله‌ای آشکار با بازنمایی این اقتدار و قهرمانان گمنام دارد. تاکنون هیچ فیلم جریان‌ساز و تاثیرگذاری که عملیات‌های نمادین موشکی یا زندگی دانشمندان امنیتی را به‌شکل دراماتیک و الهام‌بخش روایت کند، ساخته نشده است.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بحران یمن به یکی از میدان‌های اصلی رویارویی ژئوپلیتیک قرن تبدیل شده است. در افق پیش‌رو، تا زمانی که توازن منطقه‌ای به نفع یکی از قطب‌ها به شکل قاطع تغییر نکند یا توافقی بزرگ‌تر حول تقسیم منافع منطقه حاصل نشود، روند فعلی جنگ فرسایشی و سیطره اقتصاد و سیاست غیرشفاف، ادامه‌دار خواهد بود.
ادامه مطلب
فاطمه خادم‌شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چشم‌انداز آینده برجام و این مسیر دیپلماتیک، ترکیبی از صبر و هوشمندی، حفظ خطوط قرمز و تعامل با بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی است. برای ایران ادامه دیپلماسی صبورانه، حفظ استقلال راهبردی و جلوگیری از تشدید تنش‌ها اهمیت فراوان دارد. تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در کنار مذاکرات هسته‌ای باید به سیاست‌های کلان افزوده شود تا منافع امنیتی راهبردی ایران به شکل کامل حفظ شود. در مقابل، کشورهای اروپایی که نقش میانجی دارند، باید برای ارائه تضمین‌های ملموس‌تر، ایجاد سازوکارهای اجرایی قوی و حفظ استقلال سیاسی خود در برابر فشارهای آمریکا تلاش کنند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: موضوع زرادخانه هسته‌ای اسرائیل و رویکرد دوگانه آمریکا و متحدان غربی در قبال آن، یکی از بارزترین مصادیق ریاکاری راهبردی در نظام بین‌الملل محسوب می‌شود.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازتولید تاریخ و اسطوره در شکل ترکیباتی مانند «رستم پدافند» یا «ققنوس ایرانی»، پیوندی میان گذشته و اکنون برقرار ساخت و به مردم این اطمینان را داد که در برابر هر تهدید، میراث ایستادگی پابرجاست.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیام پنهان تصمیم اخیر ایران برای کشورهای منطقه‌ای و دولت‌های عربی نیز این است که قدرت‌نمایی و مذاکره، مکمل یکدیگرند و ایران هرگز امنیت، اقتدار، و منافعش را قربانی روندهای نمایشی و بی‌ثمر نمی‌کند؛ در عین حال راه دیپلماسی همواره باز است، مشروط به آن‌که با رویکرد احترام و واقع‌بینی همراه شود، نه با منطق فشار و تحقیر.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بسیاری از تحلیلگران معتقدند دولت ترامپ گرچه به طور رسمی شعار مذاکره و توافق بهتر با ایران را سر می‌داد، اما در عمل با همسویی استراتژیک با تل‌آویو، از مسیر قدرت سخت و تهدید نظامی حمایت می‌کرد. در این شرایط، مذاکرات برای آمریکا بیشتر جنبه کنترل زمان و مدیریت فضای بین‌المللی داشت تا یافتن راهکار عملی و پایدار برای حل اختلافات.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران با هوشمندی زمان افشای این اسناد را انتخاب کرده است؛ در مقطع حساس مذاکرات هسته‌ای و همزمان با تلاش‌های منطقه‌ای برای دستیابی به آتش‌بس در غزه، چنین اقدامی برای تهران یک برگ برنده بی‌سابقه به شمار می‌رود. پیام ضمنی ایران به طرف‌های غربی و اروپایی این است که تهران، فراتر از ظرفیت‌های نظامی، هم‌اینک دارای قدرت جنگ نرم و برتری اطلاعاتی است؛ قدرتی که تنها محدود به پرونده هسته‌ای نیست، بلکه می‌تواند کارکرد بازدارنده در قبال هرگونه فشار یا اقدام خصمانه علیه منافع ایران داشته باشد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: آثاری که در دوران جنگ خلق شده‌اند، اغلب به بازنمایی یکدست و حماسی و تقدیس‌گرایانه از رویدادها بسنده می‌کنند؛ در حالی که آثار پس از جنگ تلاش می‌کنند لایه‌های پنهان‌تر تجربه جنگ را، از زبان انسان‌هایی آسیب‌دیده، تردیدزده یا متناقض، روایت کنند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: زبان سیاست‌ورزان و رهبران جهان، صرفاً ابزار بیان واقعیت نیست، بلکه خود، واقعیت‌ساز است و می‌تواند مسیر تحولات آینده را به‌شکل اساسی تغییر دهد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم‌شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: خاورمیانه از دوره‌ای با محوریت نظم سنتی و ضمانت‌گری امنیتی آمریکا به مرحله جدید معامله‌گری راهبردی و رشد نقش قدرت‌های غیرغربی وارد شده است؛ نظمی پویا و پیچیده که در آن بازیگران منطقه‌ای مانند عربستان باید برای تحقق ثبات و شکوفایی اقتصادی، بین گزینه‌های پرهزینه و متضاد، دست به انتخاب‌های کلیدی بزنند و برای تأمین امنیت، به سراغ مدل‌های متنوعی از مشارکت و ائتلاف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بروند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم‌شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: زمانی که موضوعات سیاسی «زیر پوست» زندگی نویسنده نفوذ می‌کنند و او را نگران می‌کنند، پرسش مهمی مطرح می‌شود: چگونه می‌توان از این نگرانی نوشت، بی‌آن که گرفتار لفاظی‌های عقیم، ایدئولوژی‌های خشک و گفتمان‌های سلطه‌گرانه شد؟ این پرسش، معادله‌ای پیچیده و خطرناک را در رابطه میان ادبیات و سیاست به وجود می‌آورد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: رفتار عربستان در قبال رؤسای جمهوری آمریکا، از استقبال گرم از ترامپ در هر دو دوره تا سردی روابط با بایدن، نشان‌دهنده رویکرد عمل‌گرایانه این کشور در سیاست خارجی است. عربستان از فرصت ریاست‌جمهوری مجدد ترامپ استفاده می‌کند تا روابط استراتژیکی که در دوران بایدن تضعیف شده بود را بازسازی کند و خود را به عنوان یک متحد کلیدی در سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی آمریکا مطرح کند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ز منظر منطقه‌ای و امنیتی، ایران همواره برنامه هسته‌ای خود را به‌عنوان ابزاری برای بازدارندگی و تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی خود پیش برده است. پذیرش تعهدات بلندمدت که محدودیت‌های جدی برای توسعه توانمندی‌های هسته‌ای اعمال کند، با سیاست کلان دفاعی و امنیتی ایران همخوانی ندارد. در نتیجه، توافق‌های موقت یا گام‌به‌گام ممکن است بیشتر با اهداف استراتژیک ایران تطابق داشته باشند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مسئله توازن یا حمایت استراتژیک زمانی پیچیده‌تر می‌شود که در نظر داشته باشیم ایران در سیاست خارجی خود عموماً به‌دنبال پرهیز از ورود به قطب‌بندی‌های منطقه‌ای است. تعامل ایران با پاکستان، همراه با تعاملات گسترده‌اش با هند و سایر بازیگران منطقه‌ای، نشان‌دهنده تلاشی برای حفظ موازنه در سیاست خارجی و تأمین منافع ملی بدون ورود به تنش‌های منطقه‌ای گسترده است.
ادامه مطلب