عربستان سعودی

توافق اخیر تهران-واشنگتن و چالش‌های مفهومی دیپلماسی

ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی تاکید دارد که فعلا به نظر نمی‌رسد بتوان از دل تحولات سیاسی، دیپلماتیک و به‌خصوص میدانی به این نتیجه رسید که ایران و ایالات متحده آمریکا به یک توافق بزرگ‌تر دست پیدا کرده باشند و تبادل زندانیان دوتابعیتی و آزادسازی اموال بلوکه‌شده ایران بخشی از این توافق بزرگ‌تر خواهد بود. در این میان مقامات کاخ سفید و دولت بایدن هم مرتب تأکید دارند این توافق فقط در قالب آزادی زندانیان دوتابعیتی است و توافق دیگری وجود ندارد. مقامات دولت رئیسی هم کمابیش همین موضع را گرفته‌اند.

ادامه مطلب

تشدید اختلافات از یمن تا سودان

عربستان و امارات احساس خیانت می کنند

نشریه آمریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از روزنامه نگاران عربستانی که با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان ملاقات کردند نوشت، بن سلمان معتقد است امارات از پشت به عربستان خنجر زده است و حتی تهدید کرد ریاض همان طور که قطر را محاصره کرد، می تواند امارات را هم محاصره کند.

ادامه مطلب

کشوری که به دنبال تحقق رویاهایش است

برندسازی ورزشی عربستان سعودی

محمد عرف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبعاً یکی از عواملی که می تواند عربستان سعودی را در مسیر این برندسازی به موفقیت برساند، ثروت و درآمد عظیم نفتی این کشور است. بخش قابل توجهی از مصادیق عدم توسعه و فقدان زیرساخت های مطلوب را می توان با درآمدهای نفتی جبران کرد؛  برخلاف کشورهایی مانند مالزی و سنگاپور که برند ملی خود را برپایه گردشگری و متناسب با زیرساخت های موجود خود پایه ریزی کرده اند. اگرچه وجود ثروت لزوماً به معنای موفقیت نیست و عدم وجود برنامه راهبردی و مدیریت مطمئن می تواند باعث هدررفت حتی عظیم ترین منابع مالی شود. از بین روش ها و استراتژی های متنوع و مختلف برندسازی، یکی از راهبردهای شاخص این کشور، استفاده از ورزش و رویدادهای مرتبط به ویژه فوتبال است. در این راستا میزبانی از رویدادهای ورزشی و دعوت از چهره ها و تیم های ورزشی جهانی یکی از رویکردهای سعودی ها تلقی می شود.

ادامه مطلب

با تقویت گمانه زنی ها

پیش بینی هوش مصنوعی از عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر این اساس یکی از سؤالات مهمی که در مقطع کنونی مطرح می شود این است که «آیا عربستان در آینده نزدیک روابط خود با اسرائیل را عادی سازی می کند و به پیمان ابراهیم می پیوندد؟» از آنجا که در عرصه مطالعات فناوری تأکید می‌شود که هوش مصنوعی از قابلیت پیش بینی حوادث و رویدادها برخوردار است، این سؤال را از دو چت بات پر کاربرد این روزها، یعنی چت جی پی تی (متعلق به شرکت Open AI) و چت بات هوش مصنوعی گوگل یعنی Google Bard پرسیدم و البته برای آگاهی و آشنایی خوانندگان محترم با نحوه پاسخگویی این چت باتها، جواب آنها را بدون ویرایش و تغییر در متن می آورم.

ادامه مطلب

روابط ایران و عربستان را چگونه می توان نوشت

اگر تاریخ را درست بنویسیم

محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر ایران در رابطه با عربستان همان گونه که عربستان دیدگاه سنتی خود را کنار گذاشت و با رویکردی به آینده از در آشتی با ایران در آمد، ایران نیز از دیدگاه سنتی خود دست بردارد و به عربستان کمک کند تا بتواند موازنه بهتری با آمریکا و اسرائیل بوجود آورد ضرری برای ایران ندارد و می تواند حوزه همکاری های دو کشور را گسترش دهد. در یک رویکرد ملی حتی با در نظر گرفتن مواضع انقلابی همچون حمایت از فلسطین، مبارزه با اسرائیل و کاهش حضور آمریکا در منطقه می توان راهبردهای مختلفی را با عربستان تعریف کرد. 

ادامه مطلب

مسکو این گونه تحریم ها را دور می زند

عربستان و امارات بازار صادرات مجدد محصولات نفتی روسیه

بر اساس آمارهای شرکت اطلاعات کالای «کپلر» صادرات تولیدات نفتی روسیه به امارات در سال گذشته با افزایش ۳ برابری به حجم بی سابقه ۶۰ میلیون بشکه رسید. صادرات نفت روسیه به عربستان هم به ۱۰۰ هزار بشکه در روز (بیش از ۳۶ میلیون بشکه در سال) رسید در حالی که این میزان در سال‌های قبل صفر بود.

ادامه مطلب

نخستین گام‌های بغداد برای تبدیل شدن به بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان

رویای عراق برای پیشی گرفتن از عربستان در تولید نفت

به گزارش «اویل پرایس» بر اساس اطلاعات رسمی، عراق ۱۴۵ میلیارد بشکه ذخایر قطعی نفت دارد که معادل ۱۸ درصد همه ذخایر نفتی خاورمیانه است و آن را در رتبه پنجم جهانی قرار داده است. اما برآوردهای غیر رسمی ذخایری بسیار فراتر از این مقدار را نشان می‌دهند.

ادامه مطلب

مشارکت نظامی با اهداف امنیتی

ترکیه برای عربستان پهپاد می سازد

تلاش های عربستان در صنعت نظامی اش، بر سامانه های پهپادی برای تحقق خودکفایی در این حوزه و کاهش تکیه بر تسلیحات خارجی متمرکز است.

ادامه مطلب

حاشیه هایی مهمتر از متن

پیام نشست صلح به ایران

محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنبه حائز اهمیت دیگر نشست جده، پیام این نشست برای ایران بود؛ عربستان سعودی کوشید با برگزاری این نشست قدرت مانور خود در بین قدرتهای شرقی و غربی را به رخ ایران بکشد.

ادامه مطلب

پیروزی بزرگ برای عربستان

گفتمان مولد؛ دستاورد نشست جده برای جنگ اوکراین

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نشست جده از منظر قدرت اجباری، قدرت نهادی و قدرت ساختاری بدون تردید دستاورد محسوسی ندارد اما از منظر قدرت گفتمانی برای اوکراین، اروپا، امریکا و عربستانِ میزبان پیروزی بزرگی بود. چرا؟

ادامه مطلب

پنجاه و چهارمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

عربستان در هیچ حالتی نمی تواند حزب الله را نادیده بگیرد

«به هر حال نقش عربستان در لبنان همچنان روشن نیست و ابعاد و نتایج آن معلوم نیست و تا الآن مشخص نیست چه اهدافی را دنبال می کند.

ادامه مطلب

کشوری آوانگارد با وطن‌خواهانی بردبار

نقش تعیین کننده ایران در تحول و توسعه خواهی نوین منطقه ای

بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینکه غربِ همیشه غدّار و جلوتر از همه ایالات متحده و رژیم منطقه ای متحدش، بدشان نیاید که همچون کره شمالی در منطقه ثروتمند شرق دور، شمشیر داموکلسی را بالای سر این منطقه هم ببیند، دیگر به اراده مردم و شانیت و تمدن خواهی آحاد ملت بستگی دارد. نقش کره شمالی منطقه ای همان اندازه مضر و نکبت بار است که آرزوهای به اصطلاح اپوزیسیون معلوم الحال داخلی و خارجی که هر گاه فرصت بیابند بیگانگان را به تحریم و تهدید و مداخله نظامی علیه کیش و کیان کشور تحریک می کنند.

ادامه مطلب

ابتکاری که منافع ملی سیاست خارجی ریاض را ارتقا می دهد

عربستان سعودی، ایفای نقش میانجی گر در جنگ اوکراین

مجتبی فردوسی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایفای نقش میانجی گرایانه سعودی با وجود ترجیع بند همه نقش های گذشته واسطه گری که به نوعی برآمده از بازیگران طرف در منازعه بوده است، اگر به نتیجه هم نرسد برای سعودی می تواند منافع ملی سیاست خارجی را ارتقاء بخشد.

ادامه مطلب

مثل یک فیلم هالیوودی،همان همیشگی

نگاهی به کتاب «سیر قدرت یابی محمد بن سلمان»

سعید ابواسحقی درباره کتاب "سیر قدرت یابی محمد بن سلمان" می نویسد: بن هوبارد روزنامه نگار تحقیقی و گزارش نویسی دقیق است که با گفت وگو و سفرهای مکرر به سرزمین سوزان سعودی روایتی ملموس و میدانی از مناسبات جاری در جامعه و ساری میان طبقه ی شاهزادگان ، حاکمان و نیز عالمان دین ارائه می دهد.

ادامه مطلب

از ترکیه تا اسرائیل و عربستان، همه دست به کارند

صف‌بندی جدید در منطقه و اجماع برای مهار ایران

فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی دقیق اقدامات کشورهای منطقه می‌توان به این نتیجه رسید که صف بندی جدیدی در منطقه در حال شکل گیری است و کشورهای منطقه تلاش دارند با ایجاد چسبندگی اقتصادی به واسطه کریدورهای توسعه‌ای غرب آسیا را آماده‌ی تبدیل شدن به یک همکار استراتژیک برای برنامه‌های بلند پروازانه چین کنند. برنامه هایی که طی دهه های آینده گره خوردگی اقتصادی در سرتاسر پهنه ی به هم پیوسته‌ی آفرو اوراسیا را سبب خواهد شد و با ابتکار اقتصادی پهنه و راه و نیز سازمان های بین المللی نظیر شانگهای و بریکس پشتیبانی می‌شود. اما در این میان ایران بازیگری است که می‌تواند پررنگ ترین نقش را در این برنامه ها ایفا کند و به همین سبب تلاش برای مهار ایران امری است که مورد اجماع قدرت های منطقه قرار دارد. 

ادامه مطلب

فعلا خبری از گسترش روابط نیست

بحران اعتماد میان امریکا و عربستان

روشن است که روابط کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس – آمریکا در حال گذر از بحران و کاهش اعتماد میان دو طرف است مگر اینکه واشنگتن متقاعد شود که شدیدا به اصلاح روند روابط و تجدیدنظر در رویکرد خود و روابطش نیاز دارد تا به متحدان نگران خود اطمینان دهد.

ادامه مطلب

خاورمیانه به مسیر جدیدی وارد شده است؟

نگاهی به سیاست خارجی جدید عربستان

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: تصور عربستان این است که حائز شرایط لازم برای تبدیل‌شدن به دروازه جهان عرب شده و از این طریق فرصت بی‌سابقه‌ای برای تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر خاورمیانه یافته است. اینکه سیاست داخلی و خارجی چنین کشوری در هر منطقه‌ای چگونه باشد، بی‌شک بر کل آن منطقه تأثیر می‌گذارد.

ادامه مطلب

آنچه جناب ولیعهد باید بفهمد

محمد بن سلمان در بوته آزمایش واقع گرایی سیاسی

در طول چند ماه پادشاهی نشانه های استقلال را چند برابر کرده است. این کشور که دهه‌ها از نظر نظامی نزدیک به امریکاست، به نزدیکی با ایران تحت نظارت پکن، رسیده است. عربستان سعودی که سرسختانه فاصله خود را در مناقشه اوکراین حفظ می کند، به طورآشکار اختلافات خود را با مسکو بر سر سطح تولید نفت نشان داده است.

ادامه مطلب

سفر اردوغان به منطقه و نقطه عطف همکاری های نظامی آنکارا

علاقه کشورهای عربی به سلاح های ترکیه

توجه گسترده به صنایع نظامی ترکیه ناشی از علل متعددی است که مهم ترین آنها خوش نام بودن این صنایع در سطح بین المللی و سرعت بالای پیشرفت ترکیه در این زمینه در سال های اخیر و کم هزینه و کارآمد بودن تسلیحات ساخت ترکیه است.

ادامه مطلب

افزایش تلاش های واشنگتن در روزهای اخیر

عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان، همچنان آرزوی امریکاست

تلاش برای برقراری روابط دیپلماتیک میان عربستان سعودی با اسرائیل که با تلاش های امریکا در جریان است، می تواند مقوم مالی و سیاسی راه حل رو به مرگِ دو کشوری باشد.

ادامه مطلب

وسط بازی ریاض با کارت تهران

وب‌سایت اکسیوس به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز پنجشنبه هفته گذشته (پنجم مرداد) برای ملاقات با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان و تشویق او به عادی‌سازی روابط با اسرائیل، وارد عربستان سعودی شده است. کاخ سفید هم یک روز بعد (جمعه‌)، این خبر را تأیید کرده است. به گفته این دو منبع آگاه، سفر آقای سالیوان با هدف پی‌گرفتن مذاکرات برای رسیدن به توافق حول بهبود روابط ایالات متحده و عربستان سعودی که شامل توافقی برای عادی‌سازی روابط میان عربستان و اسرائیل نیز می‌شود، انجام گرفته است.

ادامه مطلب

متحدانی که دیگر به امریکا اعتماد ندارند

آغاز "پایان قرن آمریکایی" در خاورمیانه

چارلز فریمن Charles Freeman دیپلمات کهنه کار آمریکایی می گوید: «ما تهدید می‌کنیم، مزاحمت ایجاد می کنیم، تحریم می‌کنیم، نیروهای دریایی مان را اعزام می کنیم، بمباران می کنیم اما هرگز از هنر ترغیب و تفاهم استفاده نمی‌کنیم.»

ادامه مطلب

تازه ترین نظرسنجی در پی جنگ اوکراین و عادی شدن روابط تهران و ریاض

نظر مردم عربستان نسبت به ایران، روسیه، چین و امریکا چیست؟

نیمی از مردم عربستان از "اسلام میانه" حمایت می کنند و چندان حمایتی به اعتراضات داخلی ایران یا جنگ با این کشور وجود ندارد در حالی که حمله نظامی امریکا و اسرائیل به ایران را بسیار خطرناک می دانند. افکار عمومی عربستان همچنین در قیاس با ۲۰۱۷، رویکرد بازتری نسبت به خوانش مدرن از اسلام دارند. اسلام "میانه" جذابیت دارد هرچند هنوز هم مخالفت هایی می شود.

ادامه مطلب

با شعار «خاورمیانه بدون مناقشه»

آیا عربستان تاریخ جدیدی برای منطقه می‌نویسد؟

بن سلمان گفته آماده است برای تحقق منافع عربستان به خودش اتکاء کند بدون آن که از آمریکا کمک بگیرد حتی اگر برای این کار لازم باشد در روابط با دشمنان آمریکا مثل ایران بازنگری کند یا عرضه نفت به بازارهای جهانی را کاهش دهد. هدف راهبرد او فراهم کردن شرایطی است که به عربستان امکان دهد بر طرح گسترده تحول اقتصادی موسوم به «چشم انداز ۲۰۳۰» تمرکز کند. 

ادامه مطلب

ترکیه صفحه تازه ای در روابط با کشورهای عربی می گشاید

در راستای فهم شرط بندی اقتصادی اردوغان روی کشورهای حوزه خلیج فارس

همان میزان که اقتصاد به عنوان ابزاری انگیزه بخش برای آنکارا، ابوظبی و ریاض در راستای عبور از حدودا یک دهه دشمنی به کار گرفته شد در حال حاضر تلاش می‌شود این عامل روابط ترکیه و خلیج فارس را به گونه‌ای شکل دهد که به تغییر ژئوپلتیک منطقه منجر شود.

ادامه مطلب

گروهی که به تکامل رسیده است

جایگزینی دلار آمریکا با واحد پولی بریکس با پشتوانه طلا

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: تکامل بریکس تا کنون یکی از جالب ترین بحث های این سالها بوده است. با این وجود، نشست آینده که قرار است در ژوهانسبورگ برگزار شود، برای بلوک بسیار حیاتی خواهد بود. اگرچه بحث در مورد توسعه یک ارز جایگزین انجام خواهد شد یا نه، هنوز قطعی نشده است. به احتمال زیاد، اتحاد بریکس در انگیزه خود برای به چالش کشیدن وضعیت دلار امریکا به عنوان ارز ذخیره جهانی، پیشرفت هایی خواهد داشت.

ادامه مطلب

چین جایگزین کنشگری امریکا شده است

خطرها و فرصت های شرایط چندقطبی خاورمیانه

باربارا اسلاوین گزارش مفصلی درباره سمپوزیوم "صداهای خاورمیانه" و "بازاندیشی فرصت ها و خطران بالقوه برای سیاست گذاران امریکایی" در ۱۸ ماه آینده که با حضور بیش از دوازده متخصص منطقه‌ای برگزار شد نوشته است. در این سمپوزیوم شرکت‌کنندگان بر تکانه‌های بالقوه ای که ممکن است به دخالت نظامی آمریکا منجر شود و نیز نحوه سازگاری آمریکا با پویش ‌های نوین منطقه تمرکز داشتند. آنها همچنین نقش رو به رشد چین را مورد بررسی قرار دادند و ارزیابی کردند که آیا این نقش می‌تواند به یک سیاست فعال و سازنده فراتر از قابلگی اخیر میان ایران و عربستان سعودی برای عادی‌سازی روابط دو کشور، تبدیل شود؟

ادامه مطلب

شکاف بین غرب و سازمان همکاری اسلامی

هتک حرمت به قرآن کریم به منزله تحریک خشونت است

شورای حقوق بشر سازمان ملل روز سه شنبه نشستی را برای بررسی موضوع هتک حرمت قرآن کریم در سوئد، برگزار کرد. به گزارش الجزیره، در این نشست، کشور‌های مسلمان از جمله ایران و پاکستان تاکید کردند که هتک حرمت به قرآن کریم به منزله تحریک خشونت است و باید عاملان آن مجازات شوند. هم چنین کشور‌ها از سوئد خواستار پاسخگویی در خصوص اقدام اخیر خود شدند.

ادامه مطلب

درس هایی که آمریکا می تواند از دیپلماسی جاری در خاورمیانه بگیرد

لزوم استفاده از فرصت افول

خاورمیانه در حال دور شدن از ایالات متحده است. واشنگتن به جای تقلای بیهوده برای چسباندن خود به منطقه باید افول جایگاه خود را به عنوان فرصتی برای خروج بسیار ضروری از این منطقه – که در آن منافع در خطر چندانی هم ندارد – ببیند.

ادامه مطلب

تحولی جریان ساز در غرب آسیا که چین بانی آن است

پیامدهای منطقه ای و بین المللی آشتی ایران و عربستان

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . اگرچه مذاکرات برای احیای روابط طرفین نزدیک به دو سال در جریان بود، اما سرانجام موفقیت چین در میانجیگیری و به نتیجه رساندن تلاشها برای آشتی دو قدرت اصلی منطقه، تحولی جریان ساز در غرب آسیا را کلید زد و به نظر می رسد این توافق و آشتی سیاسی، نه تنها در سطح منطقه، بلکه در مقیاس جهانی نیز دارای اثرگذاری خواهد بود.

ادامه مطلب