پویا فتحی زاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اماراتی ها هنوز هم محاسبات خود را روی تئوری های دیکته محور غربی تنظیم می کنند! حکام عرب باید بدانند که نمی شود به دنبال امنیت پایدار بود و در عین حال، مطابق میل لابی صهیونیسم عمل کرد! اگه امارات این مسئله را امروز درک نکند، با گذشت زمان تاوان بزرگی خواهد پرداخت.
ادامه مطلب
بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحولات داخلی و ضعف های ساختاری موجود در کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی از یکسو و ظهور ایران به عنوان یک هژمون و قدرت منطقه ای از سوی دیگر موجب شده تا برخی از کشورهای عربی وارد این روند عادی سازی شوند.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایط کنونی شاید مفیدترین اقدام و کاری ترین پاتک به تلاش‌های اسرائیل، جدیت ایران در به ثمر رسیدن گفت و گوها با عربستان است که تاکنون چهار دور آن با میانجی گری و به میزبانی عراق برگزار شده است. اگر جمهوری اسلامی ایران مایل است آرمان فلسطین همچنان نخستین دغدغه کشورهای اسلامی باشد، کشورهای عرب همسایه روابط خود را با اسرائیل توسعه ندهند و در نتیجه پای این رژیم توسعه طلب به حیاط خلوت های ایران بار نشود؛ کاربردی ترین راه رفع اختلافات و از سر گیری روابط با عربستان و تقویت وحدت و یکدستی در جهان اسلام است. بنابراین پیشنهاد می شود در کنار مذاکرات هسته ای، مذاکره جدی و بی وقفه با عربستان نیز به اولویت اساسی دستگاه سیاست خارجی کشور تبدیل شود.
ادامه مطلب
گرم شدن روابط اسرائیل و کشورهای خلیج فارس خبر خوشایند نادری در منطقه برای امریکا و اسرائیل است. اما نباید انتظار داشت که دردسر و نگرانی همیشگی آمریکا درباره ایران کاهش یابد.
ادامه مطلب
بحرین که اسرائیل را در نبرد با برنامه‌های سیاست خارجی ایران شریکی مهم می‌داند، خواهان ایجاد روابط نزدیک‌تر با تل‌آویو است. هرچند بعید است که منامه از مسیر روابط دیپلماتیکش با اسراییل بازگردد، اما جامعه بحرین هنوز از آرمان فلسطینیان به‌شدت حمایت می‌کند.
ادامه مطلب
اسرائیل در کل تاریخ خود، تا این حد روابط دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی – اطلاعاتی با کشورهای هم مرز با ایران نداشته است. این مساله به معنای نفوذ اسرائیل است و تهران از این تحولات خشمگین شده است.
ادامه مطلب
تاریخچه مناسبات بحرین با رژیم صهیونیستی طی دو دهه گذشته نیز نشان دهنده این است که حکام بحرین که از فقدان بستر اجتماعی و حمایت افکار عمومی داخلی رنج می‌برند، به دنبال دستاویزی خارجی برای بقای حاکمیت خود هستند. از این رو در حدود بیش از یک دهه است که رژیم آل خلیفه ارتباطات و تماس‌های مخفیانه خود را با تل آویو آغاز کرده است.
ادامه مطلب
سیاست خارجی قطر، عمان، کویت از یک طرف و در طرف دیگر عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین به یکدیگر نزدیک است. این تضاد در جنگ یمن خود را نشان داد. اختلافاتی نیز درباره رابطه با ترکیه و ایران وجود دارد. اما درخصوص رابطه با اسرائیل تضاد آشکاری در سیاست خارجی شورای همکاری وجود دارد به ویژه پس از این که حکام امارات و بحرین سال گذشته رابطه خود با اسرائیل را عادی کردند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ناکارآمدی و بلکه سکوت و بی‌ارادگی سازمان همکاری اسلامی در مقابل روند عادیسازی کشورهای عربی با اسرائیل در سال ۲۰۲۰ و حتی سکوت در مقابل رویکرد ستیزه‌جویانه اسرائیل علیه شهروندان فلسطینی را می‌توان مؤلفه‌ای مهم از سیاست تغییر یا چرخش روند سیاستگذاری سازمان همکاری اسلامی برای تعامل با اسرائیل قلمداد کرد.
ادامه مطلب
محمد عربگری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نمایش صلح طلبی رژیم صهیونیستی؟ این رژیم با نمایش صلح طلبی به دنبال ایجاد شکاف در میان صفوف اعراب و مسلمانان به دلیل گرایش های متفاوت بین آنان و ایجاد اختلاف بین گروههای اسلامی و فلسطینی با تظاهر به صلح طلبی بود. اما بر هیچ ناظر منصفی پوشیده نیست که قصد اصلی رژیم صهیونیستی در طول نیم قرن گذشته تنها تداوم اشغال نامشروع سرزمین فلسطین و در عین حال کسب پرستیژ در سطح جهانی و ارائه طرح های صلح برای برطرف کردن وجهه ناشایست در میان افکار عمومی جهان است . این رژیم با نادیده گرفتن حقوق مردم فلسطین تنها درصدد گرفتن وقت جهت سرکوبی نهضت آنان است ، در این بین چیزی که بیش از همه جهت سرپوش گذاردن بر جنایات این رژیم به کار خواهد آمد ، ارائه نمایش صلح طلبی و صلح دوستی ظاهری از سوی اسرائیل است. متاسفانه گروه هایی از فلسطینی ها و برخی دولتهای عرب نیز فریب ظاهرسازی های این رژیم جنایتکار را خورده و در دام مذاکره و سازش گرفتار شدند.
ادامه مطلب
علی عیدی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران باید در یک اقدام حساب شده و سنجیده، با عادی سازی روابط خود با عربستان و به تبع آن با سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس، ائتلاف عربی – عبری را عقیم کند و مانع حضور اسرائیل در مرزهای حیاتی خود شود.
ادامه مطلب
منیر الربیع در وبسایت لوریان لوژور می نویسد: منطقه خاورمیانه و خاور نزدیک در حال حاضر به سه محور تقسیم شده اند: اتحاد ترکیه – قطر که از قسمتی از لیبی تا بخشی از سوریه امتداد دارد. محور ایرانی و یا آن چه آنها «مقاومت» می خوانند که از عراق تا مدیترانه را در برمی گیرد و سرانجام «اتحاد» اسرائیلی – اماراتی که پس از توافق نامه های عادی سازی روابط بین اسرائیل، امارات متحده عربی و بحرین در سپتامبر ۲۰۲۰ قدرت بیشتری به خود گرفت. در حالی که ساختار منطقه بر اساس این سه قطب غیر عرب (ترکیه، ایران و اسرائیل) بنا شده، درگیری لبنان در تناقضات استراتژیک خود مانع از دستیابی این کشور به یک موقعیت پایدار – احتمالا خارج از این محورها – شده است.
ادامه مطلب
فاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعید نیست محمد بن سلمان بعد از پیوستن اکثر کشورهای عربی به روند عادی سازی، با ادعا و هدف مدیریت این جریان، معاهدهٔ صلح را امضا کند. اگر چنین نگاهی را غالب بدانیم، تغییر موضع عربستان در قبال قطر هم پیش‌زمینه‌ای برای دعوت و الحاق این کشور به عادیسازی خواهد بود.
ادامه مطلب
شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه روابط اسرائیل و ترکیه احتمالا در آینده نزدیک حسنه می شود. اما احتمالا تل آویو خیلی زود در خواهد یافت که درگیر فریب های آنکارا شده و نباید به آن اعتماد می کرده است. ترکیه در هفته های اخیر خود را تا حد زیادی جدا از غرب و خاورمیانه یافته است. در واکنش به این انزوا، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری اقتدارگرای اسلام گرای این کشور، تصمیم به گفت و گو با عربستان سعودی و اعزام مجدد سفیر ترکیه به تل آویو گرفته است. آنکارا در حال مذاکرات مخفیانه با تل آویو برای از سرگیری روابط از جمله گفت و گو درباره خط لوله احتمالی برای انتقال گاز طبیعی مدیترانه به اروپاست.
ادامه مطلب
در دیپلماسی، اغلب گفته می شود که سعودی ها تا آخرین «سرباز باقی مانده آمریکایی» با ایران می جنگند. مفهوم این جمله به ویژه با توجه به مشغولیت اسرائیل با افتتاح سفارتخانه توسط امارات، بحرین، مراکش و سودان با موافقت ضمنی عربستان سعودی، مشهود است. روابط عربستان و اسرائیل حتی اگر به طور رسمی «عادی» نشود، اما دو طرف رویکردهای مشابهی دارند و در رابطه با مصر هم می توان گفت که از مدت ها پیش در هماهنگی و اتحاد با دولت یهود عمل می کرده است.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوای از بحث بازگشت دولت جدید آمریکا به برجام و رفع تحریم‌های غیر قانونی و ظالمانه که دغدغه اصلی امروز دولتمردان ایرانی است، دونالد ترامپ میراثی از خود در منطقه غرب آسیا و به ویژه خلیج فارس بر جای گذاشت که برنامه ریزی برای مواجهه با آن نیازمند تدبیر و دوراندیشی است.
ادامه مطلب
رئیس جمهوری ترکیه عادی سازی روابط بین اسرائیل و امارات متحده عربی، بحرین و سودان را به شدت محکوم کرد. اما رفتار وی در مورد روابط نزدیک بین اسرائیل و مراکش بسیار متفاوت بود. چرا که حزب حاکم در مراکش بخشی از اخوان المسلمین است.
ادامه مطلب
منطق پشت طرح صلح عربی این بود که به رسمیت نشناختن اسرائیل می تواند به مانند اهرمی در توافق با فلسطینیان عمل کند. آن اهرم کار نکرد و حالا پس از بیست سال، شمار فزاینده ای از کشورهای عربی اولویت های دیگری را دنبال می کنند. مغرب به روشنی در جستجوی توسعه روابطش با اسرائیل و به رسمیت شناختن حاکمیتش بر مناطق صحرای غربی است، به ویژه که بر این باور است که انکار رسمیت، هیچ دردی را دوا نمی کند. مراکش مانند دیگر کشورهای عربی بر این موضوع پافشاری می کند که همچنان برای راه حل دو کشور تلاش خواهد کرد، اما این بار از گذر تعامل با اسرائیل نه با تحریم آن، مسئله ای که باور آن برای فلسطینیان دشوار است.
ادامه مطلب
سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فراتر از سیاست داخلی این سوال وجود دارد که جامعه محافظه کار عربستان سعودی چقدر برای توافق با اسرائیل آماده است. در سالهای اخیر، جامعه عربستان سعودی با انتقادات محدود عمومی توانسته است اصلاحات اجتماعی و اقتصادی را به پیش ببرد ولی این بدان معنا نیست که توافق صلح با اسرائیل هم از چنین پشتیبانی برخوردار خواهد شد.
ادامه مطلب
بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۵ سنت چندین دهه اسرائیلی را شکست و آشکارا در سیاست های حزبی در ایالات متحده دخالت کرد. نتانیاهو برای تحت تاثیر قرار دادن سیاست های باراک أوباما، رئیس جمهوری وقت، با جان بوئنر، رئیس وقت مجلس نمایندگان، تبانی و در جلسه مشترک کنگره سخنرانی و مخالفت خود را با توافق هسته ای ایران اعلام کرد. این اقدام نتانیاهو دموکرات ها را خشمگین کرد آنقدری که ۵۰ نماینده و ۸ سناتور در اعتراض، از سخنرانی خود صرف نظر کردند. این اتفاق هنوز فراموش نشده و وجهه نتانیاهو نزد دموکرات ها در این فاصله آسیب بیشتری دیده است.
ادامه مطلب
برای بیش از نیم قرن درگیری بین اسرائیل و کشورهای عربی که آن را احاطه کرده اند، یکی از ویژگی های اصلی خاورمیانه بوده و جنگ های دوره ای، فرصت های از دست رفته تجاری و ساعت های بی شمار دیپلماسی بی ثمر را در پی داشته است. اما این روند به یک باره تغییر کرد! اسرائیل اواخر سال جاری میلادی با چهار کشور عربی توافق صلح کرد تا نشان دهد که اکنون ایران، و نه اسرائیل، دشمن مشترک در منطقه است که بسیاری از حاکمان عرب را به اتحاد ترغیب کرده.
ادامه مطلب
ایالات متحده بار دیگر از توافق عادی سازی روابط یک کشور عربی یعنی مغرب با اسرائیل خبر داد. دولت رو به اتمام دونالد ترامپ از این توافق به عنوان یک پیروزی دیگر در سیاست خارجی سخن گفته، اما چنین چیزی حقیقت ندارد و این توافق نی تواند دشواری هایی را برای اسرائیل و آرزوی آن به مورد پذیرش واقع شدن و ثبات در منطقه در پی داشته باشد.
ادامه مطلب
یکی از مهم ترین اولویت های سیاست خارجی رئیس جمهوری منتخب جو بایدن پس از ورود او به کاخ سفید در اواخر ماه آینده، برقراری مجدد روابط با کشورها و احیای توافق هایی است که دونالد ترامپ در چهار سال گذشته آنها را نابود کرده. مهم ترین این توافق ها، توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ با ایران است که ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد. اما بازگشت به این توافق برای بایدن به هیچ وجه ساده نخواهد بود.
ادامه مطلب
رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایجاد مزاحمت و فشار علیه منافع ایران یک اولویت فوری تر از دامن زدن به خصومت اعراب در طول دهه ها نسبت به اسرائیل است. این تحول یعنی به رسمیت شناختن اسرائیل توسط عربستان سعودی جایزه ای گرانبها با توجه به وزن این کشور در جهان عرب خواهد بود که دارای ارزشی به سان توافقنامه کمپ دیوید یا اسلو است.
ادامه مطلب
سید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امنیتی شدن شرایط هر کشوری دقیقا نقطه مقابل جذب سرمایه گذاری خارجی و رونق اقتصادی است. امارات عربی متحده طی ۴۰ سال گذشته در پرتو تشدید تنش میان ایران و غرب و البته بخاطر دور نگه داشته شدن این کشور از انواع و اقسام جنگ ها و تنش ها در غرب آسیا و محیط خلیج فارس، موفق به جذب سرمایه گذاری خارجی و رشد و شکوفائی اقتصادی در دو امیر نشین دبی و ابوظبی شده بود. بدیهی است جلب و جذب سرمایه های ایرانیان نقش بسیار مهمی در شکوفائی اقتصادی دو امیر نشین یاد شده داشته است. اینک در پرتو اجبار امیرنشین ابوظبی از طرف ترامپ به عادیسازی روابط امارات با اسرائیل عملا شرایط این کشور از محیطی امن برای جذب سرمایه های خارجی به محیطی امنیتی تغییر ماهیت داده است.
ادامه مطلب
فاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باتوجه به مسائل مهم و وضعیتِ کنونی این کشورها، پیش‌بینی می‌شود بطور کلی جامعهٔ عربی و بطور خاص هر کشور از آن بنابر شرایط و سیاست‌هایش، با دولت بایدن چالش‌هایی پیدا کند؛ یا حداقل از تصمیمات و رویه‌های آن متأثر شود. به اهم این چالش‌ها که هر کدام دو یا چند کشور را درگیر خواهد کرد، می‌پردازیم.
ادامه مطلب
اینکه ریاست جمهوری بایدن برای روند صلح خاورمیانه چه معنایی خواهد داشت، هنوز معلوم نیست. برخی در رابطه با تاثیر پیروزی بایدن بر توافق آبراهام نگران این مساله هستند که فرصت ایجاد شده در نتیجه این توافق اخیر صلح (از جمله توافق های بعدی صلح وعده داده شده توسط دونالد ترامپ) از بین برود یا دیگر با اشتیاق قبلی دنبال نشود. در مواجهه با دولتی که مسئول حصول این توافق ها برای عادی سازی روابط اسرائیل و اعراب نبود، اکنون یک نظریه جدید مطرح شده مبنی بر اینکه اسرائیل، امارات و بحرین برای مقابله با یک ایران تقویت شده در آینده نزدیک، احتمالا با یکدیگر صمیمی تر خواهند شد و اتحاد منطقه ای خود را تقویت خواهند کرد.
ادامه مطلب
از نظر اسرائیل، تجدید برجام نگران کننده است. اورن می گوید ایران یک تهدید راهبردی محسوب می شود. چنین سیاستی شاید واشنگتن را در مسیر اختلاف با اسرائیل قرار دهد، اگرچه بایدن رفاقت شخصی نزدیک و طولانی با نتانیاهو دارد.
ادامه مطلب
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، به شدت عربستان را تحت فشار گذاشته تا در عادی سازی روابط با اسرائیل در مسیر دیگر کشورهای عربی گام بردارد. اما شاید سعودی ها هنوز برای چنین کاری آماده نباشند. عادی سازی و رسمی شدن روابط عربستان و اسرائیل به هر دو طرف در دستیابی به یک سری اهداف استراتژیک و نظامی کمک می کند؛ اما اگر ریاض و تل آویو رابطه برقرار کنند، نتیجه لزوما تغییر رویکرد آنها نخواهد بود و ممکن است حتی تحولات بعدی به نفع هیچ یک نباشد. در تبلیغات برای عادی سازی روابط این دو، شش هدف کلی مطرح شده که احتمال دستیابی به آنها به شدت اندک است.
ادامه مطلب
موحد زاهدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتخابات امریکا و شرایط بین المللی اگرچه شواهد ظاهری چون نظرسنجی ها و پروپاگاندای رسانه های بزرگ غرب از ماه ها پیش پیروزی بایدن را نوید داده اند، اما به نظر می رسد شواهد میدانی در حوزه بین المللی همچنان به تداوم آمریکای ترامپ اشاره دارد.
ادامه مطلب