کشورهای منطقه

امریکا و اسرائیل چه می خواهند؟

دلایل تشدید کمپین ترور در منطقه

جواد معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همان کسانی که در فرودگاه بغداد با عملیات تروریستی، مهمان دیپلمات دولت و مردم عراق یعنی شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی را به شهادت رساندند قطعا با همرزمان و مهمانان این شهید هم این چنین برخورد کرده‌اند چراکه کینه و عصبانیت آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها از سردار سلیمانی که فرماندهی شکست طرح‌های آن‌ها برای نابودی کشورهای منطقه از طریق تروریست‌ها را برعهده داشت، بر کسی پوشیده نیست و حتی بعد از ترور این «احیاگر مقاومت در منطقه» در حال انتقام‌گرفتن از او و دوستداران بی‌شمارش هستند.

ادامه مطلب

آنها نگرانند که جنگ غزه، طرح های اقتصادی شان را ناکار کند

این کشورهای عربی دورو

آن گونه که رنج های فلسطینیان، توجه اعراب را به خود جلب کرده و هیجانشان را شعله ور می سازد، رنج های سودانی ها یا یمنی ها یا سوری ها چنین تاثیری ندارد.

ادامه مطلب

اسرائیل یک معضل

آیا بلوک منطقه‌ای در خاورمیانه کارآیی دارد؟

شکستن طلسم منطقه‌ای، نیازمند فراتر رفتن از مرزهای سنتیِ رقابت‌های ژئوپولیتیک است. یک پیشنهاد قابل اجرا، ایجاد یک بلوک منطقه‌ای است – مشابه سازمان دولت‌های آمریکای لاتین (OAS) یا اتحادیه آفریقا (AU) که بر چالش‌های مشترک و نیز منافع مشترک تمرکز دارد. این ایده پیشنهاد می‌کند که فراتر از سازمان‌های کنونیِ همکاری زیرمنطقه‌ای مانند اتحادیه عرب، اتحادیه مغرب عربی، شورای همکاری خلیج فارس و شورای همکاری چهارجانبه گام برداریم. نمونه‌های گذشته نشان می‌دهد که سازمان‌های منطقه‌ای اغلب پس از تنش‌های مزمن یا در روند تنش زدایی شکل می گیرند، سناریویی که در منطقه خاورمیانه بزرگ یا  MENA غریبه نیست.

ادامه مطلب

از تغییرات آب و هوایی تا تحولات سیاسی

پنج عاملی که نمی گذارد خاورمیانه به شرایط عادی برسد

خاورمیانه نه تنها به وضعیت قبلی برنگشته بلکه در آستانه یک انتقال قرار دارد و این بر عهده مردم و دولت‌های منطقه است که تصمیم بگیرند این انتقال، چه شکل و شمایلی داشته باشد.

ادامه مطلب

برندگان و بازندگان جنب و جوش جدید خاورمیانه

اسرائیل نگران از احیای امپراطوری ایران

در سطح منطقه‌ای روشن است که رهبران و ملت‌های منطقه از جنگ و هرج و مرج خسته شده‌اند و در حالی که غرق در بحران‌های بی پایان خود هستند در حسرت حرکت رو به جلوی جهان هستند. در سطح بین المللی می‌توان از نقش آمریکا و نیز تغییرات سیاسی و اجتماعی در اروپا هم زمان صعود قدرت‌های بین المللی مانند هند و چین و در آخر جنگ اوکراین به عنوان عوامل موثر در این جنب و جوش نام برد.

ادامه مطلب

معرفی کتاب

کشمگش های منطقه ای و بین المللی در خاورمیانه (غرب آسیا) و شمال افریقا

نویسنده: دکتر حمید احمدی ناشر: نشر نی

ادامه مطلب

در دیدار مسئولان نظام، سفرای کشور‌های اسلامی و میهمانان کنفرانس وحدت

رهبر انقلاب: رژیم صهیونیستی نه فقط از ایران بلکه از کشورهای اطراف خود مثل مصر و سوریه و عراق نیز لبریز از کینه است

ایشان با تأکید بر اینکه اتحاد کشورهای اسلامی در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا مانع دزدی، زورگویی و دخالت‌های آمریکا خواهد شد، گفتند: امروز آمریکا به کشورهای منطقه ضربه سیاسی و اقتصادی می‌زند، نفت سوریه را می دزد، داعش ظالم و وحشی و خونخوار را در اردوگاههای خود محافظت و نگهداری می‌کند تا در روز نیاز دوباره به میدان بیاورد و در امور کشورها دخالت می‌کند، اما اگر همه متحد باشیم و ایران، عراق، سوریه، لبنان، عربستان، مصر، اردن و کشورهای حاشیه خلیج فارس خط مشی واحدی را در مسائل اساسی و کلی اتخاذ کنند، قدرت‌های زورگو نمی‌توانند و جرأت نمی‌کنند در امور داخلی و سیاست خارجی آنها دخالت کنند.

ادامه مطلب

روابط ایران و عربستان را چگونه می توان نوشت

اگر تاریخ را درست بنویسیم

محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر ایران در رابطه با عربستان همان گونه که عربستان دیدگاه سنتی خود را کنار گذاشت و با رویکردی به آینده از در آشتی با ایران در آمد، ایران نیز از دیدگاه سنتی خود دست بردارد و به عربستان کمک کند تا بتواند موازنه بهتری با آمریکا و اسرائیل بوجود آورد ضرری برای ایران ندارد و می تواند حوزه همکاری های دو کشور را گسترش دهد. در یک رویکرد ملی حتی با در نظر گرفتن مواضع انقلابی همچون حمایت از فلسطین، مبارزه با اسرائیل و کاهش حضور آمریکا در منطقه می توان راهبردهای مختلفی را با عربستان تعریف کرد. 

ادامه مطلب

نیویورک، شهریور ماه میزبان «مجمع گفت وگو و همکاری در خلیج فارس»

ایده منطقه ای ایران کلید می خورد

کامران کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «مجمع گفت وگو و همکاری» طرحی است که جمهوری اسلامی پس از شکل گیری توافق با ریاض و اجرایی شدن به شکل بازگشت به روابط دوجانبه، آن را مطرح کرده و قرار است جزئیات آن پس از تدوین به ریاض، ابوظبی، دوحه، مسقط، کویت، منامه و بغداد ارسال شود. طرحی که در صورت موفقیت می تواند منطقه را پس از دهه ها تنش و تصاعد بحران وارد دوره ای از مصالحه و همکاری بر مبنای متغیرهای نوظهور کند.

ادامه مطلب

منطقه آرام می شود

پیامدهای مثبت عادی سازی روابط ایران و عربستان

توافق عربستان و ایران پیامدهای مثبتی بر تمامی جهات خواهد داشت و در راستای پایان دادن به جنگ های شعله‌ور در منطقه حرکت خواهد کرد.

ادامه مطلب

ملاحظات ژئوپلتیکی که انتظار می رود

توافق ایران – عربستان و شروع نظم ژئوپلیتیکی جدید در غرب آسیا

سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق ایران و عربستان، پیروزی برای صلح به شمار می آید. بازگشت روابط دو طرف به حالت طبیعی، فرصت های زیادی را در اختیار منطقه و جهان اسلام قرار خواهد داد و همچنین تاثیر بسزایی در ثبات و امنیت منطقه غرب آسیا خواهد داشت. در صورتی که روند نزدیک شدن روابط ایران – عربستان در مسیر طبیعی خود پیش برود می توانیم به تغییرات اساسی ژئوپلیتیکی جدید در نظم غرب آسیا امیدوار باشیم.

ادامه مطلب

افزایش تظاهرات ضدگرانی

کشورهای عربی با تورم و تشدید فقر دست و پنجه نرم می کنند

در چند ماه گذشته، تظاهرات ضد گرانی در بسیاری از کشورهای عربی و غیر عربی افزایش یافته است، که معترضان خواستار افزایش دستمزدهای پایین یا ثابت خود شدند که برای سال ها متناسب با افزایش هزینه ها به ویژه گرانی کالاهای اساسی در سال های گذشته تغییری نکرده است.

ادامه مطلب

چه با برجام چه بدون آن، مرحله مدیریت بحران آغاز شده است

توهم حل همه مشکلات ایران و امریکا

«سناریوی جنگ» برای هیچ یک از طرف‌ها حداقل در کوتاه مدت و میان مدت وجود ندارد. آمریکا خواهان جنگ نیست. ایران نیز آن را نمی‌خواهد. اسرائیل هم برای آن آماده نیست و بهانه‌ای نیز برای آن ندارد. اصطلاح «مدیریت بحران» و اصطلاح «تعلیق بحران» وارد ادبیات مرحله بعدی خواهد شد، خواه توافقی امضا شود یا نشود. 

ادامه مطلب

روند جدید تحولات خاورمیانه در آستانه سفر جو بایدن جو بایدن

هدف، ایران تنها کشوری که در برابر کلنگی شدن منطقه ایستاده است

رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پس از اجماع سازی جهانی تلاش ها معطوف به ارجاع دوباره پرونده ایران به شورای امنیت (ذیل فصل هفتم) خواهد بود و همزمان آمریکا فشارهای اقتصادی و تهدیدهای نظامی نسبت به ایران را افزایش خواهد داد. هدف نهایی پروژه ائتلاف سازی در منطقه محاصره و برخورد با تنها بازیگری است که همچنان در مقابل پروژه کلنگی شدن منطقه مقاومت کرده است. 

ادامه مطلب

نقش مسکو در منطقه موسوم به مِنا (بخش بیست و هفتم)

چرا روابط اقتصادی روسیه و خاورمیانه این چنین است؟

در حالی که بسیاری از مسائل مربوط به عملکرد ضعیف در روابط اقتصادی بین روسیه و منطقه مِنا یک توضیح اقتصادی دارند، سیاست های اقتصادی داخلی دو طرف نیز در کاهش تجارت و سرمایه گذاری بی تاثیر نبوده اند. برای نمونه، سیاست روسیه در دوران پس از اتحاد جماهیر شوروی (جدا از وقفه ای کوتاه در اواسط دهه ۱۹۹۰) هرگز تمایل به گسترش تجارت عمومی با هدف صرف تجارت نبوده و تجارت بیشتر ابزاری برای رسیدن به اهداف «استراتژیک» بوده است.

ادامه مطلب

آسیب شناسی روابط ایران و عربستان و راه های برون رفت از آن

نشانه های تحول در روابط تهران و ریاض

پارسا جعفری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبعاً دشواری‌های چندبعدی روابط ایران و عربستان که امروزه در پرونده‌های متعدد منطقه ای، آنها را رویاروی یکدیگر قرار داده است، به‌سادگی قابل حل نیست، اما با این‌ وجود می‌توان امیدوار بود که مسائل گام‌به‌گام حل شوند. هر چند نباید خوشبین بود که اختلافات منطقه ای آنها به زودی حل شوند؛ ولی حداقل می توان انتظار داشت که بحران های دو جانبه، کنترل شده و تخفیف یابد و متعاقب آن زمینه برای همکاری جهت کاهش بحران های منطقه ای بین دو کشور فراهم آید.

ادامه مطلب

نفسی که دمیده شده و فرصتی که پیش آمده است

رئیسی و روابط منطقه‌ای

صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: طی دو هفته اخیر بحث‌های زیادی با دوستان تحلیل‌گر از کشورهای منطقه که به دقت اوضاع ایران را رصد می‌کنند داشتم. سخنی به گزافه نیست اگر اذعان کنم شناخت برخی از آنها از اوضاع ایران و پیچیدگی‌هایش بیشتر از برخی کارشناسان ایرانی است. کسی که از خارج یک جغرافیای سیاسی و بدون سوگیری، تعلقات فکری و سیاسی نظاره‌گر تحولات آن است، تصویر جامعی را می‌بیند و تکه‌های پازل و تاثیرگذاری هر کدام در ترسیم این تصویر را به خوبی مشاهده می‌کند که همین کمک شایانی

ادامه مطلب

تفاهم هسته‌ای راه محقق ساختن توازن در خاورمیانه

با همه تهدیدهایش، اسرائیل از ایران می ترسد

بحث و جدل درباره مسئله ایران ارزیابی این تهدیدهای موجود و در راس آنها تهدید هسته ای اسرائیل را ضروری می کند. انحصار تسلیحات اتمی از سوی اسرائیل به هیچ عنوان به برپایی یک نظام منطقه ای باثبات کمک نمی کند و اگر آمریکا در برپایی خاورمیانه‌ای باثبات جدی است باید برای ایجاد پایه های یک تفاهم سیاسی منطقه ای تلاش کند.

ادامه مطلب

چالش های اقتصاد سیاسی در خاورمیانه چیستند؟

وابستگی به نفت و رانت، بلای جان کشورهای منطقه

پرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت های خاورمیانه به راحتی می توانند تبدیل به دولت های رانتیر شوند و همین امر سبب می شود که اصلاحات اقتصادی سخت باشد. یک ویژگی مهم دیگر  این دولت ها با فراز و فرود های متفاوت آن است که تقریبا انرژی عامل اصلی منبع در آمد این کشورهاست.

ادامه مطلب

دو قدرت بزرگ منطقه ای به هم نزدیک می شوند

هراس کشورهای عربی از ائتلاف ایران و ترکیه در لیبی

حتمالا به زودی ترکیه و ایران درباره تقسیم حوزه های نفوذ میان یکدیگر مذاکره خواهند کرد طوری که هر کدام امکان داشته باشد منافع خاص خود را بدون درگیری و کشمکش با دیگری پیگیری کند. در این راستا دو کشور مکمل یکدیگر در عرصه های مالی، نظامی، اطلاعاتی و نیازهای ایدئولوژیکی هستند.

ادامه مطلب

بسترهای اجتماعی- سیاسی خاورمیانه تکفیری گری تولید می کنند

«داعش بازخواهد گشت»

نعمت اله مظفرپور، پژوهشگر حوزه اندیشه سیاسی و دیپلماسی؛ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد که تحولات جامعه شناسانه، روان شناسانه و سیاسی در خاورمیانه نشان می دهد که این منطقه آتیه تاریکی دارد و تکفیری گری و داعشی گری رشد فزاینده خواهند داشت. اساسا ریلهای کنونی سیاست داخلی و خارجی کشورهای منطقه؛ مولد رادیکالیسم است. گرچه جمهوری اسلامی ایران متعاقب مجاهدت های فراوان؛ دستاوردهای ارزشمندی داشته و به صلح و ثبات منطقه خدمت کرده است؛ اما این برای مبارزه با افراط گرایی کافی نیست و نیازمند ریل گذاری نوین جامع نگر در سیاست منطقه ای خود هستیم. این ریل حتما از تحول در سیاست داخلی ایران شروع شده تا به سیاست خارجی ما  برسد وگرنه راه حلی فرمالیته و گذرا بیش نخواهد بود.

ادامه مطلب

ویروس کرونا با دنیا چه کرد؟

از نزدیک شدن روابط کشورهای عربی تا اشک تمساح امریکا برای ایران

طنز تلخی که این روزها در شبکه های اجتماعی در غزه منتشر شده جلوگیری از ورود و گسترش این ویروس به این منطقه را از فواید محاصره بر می شمارد.

ادامه مطلب

نمونه موفقی از دیپلماسی چند وجهی، از تامین امنیت منطقه ای

الگوی ابتکار صلح هرمز می تواند برای مبارزه با تهدیدات بیولوژیکی به کار آید

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الگوی مفاهمه و هم افزایی منطقه ای می تواند منطقه را از آسیب پذیری در مقابل ویروس کرونا مصون نگه دارد. شعار منطقه ای قوی تر در عوض کشوری قوی تر، دقیقا به دنبال تحقق همین هدف است که کشورهای منطقه در ابعاد مختلف یاری رسان همدیگر باشند.

ادامه مطلب

جایگاه ایران در شاخص ادراک فساد منطقه

ادامه مطلب

خطر تخلیه ظرفیت های استراتژیک منطقه

غربی ها درصدد تضعیف ایران، ترکیه و عربستان هستند

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دقت نظری در سیر پدیده ها نشان از آن دارد که مجموعه غرب اعم از آمریکا و قدرتهای اروپائی به قلب منطقه ای که در آن هستیم چشمداشت دارند و هر یک با زبانی و طریقی، بلعیدن تدریجی آن را در دستور کار خود قرار داده اند.

ادامه مطلب

نارضایتی سعودی‌ از نزدیکی ایران‌-آمریکا-‌عراق

ادامه مطلب

جلیلی:‌ مذاکرات هسته‌ای موضوعی فراجناحی است

ادامه مطلب

احیای مجدد طالبان برای فشار بر ایران

ادامه مطلب

مهمان‌پرست:برای ارتباط مطلوب با مصر باید صبر کرد

ادامه مطلب

مهمانپرست: نسبت به آینده مذاکرات با 1+5 خوش بینیم

ادامه مطلب