پس از نزدیک به دو سال تاخیر، ایران و چین روز شنبه ۲۷ مارس در جریان سفر وانگ یی وزیر امور خارجه پکن به تهران توافق جامع ۲۵ ساله همکاری اقتصادی، سیاسی و فرهنگی امضا کردند. این رویداد هم در داخل ایران و هم در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفت و با جنجال زیادی همراه شد. در حقیقت، اگرچه در این مرحله ارزیابی تاثیر اقتصادی توافق دشوار است، اما به نظر می رسد که موقعیت منطقه ای ایران را بهبود بخشیده.
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد همین که دو نشست موازی فنی و سیاسی برای بازگشت آمریکا به برجام، لغو تحریم ها و نیز مدیریت اقدامات کاهش تعهدات برجامی ایران در دستور کار نشست وین قرار گرفته است نشان می‌دهد که طرف ها برای احیای برجام تا چه اندازه جدی هستند. چون تشکیل این دو نشست یا کارگروه سیاسی و فنی تعیین می کنند که ایران، اروپایی ها، چین، روسیه و آمریکا چگونه اقدامات همزمان خود را برای احیای برجام عملیاتی کنند.
ادامه مطلب
عدم موفقیت موادم در ازسرگیری انطباق کامل آمریکا و ایران با برنامه جامع اقدام مشترک یا همان توافق هسته ای ایران با خطر درگیری نظامی دو کشور همراه است. برخی از سناریوهایی که می تواند به چنین نتیجه ای بیانجامد، به انگیزه های نامرتبط «متحدان» ایالات متحده برای دامن زدن به آتش جنگ در منطقه مربوط می شوند و برخی دیگر، درباره حوادث غیرمترقبه ای هستند که در نتیجه یک فضای پرتنش و تقابل زیاد خطر وقوع و از کنترل خارج شدن آنها وجود دارد. اما همانطور که تاریخچه پیش از برجام نشان می دهد، مساله هسته ای خود می تواند مسیر مستقیم تری به سمت جنگ باشد.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون نشست دیروز سه‌شنبه کمیسیون مشترک برجام بر این باور است که نشست وین با خروجی اش می تواند پایانی بر دیپلماسی گریزی جمهوری اسلامی ایران و امریکا در خصوص احیای برجام باشد. متاسفانه مسیر مخرب ضد دیپلماسی ترامپ طی چهار سال گذشته عملاً ادبیات دیپلماسی گریزانه ای را به ایران تحمیل کرده بود که من امید دارم نشست وین پایانی بر این ادبیات باشد.
ادامه مطلب
طبق نتایج یک نظرسنجی جدید، اکثر ایرانی ها برای اولین مرتبه در دو سال گذشته و به رغم خروج ایالات متحده از توافق هسته ای و شک و تردیدها درباره بازگشت آن، از برجام حمایت می کنند و در عین حال، قاطعانه مخالف هرگونه مذاکره جدید درباره تسلیحات این کشور هستند. این نظرسنجی در یک ماه گذشته به طور مشترک توسط «شورای شیکاگو در امور جهانی» و «ایران پال» مستقر در تورنتو انجام شده و نتیجه آن هفته گذشته منتشر شده و از جمله یافته های قابل توجه آن، وجود مساله ایست که شهروندان ایران و ایالات متحده بر سر آن توافق نظر دارند.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: تصمیم سازی نیازمند شبکه سازی است. تصمیم سازی های مهم‌تر، شبکه های وسیع‌تر و پیچیده ترمی طلبد. بودنِ در شبکه ها حتی پی‌آمدهای مثبتِ اخلاقی دارد زیرا افراد متوجه می‌شوند از آنها باهوش‌تر و مطلع تر و دقیق تر هم وجود دارد و از دایرۀ بسته خودخواهی، خودمحوری، خود حق پنداری و خود بزرگ پنداری خارج می شوند. ذهنِ آدمی خیلی سریع به محیطی که در آن زندگی می کند دل می بندد. خلاقیت و رشد در سایۀ شنیدنِ حرف های جدید و معاشرت با افراد نوآور است. وقتی دایرۀ معاشرت و شبکۀ تعامل محدود شد، هم اشتباه زیاد می شود و هم فکر و رفتار فسیل و مستهلک می شوند.
ادامه مطلب
روسیه باید توجه داشته باشد که در صورت لغو تحریم نفتی علیه ایران، متحمل خساراتی خواهد شد زیرا خود یکی از صادرکنندگان اصلی نفت در جهان است. به همین دلیل، بعید است که مسکو بخواهد، واشنگتن به صورت کامل و ایده آل به توافق هسته ای باز گردد.
ادامه مطلب
اگرچه ایران و ایالات متحده درباره هدف احیای برنامه جامع اقدام مشترک از طریق بازگشت کامل به تعهدات همه طرف ها توافق دارند، اما در مورد چگونگی ادامه کار به بن بست رسیده اند. ایرانی ها بر این باورند که ایالات متحده باید اولین گام را با لغو تحریم ها بردارد چون این دولت ترامپ بوده که در ماه مه ۲۰۱۸ از توافق خارج شده است. مقامات دولت بایدن تمایلی به برداشتن گام اولیه و یک جانبه ندارند و می خواهند ابتدا با ایرانی ها دیداری داشته باشند و توالی را برای بازگشت به انطباق متقابل تنظیم کنند. آنها می گویند هدف از دیدار اول توافق درباره جهت گیری است، نه امتیاز گیری. ایرانی ها در این مرحله از دیدار با مقامات آمریکایی امتناع می ورزند، زیرا این دیدار می تواند مذاکره مجدد درباره توافق تلقی شود و به گفته آنها، چنین مساله ای ممکن نخواهد بود.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی پیرامون نشست امروز سه‌شنبه کمیسیون مشترک برجام در وین بر این نکته تاکید دارد که برخلاف گفته دیروز دوشنبه سعید خطیب زاده که نشست امروز وین همانند دیگر نشست های کمیسیون مشترک برجام در ادوار پیشین تلقی کرده است باید عنوان داشت که اتفاقاً نشست امروز بر خلاف دیگر دوره های پیشین از حساسیت بالایی برخوردار است. به هر حال دولت بایدن بعد از سه ماه واکنش عملی در خصوص احیای برجام از خود نشان داده است و حضور رابرت مالی نماینده آمریکا در وین می تواند موید این مسئله باشد. لذا گفته ها و مواضع سخنگوی دستگاه دیپلماسی با هر هدفی که مطرح شده باشد اشتباه است و باعث گمراهی افکار عمومی خواهد شد.
ادامه مطلب
با تصمیم اخیر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده برای خروج بیشتر نیروهای آمریکایی از خلیج فارس واشنگتن به سمت کاهش حضور نظامی خود حرکت می کند و بیشتر نیروی نظامی خود را از عراق و سوریه خارج خواهد کرد و این به معنای کاهش بیشتر تاثیرگذاری سیاسی و نظامی این کشور خواهد بود، به این ترتیب ما بیشتر از هر زمان دیگری به خاورمیانه جدید ایرانی نزدیکتر می شویم.
ادامه مطلب
برای اولین مرتبه از سه سال پیش که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، از توافق هسته ای بین جمهوری اسلامی و قدرت های بزرگ جهانی خارج شد، ایالات متحده برای اولین مرتبه اعلام کرده برای برگزاری گفت و گوی رسمی و مستقیم با ایران آماده است.
ادامه مطلب
روز سه شنبه در وین، دور جدیدی از مذاکرات برای نجات توافق نامه و بازگشت احتمالی آمریکا آغاز می شود. روز جمعه این موضوع را ایران و اتحادیه اروپا پس از یک کنفرانس ویدیویی بین طرف های باقی مانده در توافق اعلام کردند. نمایندگان آمریکا نیز قرار است به وین بیایند، اما فقط تماس های غیرمستقیم از طریق واسطه ها بین دو کشور برگزار خواهد شد.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قرارداد تهران و پکن اهرم فشاری برای مشخص شدن زودتر تکلیف برجام شده است و باید دید در این بازی که نقش میانجیگری آن را اروپایی ها بازی می کنند، شرایط به کدام سمت حرکت خواهد کرد.
ادامه مطلب
با توجه به بن بست کنونی و سرعت ناامیدکننده اقدامات دولت جو بایدن در هفته های نخست خود (در رابطه با توافق هسته ای ایران) اخبار منتشر شده درباره شرکت ایالات متحده در نشست هفته آینده در وین بین ایران و شرکای جهانی آن برای احیای برجام از بسیاری جهات خوشایند بود. دلیلش هم این است که مقامات کاخ سفید در خفا اذعان دارند از همان ابتدای امر در پرونده ایران خراب کرده اند. اما پیامی که اکنون شنیده می شود این است که اوضاع تغییر کرده و ایالات متحده حالا با سرعت کامل به سمت بازگشت به برجام پیش می رود. اولین نشانه هایی که این روایت را تایید می کنند، قابل مشاهده هستند.
ادامه مطلب
رئیس جمهوری جو بایدن و بسیاری از دستیاران ارشد او به ایران به عنوان حواس پرتی از برنامه اصلی خود می نگرند. اشتباه نمی کنند. شش دلیل وجود دارد که نشان می دهد بایدن باید در دیپلماسی با ایران تامل کند. و البته، یک دلیل بسیار خوب وجود دارد که به او اجازه چنین کاری نمی دهد.
ادامه مطلب
احمد بخشایش اردستانی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تحولات جدید برجامی بر این باور است که نشست کمیسیون مشترک برجام که قرار است امروز جمعه برگزار شود در حقیقت تکه ای از این پازل موج سواری سیاسی و رسانه‌ای برجامی است که طی هفته جاری بعد از امضای سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین شکل گرفت. یعنی با شکل گیری برخی انتقادات و اعتراضات در ایران نسبت به امضای این سند، بایدن به زعم خود بهترین فرصت را برای تغییر وضعیت برجامی یافته است تا با مطرح کردن خواسته خود مبنی بر بازگشت به برجام عملاً شرایط را به نفع خود عوض کند.
ادامه مطلب
دو تفکر وجود دارد؛ یک تفکر این است که ایران را خوب می‌شناسد و می‌داند سیاست خارجی ایران در کجا رقم می‌خورد و دولت عامل اجرایی بحث است و می‌دانند چه کسی تصمیم گیر است و منتظر است دولت جدیدی در ایران بر سرکار بیاید تا با دولت تازه‌نفس روبرو شوند و تفکر دیگری وجود دارد که می‌گوید ما در هرلحظه که بخواهیم و فرصت موقعیت خطیری ایجاد شود باید به میدان بیاییم و کارمان را انجام بدهیم.
ادامه مطلب
نیما امین ایرانیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اینکه مدام فکر کنیم که تافته جدا بافته هستیم و با آزمون و خطا جلو برویم جز اینکه به کشور آسیب وارد می‌کنیم هیچ دستاوردی نخواهیم داشت. شما کدام کشور را در دنیا سراغ دارید که هزینه کند و سریال تهیه کنند تا ثابت کند که دستگاه سیاست خارجیشان ناکارآمد و عناصر جاسوس و سر سپرده ای در آن حضور دارند که برای دشمن کار می کنند.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی پیرامون سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین بر این نکته تاکید دارد که امضای این سند ۲۵ ساله، نه یک فتح بزرگ دیپلماتیک است، نه ترکمنچای. چرا که سند همکاری های راهبردی با ایران یک فرصت بالقوه را در اختیار چینی ها قرار داده است، اما برای بالفعل کردن آن کردن به آمریکایی‌ها چشم دوخته اند. اگر در آینده تنش تهران و واشنگتن تعدیل پیدا کرد و شاهد رفع بخشی از تحریم‌ها بودیم چین هم می‌تواند بستر را برای عملیاتی کردن مفاد این سند فراهم کند، اما اگر شرایط مانند امروز ادامه پیدا کرد پکن هم تلاشی برای بهره برداری از سند نخواهد کرد، چرا که اساسا نمی تواند در سایه تحریم‌ها گامی عملیاتی پیش ببرد.
ادامه مطلب
فریدون مجلسی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون اهداف جریان تخریب علیه دستگاه سیاست خارجی و محمد جواد ظریف در سریال گاندو بر این باور است که اصل تخریب شخصیت ظریف نیست، بلکه حذف کامل جریان فکری اوست. یعنی هدف غایی تخریب وزارت امور خارجه، ذیل ساخت سریال گاندو و دیگر برنامه ها و تحرکات علاوه بر حذف تفکر و نگاه ظریف، دامن زدن به همین فضای دو قطبی در کشور است تا جریان تخریب به دو مهم دست پیدا کند؛ اول اینکه رقبا به حاشیه کشیده شوند و به تبع آن انگیزه ای برای افزایش مشارکت مردم ایجاد کنند.
ادامه مطلب
در حالی که گروه تازه منصوب شده سیاست خارجی بایدن گزینه های خود در قبال ایران را سبک و سنگین می کند، انتخابات ریاست جمهوری ایران در ژوئن ۲۰۲۱ هم به سرعت در حال نزدیک شدن است که می تواند برای برنامه ورود مجدد رئیس جمهوری جو بایدن به توافق هسته ای هم یک فرصت و هم محدودیت باشد. از یک سو، توانایی رئیس جمهوری حسن روحانی برای توافق با کاخ سفید رو به کاهش است و از سوی دیگر، احتمال اندک روی کار آمدن یک رئیس جمهوری تندرو مخالف گفت و گو با ایالات متحده باید به طور منطقی احساس فوریت بیشتری در واشنگتن برای روند مذاکره مستقیم با تهران ایجاد کند.
ادامه مطلب
ایالات متحده در حال حاضر آندسته از شرکت های خارجی را که سعی در مسدود کردن مسیر ایران برای دستیابی به بمب هسته ای داشتند، تحریم می کند. این تحریم ها یادگاری از دوران دونالد ترامپ هستند و دولت جدید جو بایدن می تواند بدون از بین بردن یکجانبه فشارهای اقتصادی ایالات متحده بر ایران، آنها را از میان بردارد. اگرچه ممکن است واشنگتن و تهران به زودی پشت میز مذاکره بنشینند، اما هنوز به آن نقطه نرسیده اند و قانونگذاران دو کشور بی وقفه دولت های خود را برای رقابت به جای همکاری، تحت فشار قرار می دهند. متاسفانه، تنها فرصتی که برای احیای توافق هسته ای ایران موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) وجود دارد، به سرعت در حال از بین رفتن است.
ادامه مطلب
وحید جلال زاده در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که تور دیپلماتیک رئیس دستگاه سیاست خارجی چین در خاورمیانه برای تعمیق نفوذ و گسترش هر چه بیشتر روابط با کشورهای خاورمیانه از ترکیه و عربستان تا ایران، عمان، بحرین و امارات است تا پکن بتواند با افزایش وزن سیاسی، دیپلماتیک، امنیتی، اقتصادی و تجاری، تقابل هرچه هرچه جدی تری با تحرکات مخرب ایالات متحده آمریکا در منطقه آسیای جنوب شرقی داشته باشد. یعنی همان گونه که آمریکایی ها به فکر افزایش نفوذ در پیرامون چین برای محاصره این کشور است، چینی‌ها هم سعی می‌کنند نفوذ خود را در منطقه حساس و استراتژیکی مانند خاورمیانه افزایش دهند تا در نهایت تقابل و موازنه قوا شکل گیرد. لذا پکن به افزایش روابطش، ذیل امضای سند همکاری ۲۵ ساله با تهران نیاز دارد.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون سفر وزیر امور خارجه چین به ایران بر این باور است که چون سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین با ابعاد گسترده و کلانی که برای تهران و پکن در حوزه های مختلف در بر دارد یقینا نمی‌تواند در کوتاه مدت به سرانجام برسد و وارد فاز عملیاتی شود. پس صرفا ماموریت وزیر امور خارجه چین در سفر به ایران برای تعیین تکلیف نهایی این سند نیست.
ادامه مطلب
در میانه اعمال فشارها از سوی رئیس جمهوری جو بایدن برای احیای برجام و امتناع دولت جدید آمریکا از لغو تحریم های اعمال شده توسط دونالد ترامپ، ایران بیش از پیش در صدد جلب حمایت دیپلماتیک روسیه و چین برآمده است. روسیه و چین که هر دو از امضا کنندگان برجام هستند، از ایران در برابر سیاست «اعمال فشار حداکثری» آمریکا حمایت و به این کشور مسیرهای نجات صادرات و حمایت دیپلماتیک ارائه کردند. از زمان روی کار آمدن بایدن، مسکو و پکن بارها بازگشت «بدون قید و شرط» واشنگتن به توافق با تهران را خواستار شده اند.
ادامه مطلب
سیاست های دولت ترامپ در به سختی انداختن مردم ایران بسیار موفق بود اما در برآوردن منافع آمریکا نه. تحریم های تازه به نظامی تر شدن ایران منجر شده است.
ادامه مطلب
ریاست جمهوری جو بایدن تقریبا دو ماهه شده؛ اما او هنوز به وعده کارزار انتخاباتی مبنی بر بازگشت به توافق هسته ای ایران و لغو تحریم های اعمال فشار حداکثری دونالد ترامپ عمل نکرده و تنش ها را با ایران کاهش نداده است. ایرانی ها در آینده نزدیک برای انتخابات ریاست جمهوری پای صندوق های رای می روند و به احتمال زیاد، یک رئیس جمهور با جهت گیری متفاوت سیاسی را انتخاب می کنند. اگر بایدن نتواند اقدامی سریع برای بازگشت به برجام انجام دهد، فرصت طلایی باقی مانده تا آن زمان برای احیای دیپلماسی با تهران را از دست خواهد داد و مسیر بسیار پیچیده تری پیش رو خواهد داشت.
ادامه مطلب
اظهارات اخیر ژنرال فرانک مک کنزی، فرمانده «سنتکام»، درباره حمله سال ۲۰۲۰ ایران به یک پایگاه آمریکایی در عراق اگر صحت داشته باشد، بار دیگر ضرورت اقدام فوری رئیس جمهوری جو بایدن برای شروع سریع روند احیای توافق هسته ای ایران را نشان می دهد.
ادامه مطلب
درگیری میان غرب و ایران به شدت نامتقارن است. کل ماجرا از روز اول نوعی تئاتر پوچ گرایی بوده است. مجموعه ای از قدرت های دارای تسلیحات هسته ای- ایالات متحده، روسیه، بریتانیا، فرانسه و چین- که خود در چند دهه گذشته هرگونه تلاش برای کاهش واقعی تسلیحات هسته ای سازمان ملل را مغرورانه نادیده گرفته اند، می خواهند توافق را به ایران تحمیل و این کشور را به صرف نظر از قدرتی وادار کنند که خودشان نمی توانند از آن چشم بپوشند. هیچ کشور مستقلی حاضر به پذیرش چنین چیزی نمی شود.
ادامه مطلب
درگیری میان غرب و ایران به شدت نامتقارن است. این غرب بوده که در طول تاریخ به دنبال اعمال نفوذ، تغییر، تهدید، اجبار به اطاعت، مجازات و موارد دیگر بوده است. در میان سیاستمداران و دانشمندان سطح بالا پاکسازی انجام داده، یک هواپیمای غیرنظامی را سرنگون کرده، ایران را به مثابه شیطان نشان داده و این کشور را منزوی ساخته است. دادن سلاح های شیمیایی و چراغ سبز به صدام حسین برای جنگ علیه ایران در سال ۱۹۸۰ هم جای خود دارد. ایران هرگز آسیب مشابهی به غرب نزده است.
ادامه مطلب