سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پس از جنگ سوم قراباغ، جمهوری آذربایجان ماموریت گروه مینسک که همان رسیدن به صلح از طریق تحقق تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و تعیین وضعیت حقوقی منطقه قراباغ بود را پایان یافته می داند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نتیجه جنگ در قره باغ کوهستانی (آرتساخ) در سال ۲۰۲۰ واقعیت جدیدی را در قفقاز جنوبی به وجود آورد و توازن قوا را به نفع ترکیه و باکو تغییر داد. در نتیجه ادغام و همگرایی بیشتر دولت‌های عضو سازمان کشورهای ترک تسهیل شد. این سازمان هم اکنون از قابلیت قابل توجهی در عرصه ژئوپلیتیک برای مهار نفوذ روسیه و ایران برخوردار است. علاوه براین، امکان ایجاد یک ناتوی ترکی در منطقه، با هدف محاصره روسیه و تهدید چین و ایران با مشارکت ترکیه و کشورهای قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی وجود دارد که نتیجه آن به نفع اتحادیه اروپا و ایالات متحده خواهد بود.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: جمهوری آذربایجان سالهاست که به تحریف وقایع تاریخی در کتابهای درسی در تمام سطوح دبستان تا دانشگاه و آکادمی، نسبت به مصادره شخصیتهای علمی و فرهنگی و ادبی و نیز شهرهای تاریخی ایران اقدام می کند.
ادامه مطلب
رامین فرهودی زرنق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در هم تنیدگی روابط منطقه ای ایران و روسیه در نقطه اتصال جمهوری آذربایجان از طریق کریدور شمال – جنوب و منافع غرب در سواحل خزر با مرکزیت قفقاز جنوبی موجب شده است تا برخی برنامه های خصمانه آنان توسط بازیگران داخلی هر دو کشور به شکلی خزنده دنبال شود؛ به عبارتی دیگر هر دو دولت باید از نفوذ خارجی در ساز و کارهای روابط دو جانبه احساس خطر داشته باشند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران باید در این شرایط بر مواضع اصولی خود به صورت علنی و با صراحت و قاطعیت پافشاری کند و به علیف هشدار دهد که کماکان مخالف ایجاد کریدور جعلی زنگزور است، چون این مسئله باعث خفگی ژئوپولیتیک ایران، قطع مرز با ارمنستان، کم اثرشدن کریدور شمال – جنوب ایران و محاصره ایران توسط نیروهای ناتو، پانترک و تجزیه طلب و صهیونیستها خواهد شد. لذا اگر نیت باکو از ایجاد کریدور اتصال ساده به نخجوان است، مسیر امن و ارزان ایران مثل همیشه در دسترس است.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: برگزاری کنفرانس بین المللی تغییرات اقلیمیCOP۲۹ در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان با صرف هزینه های گزاف سوال برانگیز بوده است.
ادامه مطلب
محمدحسین معصوم‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به عدم توازن قوا میان باکو و ایروان و همچنین شواهد موجود در خصوص تحرکات طرف آذربایجانی در تجهیز خود و دست نکشیدن از گفتارهای تهاجمی علیه ارمنستان، ادعای نزدیکی صلح پایدار در منطقه قفقاز جنوبی رد می‌شود و بالعکس احتمالاً باید درگیری جدیدی در منطقه را شاهد باشیم.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: تغییرات اقلیمی اخیر (طوفان در شرق آمریکا و سیل در اسپانیا) نشان می دهد که این تغییرات پدیده هایی بین المللی شده اند. ریزگردهایی که از عراق و شبه جزیره عربستان استانهای غربی و جنوب غربی ایران را تحت تاثیر قرار می دهند، طوفان شن در استان سیستان و بلوچستان، خشک شدنت تالابها و تغییرات اقلیمی دور از انتظار، موضوعاتی منطقه ای و بین المللی است که انتظار می رود در صورت مشارکت، نمایندگان دولت جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس بین المللی مطرح شود.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۴، در جریان برگزاری مجمع پارلمانی بریکس در سن پترزبورگ، صاحب گافارووا، رئیس پارلمان آذربایجان اعلام کرد آذربایجان علاقمند به عضویت کامل در بریکس است. این اقدام، همانطور که در توافقنامه اعلامیه مشترک چین و آذربایجان ذکر شده، مورد حمایت پکن قرار گرفت و پوتین نیز اخیرا از این امر حمایت کرده است.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتخاب باکو برای میزبانی بیست و نهمین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل که تحت تاثیر ملاحظات تامین هزینه های مالی این کنفرانس صورت گرفته، عمدتا با واکنش های منفی از سوی سازمان ها، گروه ها و فعالان مستقل و مدافع محیط زیست و حقوق بشر در جهان مواجه شده است. از دیدگاه آنها مجموعه ای از دلایل و متغیرهای حقوقی و فنی موید آن هستند که جمهوری آذربایجان، انتخاب شایسته ای برای میزبانی کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل نیست.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: روسیه با تجاوز نظامی به اوکراین، و ناگزیر به فراخوان نیروهای نظامی حافظ آتش بس از قفقاز، عملا از صحنه قفقاز جنوبی خارج شده است. اگرچه هنوز دو منطقه اداری از جمهوری گرجستان (اوستیای جنوبی و آبخازیا) را در اشغال نظامی و تشکیل دولت خودخوانده در اخیتار دارد، ولی هیمنه روسیه در قفقاز جنوبی در حال فروکش است که سفر اخیر رئیس جمهور پوتین به باکو و تاکید وزیر امور خارجه روسیه بر اجرای کریدور به اصطلاح زنگه زور موجب اعتراض جمهوری اسلامی ایران شده است که با موافقت جمهوری آذربایجان در حال احداث و تکمیل «کریدور ارس» از داخل خاک ایران برای ارتباط نخجوان و جمهوری آذربایجان طراحی واجرا می شود که بخشی از آن منطبق بر همان مسیری است که از زمان فروپاشی شوروی، جمهوری اسلامی ایران اجازه تردد از آن را برای ارتباط آذربایجان و نخجوان فراهم کرده است.
ادامه مطلب
دو رکن اصلی روابط اسرائیل و آذربایجان در واقع همکاری‌ها در زمینهٔ انرژی و همکاری‌های دفاعی است. اکتشافات گاز طبیعی در سواحل اسرائیل بخش عمده‌ای از نیازهای انرژی آن را تأمین می‌کند، اما اسرائیل همچنان به واردات نفت نیاز دارد. آذربایجان سالهاست که تأمین‌کننده بسیار قابل اعتمادی برای نفت بوده است. در حوزهٔ دفاعی، آذربایجان مصرف‌کننده عمدهٔ محصولات دفاعی اسرائیل است و هر دو کشور جاه‌طلبی‌های تجدیدنظرطلبانه ایران را تهدیدی بسیار جدی می‌دانند. در سال‌های اخیر روابط اقتصادی و همکاری در زمینه‌هایی مانند هوانوردی، گردشگری و سازگاری با تغییرات اقلیمی توسعه داشته است. روابط اسرائیل و آذربایجان دوره‌های پیشینِ درگیری در غزه را تحمل کرده، اگرچه جنگ فعلی به وضوح بسیار شدیدتر است.
ادامه مطلب
در حالی که برخی از روزنامه ها ترجیح داده اند با بایکوت خبری کامل از کنار این واقعه عبور کنند تا جایی که گویی هیچ اتفاقی رخ نداده است، برخی دیگر اما سعی کرده اند تا به درکی اندک دقیق تر از شرایط منطقه، پیش بینی آینده و تاثیر آن بر جمهوری آذربایجان دست یابند.
ادامه مطلب
محمدحسین معصوم زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طی یک سال اخیر پس از آغاز عملیات طوفان‌الاقصی، با وجود اینکه بسیاری از کشورهای مسلمان در واکنش به نسل‌کشی مردم غزه، اسرائیل را محکوم کردند و در روابطشان با این رژیم تأثیرگذار بود، باکو روابط خود را با تل‌آویو بیش از گذشته ادامه می‌دهد. چنین توافقاتی برای طرفین امر جدیدی نیست. همکاری نظامی باکو – تل‌آویو از دهه پیشین میلادی به این سو افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الهام علیف حامی برقراری صلح نیست، بلکه هدف وی آماده شدن برای دور بعدی اقدامات نظامی در جنوب ارمنستان است. سخنان او درباره ارمنستان و سیاست بین‌الملل تنها ثابت می‌کند که علی‌اف و رژیمش به جای جست‌وجوی راه‌حل‌های صلح‌آمیز، در حال افزایش قدرت نظامی، لفاظی‌های تهاجمی و بی‌ثبات کردن منطقه هستند.
ادامه مطلب
روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منشاء ایجاد چنین مشکلات و چالش هایی برای ایران را باید عدم توانایی ایران در شکل دهی به روابط همزمان همکاری و رقابت با دیگر کشورها در نظر گرفت که نتیجه آن کاسته شدن از قدرت مانور و بازی ایران در معادلات منطقه است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور مقامات دو کشور مهم اتحادیه در قفقاز و به‌ویژه سفر رئیس سرویس اطلاعاتی مخفی انگلیس به باکو دارای اهمیت خاصی است. ریچارد مور، رئیس ام‌آی ۶ در دیدارهای خود با مقامات جمهوری آذربایجان به‌طور ضمنی از ایده تشکیل نیروی نظامی مشترک کشورهای به‌اصطلاح ترک در قفقاز و آسیای مرکزی سخن راند. او همچنین با حضور در جمع تعدادی از دانشجویان در شهر باکو، بر علاقه‌مندی لندن برای تقویت همگرایی میان جمهوری آذربایجان با کشورهای آسیای مرکزی تأکید کرد. اما اینکه وی چرا در این بازه زمانی از همگرایی میان کشورهای منطقه قفقاز و آسیای مرکزی سخن می‌گوید معنادار است.
ادامه مطلب
سابقه همکاری اسرائیل و آذربایجان در زمینه‌های مختلف نشان می‌دهد که این ابتکار در این زمینه نیز موفق خواهد بود. تنها سوالی که مطرح می شود این است که آیا این برنامه منحصراً در خدمت اهداف اعلام شده خود خواهد بود یا اهداف دیگری نیز خواهد داشت؟
ادامه مطلب
افشار سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بارها در طول این سال‌ها به سهم خویش تاکید کرده‌ام هیچ‌وقت روسیه و ارمنستان متحد استراتژیک ایران نمی‌شوند. دست روسیه بارها رو شده اما روسوفیل‌ها در ایران زیر سبیلی رد کرده‌اند. دست ارمنستان هم تا حدودی رو شده اما ارمنی‌فیل‌های وطنی نپذیرفته‌اند! منافع و امنیت ملی کشورها بر اساس منافع متقابل مبتنی بر موقعیت‌های ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک قابل احصاست.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سه سال اخیر این ذهنیت در ایران شکل گرفت که آذربایجان و ترکیه تبانی کرده اند تا "دالان تورانی – ناتویی – صهیونیستی" در آن سوی مرز ایران را ایجاد کنند و به این وسیله تغییرات ژئوپلیتیک جدیدی را در منطقه رقم بزنند. اما احتمالاً به این فرضیه مهم توجه نشد که چه بسا گرداننده بازی ژئوپلیتیک در آن سوی مرز، روسیه باشد و روس ها قصد دارند فصل نهایی استراتژی جدید خود در قفقاز جنوبی را عملیاتی کنند. در واقع از ابتداء مشخص بود که بازیگران دیگر به دلیل محدودیت های جدی ژئوپلیتیکی قادر نیستند قاعده بازی را به نفع خود تغییر دهند. این بدان معناست که ایجاد کریدوری در جنوب ارمنستان با طراحی روسیه در حال پیگیری است نه ناتو، غرب و یا صهیونیست ها.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محور زنگزور که مسیر ترانزیت زمینی از چین به ترکیه و اروپا را می‌تواند جایگزین مسیر طبیعی طرح جاده ابریشم برای ارتباط شرق و غرب کند به ضرر منافع تجاری اقتصادی ایران خواهد بود که در این مسیر منافع زیادی خواهد داشت و از این گذشته، ایجاد کوریدور زنگزور ضمن تغییر ژئوپولیتیک در شمال ایران و قطع مرز ایران و ارمنستان و عدم دسترسی ایران به اروپا از مسیر ارمنستان، ضمن اینکه تنها راه زمینی ایران به اروپا را محدود به ترکیه خواهد کرد، با رفع نیاز باکو و ترکیه برای ارتباط زمینی به ایران، توازن منافع در منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد که می‌تواند آثار و تبعات منفی امنیتی سیاسی داشته باشد.
ادامه مطلب
علی اصغر بصیری جم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ اوکراین و انزوای سیاسی و اقتصادی تحمیلی غرب به روسیه، تنگناهای فروش و انتقال نفت و گاز روسیه از خاک اوکراین به اروپا، فرصت طلبی آذربایجان در راستای کسب منافع و قدرت در غالب تسهیل گری فروش نفت روسیه با توجه به وضعیت اضطرار آن و همچنین اقدامات ترکیه در نقش پنجره واحد روسیه به دنیای غرب در بعد اقتصادی از طریق فروش گاز در غالب طرح ترک استریم و افزایش تراز تجاری با روسیه در وضعیت جنگی موجود، در کنار عدم منفعت ارمنستان برای روسیه با توجه به عدم وجود زیرساخت ها، منابع، بازار و خفگی ژئوپلتیک ارمنستان و همچنین رویکردهای غربگرایانه دولت پاشینیان آن هم در همسایگی روسیه، آن را بر آن داشت تا به حمایت از کریدور زنگه زور اقدام کند.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی می نویسد: روس‌ها به ویژه پس از جنگ اوکراین و تشدید انسداد ژئوپلیتیکی علیه مسکو، که بخشی از آن از اشتباهات روسیه در قفقاز نشات گرفته است، معتقدند که می‌توانند با ایجاد نسخه روسی کریدور جعلی زنگزور، علاوه بر خنثی کردن دالان تورانی ناتو، یک ابزار فشار علیه ترکیه، ناتو و حتی چین و ایران پیدا بکنند و در عین حال به فرایند اخراج روسیه از قفقاز که در سه چهار سال اخیر با هماهنگی باکو و آنکارا با ناتو، شدت یافته است، پایان دهند.
ادامه مطلب
دریای خزر به سرعت در حال خشک شدن است. با افزایش دماهای ناشی از تغییرات اقلیمی، این دریاچه به سرعت در حال تبخیر است و پهنه‌های وسیعی از زمینهای خشک را بر جا می‌گذارد. به طور متوسط، دریای خزر سالانه ۲۰ سانتی‌متر عقب‌نشینی می‌کند و پیش‌بینی می‌شود که آب آن تا پایان این قرن، ۱۸ متر کاهش سطح داشته باشد، در حالی که عمق دریای خزر شمالی هم‌اکنون تنها ۵-۶ متر است. این دریا اکنون به سطحی زیر آستانه‌ای رسیده که بتواند اکوسیستم دریایی را پشتیبانی کند.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رهبران کشورهای منطقه قفقاز جنوبی باید بدانند که بر اساس تجربه تاریخی در قرن ۲۰ و ۲۱ قدرت‌های بزرگ در شرایط سخت راهی برای توافق پیدا نمی کنند و به طور معمول منافع کشورهای کوچک را قربانی اهداف و منافع خود می کنند.
ادامه مطلب
کالیبر گزارش داده که نیکول پاشینینان در روز پنجم آوریل در بروکسل قرارداد همکاری نظامی را با آمریکا به امضا رسانده است. این وبسایت مدعی شد که محموله‌های اخیر در چارچوب همین قرارداد به ایروان تحویل داده شده‌اند و حاوی تفنگ‌های نقطه‌زن، دستگاه‌های دید در شب، وسایل ارتباطی ویژه، جلیقه‌های ضد گلوله، پهپاد‌های تهاجمی کوچک و مین هستند. کالیبر همچنین افزود که ایالات متحده پیشتر نیروهای ویژه ارمنستان را برای استفاده از این تسلیحات آموزش داده است.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازگشایی خطوط مواصلاتی منطقه‌ای موضوعی است که هم ایران و هم ارمنستان با ارائه کریدور ارس و تقاطع صلح بر آن تاکید دارند و معتقدند این بازگشایی ها، باید با رعایت حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و بدون تغییر مرزهای بین المللی صورت بگیرد. از این منظر لاوروف در اظهارات خود آگاهانه از کاربرد واژه کریدور خودداری کرده است کما اینکه مقامات روسیه از جمله معاون نخست وزیر روسیه و مسئول در مذاکرات سه جانبه روسیه ، ارمنستان و جمهوری آذربایجان، پیش از این بر مخالفت با هر نوع کریدور تاکید کرده اند.
ادامه مطلب
آذربایجان در دو دهه گذشته با وجود حفظ روابط با ترکیه و ایران، مشارکت‌های نیرومندی در زمینه‌های انرژی و دفاعی با اسرائیل ایجاد کرده است.
ادامه مطلب
ایران، ترکیه و روسیه درک دیپلماتیک کافی برای حفظ توازن قوا در قفقاز دارند. این توازن پویا است و وضعیت موجود در حال تغییر است. در بحبوحه جنگ اوکراین، روسیه دیگر تنها ابرقدرت امنیتی منطقه‌ای نیست، به این دلیل که کرملین برای پیشبرد جنگ خود به همکاری ترکیه و ایران متکی است. این امر زمینهای را برای ظهور یک «نظام موازی» فراهم می‌کند که در آن تحریم‌ها علیه ایران بی‌اثر خواهد شد. ایران می‌خواهد این سیستم "پسا اوکراین" را به عنوان یک قانون‌گذار شکل دهد و این امر با آذربایجان تنش ایجاد می‌کند.
ادامه مطلب
محمد گل افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه و کشورهای هم سوی سیاست اردوغانی آن ازجمله آذربایجان علی اف که به یک ایران ضعیف شده فکر می کنند و ته استراتژی منطقه ای آنها علیه ایران است (یعنی از آشوب، عدم یکپارچگی و تجزیه ایران بدشان نمی آید)، در صورت چنین جنگی به هدف عمده خود یعنی بدون مقاومت ایران، به توسعه راحت تر کریدور تورانی خود می پردازند (البته دور از ذهن نیست که کشور آذربایجان کنونی هم در چنین شرایطی به فکر کشور جعلی آذربایجان بزرگ برود)؛ از این رو، ترکیه و هم پیمانانش نسبت به این جنگ احتمالی، بی تفاوت و یا همراه با اسراییل و ناتو خواهند شد.
ادامه مطلب