از جمله اقدامات در دست ساخت منطقه آزاد ماکو تکمیل پروژه‌های زیرساختی ازجمله تکمیل و تعریض پروژه‌های کلیدی جاده‌سازی و ساخت راه‌های جدید و همچنین توسعه و بهینه‌سازی پایانه‌های مرزی است.
ادامه مطلب
دولت ترامپ نیز با انگیزه‌های سیاسی و اقتصادی از توافق حمایت می‌کند. اما موفقیت این چارچوب به توان واشینگتن در اجرای پروژه‌ها و همکاری با ترکیه و اتحادیه اروپا وابسته است. اروپا سرمایه‌گذاری بیشتری در قفقاز جنوبی دارد و بدون نقش فعال آن، صلح پایدار نخواهد بود. در مقابل، مسکو و تهران که منافع ژئوپلیتیک خود را در خطر می‌بینند، می‌کوشند مانع شوند.
ادامه مطلب
کیوان محله‌ای در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در سال‌های اخیر، شاهد شکل‌گیری نوعی همگرایی اقتصادی و امنیتی میان جمهوری آذربایجان، ترکیه و اسرائیل بوده‌ایم؛ روندی که ریشه در همکاری‌های انرژی، تجارت منطقه‌ای و پیوندهای نظامی – فناورانه دارد. این اتحاد سه‌جانبه نه تنها ساختار قدرت در قفقاز جنوبی را دگرگون ساخته، بلکه پیامدهای راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشته است. مقاله حاضر با تکیه بر چارچوب نظری «وابستگی متقابل پیچیده» و رویکرد اقتصاد سیاسی بین‌الملل، به تحلیل ابعاد این همگرایی پرداخته و راهبردهای پیشنهادی ایران برای مدیریت و بهره‌برداری از تحولات جدید منطقه‌ای را بررسی می‌کند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: سیاستگذاران ارشد ایران باید از بدفهمی یا نافهمی مناسبات قدرت نظام جهانی دست برداشته و از هم اکنون به جای ناسازگاری با تغییرات ژئوپلیتیک به سازگاری با این‌گونه تغییرات ژئوپلیتکی و مناسبات قدرت اقدام کنند. پذیرش برقراری کریدور زنگزور نباید به معنای ناتوانی یا شکست ایران در مناسبات جهانی تفسیر شود.
ادامه مطلب
سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دور جدیدی از تحرکات برخی عناصر و محافل برای ایجاد اشتباه محاسباتی در کشور در خصوص کریدور جعلی زنگزور آغاز شده که همسو با فتنه جبهه صهیونی و لندنی برای پیشبرد ایده تاسیس باصطلاح جهان ترک از طریق دالان تورانی ناتو با سوء استفاده از فضای ملتهب منطقه ای و جنگ اوکراین است. نکته غامض و جالب این تحرکات همزمانی آن با اصرار رجب طیب اردوغان بر همراهی تهران با کریدور جعلی زنگزور است.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: انتخاب واگذاری اداره کریدور به هر شرکت یا دولتی با صلاحدید سیاست خارجی و تصمیم دولت و پارلمان ارمنستان است. همان‌طور که ایران با روسیه در کریدور شمال-جنوب با هم همکاری دارند و این همکاری هیچ ارتباطی با دولت جمهوری آذربایجان و دیگر دولت‌های همسایه ندارد.
ادامه مطلب
مجید روحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این نوشتار، ترجمه، تلخیص و برداشتی از دو محقق یکی آندری پتروف و همچنین مرکز استراتژی اوراسیای جدید است که اهمیت آذربایجان در سیاست خارجی روسیه و همچنین نگاه آذربایجان به روسیه را نشان می‌دهد. با مطالعه آن، می‌توان درک کرد که چرا روسیه از کریدور زنگزور حمایت می‌کند.
ادامه مطلب
پیمان صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کریدور زنگزور که در نگاه اول به‌عنوان مسیر تجاری برای اتصال جمهوری آذربایجان به نخجوان از طریق جنوب ارمنستان معرفی می‌شود، در واقع یک مانور ژئوپولیتیک مهم با پیامدهای مستقیم برای موازنه قدرت در قفقاز جنوبی و کل فضای اوراسیاست.
ادامه مطلب
عاطفه شهسواری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این کریدور نقشه ژئوپلیتیکی منطقه را بازسازی می‌کند و فرصت‌ها و چالش‌های جدیدی برای بازیگران اصلی ایجاد می‌کند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: یکی از سناریوهای محتمل، ایجاد سازوکارهای امنیتی برای حفاظت از سرمایه‌گذاری آمریکا بعد از تکمیل پروژه است. این اقدام می‌تواند به استقرار نیرو یا تجهیزات نظارتی دائمی در مرز ارمنستان و ایران منجر شود. برای ایران، این وضعیت حساس است و برای روسیه نیز غیرقابل‌قبول خواهد بود.
ادامه مطلب
احسان هوشمند می نویسد: بیش از سه دهه از ارائه طرح پاول گابل برای حل‌وفصل مسائل قفقاز جنوبی و مناقشه میان باکو و ایروان می‌گذرد. این ایده توسط گابل در حالی طرح شد که ارمنستان در موازنه نظامی دست بالا را داشت و کمتر کسی می‌توانست تصور کند که در سه دهه بعد این موازنه به کلی به ضرر ارمنستان رقم خواهد خورد.
ادامه مطلب
علیرضا محرابی می گوید: وقتی در دهه‌های گذشته، هشدارهای دلسوزان دانشگاهی نادیده گرفته می‌شود، قطعا در آینده برای حضور در قفقاز باید چراغ سبز آمریکا را بگیریم و باید پول آن را بدهیم. در ژئوپلیتیک نوین، باید از منطق تضاد به منطق اقتصادی و تجاری رسید. کاری که دونالد ترامپ کرد، یعنی از تضاد بین آذربایجان و ارمنستان، بهره اقتصادی و تجاری برای آمریکا برد. کاری که ما باید قبل‌تر انجام می‌دادیم و از تضاد بین باکو و ایروان برای خودمان استفاده اقتصادی می‌کردیم.
ادامه مطلب
محمد گل‌افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: لزوم بازتعریف راهبرد منطقه‌ای ایران ضروری به نظر می‌رسد. در این رابطه و در چنین شرایطی، تدوین یک استراتژی چند بعدی برای سیاست خارجی و امنیت ملی ایران در قفقاز، به ویژه قفقاز جنوبی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
ادامه مطلب
غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران با سپری کردن دوازده روز جنگ تمام عیار و خروج سرافرازانه از چالش سخت برای حیات و بازسازی، دشمنان و دوستان خود را بیشتر شناخت. علی‌رغم اینکه دولت باکو خود را از هرگونه مشارکت در این جنگ تحمیلی به نفع رژیم صهیونیستی مبرا دانسته اما دخالت‌های باکو در این جنگ برای ایران، مسجل شده است. حکومتی که فاقد هرگونه ریشه مردمی است در طوفان‌های پیش رو ناگزیر بی‌ثبات و فاقد مقاومت خواهد بود.
ادامه مطلب
عباس عبدالخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تجارت ایران با کشورهای آسیای میانه، به‌ویژه در حوزه صادرات، به راه‌های زمینی و امن نیاز دارد و زنگزور یکی از گلوگاه‌های حیاتی برای تحقق این پیوندهاست. از این‌رو، هر تحول ژئواستراتژیک در این منطقه، مستقیماً با آینده اقتصادی و جایگاه ایران در معادلات منطقه‌ای گره خورده است.
ادامه مطلب
محسن پاک آیین می نویسد: آنچه برای منافع ملی ایران اهمیت دارد این است که با غلبه گفتمان صلح بر گفتمان جنگ در قفقاز،موضوع تغییر مرزهای بین المللی از جمله مرز ایران با ارمنستان که مربوط به دوره جنگ قره باغ بوده،منتفی شده و جمهوری اسلامی ایران در عین حفظ آمادگی برای حفظ مرزهای خود باید از فضای صلح آمیز قفقاز برای ایجاد فرصت های همکاری با ارمنستان و آذربایجان استفاده کند.
ادامه مطلب
ایالات متحده با پیشنهاد جاه‌طلبانه خود برای کریدور زنگزور—یک گذرگاه استراتژیک ۴۳کیلومتری در استان سیونیک ارمنستان—خود را به قلب یک بازی پرمخاطره سیاسی و اقتصادی کشانده که می‌تواند ساختار انرژی اوراسیا را دگرگون کند. هدف آمریکا، شکستن بن‌بست‌های دیرینه، تنوع‌بخشی به منابع انرژی اروپا خارج از چتر روسیه و مقابله با نفوذ روزافزون مسکو، پکن و تهران در این منطقه حساس است
ادامه مطلب
رامین فرهودی زرنق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دولت ارمنستان با ارایه طرح چهارراه صلح علاقمند به بهره برداری اقتصادی از فرصت زنگزور است. اما در این قضیه ضمن دشمنی با روس ها تلاش دارد تا خود را در زیر چتر امنیتی ناتو بیمه کند ولی همسایه جنوبی اش ایران نیز به دلیل نگرانی های خاص خودش مخالف رفتار بی محابای ارمنی ها در ارتباط گیری با غرب است.
ادامه مطلب
در روزهای اخیر، خبری منتشرشده در رسانه‌های روسی و اسپانیایی فضای سیاسی قفقاز جنوبی را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است. طبق ادعای نشریات ایزویستا و Periodista Digital، آمریکا، ارمنستان و جمهوری آذربایجان به‌صورت محرمانه بر سر ایجاد کریدوری موسوم به «پل ترامپ» به توافق رسیده‌اند؛ کریدوری که از منطقه سیونیک در جنوب ارمنستان عبور کرده و مناطق غربی آذربایجان را به جمهوری خودمختار نخجوان متصل می‌کند. با اینکه دولت ارمنستان این خبر را «تبلیغات هدفمند» توصیف کرده، ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی آن نیازمند تحلیل دقیق‌تری است.
ادامه مطلب
علی‌بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با توجه به تحولات میدانی و مواضع رسمی سران جمهوری اسلامی ایران که در سطوح مختلف و حتی در سطح مقام معظم رهبری در چند مرحله به مقامات طراز اول این کشورها از جمله روسیه، ارمنستان، آذربایجان و ترکیه اعلام شده و به نظر می رسد، چندان جایی برای عملیاتی شدن این کریدور موهوم با شرایطی که مورد نظر باکوست، وجود ندارد؛ چرا که طبیعتا هر گونه تغییر در جغرافیای منطقه، مرزها و اساسا ژئواستراتژی منطقه، به هیچ عنوان برای جمهوری اسلامی ایران پذیرفته شده نیست.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حمایت نظامی، دیپلماتیک، اقتصادی و... غرب از دولت دست نشانده خود، اسرائیل، شکل‌گیری توهم ابرقدرت منطقه‌ای برای اسرائیل را سبب شده و این توهم بر راهبرد تهاجمی و ایدئولوژیک اسرائیل اثرگذار بوده است.
ادامه مطلب
رامین فرهودی زرنق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این همسایه شمالی با داشتن چشم طمع به جغرافیای مناطق آذری نشین جمهوری اسلامی ایران، تلاش برای باز کردن راهگذر از جنوب ارمنستان و توسعه همکاری های سیاسی با رژیم اشغالگر قدس در واقع به عمله ناتو و صهیونیسم تبدیل شده است که هیچ چاره ای جز برخورد جدی و قاطع برای ایران باقی نمی گذارد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اسرائیل در جای جای قراباغ که دو سال است به طور کامل به تصرف باکو درآمده حضور گسترده دارد و این فعالیت ها در پوشش اقدامات اقتصادی و تجاری با هدف جاسوسی از ایران انجام می‌شود. اجلاس اکو نیز در مرکز قراباغ یعنی شهر خانکندی (استپاناکرت) برگزار می شود. آیا شما نگران شرایط امنیتی این شهر که پس از کوچ اجباری ارامنه از آن خالی از سکنه شده است، نیستید؟
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: امیدوارم این جنگ همه ما را از خواب بیدار کند تا مسائل قفقاز را با دقت و با حساسیت بیشتری پیگیری کنیم. چون به علت تاخیر در درک اهمیت مسائل قفقاز ابزار گسترده قبلی برای دفاع از منافع ایران در اختیارمان نیست و احتمالا قفلی که به سادگی با دست باز می شد را باید در نهایت با دندان باز کنیم!
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: اظهار نظر بی مورد رئیس جمهوری ترکیه نشان می دهد که جمهوری آذربایجان و ترکیه درباره حق حاکمیت دولت ارمنستان و منافع ملی ایران توجیه نشده اند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی در نقد یادداشت منتشرشده توسط شیلا پیلان در نشریه شورای آتلانتیک می‌نویسد: هر طرح ترانزیت منطقه‌ای باید مبتنی بر اصل عمل متقابل و تعادل باشد، و نه دیکته شده از آنکارا، باکو یا تل‌آویو و ارمنستان باید به این مساله توجه کند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حامیان لابی پانترک که متاسفانه نفوذ رسانه ای قابل توجهی در برخی نهادهای انقلابی و رسانه‌های ارزشی دارند، روی حافظه تاریخی کوتاه مدت برخی تصمیم‌گیران حساب کرده‌اند تا بتوانند مطامع باکو و ترکیه را یه خصوص در ارتباط با کریدور جعلی زنگزور در ایران به پیش ببرند. اما حقیقت این ماجرا کاملا متفاوت با چیزی است که آنها این روزها در رسانه های خود القا می کنند.
ادامه مطلب
آسیب‌پذیری‌های داخلی آذربایجان البته قابل توجه است. اقتصاد وابسته به نفت و گاز، به‌رغم سودهای اخیر، از تنوع کافی برخوردار نیست و کاهش قیمت انرژی در سال ۲۰۲۵ زنگ خطر را برای ثبات مالی جمهوری آذربایجان به‌صدا درآورده است. سرکوب سیاسی در دوران حکومت طولانی الهام علی‌اف نیز افزایش نارضایتی اجتماعی را موجب شده است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این شرایط نه تسامح با اوباش پانترک مزدور ترکیه و اسرائیل و انگلیس در ایران صحیح است و نه تداوم سیاست منفعل و مبتنی بر تعارف و تسامح کشورمان با گستاخی‌های بی‌پایان اردوغان. ایران باید ابزار تهاجمی خود علیه اردوغان متوهم را با قدرت هر چه تمام‌تر به کار گیرد تا او دریابد اگر به خانه همسایه سنگ پرت کند، حتما تمام شیشه‌های خانه خودش خورد خواهد شد!
ادامه مطلب
حسین صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با وجود آتش‌بس‌های مقطعی و میانجی‌گری‌های بین‌المللی، روند صلح در قره‌باغ به‌دلیل ترکیبی از عوامل قومی، ملی‌گرایانه، مداخلات بازیگران منطقه‌ای و فقدان اعتماد متقابل، همواره شکننده باقی مانده است.
ادامه مطلب