
تلاش برای توافق در سایه بی اعتمادی
اینجا اصلاً اعتمادی وجود ندارد. آنها محاسبه میکنند که یک توافق بازسازی شده بیشتر از عمر دولت بایدن دوام نخواهد آورد.
ادامه مطلباینجا اصلاً اعتمادی وجود ندارد. آنها محاسبه میکنند که یک توافق بازسازی شده بیشتر از عمر دولت بایدن دوام نخواهد آورد.
ادامه مطلبوز سهشنبه، سخنگوی دولت ایران گفت که ایالات متحده باید در صورت خروج دوباره از توافق خسارت بپردازد، اظهار نظری که نشان میدهد ایران ضمانتهایی میخواهد. خودداری بایدن از ارائه چنین تضمینی مانعی پیش روی گفت وگوها بوده است. ایالات متحده می گوید که با توجه به اینکه جمهوری خواهان در صورت به دست آوردن کنترل کنگره در اواخر امسال یا کاخ سفید در سال ۲۰۲۴، بی چون و چرا تلاش خواهند کرد تا این توافق را خنثی کنند، نمی تواند چنین قولی بدهد.
ادامه مطلبتهران خواستار تضمین هایی در صورت خروج دوباره آمریکا از پیمان است اما دیپلمات های غربی هشدار می دهند که اگر ایران انعطاف نشان ندهد، دو طرف چه بسا که به توافق نرسند.
ادامه مطلبمسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر مبنای خبر وال استریت ژورنال اتحادیه اروپا در بسته پیشنهادی خود به ایران اعلام کرده در صورتی پرونده PMD ایران در آژانس را خواهد بست که ایران مسائل باقی مانده را با دقت مورد توجه قرار دهد duly addressed"". برای متخصصان آژانس و کسانی که با ادبیات شورای حکام شناخت کافی دارند جمله "duly addressed"حائز اهمیت بالایی است.
ادامه مطلبمشکلی که همگان در آخرین ساعات پیش از نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با آن مواجه خواهند شد، گام بعدی بعد از مخالفت ایران با متن پیشنهادی اروپا یا ندادن پاسخ صریح به آن است. در این صورت توپ در زمین اروپایی ها خواهد افتاد تا در شرایطی که ایران به برنامه هسته ای خود ادامه می دهد، موضعی در برابر آن اتخاذ کنند.
ادامه مطلبپیش نویس اروپایی ها که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مشورت نزدیک با مقامات آمریکایی تهیه کرد، به خودی خود تحریم ها علیه سپاه پاسداران را لغو نمی کند، اما اثربخشی آنها را به شدت کاهش می دهد. سخنگوی اتحادیه اروپا از اظهار نظر درباره محتوای این پیشنهاد خودداری کرد. یک مقام ارشد دولت بایدن با این تفسیر از پیش نویس مخالفت کرد و گفت آمریکا استانداردهای خود را برای تحریم ها تغییر نخواهد داد.
ادامه مطلببر پایه یک متن پیش نویس پیشنهادی اتحادیه اروپایی که توسط وال استریت ژورنال دیده شد، ایران باید موافقت کند که نگرانی های آژانس را برطرف کند پیش از آنکه توافق به اجرا در آید. این متن می گوید که انتظار می رود ایران پرسش های آژانس را "با یک نگاه روشنگرانه" پاسخ دهد. اگر تهران همکاری کند، آمریکا و دیگر طرف های گفت وگو هم شورای حکام آژانس را ترغیب خواهند کرد که پرونده تحقیقات را ببندد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اعلام جمعبندیهای تهران و واشنگتن به متن پیشنهادی و اصلاح شده «جوزف بورل» نمیتواند الزاما به معنای پایان یافتن اختلافهایی باشد که برجام را از سال ۲۰۱۷ تاکنون منجمد کرده؛ زیرا هنوز میزان سقف انعطاف طرفها برای قبول توافق ناشناخته است.
ادامه مطلبدر شرایطی که آمریکا برای امضای متن پیشنهادی میانجی اروپایی اعلام آمادگی کرده، پاسخ مقامات ایرانی تا این لحظه «آری، ولی...» بوده است. منابع اروپایی ذیربط در پرونده هسته ای ایران به علل متعدد معتقدند ایران در نهایت با نسخه پیشنهادی اروپا هرچند با اصلاحاتی جزئی موافقت خواهد کرد ولی اکنون درصدد است پاسخ دادن به این پیشنهاد را طولانی کند تا نشان دهد تسلیم فشارهای بین المللی نشده و حرف آخر را خودش می زند و صرفا زمانی موافقت کرده که اطمینان یافته منافع ایران تامین شده است.
ادامه مطلبگزارش های ضد و نقیض بسیاری در مورد نظرات متفاوت مقامات حاضر در هیئت مذاکره کننده ایران برای حذف نام سپاه پاسدران از فهرست سازمان های تروریستی آمریکا و برداشته شدن تحریم های اعمال شده علیه این ارگان حکومتی از سوی شبکه های خبری ایرانی منتشر شده است. به گفته مذاکره کنندگان ایرانی در هفته گذشته، مسئله برداشته شدن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان های تروریستی دیگر جزء اهداف بازیابی توافق هسته ای نیست، بلکه، پس از به نتیجه رسیدن گفت وگوهای وین، این مسئله نیازمند مذاکرات جداگانه ای است.
ادامه مطلبدر متن پیشنهادی آمده است: "افراد غیرآمریکایی که با افراد ایرانی که در فهرست تحریم ها نیستند، داد و ستد کنند، صرفا به این دلیل که این افراد ایرانی تراکنش های جداگانه ای با ایرانی هایی که در فهرست تحریم ها هستند (از جمله با سپاه پاسداران، مقام های رسمی آن یا زیرشاخه ها و شعبه های آن) داشته اند، در معرض تحریم قرار نمی گیرند."
ادامه مطلبمنافع روسیه گسترده تر از رقابت تجاری در بازار انرژی است: حل و فصل صلح آمیز مشکلات پیرامون برنامه هسته ای ایران، منطقه را برای روسیه امنتر خواهد کرد و تجربه ایران در خصوص توسعه فناوری خودکفا در برخی از عرصه های اقتصادی و پروژه های در حال ظهور باعث می شود تا در شرایط فعلی، روسیه به همکاری های دو جانبه تمایل بسیاری نشان دهد. در این میان، مذاکرات در وین ادامه دارد و مهلت رسمی برای بازگشت به توافق اعلام نشده است.
ادامه مطلبدیپلماتهای غربی این احتمال را که این رویه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جریان توافق از طریق برجام به یک ابزار چانهزنی تبدیل شود منتفی میدانند، زیرا به گفته آنها این امر به استقلال آژانس آسیب جدی وارد میکند. اما ایران بررسی فعالیتهای گذشته را یک موضوع سیاسی میداند و از تبدیل آن به اهرمی برای تحریمهای آتی نگران است، برای همین «ضمانتهایی» را خواستار است تا مطمئن شود در آینده چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: ایرانی ها نسبت به نبود اروپایی ها با بی تفاوتی برخورد کرده اند، اما طرف روسی خوب می داند معنای نبود آنها چیست، به ویژه که اروپایی ها به صراحت می گویند که دیگر چیزی برای مذاکره باقی نمانده و صرفا باید تصمیم های سیاسی گرفته شود، معنای این اظهار نظر نیز برای طرف روسی روشن است؛ دیپلمات ارشد روس خوب می داند، نبود طرف های اروپایی و اظهارات آنها به این معناست که اروپایی ها و امریکایی ها با یکدیگر به تفاهم رسیده اند، توافق کرده اند، مواضعشان مشترک است و این یعنی این که جبهه آنها واحد است.
ادامه مطلبپرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور دقیق نمیتوان در خصوص موضوعات اختلافی صحبت کرد چون اطلاعات دقیقی اعلام نشده است، اما تا جایی که از اخبار و اظهارات مقامات غربی بدست میآید، ایران اصرار بر جداییناپذیر بودن برجام و مسائل پادمانی و بستن پرونده پادمانی دارد و طرف مقابل بر فرابرجامی بودن این خواسته اصرار دارد.
ادامه مطلبهلویز فایه، کارشناس مؤسسه فرانسوی روابط بینالملل اذعان میکند که اگرچه امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه پس از گفت وگوی ده روز پیش با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران همچنان معتقد است که توافق امکانپذیر است، «اما به نظر میرسد که این احتمال بیش از پیش اندک بهنظر میرسد».
ادامه مطلببا وجود بدبینی فزاینده در میان مذاکره کنندگان غربی، جوزپ بورل همچنان بر امکان دستیابی به توافق هسته ای پافشاری می کند، مشروط بر اینکه همه طرف ها به این نتیجه برسند که امید اندکی برای مصالحه در این زمینه همچنان وجود دارد.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به اظهارات رئیس جمهوری فرانسه مبنی بر نیاز به نفت و گاز ایران و با توجه به جدی شدن مساله تحریم های روسیه و نزدیک شدن زمستان سرد اروپا، غرب ناگزیر به پذیرفتن ایران و قطر در بازارهای انرژی خود است؛ اما کدام مسیر برای عبور خط لوله ایران به سمت اتحادیه اروپا مناسب تر است؟
ادامه مطلباروپایی ها تلاش کردند آمریکایی ها را متقاعد کنند که سفر رئیس جمهور بایدن به منطقه و مشخصا اجلاس سران که قرار است در عربستان سعودی برگزار شود، فشارهایی بر ایران وارد می کند از این رو مذاکرات دوحه به مثابه یک فرصت خواهد بود. اروپایی ها دچار این توهم شدند که نگرانی ایران از اجلاس آینده در عربستان، تهران را به سمت امتیاز دادن سوق خواهد داد. آمریکایی ها با خواست اروپایی ها موافقت کردند در حالی که طرف های ذیربط در واشنگتن حتی پیش از آغاز مذاکرات دوحه باور داشتند که هیچ نتیجه ای از این مذاکرات به دست نخواهد آمد.
ادامه مطلببا از سرگیری گفت وگوهای برجام، رهبران اروپا باید شانس خود را برای جلوگیری از تشدید تنش نظامی و آشفتگی بیشتر در بازارهای انرژی امتحان کنند.
ادامه مطلبپس از جنگ اوکراین، سایر گذرگاه های کمربند جاده جهت اتصال چین و اروپا به همدیگر، بصورتی اجتناب ناپذیر، اهمیت بیشتری یافته است. گذرگاههای اتصال مرکز و غرب آسیا (CAWA) به همدیگر، در کانون توجه چینی ها قرار گرفته است؛ مثل راههایی که از کشورهای آسیای مرکزی، حاشیه دریای خزر، ایران و ترکیه بعنوان بخشهایی از مسیرهای کمربند جاده عبور می کنند. راه هایی که روسیه را دور زده و به اروپا می رسند. در این رابطه توافقنامه ۲۵ ساله همکاری ایران و چین می تواند سبب تقویت گذرگاه اتصال مرکز و غرب آسیا به همدیگر شود.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با «سرگئی لاوروف» از استقبال تهران برای از سرگیری مذاکرات و حتی نشستن با آمریکائیان دور یک میز سخن گفت. شرط او این است که پیشنهادها برای احیای برجام در بر دارنده منافع همه طرفها باشد. نماینده روسها نیز به شروع دوباره گفتوگوها در چارچوب توافق هستهای سال ۲۰۱۵ روی خوش نشان داد. عجله «جوزف بورل» ۴۸ ساعت پس از شام بروکسل برای سفر به تهران نیز نشانی از امید او به موفقیت در این سفر است.
ادامه مطلبتوسل آمریکا و تروییکای اروپایی به قطعنامه علیه ایران در شورای حکام نتیجه طبیعی سیاست وقتکشی از سوی آمریکا و تحمیل شروط بر رهبران ایرانی است. از این رو تهران آژانس را به سیاسی کاری و تسلیم شدن در برابر خواستههای آمریکا و اسرائیل به ویژه بعد از سفر گروسی به تلآویو متهم کرد.
ادامه مطلبهرچند پیش نویس قطعنامه شورای حکام که واشنگتن در پشت آن است، به امکان ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت در صورت همکاری نکردن ایران با آژانس انرژی اتمی در خصوص فعالیت های مخفیانه، اشاره ای نکرده ولی زمان ارائه این پیش نویس نشان دهنده سیاسی بودن انگیزه تهیه کنندگان آن است که به دنبال اعمال فشار بیشتر بر ایران قبل از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به منطقه و انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا هستند.
ادامه مطلبرضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به این شرایط و ناتوانی اروپایی ها در زمینه ارائه ابتکار عملی موثر برای رفع اختلافات، بی نتیجه بودن تلاش های قطر برای میانجیگری میان دو طرف و تصمیم نهایی واشنگتن در عدم خروج سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا به نظر می رسد احیای برجام با بن بست جدی مواجه شده است.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران با بهره مندی از منابع سرشار طبیعی نفت وگاز و انواع مواد معدنی و اقلیم متنوع چهار فصلی و بویژه دارا بودن نیروی ارزشمند انسانی متخصص وجوان برای موفقیّت در روند توسعه ای خود و اجرایی شدن مؤلفه های اقتصاد مقاوتی نیازمند مشارکت فعال در مبادلات اقتصادی بین المللی و صدور هرچه بیشتر خدمات مهندسی و فنی به موازات جذب سرمایه گذاری های چشمگیر خارجی و نوسازی زیرساختارهای اقتصادیث و صنعتی کشور است، چراکه رسیدن به رشد واقعی اقتصادی و توسعه همه جانبه کشور بدون رقابتی شدن پایدار مفهومی نخواهد داشت.
ادامه مطلبمنابع اروپایی در پاریس معتقدند جنگ اوکراین موجب شد نگاه ها از پرونده هسته ای ایران منحرف شود و ایران نفس راحتی بکشد چرا که از فشار طرف های غربی که تاکید داشتند ایران به آستانه ساخت سلاح هسته ای رسیده، کاسته شده است.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اهمیت وضع جاری در آن است که آیا تهران آنچه پیش روست را یک فرصت برای خود در خدمت به ایجاد موقعیتهای آینده به حساب میآورد؟ در این صورت مورا تا چه اندازه قادر به ایجاد تعدیل در مواضع تهران و در این حال تهران تا چه اندازه خواهد توانست به کمک اروپاییان، دولت بایدن را عقب نشینی قابل قبول در مواضع آن وادار کند؟
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در عین حال که جنگ اکراین موجب ارتقاء اهمیت محصولات کشاورزی در سبد مبادلات جهانی شده است، اخباری مبنی بر صادرات روزانه بیش از ۷۰۰ کانتینر هندوانه از ایران به ترکیه منتشر شد؛ خبری که با واکنشهای متعددی روبه رو شد، چراکه ایران در شرایط بحران آب قرار دارد و صادرات هندوانه در واقع صادرات آب به حساب می آید و چنانچه بهای بطری یک لیتری آب آشامیدنی در بیشتر کشورهای همسایه و ترکیه قریب یک دلار دانسته و برای هر کیلو هندوانه نیز حدود ۳۵۰ لیتر آب مصوف شده و هر سه کیلو هندوانه قریب یک دلار ارز آوری داشته باشد به مفهوم صادرات مفت منابع آبی کشور هستیم.
ادامه مطلبعلی ربیعی در یادداشتی می نویسد: ایران باید در نظم در حال قوام جهانی نقشی شایسته خود بیابد. می دانیم که دوره گذار از یک نظم بین المللی به نظم جدید بینالمللی مستلزم عبور از یک دوره گذار بی نظمی است؛ دورانی که در آن مقررات بین المللی که تا کنون معتبر بودهاند به چالش گرفته میشود و سلسله مراتب ژئوپولیتیکی نظم سابق به هم می ریزد. به این ترتیب، قدرت های کوچکتری که انتظار نمی رفت، گاهی قادر به نقش آفرینی های موثرتری می شوند و قدرت های بزرگی که انتظار می رفت، گاهی از نقش آفرینی های موفقیت آمیز باز می مانند.
ادامه مطلب