آمریکا همزمان از اسرائیل برای مقابله با ایران و از ترکیه برای تثبیت سوریه حمایت می‌کند، که این دو هدف در تضادند و می‌توانند به تنش‌های بیشتر منجر شوند.
ادامه مطلب
اسرائیل به دنبال یک سوریه ضعیف و تقسیم‌شده است. این رژیم سیاستی تهاجمی و نظامی‌محور دارد و با حملات هوایی و اشغال زمینی به دنبال تضعیف دولت جدید سوریه است. اسرائیل همچنین از اقلیت‌ها (مانند دروزی‌ها) به‌عنوان ابزاری برای ایجاد تفرقه استفاده می‌کند.
ادامه مطلب
سید حجت سیداسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در ورای همه این تهدیدات و توطئه‌ها جمهوری اسلامی ایران با بهره‌مندی از رهبری واحد، نیروهای مسلح قوی و انسجام داخلی توانسته است در برابر تلاش‌های مداخله‌جویانه، از جمله پروژه‌های نیابتی و رسانه‌ای، ایستادگی کند.
ادامه مطلب
ذلفا معیل می نویسد: با وقوع بحران سویدا در سوریه، روایت‌ها در توضیح علل آن متفاوت بود. برخی آن را یک درگیری فرقه‌ای و اقدامات خشونت‌آمیز پراکنده به شمار آوردند، در حالی که برخی دیگر آن را «عملیات نظامی دولتی با هدف تحت سلطه درآوردن منطقه» توصیف کردند.
ادامه مطلب
علی پورمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «کریدور داوود» که قرار است زمینه‌ساز تحقق ایده «اسرائیل بزرگ؛ از نیل تا فرات» باشد، کریدوری‌ست که جنوب و شرق سوریه را از خط تل‌آویو – جولان – سویداء – تنف به حسکه در شمال این کشور و سپس عراق و کرانه رود فرات متصل می‌کند.
ادامه مطلب
جمیله کدیور در یادداشتی می‌نویسد: با توجه به بالا بودن احتمال نقض آتش‌بس از سوی اسرائیل و ازسرگرفته شدن جنگ، این بار خانه تکانی و پاکسازی را به جد از بالا شروع کنید. شاید بتوان جلو ضرباتی مشابه شروع و ادامه جنگ ۱۲ روزه را گرفت.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی می نویسد: در‌حالی‌که نابودی کامل حماس هنوز محقق نشده، نقض‌های مکرر حقوق بین‌الملل در غزه و ادامه شهرک‌سازی در کرانه باختری، اسرائیل را در انزوایی فزاینده قرار داده است. سوریه در همسایگی‌اش در آستانه فروپاشی است؛ جایی که فرمانده پیشین جهادی، «جولانی»، برای تثبیت قدرت خود با چالش‌هایی جدی از‌جمله بازگشت داعش روبه‌رو است. به‌این‌ترتیب، نتایج حاصل‌شده فاصله زیادی با اهداف اعلام‌شده دارند. آیا این جنگ «پیشگیرانه» به جنگی بی‌ثمر و حتی زیان‌بار ختم خواهد شد؟
ادامه مطلب
رسول عبدالهیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دو قدرت منطقه‌ای یعنی ترکیه و اسرائیل بیش از پیش درگیر رقابت برای نفوذ، سهم‌خواهی و اعمال قدرت در سوریه شده‌اند. ترکیه به‌دنبال ایجاد عمق استراتژیک در جنوب خود و اسرائیل در تلاش برای تثبیت امنیت مرزهای شمالی است. در این مقاله تلاش می‌شود با بررسی دقیق منافع هر دو طرف، نقاط تضاد راهبردی و سناریوهای محتمل آینده، تصویری جامع از این رقابت پیچیده ارائه شود.
ادامه مطلب
ایران اعلام کرده است که هنوز عجله‌ای برای بازسازی روابط کامل دیپلماتیک با سوریه ندارد.
ادامه مطلب
بازیگران خطرناک جهان آموخته‌اند که می‌توانند صبر کنند تا اراده غرب در تحریم‌ها ضعیف شود و اگر تغییر جدی انجام نشود، تحریم‌ها دیگر بازدارنده نخواهند بود و فقط نشان‌دهنده مجازات‌های کوتاه‌مدت و بی‌اثرند.
ادامه مطلب
پس از دیدار دونالد ترامپ با احمد الشرع در ۱۴ مه در ریاض در جریان سفر منطقه‌ای‌اش به سه کشور عربی حوزه خلیج فارس، و اعلام تصمیم به لغو همه تحریم‌های سوریه، حملات اسرائیل به‌طور ناگهانی متوقف شده‌اند.
ادامه مطلب
اسرائیل و سوریه در هفته‌های اخیر تماس‌های مستقیم برقرار و دیدارهای رودررو برگزار کرده‌اند تا تنش‌ها را فروبنشانند و جلوی درگیری در مناطق مرزی میان این دو دشمن قدیمی را بگیرند. منابعی که این مسئله را تأیید کرده‌اند به دلیل حساسیت موضوع، ترجیح دادند ناشناس بمانند. این گفت‌وگوها، نقطه عطفی در روابط سوریه و اسرائیل است که دهه‌ها در خاورمیانه مقابل هم ایستاده‌اند. آمریکا رهبران جدید سوریه را به ایجاد رابطه با اسرائیل ترغیب کرده و اسرائیل هم از شدت حملات هوایی خود به خاک سوریه کاسته است.
ادامه مطلب
ترکیه با رویکرد فعال اردوغان، اکنون به بازیگری غیرقابل‌چشم‌پوشی در گستره‌ای از دریای سیاه تا شامات، و از آسیای مرکزی تا اروپا بدل شده است.
ادامه مطلب
اسرائیل نگران نفوذ ترکیه در سوریه است، بهویژه با توجه به حمایت آنکارا از احمد الشرع، رئیس‌جمهوری جدید سوریه که گذشته‌ای اسلام‌گرا و سابقه رهبری در گروه هیئت تحریر شام دارد، گرچه اکنون مواضعی صلح‌آمیز در پیش گرفته است.
ادامه مطلب
ترکیه، مشابه با کشورهایی چون اندونزی، برزیل و عربستان سعودی، به‌دنبال استفاده از وضعیت چندقطبی جدید برای گسترش نفوذ خویش است.
ادامه مطلب
تشدید تنش‌ها در شمال شرق سوریه و زمزمه‌های عملیات نظامی جدید ترکیه علیه یگان‌های مدافع خلق (YPG) و نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، منطقه را در کانون توجهات جهانی قرار داده است. این تحولات، که پس از اعلام انحلال حزب کارگران کردستان (PKK) و خروج بخش قابل‌توجهی از نیروهای آمریکایی از میادین نفتی و گازی سوریه رخ می‌دهد، نشان‌دهنده تلاش ترکیه برای تحکیم نفوذ خود در این منطقه استراتژیک است.
ادامه مطلب
معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: سفر رئیس‌جمهوری آمریکا به عربستان، قطر و امارات و دیدار با چهره‌هایی چون جولانی نیز نشانه‌ای از تغییر معادلات در نگاه واشینگتن به پرونده سوریه بود. در این چارچوب، هدف دیگر نه سرنگونی دولت مرکزی دمشق، بلکه تغییر رفتار ژئوپلیتیکی آن تلقی می‌شود؛ مسیری که می‌تواند موقعیت ایران در سوریه را با چالش مواجه کند.
ادامه مطلب
رهبر انقلاب با تأکید بر اینکه بعضی شعارها و حرفها و حوادث گذرا نباید باعث فراموشی مسئله فلسطین شود، خاطرنشان کردند: به توفیق و به عزت و جلال الهی، فلسطین بر اشغالگران صهیونیست پیروز خواهد شد و جَوَلان چند روزه جریان باطل پایان خواهد یافت. همچنان‌که کارهایی که در سوریه می‌کنند نشانه قوت آنها نیست بلکه نشانه ضعف است و موجب ضعف بیشتر نیز خواهد شد.
ادامه مطلب
سفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به عربستان سعودی و قطر که امروز شنبه و پیش از دور چهارم احتمالی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا و در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه انجام می‌شود، نشانه‌ای از تحرک دیپلماتیک تهران برای مدیریت تحولات منطقه‌ای و پیشبرد منافع ملی است. این سفر که با دیدار با مقامات ارشد ریاض و حضور در اجلاس گفت‌وگوی ایران و جهان عرب در دوحه همراه شده، بی‌شک اهدافی چندوجهی را دنبال می‌کند. منابع العربی‌الجدید گزارش داده‌اند عراقچی در ریاض درباره تحولات فلسطین، جنگ غزه، لبنان، یمن و سوریه با مقامات سعودی گفت‌وگو خواهد کرد و آنها را در جریان مذاکرات تهران-واشنگتن قرار خواهد داد. اما حضور مسئول سیاست خارجی ایران در ریاض و دوحه با سه هدف مشخص صورت می‌گیرد؛ مدیریت تحولات منطقه‌ای با بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای عربی، پیشبرد مذاکرات هسته‌ای با استفاده از پتانسیل منطقه‌ای و هشدار درباره موضوعات حساس مانند جعل نام خلیج فارس و ادعای مخرب درباره جزایر سه‌گانه ایرانی.
ادامه مطلب
هیثم الخزعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دولت‌ها بر اساس منافع خود عمل می‌کنند، نه احساسات. بله، «احمد الشرع» خون عراقی‌ها را ریخت، همان‌طور که پیش از او بشار اسد این کار را کرد و بسیاری از کشورهای منطقه نیز چنین کردند. اما دولت‌های عراق روابط خود را با اسد از سر گرفتند و حتی از او حمایت کردند، و عراقی‌ها از حکومت او به خاطر منافع والاتری (مرتبط با امنیت ملی عراق و تهدید مشترک) دفاع کردند.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی می نویسد: در‌حالی‌که احمد الشرع در تلاش است تا چهره خود را برای کسب حمایت سفارتخانه‌های غربی، بهویژه آمریکا، و رفع تحریم‌های اقتصادی بهبود بخشد، ترکیب کابینه جدیدش که در ۲۹ مارس اعلام شد، نگرانی‌هایی را برانگیخته است. به جز یک بانوی مسیحی در وزارت امور اجتماعی، یک علوی در وزارت راه، یک دروزی در وزارت کشاورزی و یک کُرد در وزارت آموزش (که ارتباطی با نیروهای دموکراتیک سوریه ندارد)، وزارتخانه‌های کلیدی به نزدیکان رهبر جدید دمشق و سنی‌های افراطی واگذار شده‌اند. اعلام این دولت جدید، واکنش تند «اداره خودگردان شمال و شرق سوریه» را که تحت رهبری کردهاست، به دنبال داشت.
ادامه مطلب
یک مقام اسرائیلی، که خواست نامش فاش نشود، به ریسپانسیبل استیتکرفت گفت که ارتش اسرائیل (IDF) آماده است تا «هر اقدام لازم» را برای جلوگیری از نقض توافق‌های دوجانبه‌ای که سال‌ها پیش بین اسرائیل و ترکیه امضا شده بود، انجام دهد.
ادامه مطلب
هیثم الخزعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: وقتی بشار اسد سقوط کرد، نیروهای صهیونیستی ساختمان اداره ملی اطلاعات سوریه را تخریب کردند. این کار برای پنهان کردن ملیت بسیاری از کسانی بود که وارد سوریه می‌شدند، شاید الجولانی یکی از آنها بود.
ادامه مطلب
آرزوی رژیم صهیونیستی، دیدن سوریه ضعیف است که کردها در شمال شرق و دروزی‌ها در جنوب و علوی‌ها در غرب آن برای خودشان تشکیلاتی حکومتی به راه اندازند.
ادامه مطلب
پس از آنکه الشرع توافق تاریخی‌ای با مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای کرد یگان‌های مدافع خلق (YPG) یا همان نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) امضا کرد، نور امیدی ظاهر شد. پس از ماه‌ها بن‌بست، عبدی سرانجام موافقت کرد که نیروهایش را در ارتش سوریه ادغام کن، چیزی که پیش از سرنگون شدن رژیم اسد به شدت مخالف آن بود.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه دولت ترکیه به طور رسمی در مورد برنامه های نظامی و اطلاعاتی خود در سوریه اطلاع رسانی نکرده، اما دولت اردوغان قصد دارد با استفاده از زیرساخت های فرودگاه های سوریه در منطقه پالمیرا، جایی که فرودگاه های پالمیرا و تی ۴ در آن قرار دارد، پایگاه های نظامی متعددی ایجاد کند.
ادامه مطلب
زمزمه‌هایی از طرح تقسیم سوریه و ایجاد مناطق نفوذ دائمی در حال شکل‌گیری است. اگر این سناریو عملیاتی شود، موجودیت دولت مرکزی سوریه به شکل بی‌سابقه‌ای تضعیف می‌شود و آینده سیاسی این کشور به بازیچه رقابت‌های ژئوپلیتیکی تبدیل خواهد شد. نکته مهم آن است که اسرائیل برخلاف گذشته، اکنون نه‌تنها برای مهار ایران، بلکه برای کنترل نفوذ ترکیه نیز وارد میدان شده است. چنین تغییری در اهداف تل‌آویو، نشانه‌ای روشن از جابه‌جایی اهداف و تهدیدات اصلی در معادله سوریه است؛ وضعیتی که می‌تواند به برخورد مستقیم یا برخورد نیابتی با آنکارا نیز منجر شود.
ادامه مطلب
هیثم الخزعلی در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پروژه صهیونیست ها تقسیم سوریه به ۵ کشور (کرد، دروزی، علوی، مسیحی و سنی) است. دولت‌های دروزی در سویدا و کردها در شمال شرق سوریه در واقع وجود دارند و متحد رژیم صهیونیستی هستند. در حالی که سواحل و حماقت گروه های تروریستی در سوریه آتش انتقام را شعله‌ور کرده است که آن را به تشکیل مقاومتی مجبور می کند که شاید از سوی صهیونیست ها یا سعودی ها و امارات با همکاری مصر حمایت می شود.
ادامه مطلب
تحولات جاری در سوریه، بار دیگر خط تماس‌های ژئوپولیتیکی و رقابت‌های منطقه‌ای را در مدارهای حساس‌تری قرار داده است. در میانه این پیچیدگی‌های استراتژیک، رفتار نظامی اسرائیل در خاک سوریه، بهویژه هدف قرار دادن پایگاه‌های هوایی که به شکل بالقوه می‌توانند به محل استقرار نیروهای همسو با آنکارا بدل شوند، واجد پیامدهایی چندلایه در سطح منطقه‌ای، بهویژه در مناسبات متغیر و شکننده میان ترکیه و اسرائیل است.
ادامه مطلب
امیرحسام هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موسسه اقتصاد و صلح (IEP) واقع در کشور استرالیا، یکی از مراکز مهم و مورد استناد پژوهشی است که به طور سالانه گزارش جامعی را درباره‌ی روند‌ها و رخداهای تروریستی یکسال اخیر منتشر می‌کند. در یادداشت حاضر، به واکاوی و بررسی مطالب مهم در گزارش شاخص جهانی تروریسم – منتشر شده در مارس ۲۰۲۵ – پرداخته می‌شود.
ادامه مطلب