ایران و روسیه

امکان سنجی ایجاد یک اتحاد راهبردی

آیا ایران، روسیه و چین می توانند علیه امریکا متحد شوند؟

سید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت آن است که ایران هم درست مثل روسیه بخاطر ناکامی در عادی سازی روابطش با آمریکا و اروپا ناچار به چرخش به سمت مسکو و پکن شده و البته این موضوعی آشکار است. ایران بنا به دلائل گوناگون هنوز نتوانسته است اعتماد روسیه و چین در مسائل گوناگون را جلب کند مخصوصا که نظام دینی و اعتقادی در ایران تفاوت های فراوانی با ارزش های حاکم بر نظام های سیاسی چین و روسیه دارد بنابراین در شرایطی که نگرانی های روسیه نسبت به ایران در برخی حوزه های نظامی و امنیتی کمتر از نگرانی های اروپا و اسرائیل نیست و چین و روسیه بخاطر ترس از تحریم های آمریکائی حاضر به همکاری های بانکی با ایران نشده اند همچنین روسیه و چین هیچکدام تاکنون حاضر به تغییر عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای از عضویت ناظر به دائم نشده اند.

ادامه مطلب

دم را غنیمت شمریم

واقعیت هایی که چهار سال ریاست جمهوری ترامپ به ما نشان داد

سید علی موسوی خلخالی می نویسد: ما باید هزینه هایی را که برای اقتدار و نفوذ خود در کشورهای مختلف منطقه صرف کرده ایم را نقد کنیم و از فرصت های به وجود آمده نهایت استفاده را ببریم. ما باید ثمره دست کم چهار سال صبر خود را ببریم. شکی نیست که باید تمام تلاش خود را به کار گیریم که تحریم ها لغو شوند. اینکه چگونه چنین چیزی تحقق یابد به دست اندرکاران دستگاه دیپلماسی مربوط است. همچنین باید روی تقویت قدرت درونی خود به شدت کار کنیم. در این راستا لازم است برنامه ای را برای خود در سه بعد داخلی، منطقه ای و بین المللی تعریف کنیم و به تقویت بنیه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بپردازیم. نباید فراموش کنیم که دنیا در حرکت است و همه کشورها به راه خود ادامه می دهند. هیچ کس، حتی کشورهای دوست و نزدیک، منتظر ما نمی مانند. نباید از کشورهای دیگر عقب بیفتیم.

ادامه مطلب

دلایلی که باعث شد از تحولات شمال غرب عقب بمانیم

ما و خواب آشفته قفقاز

احسان شاکری خوئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از قدیم الایام حضور ایران در هستی و تار و پودِ قفقاز، چنان درآمیخته بود که حتی بعد از درد و جراحتِ جنگ‌های ایران و روس و جدایی آن مناطق از ایران، به حضور معنوی فرهنگی و تاریخی مان تداوم داده بودیم. اما بر اساس غفلت، بی‌تدبیری و مشکله راهبرد روشن و عقلانی، حضورمان به غیاب و یا در خوشبینانه ترین صورت، به حاشیه رانده می شود.

ادامه مطلب

بررسی موانع گسترش روابط فرهنگی میان تهران و مسکو

تعامل با روسیه را دریابیم

عارف بیژن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مصداق مورد انتظار برای این ایده می تواند برداشتن ویزا بین دو کشور، ایجاد پرواز مستقیم بین استان های مختلف ایران و روسیه، خصوصی سازی تجارت بین مردمان دو کشور و درآمدزایی از قبال این خصوصی سازی باشد. به دلیل اینکه شرایط خصوصی بین دولت ها خوب شکل نگرفته است، مردم دو کشور نیز با هم ارتباط ندارند. اگر این ارتباط شکل بگیرد، به دنبال آن ارتباطات مردمی که منجر به ازدواج می شود و ساکن شدن آنها در کشور مورد نظر باعث می شود دولت ها امکاناتی را برای جمعیت دو طرف در نظر بگیرند که این باعث گسترش روابط می شود.

ادامه مطلب

با به میدان آمدن ترکیه ایران چه می تواند بکند؟

ضربان قره باغ در دست پوتین

از همان ابتدای آغاز جنگ قره باغ، مسکو توجه ویژه ای به توسعه رویدادها در این منطقه نشان داد. مراحل اولیه برای امضای توافقنامه پیرامون قره باغ آغاز شده است. به گفته دمیتری پسکوف، نقش پوتین در امضای این توافقنامه بسیار کلیدی است. در این رابطه، پرسش های بسیاری پیرامون شرایط توافق مطرح می شود.

ادامه مطلب

در ویدئوکنفرانس مطبوعاتی با خبرنگاران

خطیب زاده: مرزهای جغرافیایی شمالی ایران عوض نشده است/سفر ظریف به پاکستان ربطی به رابطه عربستان نداشت

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موافقتنامه اخیر باکو و ایروان با بیان اینکه نه مرزی عوض شده و نه ایران تغییری را خارج از آنچه اعلام کرده، می‌پذیرد، تصریح کرد: ما هیچ طرف خارج منطقه‌ای به ویژه رژیم اشغالگر قدس را در منطقه تحمل نمی‌کنیم.

ادامه مطلب

ضرورت پاسخگویی به تهدیدات نوظهور ژئوپولیتیکی در شمال و جنوب کشور

ایران در برابر دست انداز پوتین - اردوغان - علیف

بهاء الدین بازرگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورمان علیرغم دستیابی به مولفه های نسبی قدرت، لیکن تحت مضائق و فشارهای سیستماتیک چندساله اخیر به شدت فرسوده و منفعل شده و تا حد زیادی از تاثیرگذاری و بازدارندگی در جوار مستقیم خود بازمانده است. آن در جنوب و در همسایگی با شیوخ دشمن و اسرائیل، و این هم اینک دست اندازی پوتین و اردوغان و علیف در شمال. شاید بتوان گفت که انفعال و تماشاگری اخیر تهران به فعال مایشایی روسیه و ترکیه و اسرائیل در دست اندازی به ژئوپولیتیک منطقه، دستکاری در مرزهای جغرافیایی، ایجاد کریدورهای محدود کننده به ضرر ایران و دامن زدن به تنش های قومی، تغییر و تحول کوچکی نیست.

ادامه مطلب

با هدف مقابله با امریکا

ایران و روسیه به همکاری های نظامی تازه ای رو می آورند

بسیاری از تحلیگران ایرانی و روسی حالا پیرامون شکل گیری یک ائتلاف نظامی بین دو کشور صحبت می کنند. ائتلافی که می تواند به مانند سدی در مقابل حضور ایالات متحده و تهدید خطوط حمل و نقل نفتی اش در خلیج فارس باشد.

ادامه مطلب

سندی که هنوز ارزشمند است

زنده باد برجام نیمه جان

غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: در یک ماه گذشته برجام نیمه جان دو شکست سنگین و تاریخی را به تنها ابرقدرت دنیا تحمیل کرد. اول ناکام شدن آمریکا در رای گیری شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که فقط یک کشور کوچک با او همراه شد و دومی درخواست برای فعال کردن ماشه بازگشت تحریم های شورای امنیت که این بار حتی آن کشور کوچک هم با او همراهی نکرد.

ادامه مطلب

جنگی که تحولات شگرفی در آن نهفته است

نبرد قره باغ یا زورآزمایی پوتین و اردوغان

محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نکته اصلی مطرح شده این که آذربایجان اصرار می کند منطقه را پس می گیرد حتی اگر به زور باشد و ارمنستان هم گفته است هرچه در توان دارد به کار می گیرد تا از این منطقه دفاع کند. 

ادامه مطلب

ظرایفی که در تحلیل گم می‌شوند

چند نکته درباره رفع تحریم های تسلیحاتی ایران

رضا بهارلویی در یادداشتی می نویسد: ا توجه به نیازهای دفاعی ایران، محتمل‌ترین مقصد خریدهای نظامی ایران روسیه خواهد بود. بخصوص در دو مورد خاص و مهم سامانه‌های پدافندی برای جلوگیری از رخنه نظامی آمریکا و شرکای منطقه‌ای آن به عمق خاک ایران و همچنین، نوسازی ناوگان هوایی جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش است. در این فقره، روس‌ها قطعا بیش از چینی‌ها همکاری خواهند کرد.

ادامه مطلب

شرایط حساسی که منطقه در آن است

ترکیه و ایران در کش مکش های قدرتنمایی امریکا و روسیه

امریکا می خواهد متحدان عرب را در تلاش برای متقاعد ساختن روسیه و چین از تامین سلاح برای ایران، با خود همراه کند. درحالی که تحولات نگران کننده در عراق، سوریه و لبنان شاید بیانگر آن باشد که ایران و عوامل آن توانسته اند با چین و روسیه متحد شوند، اگرچه امریکا نیز بی تفاوت ننشسته است. در نتیجه، مسکو و پکن باید مراقب رفتار خود باشند – به ویژه اگر امریکا به اعمال تحریم علیه آنها تصمیم بگیرد و دوستان خود را متقاعد کند که هرگونه انعقاد توافق با تهران برای امنیت خاورمیانه خطرناک است.

ادامه مطلب

توافقی که حتی روسیه را هم نگران می کند

توافق چین و ایران، هزینه برای همه

روسیه نیز اگرچه حامی ایران است اما از هزینه های این توافق در امان نخواهد بود. در نگاه اول اینطور به نظر می رسد که این توافق می تواند مشارکت مسکو و پکن برای تسلط بر قاره آسیا را افزایش دهد. با این حال، هیچ شاهدی وجود ندارد که پکن در این توافق با مسکو همگراست. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه مخالفتی با رفاه یکی از شرکای کلیدی خود در خاورمیانه نخواهد داشت اما توافق این علامت را می دهد که دست مسکو تا اندازه ای توسط پکن کوتاه خواهد شد. پکن و مسکو ممکن است در مواردی با هم به توافق برسند اما این توافق علامتی از وقوع آنی یک محور تازه آسیایی نیست.

ادامه مطلب

همکاری با آژانس بعد از شکست امریکا

چه کسی گفته ایران در مقابل فشارها تسلیم شده است؟

ایران علاقه مند است که در برابر سازمان ملل حسن نیت نشان دهد و نشان دهد که برخلاف آمریکایی ها، قادر است تعهدات خود را حفظ کند.

ادامه مطلب

بندری که می تواند موقعیت ایران را متحول کند

چابهار و کنشگری در بین قدرت های نوظهور شرقی

سید رضا تقوی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون شک جدای از همه فشارها و مشکلاتی که جمهوری اسلامی در وضعیت موجود با آن روبه رو است اگر بتواند یک سند راهبردی در سطح ملی برای توسعه چابهار تنظیم کند و از ظرفیت های دیپلماتیک برای تبدیل چابهار به یک رژیم بین المللی با محوریت این سه قدرت جهانی بهره ببرد و  بسیاری از مشکلات سیاسی، اقتصادی و حتی امنیتی کشور از این طریق قابل حل خواهند بود. ضمن این که کشورهای دیگری از جمله ژاپن، استرالیا و... نیز برای حضور و سرمایه گذاری در چابهار اعلام آمادگی کردند.

ادامه مطلب

همکاری‌های نظامی ایران و روسیه پس از لغو تحریم‌ها

روسیه چه سلاح‌هایی به ایران می‌فروشد؟

سفر امیر حاتمی وزیر دفاع ایران به روسیه برای شرکت در «نشست نظامی ارتش ۲۰۲۰» که از ۲۳ تا ۲۹ اوت برگزار شد، گمانه‌زنی‌ها در مورد افزایش همکاری‌های نظامی مسکو و تهران پس از پایان تحریم‌های تسلیحاتی را تشدید کرده است. درخواست آمریکا برای تمدید این تحریم‌ها علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل مطرح شد اما مورد تایید قرار نگرفت. تقاضای واشنگتن برای استفاده از مکانیسم ماشه نیز نتیجه‌ای در بر نداشت.

ادامه مطلب

توافقی که می تواند قدرت تهران را نشان دهد

چهار اختلاف نظر ایران و روسیه در سوریه

بسیاری از ناظران معتقدند دعوت از ایران برای مشارکت در مذاکرات  آستانه در سال ۲۰۱۷، تلاشی از سوی آنکارا و مسکو برای سوق دادن تهران به عمل به تعهداتش بود چرا که در غیر این صورت سیطره بر گروه های مسلح وابسته به ایران در سوریه کاری دشوار می‌شد.

ادامه مطلب

تاریخ را باید مد نظر داشته باشیم

دفع خطر آمریکا با نزدیکی به چین؟!

غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: اگر بخشی از فلسفه وجودی این توافق ایجاد توازن منطقی بین ارتباط ایران با یک ابرقدرت نوظهور شرقی و یک ابرقدرت غربی باشد، قطعاً امری معقول و راهبردی موثر در جهت تامین منافع ملی خواهد بود، ولی اگر قرار است این توافق صرفاً ابزاری برای اتکا به چین برای مقابله و رو کم کنی آمریکا باشد، در این صورت تاریخ چهار صد ساله اخیر ایران نشان می‌دهد راهبرد اتکا به یک قدرت برای مقابله با قدرت دیگر همواره شکست خورده است.

ادامه مطلب

چهار دهه تلاش بی ثمر برای کنار آمدن با اروپا و امریکا

ناامیدی از غرب، عامل خیزش ایران به شرق است

سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: یکی از مقام های مسئول به دیپلماسی ایرانی گفت که ایران بیش از ۲۰ سال مذاکرات سخت و طولانی با طرف های اروپایی کرد تا بلکه آنها قانع شوند با ایران سند همکاری های طولانی مدت تجاری امضا کنند اما امضا نکردند و به بهانه های مختلف این مذاکرات تا به این لحظه به نتیجه نرسیده است.

ادامه مطلب

سفر وزیر امور خارجه به مسکو: چرایی و چشم انداز

ظریف در مسکو پیگیر چه بود؟

مرصاد جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مقدمات چنین همکاری هایی رسیدن به یک زبان مشترک است که به نظر می رسد شرایط مشابه ایران، چین و روسیه در برابر ایالات متحده آمریکا به ایجاد این فهم مشترک منجر شده است و انعقاد همکاری های بلند مدت و استراتژیک می تواند از نتایج آن باشد.

ادامه مطلب

FATF مجوز عبور از مرزها و موانع  قانونی مبادلات مالی بین المللی

خود تحریمی نکنیم

سعید محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه مسلم است جمع موافقین و مخالفین الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی از افراد دلسوز نظام و کشور هستند؛ اما موضوع عدم پیوستن ایران در دوران تحریم های تروریستی آمریکا، پاندمی کرونا و بروز مشکلات شدید اقتصادی باعث شده تا کشورمان متحمل خسارات غیر ضروری، فراوان و جبران ناپذیری شود. امروز موضوع افزایش ریسک و اقدامات احتیاطی و هر آنچه مخالفان به آن استناد دارند، به حربه ای در جهت قطع ارتباطات مالی ایران با کشورهای خارجی، دوستان و حتی منع ارائه خدمات به ایرانیان و ایران شده است. باید دست در دست هم و هم فکرانه از این گذرگاه سخت عبور کرد. نباید تیغ در دست زنگی مست نهاده و بهانه لازم برای دشمنان منافع و امنیت ملی تامین کرد تا کمر ملت و دولت ایران را بشکنند. در نظام کنونی جهان پیوستن به قوانین و سازوکارهای چند جانبه و بین المللی مرتبط با سیستم های متنوع جهانی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. ما تافته جدا بافته از جهان خلقت و جغرافیا نیستیم. چنانچه خود را از نظم مورد توافق و اجماع دوستان و همراهان و شرکای خود نیز جدا کنیم، علاوه بر تحریم های تروریستی آمریکا، مرتکب خودتحریمی هم شده ایم.

ادامه مطلب

سی و دومین بخش از سلسله یادداشت‌های جدید سرکیس نعوم

امریکا می خواهد از خاورمیانه برود و آن را با NGO ها اداره کند

خروج امریکا از خاورمیانه یعنی این که توجهش به محیط پیرامونی خود یعنی امریکای جنوبی و لاتین و مناطق دیگری از جهان بیشتر خواهد شد، البته به خاورمیانه توجه خواهد کرد اما از راه ها و ابزارهای دیگر. البته برای امریکا ابزار کار در این کشورها مثل عراق و لبنان و مصر و جاهای دیگر زیاد است، دشمنانش آن را دخالت می نامند از جمله فعالیت NGO ها را.

ادامه مطلب

وقتی امریکا تهران را به دامن مسکو و پکن می اندازد

چین، پل از «نه شرقی نه غربی» به «هم شرقی هم غربی»

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همزمان با بحث درباره پیمان استراتژیک با چین، مساله تمدید توافق همکاری بیست ساله با روسیه هم مطرح شده است. امری که بیانگر ارزیابی مجدد ایران از موقعیت بین المللی خود و تعیین اولویت های تازه است. ترجمان این سخن این است که سیاست فشار حداکثری، نتوانسته ایران را به زانو درآورد، اما موفق شده آن را بیش از گذشته به سمت مسکو و پکن براند. 

ادامه مطلب

دیپلماسی منطقه ای: از عراق تا مسکو

سفرهایی که عامل تقویت قدرت کشورهای منطقه می شود

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در سالی که گذشت با وجود برخی مشکلات اقتصادی و اقدامات تحریمی آمریکا، حضوری فعال در تحولات منطقه داشت و در عرصه تعاملات سیاسی – امنیتی با کشورهای همسایه و منطقه گام های موثری برداشت. در این راستا، جمهوری اسلامی ایران در چارچوب تعامل سازنده با نظام بین الملل، به تلاش های بی وقفه خود برای مقابله با تروریسم و برقراری آرامش در منطقه ادامه داد.

ادامه مطلب

دومینو تکراری روابط در روندهای تاریخی (بخش هفتم)

ایران وجه المصالحه غرب اروپا و روسیه

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تاریخ معاصر ایران را می توان به دو دوره نخست که از ابتدای قرن پانزدهم میلادی آغاز و شامل حکومت‌های صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه بوده و مشخصه بارز روابط با اروپا دوره مبهم و بی نتیجه است و دوره دوم از قرن پایانی هزاره سوم که با حکومت پهلوی مصادف و تا کنون را تقسیم کرد که ویژگی بارز آن فراز و فرود فراوان است.

ادامه مطلب

نگرانی غرب و کشورهای عربی از خیز بلند تهران برای تقویت توانایی نظامی خود

با لغو تحریم های تسلیحاتی ایران چه سلاح هایی می تواند بخرد

به گفته تحلیگران موسسه بین المللی مطلعات راهبردی، ایران ممکن است با ایجاد رقابت بین چین و روسیه از این دو کشور سلاح های پیشرفته با تخفیف فراوان خریداری کند. 

ادامه مطلب

تهران و مسکو بر سر چه مواردی اختلاف دارند؟

موانع گسترش همکاری ایران و روسیه در دریای خزر

مرصاد جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وجود جمعیت ۲۵ میلیونی روس زبان در جمهوری‌های تازه استقلال یافته یکی از عواملی است که بر راهبرد سلطه گری روسیه در منطقه می افزاید. در راهبرد سیاسی و ژئوپلتیکی روسیه کشورهای تازه استقلال یافته خارج نزدیک نامیده می شوند و اطلاق این نام به این معنی است که این مناطق دارای اولویت های اقتصادی، سیاسی و امنیتی  بالایی برای روسیه هستند. در حالی که  راهبردهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران در تقابل با دیدگاه سلطه طلبانه روسیه قرار دارد.

ادامه مطلب

لزوم حفظ حقوق قانونی و دستاوردهای مشروع حتی با چنگ و دندان

خرید سلاح اولویت ایران نیست، حق ماست؛ از حقمان نمی گذریم

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حال در شرایطی که تنها حدود ۴ ماه تا اجرایی شدن این مزیت برجام برای جمهوری اسلامی ایران باقی مانده، ایالات متحده آمریکا با همراهی دیگر دشمنان و رقبای منطقه ای کشورمان دست به کار شده اند تا راه را بر هر نوع بهره بردن ایران از توافق برجام ببندند و مانع رفع این تحریم ها شوند. سؤالی که در اینجا مطرح می شود این است که ایالات متحده چه منافعی در پیگیری این مسأله دارد که حتی در بحبوحه آشوب های داخلی خود نیز آن را رها نکرده و در مقابل ایران چه می تواند بکند؟

ادامه مطلب

فرصت‌ها و چالش‌های ژئوپولیتیکی همکاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا

موقعیتی که می تواند از تحریم ها و فشارهای امریکا بکاهد

حامد موذنی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جغرافیای ایران یک موقعیت بسیار راهبردی در راستای نیل به اهداف ژئوپولیتیک و تسهیل دسترسی به بازارهای جهان برای اعضای اتحادیه محسوب می‌شود در نتیجه توافق‌نامه اتحادیه اوراسیا با ایران یک دستاورد برد ـ برد برای دو طرف به شمار می‌رود.

ادامه مطلب

رؤیای بلندپروازانه پوتین و لزوم دوراندیشی تهران

«راهبرد اوراسیای بزرگ‌تر» روسیه و جایگاه ایران

حسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازتعریف مفهوم اوراسیا درواقع آنچه را که ولادمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، در سال ۲۰۱۰ از آن به‌عنوان «اروپای بزرگ‌تر؛ از لیسبون تا ولادی‌وُستوک» یاد کرد، تکمیل کرده است. برهمین‌اساس به‌نظر می‌رسد مداخله مسکو در اوکراین به سود مخالفان مسلح دولت کیِف از سال ۲۰۱۴، افزایش دخالت نظامی و تحرکات سیاسی روسیه در غرب آسیا و به‌ویژه در بحران سوریه و جنگ افغانستان پس از سال ۲۰۱۵، گسترش قابل ملاحظه روابط اقتصادی و نظامی کرملین با دولت «ناراندرا مودی» در هند و احتمالاً حضور فعال روسیه در مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ درزمینه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، همگی بر مبنای راهبرد «اوراسیای بزرگ‌تر» پوتین انجام شده‌اند.

ادامه مطلب