فلسطین

کاستی‌های طرح صلح ترامپ در بستر بحران نوار غزه

تحلیلی انتقادی به طرحی که اهداف دیگری دارد جدید

سیروس حاجی‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: طرح ۲۰ بندی موسوم به «صلح و آتش‌بس»، که در مهرماه ۱۴۰۴ توسط دونالد ترامپ و نتانیاهو، به‌طور مشترک اعلام شد، تلاشی بود برای ارائه یک نقشه راه برای پایان دادن به خصومت‌ها. با این حال، این ابتکار دیپلماتیک به‌دلیل فقدان جامعیت و مشارکت واقعی بازیگران غیردولتی فلسطینی – به‌ویژه حماس – با انتقادات گسترده‌ای از سوی بازیگران منطقه‌ای، نهادهای بین‌المللی و تحلیل‌گران سیاسی مواجه شد. این عدم فراگیری، به‌ویژه در شرایطی که توازن قدرت به‌شدت به نفع یک‌طرف درگیری تنظیم شده بود، از همان ابتدا مشروعیت و کارآمدی این طرح را با چالش مواجه ساخت. 

ادامه مطلب

هزینه‌های سنگینی که رژیم صهیونیستی را گستاخ‌تر کرد

پیامدهای رویداد ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بر خاورمیانه جدید

مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: صلح خاورمیانه نه در پیروزی نظامی، بلکه در عدالت و همزیستی نهفته است. خاورمیانه می‌تواند صلح و رفاه داشته باشد، اگر چرخه انتقام خارج شود و به دیپلماسی بازگردد.

ادامه مطلب

پس از بازگشت غیر قانونی تحریم‌ها و فعال شدن اسنپ‌بک

اکنون چه باید کرد؟

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با تمسک به ریسمان لایزال الهی و تکیه بر اصول عزت، حکمت و مصلحت، باید شرایط را به گونه‌ای پیش برد که دشمن از خیال امکان دستیابی به اهدافش از طریق تهدید و فشار مایوس شده و بفهمد که تنها راه تعامل با ایران، تجدیدنظر در روش تحکمی خود و توجه به خواسته‌های این ملت بزرگ است.

ادامه مطلب

صمود؛ خط شکن محاصره غزه

‌گوش‌های شنوای بشریت

احمد شیرزاد می نویسد: ‌اهالی کاروان صمود انسان‌های بزرگی هستند. قلم از توصیف بزرگی روح این آدم‌ها عاجز است. وجود امثال اینهاست که این دنیا را زیبا می‌کند. اگر در این روزگار چهره‌هایی مانند نتانیاهو و ترامپ تجسم عینی دنائت و پستی نوع بشر هستند، از دیگر سو راهیان کاروان صمود نماد بزرگ‌طبعی انسان‌ها و فداکاری و ازخودگذشتگی در راه ارزش‌های متعالی اخلاقی هستند.

ادامه مطلب

تنش‌های جاری در خاورمیانه

آیا این یک جنگ تمدنی است؟

محمدعلی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگی که اکنون در منطقه جریان دارد جنگ روایت ها و گفتمان سازی است که متاسفانه دشمن در این مورد دست بالا دارد و ما کار زیادی انجام نداده ایم. باید تبیین شود که ما جنگ طلب نیستیم.

ادامه مطلب

هشتاد سالگی سازمان ملل متحد نگرش‌ها، روش‌ها و پویش‌ها

پرسشی که سازمان ملل را به چالش می‌کشد

محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مجموعه رفتارها، گفتارهای تناقض‌آمیز رهبران دولت‌های عضو ملل متحد در مورد این سازمان، پرسش‌های عمده‌ای را در مورد ماهیت و کارکرد این بزرگترین بوروکراسی بین‌الدولی دنیا را فراروی ما قرار داده است.

ادامه مطلب

نگاهی حقوقی به طرح رئیس جمهوری امریکا

غزه ۲۰۲۵: ابتکار ترامپ میان امید و سلطه

امیرحسین عسگری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این طرح موسوم به «۲۰‌گانه ترامپ» از منظر حقوق بین‌الملل واجد نکات مثبت و منفی متعددی است که ارزیابی آنها می‌تواند چشم‌اندازی واقع‌بینانه از ظرفیت‌ها و موانع حقوقی پیش رو فراهم کند.

ادامه مطلب

نتیجه نسل‌کشی

چرا دولت های غربی فلسطین را به رسمیت می شناسند؟

علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به جای آنکه بپرسیم «چرا دولت های غربی در حال به رسمیت شناختن کشور فلسطین هستند؟»، باید چنین پرسید: «منافع دولت های غربی در به رسمیت شناختن کشور فلسطین چیست»؟

ادامه مطلب

اقدامی که فقط به درد قانع کردن رای‌دهندگان می‌خورد

مصرف داخلی به رسمیت شناختن فلسطین توسط اروپایی‌ها

اعلامیه‌های کشورهای اروپایی مبنی بر به رسمیت شناختن «فلسطین» بیشتر مربوط به سیاست داخلی است تا حماس یا جنگ جاری. خیابان‌های اروپا در حال جوش و خروش است و به رسمیت شناختن کشور فلسطین اقدامی است که رهبران می‌توانند برای جلب رضایت رأی‌دهندگان بدون اتخاذ اقدامات سخت‌تر و دشوارتر مانند تحریم اسرائیل انجام دهند.

ادامه مطلب

بررسی چند نکته کلیدی

تطبیق ۷ تاریخ سرنوشت‌ساز خاورمیانه با نظریه بازی‌ها

سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نظریه بازی‌ها شاخه‌ای از ریاضیات است که رفتار بازیگران در شرایط رقابتی و تعاملی را تحلیل می‌کند. این نظریه بر پایه این فرض است که هر بازیگر (کشور، گروه، رهبر یا سازمان) با آگاهی از تصمیمات بالقوه دیگران و پیامدهای آن‌ها، بهترین استراتژی را برای رسیدن به اهداف خود انتخاب می‌کند. در واقع بازیگران نه تنها اقدامات خود را می‌سنجند بلکه واکنش احتمالی رقبای خود را هم پیش‌بینی می‌کنند. از منظر نظریه بازی‌ها، هر بازیگر در حال تصمیم‌گیری میان گزینه‌های مختلف است که ترکیبی از ریسک و دستاورد به همراه دارند و تغییرات قدرت نسبی سایر بازیگران و رقبا، نتیجه مستقیم این تعاملات پیچیده است.

ادامه مطلب

وابستگی، تشتت و بی‌عملی

جهان عرب در آیینه نشست دوحه

علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حمله مستقیم اسرائیل به مناطق مسکونی و حتی آسیب به مراکز دیپلماتیک، سبب شد بسیاری از ناظران این نشست را نقطه عطفی در دیپلماسی منطقه‌ای بدانند. اما متن بیانیه پایانی نشان داد که جهان عرب، علی‌رغم بهره‌گیری از زبان شدیداللحن، همچنان درگیر ضعف‌های ساختاری و ناتوانی‌های دیرینه است.

ادامه مطلب

از حمایت تا شک و تردید نسبت به اقدام نتانتیاهو

بازتاب داخلی حمله اسرائیل به قطر

نشانه‌های متعددی از واکنش‌های داخلی به حمله اسرائیل علیه رهبران حماس در دوحه وجود دارد. مواضع از اجماع بر سر "لزوم انتقام از رهبران حماس و تعقیب آنها در همه جا" تا ترس از تأثیر این حمله بر جان گروگان‌ها متغیر است. با این حال، به نظر می‌رسد که بازپس‌گیری گروگان‌ها از طریق مذاکرات برای طرف رسمی اسرائیل غیرقابل دستیابی شده و همچنان یک هدف دور و عملاً غیرقابل دستیابی برای خانواده‌های گروگان‌هاست.

ادامه مطلب

توحش به خارج از حدود رسیده است

یاغی‌گری اسرائیل از غزه تا دوحه

جمیله کدیور در یادداشتی می‌نویسد: ترور نافرجام در دوحه صرفاً حمله‌ای علیه رهبران حماس نبود، بلکه تلاشی بود برای خنثی‌سازی هرگونه مسیر سیاسی، تقویت مسیر جنگ و جلوگیری از آتش‌بس.

ادامه مطلب

یادداشت اختصاصی روزنامه‌نگار روس برای دیپلماسی ایرانی

وضعیت ویژه اوراسیا برای صهیونیست‌ها

دمیر نظروف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: امروز با توجه به وقایع اوکراین و فلسطین اشغالی (شکست صهیونیسم قبلا رخ داده و خروج یهودیان اجتناب ناپذیر است)، حامیان اروپایی "توسعه اوراسیا" قطعا به موضوع وضعیت جدید کریمه بازمی‌گردند تا "مسئله یهودی" را حل کنند.

ادامه مطلب

بن‌بست اخلاقی و سیاسی اتحادیه اروپا در قبال جنگ غزه

تحریم‌های کاغذی

با گذشت بیش از ۲۲ ماه از جنگ ویرانگر در غزه و افزایش فشار افکار عمومی اروپا برای توقف خشونت‌ها، اتحادیه اروپا در موقعیتی دوگانه و متناقض قرار گرفته است. از یک سو، تظاهرات گسترده در شهرهای اروپایی و موج فزاینده انتقادات از تداوم حمایت‌های غرب از اسرائیل، رهبران اتحادیه را وادار کرده تا حداقل در سطح نمادین اقداماتی علیه تل‌آویو انجام دهند. از سوی دیگر، روابط استراتژیک، امنیتی و دیپلماتیک اروپا با اسرائیل، مانعی بزرگ بر سر راه هرگونه تغییر واقعی در سیاست‌های این اتحادیه محسوب می‌شود.

ادامه مطلب

خشم از اسرائیل رو به فزونی است

وقتی امارات می‌گوید نه، یعنی چه؟

در هفته‌های اخیر، ناامیدی‌های اماراتی‌ها به صورت علنی آشکار شد. در ۵ اوت، ابوظبی وزیر امنیت ملی اسرائیل، ایتمار بن گویر، را به شدت به خاطر «یورش» به مسجد الاقصی محکوم کرد، سپس چند روز بعد سفیر اسرائیل را احضار کرد تا اعتراض رسمی خود را نسبت به «تجاوزهای ننگین و تحریک‌آمیز» در روز قدس ابراز کند. چنین اظهاراتی برای سایر کشورهای عربی که با اسرائیل رابطه دارند، عادی است، اما این اظهارات نگرانی جدی را از سوی امارات متحده عربی برانگیخته و نشان دهنده عمق عصبانیت آن از بی‌نتیجه ماندن دیپلماسی آرام است.

ادامه مطلب

۱۰ پیامدی که قابل پیش‌بینی است

شوک امنیتی حمله اسرائیل به قطر؛ ریشه ها و پیامدها

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بی عملی شورای همکاری خلیج فارس در قبال این تجاوز آشکار؛ تایید ضمنی این تجاوز توسط ترامپ و حمایت لفظی انگلستان و فرانسه از قطر؛ کلیت واکنش ها در برابر اسرائیل بود. حمله اسرائیل اگرچه به زعم خود حمله به مقر رهبران حماس بود اما زنگ خطرِ امنیت کشورهای خلیج فارس را به صدا درآورد.

ادامه مطلب

یادداشت اختصاصی روزنامه‌نگار روس برای دیپلماسی ایرانی

کریمه، اسرائیل دوم می‌شود؟!

دمیر نظروف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نتیجه جنگ در اوکراین یک نتیجه پیش‌بینی شده است. کریمه قطعا زمانی به اوکراین باز خواهد گشت که به آمریکایی‌ها اجازه دهد تا جمهوری یهودی را در آنجا ایجاد کنند. در واقع، رویدادهای اصلی در اروپای شرقی در اطراف کریمه در حال وقوع است. 

ادامه مطلب

حمایت قاطع مجمع عمومی سازمان ملل از راه‌حل دو دولتی

تولد دوباره رؤیای فلسطین

تصویب قطعنامه پیشنهادی فرانسه و عربستان سعودی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با ۱۴۲ رأی موافق، تنها ۱۰ رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع را می‌توان نقطه عطفی در مناقشه دیرینه فلسطین و اسرائیل دانست. این رأی‌گیری نه‌تنها به‌طور نمادین حمایت گسترده جامعه بین‌المللی از راه‌حل دو دولتی را به نمایش گذاشت، بلکه در عمل نشان داد که اظهارات صریح بنیامین نتانیاهو مبنی بر «عدم تشکیل کشور فلسطین» با مخالفت آشکار جهانی روبه‌رو شده است.

ادامه مطلب

طولانی‌ترین جنگ اسرائیل همچنان ادامه دارد

عصای موسی مقابل ارابه‌های گیدعون

جمیله کدیور در یادداشتی می‌نویسد: ز عملیات «شمشیرهای آهنین» در ۷اکتبر ۲۰۲۳تا امروز که «ارابه های گیدعون ۲» در جریان است، طولانی ترین جنگ تاریخ اسرائیل هنوز به پایان نرسیده و بعد از نقض آتش بس سه مرحله ای، طرح های آتش بس مکررآً توسط رژیم صهیونیستی رد شده است.

ادامه مطلب

حمله اسرائیل به خاک قطر، آینده‌ای مبهم برای آتش‌بس در غزه و معادلات پیش روی خاورمیانه

تل‌آویو و بازی با آتش

حمله عصر سه شنبه اسرائیل به دوحه و هدف قرار دادن محل اقامت مقامات ارشد حماس، نه تنها فضای سیاسی منطقه را ملتهب کرده بلکه سرنوشت مذاکرات آتش‌بس در غزه را در ابهامی کم‌سابقه فرو برده است. قطر، که در سال‌های اخیر به عنوان یکی از مهم‌ترین میانجی‌های بحران غزه ایفای نقش کرده، پس از این اقدام بی‌سابقه تل‌آویو تصمیم گرفت میانجیگری خود را تعلیق کند؛ تصمیمی که می‌تواند آینده هرگونه توافق احتمالی میان حماس و اسرائیل را به تأخیر بیندازد یا حتی به بن‌بست بکشاند. این در حالی است که تا لحظه تنظیم این گزارش، هیچ خبر رسمی درباره شهادت مقامات ارشد حماس منتشر نشده و منابع نزدیک به این جنبش تأکید دارند که رهبران سیاسی آن از حمله جان سالم به در برده‌اند.

ادامه مطلب

مرگ نهادهای بین المللی

سکوت یا همراهی کشورهای اسلامی با تهاجم اسرائیل!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ناکارآمدی و بلکه همسویی برخی نهادهای بین المللی اسلامی با قدرت‌های رقیب و دشمن که پیدایش فاجعه کنونی جهان اسلام را سبب شده است را می‌توان در چارچوب انگاره فروپاشی و مرگ سازمان‌های بین المللی اسلامی بررسی کرد.

ادامه مطلب

لغو وزیرای هیات فلسطینی برای حضور در سازمان ملل

تلاش آمریکا برای سد کردن موج جهانی به رسمیت شناختن فلسطین

ایالات متحده در اقدامی جنجالی، ویزای محمود عباس و دیگر مقام‌های فلسطینی برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل را لغو کرد. این تصمیم در حالی اعلام شده که بسیاری از کشورهای اروپایی و غربی در حال آماده شدن برای شناسایی رسمی کشور فلسطین هستند و در آستانه نشست سپتامبر سازمان ملل، فشار دیپلماتیک برای تثبیت راه‌حل «دو دولتی» بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است. به نظر می‌رسد دولت دوم دونالد ترامپ تلاش می‌کند یک تنه در برابر این موج جهانی بایستد و با ابزارهای حقوقی، سیاسی و حتی میزبان بودن سازمان ملل، مسیر شناسایی فلسطین را سد کند.

ادامه مطلب

فراتر از نیل تا فرات

قلمرو گستری رژیم اسرائیل در اقلیم جهان عرب

محمدرضا عبداله‌پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: رژیم اسرائیل از بدو تولد خود به طور عامدانه از ترسیم مرزها، به علت توسعه طلبی جغرافیایی، سرباز زده است. به عبارتی اسرائیل یک رژیم سیاسی بدون مرز است و این سیالیت مرزی، ریشه در نوستالژی آئین یهود و ارض موعود دارد. 

ادامه مطلب

بازار و محراب؛ دیپلماسی دوگانه ترکیه در جهان اسلام

سکه دو روی اردوغان؛ شعارهای ضدصهیونیستی و تجارت پنهان با اسرائیل

سیاست خارجی ترکیه در دوران رجب طیب اردوغان را نمی‌توان بدون در نظر گرفتن اصل پراگماتیسم درک کرد. دولت آنکارا در دو دهه گذشته، با وجود آنکه بارها از «دفاع از آرمان فلسطین» و «مخالفت با اشغالگری» سخن گفته، عملاً در بسیاری از مقاطع به حفظ و حتی گسترش روابط اقتصادی و سیاسی با رژیم صهیونیستی ادامه داده است. داده‌های منتشر شده نشان می‌دهد که در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، علی‌رغم جنگ تمام‌عیار اسرائیل در غزه، روزانه چندین کشتی حامل فولاد، سیمان و حتی مواد منفجره از بنادر ترکیه راهی سرزمین‌های اشغالی شده‌اند.

ادامه مطلب

بررسی روند به رسمیت شناختن کشور فلسطین

چه شد اروپایی‌ها ناگهان یاد فلسطینی‌ها افتادند؟

سیروس حاجی‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: روند به رسمیت شناختن کشورهای فلسطین توسط کشورهای غربی در زمانی رخ می‌دهد که انتقاد از موضع اسرائیل در رسانه‌های غربی و رسانه‌های اجتماعی بسیار برجسته و پرتکرار شده و به افزایش فشار داخلی بر دولت‌های اروپایی برای اتخاذ مواضع واضح‌تر کمک کرده است.

ادامه مطلب

یادداشت سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در روزنامه الشرق الاوسط:

توهم «اسرائیل بزرگ» ادعایی گذرا نیست

اینجا سؤال اساسی و سرنوشت‌ساز مطرح می‌شود: پس از سوریه، کدام کشور منطقه هدف تجاوز نظامی یا اشغال خواهد بود؟ آیا می‌توان برای جاه‌طلبی‌های سیری‌ناپذیر این رژیم حد و مرزی متصور شد؟ اظهارات و اقدامات اخیر نخست‌وزیر این رژیم در راستای اجرای طرح توسعه‌طلبانه و تجاوزکارانه برای چیزی که «اسرائیل بزرگ از نیل تا فرات» نامیده می‌شود، صرفاً ادعایی گذرا نیست، بلکه اعلام صریح و مستقیم سیاستی و استراتژی‌ای است که به نقض حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و امنیت کشورهای مستقل منطقه، از جمله سوریه، اردن، مصر، لبنان و حتی کویت، عراق و عربستان سعودی، منجر می‌شود. این ادعای خطرناک، نقض آشکار منشور سازمان ملل متحد و قواعد آمره حقوق بین‌الملل است و به‌وضوح نیات تجاوزکارانه این رژیم برای تسلط بر کل جهان اسلام را افشا می‌کند.

ادامه مطلب

تنها یک راه وجود دارد

نتانیاهو؛ «اسرائیل بزرگ» و جنگ آخرالزمان

محمدعلی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در واقع یک راه بیشتر وجود ندارد و آن مقاومت است. تشکیل یک ائتلاف قدرتمند منطقه ای برای مقابله با توهمات ویرانگردارودسته نتانیاهو و حامیانش می تواند این طرح را به شکست بکشاند.

ادامه مطلب

نقشه شومی که تل‌آویو دنبال می‌کند

نتانیاهو و نقشه «اسرائیلِ بزرگ»

بسیاری از عرب‌ها، ایده «اسرائیل بزرگ» را باور نمی‌کردند و آن را یا اغراق‌گوییِ افراطیون عرب می‌پنداشتند یا رؤیای گروه‌های کوچکی از افراطیون اسرائیلی. اما وقتی خودِ نخست‌وزیر اسرائیل آن را در این زمانه بر زبان می‌آورد، مشکل از همین‌جا آغاز می‌شود؛ و از همین زاویه می‌توان واکنش‌های تندِ عربی به‌ویژه از سوی مصر، اردن و شورای همکاری خلیج فارس را فهمید. 

ادامه مطلب

هشدار به جامعه جهانی

به اسم جنگ با ایران نباید غزه را فراموش کرد

ترامپ ممکن است در حال حاضر احساس پیروزی کند، اما ممکن است خلق و خو، ظرفیت یا اراده سیاسی لازم برای تحمیل یک صلح جامع را نداشته باشد. در عوض، او باید بر غزه تمرکز کند. این به معنای تضمین آتش‌بس پایدار، رسیدگی به فاجعه انسانی و زمینه‌سازی برای راه حل دو کشور است. این به معنای حمایت از ابتکاراتی مانند ماموریت تثبیت پیشنهادی نسیبه است و اطمینان از این که صدای فلسطینیان در هر طرح حکومتداری پس از جنگ محوری است. و این به معنای به رسمیت شناختن این است که صلح منطقه‌ای را نمی‌توان بر ویرانه‌های غزه بنا کرد.

ادامه مطلب