عربستان

از ترکیه تا اسرائیل و عربستان، همه دست به کارند

صف‌بندی جدید در منطقه و اجماع برای مهار ایران

فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی دقیق اقدامات کشورهای منطقه می‌توان به این نتیجه رسید که صف بندی جدیدی در منطقه در حال شکل گیری است و کشورهای منطقه تلاش دارند با ایجاد چسبندگی اقتصادی به واسطه کریدورهای توسعه‌ای غرب آسیا را آماده‌ی تبدیل شدن به یک همکار استراتژیک برای برنامه‌های بلند پروازانه چین کنند. برنامه هایی که طی دهه های آینده گره خوردگی اقتصادی در سرتاسر پهنه ی به هم پیوسته‌ی آفرو اوراسیا را سبب خواهد شد و با ابتکار اقتصادی پهنه و راه و نیز سازمان های بین المللی نظیر شانگهای و بریکس پشتیبانی می‌شود. اما در این میان ایران بازیگری است که می‌تواند پررنگ ترین نقش را در این برنامه ها ایفا کند و به همین سبب تلاش برای مهار ایران امری است که مورد اجماع قدرت های منطقه قرار دارد. 

ادامه مطلب

شکایت ایران از کره جنوبی به چه معناست؟

دلارهای سوخته و مذاکرات شکست خورده!

با ارسال لایحه «ارجاع اختلاف بین بانک مرکزی ایران و دولت جمهوری کره به داوری» از سوی رئیس‌جمهوری به مجلس، شکایت ایران از کره جنوبی درباره استرداد مطالبات از بانک‌های این کشور از روز شنبه آغاز شد. در این مدت رسانه‌ها از ابعاد اقتصادی و همچنین حقوقی به این موضوع پرداختند، اما یکی از لایه‌های عمیق و مغفول مانده به ارتباط این شکایت با توقف احتمالی مذاکرات پشت پرده تهران – واشنگتن بازمی‌گردد. خبر این شکایت در کنار انتقال اموال بلوکه‌شده ایران از بانک‌های عراق به عمان و همچنین تحرکات نظامی آمریکا در منطقه احتمالا حکایت از تحولات معنادار سیاسی، دیپلماتیک و میدانی طی هفته‌های اخیر دارد که می‌تواند نشان از ناموفق‌بودن مذاکرات پشت پرده تهران - واشنگتن داشته باشد.

ادامه مطلب

متحدانی که دیگر به امریکا اعتماد ندارند

آغاز "پایان قرن آمریکایی" در خاورمیانه

چارلز فریمن Charles Freeman دیپلمات کهنه کار آمریکایی می گوید: «ما تهدید می‌کنیم، مزاحمت ایجاد می کنیم، تحریم می‌کنیم، نیروهای دریایی مان را اعزام می کنیم، بمباران می کنیم اما هرگز از هنر ترغیب و تفاهم استفاده نمی‌کنیم.»

ادامه مطلب

تازه ترین نظرسنجی در پی جنگ اوکراین و عادی شدن روابط تهران و ریاض

نظر مردم عربستان نسبت به ایران، روسیه، چین و امریکا چیست؟

نیمی از مردم عربستان از "اسلام میانه" حمایت می کنند و چندان حمایتی به اعتراضات داخلی ایران یا جنگ با این کشور وجود ندارد در حالی که حمله نظامی امریکا و اسرائیل به ایران را بسیار خطرناک می دانند. افکار عمومی عربستان همچنین در قیاس با ۲۰۱۷، رویکرد بازتری نسبت به خوانش مدرن از اسلام دارند. اسلام "میانه" جذابیت دارد هرچند هنوز هم مخالفت هایی می شود.

ادامه مطلب

نقض حقوق کودکان و لیست شرمساری سازمان ملل متحد

حضور روسیه و غیبت عجیب اسرائیل

محمدمهدی سید ناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در جدیدترین گزارش سازمان ملل در ۲۲ ژوئن امسال نیروهای نظامی روسیه را به دلیل کشتن و معلول کردن صدها کودک در جنگ خود علیه اوکراین در لیست شرمساری خود قرار داده و این برای اولین بار است که یکی از کشورهای قدرتمند شورای امنیت به لیست شرمساری اضافه شده است، اما در مقابل غیبت رژیم اشغالگر قدس جای سوال بسیاری را برای فعالین حقوق کودکان در سراسر جهان ایجاد کرده است! 

ادامه مطلب

در روابط ایران با عربستان و کویت

«آرش»، تنشی تازه خلق می کند؟

کویت اصرار دارد که به همراه عربستان حق انحصاری میدان گازی آرش را دارد و سال گذشته با ریاض در خصوص توسعه مشترک آن توافق کرده است.

ادامه مطلب

ترکیه صفحه تازه ای در روابط با کشورهای عربی می گشاید

در راستای فهم شرط بندی اقتصادی اردوغان روی کشورهای حوزه خلیج فارس

همان میزان که اقتصاد به عنوان ابزاری انگیزه بخش برای آنکارا، ابوظبی و ریاض در راستای عبور از حدودا یک دهه دشمنی به کار گرفته شد در حال حاضر تلاش می‌شود این عامل روابط ترکیه و خلیج فارس را به گونه‌ای شکل دهد که به تغییر ژئوپلتیک منطقه منجر شود.

ادامه مطلب

چین جایگزین کنشگری امریکا شده است

خطرها و فرصت های شرایط چندقطبی خاورمیانه

باربارا اسلاوین گزارش مفصلی درباره سمپوزیوم "صداهای خاورمیانه" و "بازاندیشی فرصت ها و خطران بالقوه برای سیاست گذاران امریکایی" در ۱۸ ماه آینده که با حضور بیش از دوازده متخصص منطقه‌ای برگزار شد نوشته است. در این سمپوزیوم شرکت‌کنندگان بر تکانه‌های بالقوه ای که ممکن است به دخالت نظامی آمریکا منجر شود و نیز نحوه سازگاری آمریکا با پویش ‌های نوین منطقه تمرکز داشتند. آنها همچنین نقش رو به رشد چین را مورد بررسی قرار دادند و ارزیابی کردند که آیا این نقش می‌تواند به یک سیاست فعال و سازنده فراتر از قابلگی اخیر میان ایران و عربستان سعودی برای عادی‌سازی روابط دو کشور، تبدیل شود؟

ادامه مطلب

اهمیت بیانیه مشترک روسیه و شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه گانه

توطئه ای روسی - اماراتی در راه است؟!

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در گفتگو با دیپلماسی ایران بر این باور است که کشورهای حاشیه خلیج فارس و مشخصا امارات متحده عربی سعی دارد از ظرفیت دو کشور عضو شورای امنیت و دارای حق وتو برای این موضوع جزایر و به خصوص جزیره ابوموسی در قالب رای مشورتی این شورا استفاده کند.

ادامه مطلب

تحولی جریان ساز در غرب آسیا که چین بانی آن است

پیامدهای منطقه ای و بین المللی آشتی ایران و عربستان

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . اگرچه مذاکرات برای احیای روابط طرفین نزدیک به دو سال در جریان بود، اما سرانجام موفقیت چین در میانجیگیری و به نتیجه رساندن تلاشها برای آشتی دو قدرت اصلی منطقه، تحولی جریان ساز در غرب آسیا را کلید زد و به نظر می رسد این توافق و آشتی سیاسی، نه تنها در سطح منطقه، بلکه در مقیاس جهانی نیز دارای اثرگذاری خواهد بود.

ادامه مطلب

آسیب شناسی سیاست خارجی ایران در قبال جنگ اوکراین

تغییر نگاه تهران به مسکو چقدر می تواند جدی باشد؟

رحمن قهرمانپور در گفت وگویی با دیپلماسی ایرانی معتقد است که با توجه به مجموعه شواهد و قرائن طی هفته های اخیر می‌توان این احتمال را داد که تغییر رفتار دولت رئیسی و جمهوری اسلامی ایران در موضوع هسته‌ای و منطقه ای می تواند در قبال جنگ اوکراین هم تکرار شود.

ادامه مطلب

سناریوهای دلار و اقتصاد جهانی

اگر عربستان و امارات به بریکس بپیوندند، چه می شود؟

پیوستن عربستان سعودی و امارات به بریکس همچنین چالش بزرگی برای سلطه دلار آمریکا بر نظام مالی جهانی خواهد بود.

ادامه مطلب

افشای اسرار پشت پرده

روابط امریکا و عربستان خوب نیست

طبق این اطلاعات بعد از تصمیم «اوپک پلاس» مبنی بر کاهش تولید نفت و تهدید دولت جو بایدن مبنی بر اتخاذ اقدامات انتقامی در قبال عربستان به علت این تصمیم‌گیری شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان موضعی‌گیری شدید و سرسختانه‌ای اتخاذ کرده است. شاهزاده محمد بن سلمان نیز به وارد آوردن درد و رنج اقتصادی بزرگی به آمریکا در صورت اتخاذ هرگونه اقدامی انتقامی در قبال عربستان تهدید کرده بود. بلکه فراتر او تهدید کرده بود تغییری مهمی در رابطه با آمریکا به وجود خواهد آورد و بعد از آن با آمریکا تعامل نخواهد کرد.

ادامه مطلب

مجموعه تحولات درباره حصول توافق و پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران

توافقی که پررنگ‌تر می‌شود

هر روز و تقریبا هر ساعت محافل رسانه‌ای و کارشناسی اخبار جدیدی از تلاش‌های پشت پرده و پنهانی ایالات متحده آمریکا با ایران برای حصول توافق منتشر می‌کنند. در پرده جدید این اخبار، روزنامه وال استریت ژورنال روایت جدید و جامع‌تری از این مذاکرات ارائه داده است و در گزارش خود اذعان دارد که پس از دیدار رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، با سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل در نیویورک، سه دور گفت‌وگو بین مقامات تهران و واشنگتن در عمان صورت گرفته است که آخرین مورد آن به سفر برت مک گورک به مسقط باز‌می‌گردد. در آن سو مقامات داخلی کشور از‌جمله شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هم با اشاره به زمان برگزاری مذاکرات برجام، اذعان کرده که تحولات اخیر منطقه‌ای و همچنین همکاری آژانس با سازمان انرژی اتمی ایران، این تحلیل را به ما می‌دهد که مذاکرات برجام در آینده‌ای نه‌چندان دور در یک کشور ثالث یا وین برگزار خواهد شد».

ادامه مطلب

نفس حضور فیصل بن فرحان در قامت وزیر امور خارجه بعد از ۷ سال قطعی روابط را از نظر دیپلماتیک و در بُعدی نمادین به شدت حائز اهمیت است

اولویت دیدار باید تعمیق رابطه با ریاض باشد

محمدعلی سبحانی در گفت و گووی تاکید دارد که اگرچه از اسفندماه سال گذشته و با امضای توافق سه‌جانبه پکن، روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران به شکل رسمی آغاز شد و بعد از آن هم دیدار وزرای امور خارجه دو کشور و همچنین اقدام اخیر تهران در بازگشایی سفارت و کنسولگری‌اش در خاک عربستان به ازسرگیری روابط دوجانبه، رسمیت بیشتری بخشید، اما به نظر من سفر امروز (شنبه) فیصل بن فرحان به عنوان وزیر امور خارجه عربستان سعودی به تهران در عرصه سیاست خارجی و در یک حالت نمادین به معنای رسمیت‌بخشیدن تمام‌عیار به روابط دو کشور است. چون این سفر به معنا و مفهوم آن است که مناسبات ایران و عربستان سعودی به نقطه‌ای از ثبات و استحکام رسیده که وزاری امور خارجه سفرهای خود را به پایتخت‌‌های همدیگر آغاز کرده‌اند. لذا صرفا از این منظر، حضور فیصل بن فرحان در تهران اهمیت فراوانی دارد.

ادامه مطلب

مشکلات همچنان به قوت خود باقی است

تکاپوی بی نتیجه امریکا برای عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان

به گزارش رسانه های آمریکا، دولت بایدن در نظر دارد که عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی را در شش تا هفت ماه آینده در مسیر درست قرار دهد. جو بایدن در نظر دارد در ماه نوامبر سال آینده بار دیگر به عنوان رئیس جمهوری آمریکا انتخاب شود و به همین علت امیدوار است که بتواند تا آن زمان به دستاوردهای بزرگی مانند برقراری روابط دیپلماتیک میان اسرائیل و عربستان سعودی دست یابد. اما با این حال مشکلات در این راستا همچنان به قوت خود باقی است.

ادامه مطلب

صرف نظر از شروطی که قبلا مطرح بود

نرمش مشروط عربستان برای عادی سازی روابط با اسرائیل

عادی سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل که اولویت دولت جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکاست، در راس دیدار آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا از ریاض از ششم تا هشتم ژوئن بود. امریکایی‌ها تا پایان سال به خود فرصت می‌دهند تا این موضوع را که اولویت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر دولت تندروی اسرائیلی نیز هست، پیش ببرند. پادشاهی سعودی که در برابر افزایش همکاری نظامی با واشنگتن و حمایت از برنامه هسته‌ای غیرنظامی خود مذاکره می‌کند، نشانه‌هایی از گشایش را نشان می‌دهد.

ادامه مطلب

ریاض از مادورو استقبال گرم کرد

آغوش باز عربستان به روی دیگر دشمن امریکا

عربستان سعودی از نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا استقبال کرد تا دوباره تاکید کند ممنوعیت‌های آمریکا برای عربستان ممنوعیت محسوب نمی‌شود و این کشور در تلاش برای گسترش دامنه روابط دیپلماتیک خود فراتر از مرزهای ائتلاف‌های سنتی است.

ادامه مطلب

تغییر نگاه عربستان به سوریه

مشت پر اسد

دیدگاه عربستان سعودی برای راه‌حل سیاسی جهت بحران سوریه، دیگر بر قطعنامه ۲۲۵۴ که دمشق آن را به طور کامل و با جزئیات رد می‌کند، متمرکز نیست؛ چراکه شرایط بین المللی در زمانی که قطعنامه مذکور تصویب شد با شرایط امروز متفاوت است. لذا این گزاره مطرح است که عربستان به فکر بازگرداندن اپوزیسیون سوریه پای میز مذاکره با اسد باشد.

ادامه مطلب

از توازن تهدید تا توازن وحشت

رزمایش حزب الله و معادلات منطقه

رزمایش ۳۱ اردیبهشت/ ۲۱ مه حزب الله لبنان (همزمان با بیست و سومین سالگرد آزادی جنوب لبنان از دست صیهونیست‌ها)، عملا به نقطه عطفی در موازنه وحشت و موازنه تهدید در برابر رژیم صهیونیستی بدل شده است. نوع رزمایشی که حزب الله برگزار کرد تاکنون در هیچ یک از جریان‌های مقاومت دیده نشد. چرا که رزمایش حزب الله در مقابل دوربین‌های متعدد و خطوط دفاعی و دیوار حائل میان رژیم صهیونیستی و جنوب لبنان برگزار شد. نکته حائز اهمیت دیگر آنجاست که به عقیده ناظران در حقیقت، حزب الله توانست یک رزمایش در شرایط واقعی جنگ با رژیم صهیونیستی را به نمایش بگذارد و در کوتاه ترین زمان ممکن به اهداف رزمایش خودش دست یابد.

ادامه مطلب

بررسی تحولات بعد از سفر پادشاه عمان به تهران

ایران در مسیر تعامل با توافق موقت دوفاکتو؟!

از قبل هم مسجل بود که سفر هیثم بن طارق آل سعید تحولاتی را به همراه خواهد داشت. در چند روز اخیر انتشار چند خبر به‌صورت هم‌زمان حکایت از آن دارد که روند سیاست خارجی منطقه‌ای، پرونده هسته‌ای و... در مسیر منطقی‌تری حرکت می‌کند.

ادامه مطلب

بررسی اهداف سفر پادشاه عمان به ایران

میز صلح چیده می شود؟

به توجه به شرایط و اقتضائات کنونی داخلی در ایران، منطقه و جهان پیرامون برجام، مذاکرات هسته‌ای، تعیین تکلیف زندانیان دوتابعیتی یا تبادل زندانیان، تدوام اختلافات پادمانی و...، سفر سلطان هیثم بن‌طارق در یک سناریولوژی می‌تواند دربرگیرنده اهدافی مختلف باشد. نکته‌ای که رسانه‌ها و تحلیلگران عموما درباره حضور پادشاه عمان در تهران از روی آن به سرعت رد می‌شوند، ناظر بر اهمیت این سفر برای ارتقای روابط دوجانبه تهران‌-‌مسقط است.

ادامه مطلب

وقتی بشار اسد و ولودیمیر زلنسکی دور یک میز می نشینند

نشست جده و دهن‌کجی محمد بن سلمان به منتقدان

در جریان نشست سران اتحادیه عرب که روز جمعه در جده برگزار شد، عربستان سعودی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین و بشار اسد همتای سوری او و متحد مسکو را در یک سالن گرد هم آورد. این اقدام اشاره‌ای محکم به جاه طلبی‌های دیپلماتیک و بین‌المللی عربستان بود.

ادامه مطلب

بررسی اهمبت و اهداف سفر بشار اسد به عربستان

تلاش های ریاض جواب داد؟

حضور بشار اسد در جده برای شرکت در سی و دومین نشست سران اتحادیه عرب با استقبال بسیاری از سوی سیاستمداران حاضر در این شهر همراه شد. بنا بر این گزارش، محمد بن‌سلمان به عنوان میزبان این نشست، خرسندی خود را از حضور اسد در این شهر اعلام و تأکید کرد: «امیدواریم که بازگشت سوریه به اتحادیه عرب در حمایت از امنیت سوریه نقش داشته باشد و به پایان بحران این کشور منجر شود. ما هرگز اجازه نمی‌دهیم منطقه به میدانی برای نزاع و جنگ تبدیل شود. این همه سال نزاع و درگیری که ملت‌های ما از آن رنج بردند برای ما کافی است. ما تلاش خود را برای کمک به طرف‌های یمنی برای حل بحران در این کشور افزایش می‌دهیم.»

ادامه مطلب

چهل و سومین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

روابط بن سلمان و بایدن همچنان شکراب است

بن سلمان گفته است که با بایدن راه نخواهد آمد. او پیشنهاد سفر او به عربستان را رد کرد و با کاهش تولید نفت اوپک پلاس برای کاهش نرخ آن به دلیل نیاز جهانی به نفت ارزان از جمله نیاز امریکا و اروپا بعد از جنگ پوتین علیه اوکراین به آن، مخالفت کرد. او به تماس های تلفنی بایدن از واشنگتن جواب نمی دهد.

ادامه مطلب

دست های پنهانی که جنگ می خواهد

رد پای امارات و روسیه در جنگ خانمان سوز سودان

کشورهای روسیه و امارات متحده عربی و نیروهای حفتر و شبه نظامیان واگنر از نیروهای واکنش سریع سودان به فرماندهی حمیدتی حمایت می کنند در حالی که دولت لیبی مستقر در طرابلس و مصر و عربستان، حمایتی نصفه و نیمه از ارتش سودان به فرماندهی ژنرال البرهان دارند.

ادامه مطلب

لزوم فعالیت دستگاه دیپلماسی در برابر تحولات سودان

آینده سودان و تهدیدی برای جهان اسلام

سیدمحمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سودان کشوری پهناور و فقیر با ساختار و بافت قبیله‌ای است که در صورت به هم خوردن اوضاع امنیتی در آن، می‌تواند محل مناسبی برای پرورش گروه‌های مسلح شود. فقر و ناامنی باعث شده سودان یکی از کشورهای پرورش سربازان مزدور در جنگ‌هایی نظیر یمن باشد. حضور گروه‌های تکفیری در این کشور؛ هشدار پرورش تروریسم تکفیری را جدید‌تر می‌کند.پیشنهاد می شود دستگاه دیپلماسی کشور با همکاری عربستان در قالب سازمان همکاری‌ اسلامی ( OIC)نسبت به تهدید پیش روی جهان اسلام تدابیری اتخاذ نماید.

ادامه مطلب

هم چیز به جیک سالیوان واگذاشته شد

سوغات سلطان عمان در تهران؟

سفر سلطان عمان به تهران، تنها یک دید و بازدید معمول میان مقام‌‌های بلند پایه دو کشور همسایه نخواهد بود. این سفر از آن رو مهم است که حلقه‌ای از زنجیره‌ رخدادهای سیاسی و بلکه ژئوپلتیک در هفته‌های اخیر در منطقه خاورمیانه را شامل می‌شود. «هیثم بن طارق آل سعید» در این سفر آیا آخرین بخت خود را برای میانجیگری در روابط  تهران و غرب به آزمون می‌گذارد؟ یا تنها حامل پیامی از جانب غرب است که در صورت هرگونه تصمیم تهران، چشم‌انداز آتی این روابط پر تنش را در ماه‌های سرنوشت ساز پیش‌رو ترسیم می‌کند؟  

ادامه مطلب

تحولی که در روابط ایران و سعودی بر غرب آسیا می گذارد

وزش‌های سیاسی و مدیریت منطقه‌ای

محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: بی‌تردید تحول در روابط ایران و عربستان، وزش سیاسی قابل ملاحظه‌ای نه فقط در روابط دوجانبه بلکه در سطح منطقه‌ای است. همه انبار کلان منطقه غرب آسیا از این وزش سیاسی متأثر خواهند شد. هرچند که در مورد این وزش سیاسی نباید انتظارات را بیش از حد بالا برد ولی به نقطه عطف بودگی آن هم نمی‌توان بی‌توجه بود.

ادامه مطلب

نقش نشست چهارجانبه مسکو را در آینده سوریه

گفته‌های ناصر کنعانی پیرامون نشست چهارجانبه مسکو دربردارنده این نگاه است که نشست مذکور می‌تواند مکمل فرایند سیاسی برای بررسی تحولات سوریه و حل اختلافات میان دمشق و آنکارا باشد که در مرحله بعدی به نحوی زمینه‌ساز دیدار اردوغان و اسد، رؤسای جمهور ترکیه و سوریه خواهد بود.

ادامه مطلب