دریای خزر

ذکر ۷ دلیل

چرا باکو میزبان شایسته ای برای کنفرانس (COP۲۹) نیست؟

احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتخاب باکو برای میزبانی بیست و نهمین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل که تحت تاثیر ملاحظات تامین هزینه های مالی این کنفرانس صورت گرفته، عمدتا با واکنش های منفی از سوی سازمان ها، گروه ها و فعالان مستقل و مدافع محیط زیست و حقوق بشر در جهان مواجه شده است. از دیدگاه آنها مجموعه ای از دلایل و متغیرهای حقوقی و فنی موید آن هستند که جمهوری آذربایجان، انتخاب شایسته ای برای میزبانی کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل نیست. 

ادامه مطلب

درباره وضعیت زیست محیطی خزر بزرگنمایی می‌شود

تدوین سیاست خارجی ایران در قفقاز، در سطحی فراتر از رئیس‌جمهور

ابراهیم رحیم‌پور در گفت وگویی می‌گوید: در مورد سرمایه‌گذاری ایران در بنادر جنوبی روسیه، ایران از توانایی ناوبری در ولگا و مزایای اقتصادی تجارت ترانزیتی از طریق دریای کاسپین راضی است. بازده سرمایه‌گذاری ما رضایت‌بخش است. ما همچنین مشتاقانه منتظر توسعه کریدور بین‌المللی شمال – جنوب از چابهار به اروپا هستیم. جنگ اوکراین توسعهٔ کامل این پروژه را مختل کرد، اما ما پیشرفت مداومی داریم. ما نگرانی‌هایی درباره تبخیر داریم، اما فکر می‌کنم این یک مسئله جهانی است. ما به اندازه هر یک از کشورهای ساحلی و بقیه جهان، و شاید حتی بیشتر، به محیط زیست اهمیت می‌دهیم. این کریدور به ما اجازه داده است تا برخی از فشارهای ناشی از تحریم‌های بین‌المللی را کاهش دهیم. متأسفانه، ایران نتوانسته است از موقعیت ترانزیتی خود برای به حداکثر رساندن ترافیک تجاری در منطقه به طور کامل بهره‌برداری کند. من معتقد نیستم که مقیاس بحران زیست‌محیطی به اندازه‌ای که پرسش شما اشاره می‌کند، جدی باشد. اگرچه اطلاعات علمی کاملی از وضعیت میدانی ندارم، اما مطمئن نیستم که بحرانی قریب‌الوقوع در پیش باشد.

ادامه مطلب

سدهای روسیه بحران را افزایش می‌دهد

خطر جدی خشک شدن خزر

دریای خزر به سرعت در حال خشک شدن است. با افزایش دماهای ناشی از تغییرات اقلیمی، این دریاچه به سرعت در حال تبخیر است و پهنه‌های وسیعی از زمین‌های خشک را بر جا می‌گذارد. به طور متوسط، دریای خزر سالانه ۲۰ سانتی‌متر عقب‌نشینی می‌کند و پیش‌بینی می‌شود که آب آن تا پایان این قرن، ۱۸ متر کاهش سطح داشته باشد، در حالی که عمق دریای خزر شمالی هم‌اکنون تنها ۵-۶ متر است. این دریا اکنون به سطحی زیر آستانه‌ای رسیده که بتواند اکوسیستم دریایی را پشتیبانی کند.

ادامه مطلب

در دیدار جمعی از فرماندهان نیروی دریایی ارتش

رهبر انقلاب: باید تلاش شود نیروی دریایی ارتش یک نیروی راهبردی جامع باشد

مقام معظم رهبری فرمودند: یک روزی تصور نمی‌شد که نیروی دریایی ارتش امکان حضور در دریای خزر داشته باشد اما اکنون در سواحل دریای خزر ناوشکن ساخته و در آنجا به آب انداخته می‌شود. 

ادامه مطلب

با برخورداری از ظرفیت های بالایی دریایی

ایران و روسیه «آذربایجان» را مات می‌کنند؟

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: با تحولاتی که در روابط روسیه با غرب پیش آمده است، کریدور غیرفعال شمال-جنوب اکنون دوباره مطرح و در حجم قابل توجهی ارتباطات روسیه با حوزه خلیج فارس و اقیانوس هند را برقرار می سازد.

ادامه مطلب

سود کم با هزینه های بسیار یک پروژه

چالش‌های پیدا و پنهان راه آهن رشت - آستارا

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: مسیر دریای خزر و راه زمینی (جاده ای و ریلی) روسیه به آستارا در مرز جمهوری آذربایجان با ایران در استان گیلان، برای مبادلات اقتصادی روسیه با ایران تا دهه های آینده پاسخگو خواهد بود. توسعه کشتیرانی در دریای خزر در امتداد مسیر نخستین تعریف شده در کریدور شمال – جنوب می تواند به حضور پررنگتر ایران در این دریا، افزایش فعالیت کشتیرانی، جلوگیری از تخریب زمین های کشاورزی و جنگ های منحصر بفرد کوهستانی هیرکانی منجر شود.

ادامه مطلب

پادکست بلومبرگ:

همکاری ایران و روسیه برای دور زدن تحریم های غرب/کریدور تجاری شمالی تا کجا امکان تحقق دارد؟

بلومبرگ در پادکستی به بررسی این موضوع پرداخت که دو کشور ایران و روسیه در تلاش برای پرهیز از تحریم های فزاینده، در پی جابجایی کالاها بدون مداخله غرب هستند. این پروژه تا چه حد عملی است؟ تا چه حد به صرفه است؟ تا کجا می تواند دوام بیاورد؟ آیا مجموع این ماجرا به رشد اقتصادی ایران کمک می کند یا حداکثر به ایران امکان می دهد که زنده بماند؟ در این پادکست وس کوزُوا Wes Kosova (مجری پادکست) با کارشناسانی چون دکتر ماریا شاگینا Dr. Maria Shagina از موسسه مطالعات راهبردی و بین المللی لندن و کارشناس تحریم ها مستقر در برلین، جاناتان تیرونه Jonathan Tirone کارشناس بلومبرگ (وین) و گلنار متولی، خبرنگار اقتصادی بلومبرگ (لندن) به گفت وگو پرداخت.

ادامه مطلب

تلاش برای ممانعت از رسیدن گاز ترکمنستان به اروپا

توطئه جدید در اطراف خزر

یک دسیسه شدید ژئوسیاسی بار دیگر، در اطراف پروژه خط لوله گازرسانی خزر که در مقاطع مختلف بخشی از پروژه های نابوکو و کوریدور انرژی جنوبی با هدف رساندن گاز ترکمنستان به بازار اروپا با دور زدن روسیه بود، در حال چرخیدن است.

ادامه مطلب

سه دریای مهمی که مناطق مهم مسکو محسوب می شوند

خزر در راس دکترین دریایی روسیه

حسین سیاحی در یادداشتی می نویسد: اگرچه در دکترین دریایی روسیه، منافع ملی این کشور به عنوان یک «قدرت بزرگ دریایی» به سراسر اقیانوس‌های جهان گسترش می‌یابد، اما بررسی وضعیت فعلی نیروی دریایی روسیه نشان می‌دهد که این کشور، پایگاه‌های نیروی دریایی کافی در سطح جهان ندارد، لذا بر اساس دکترین جدید، اولویت روسیه توسعه همکاری‌های راهبردی و دریایی با مناطق مهمی خواهد بود که در دکترین نظامی و دریایی روسیه به عنوان مناطق دریایی با اهمیت ژئواستراتژیک تعریف شده‌اند.

ادامه مطلب

باید روابطی متوازن شکل بگیرد

روابط ایران و روسیه؛ منافع و تنگناهای استراتژیک

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: لازم است دیپلمات های ایرانی در توسعه روابط بین المللی و از جمله رابطه با روسیه دو اصل اساسی را مد نظر قرار دهند؛ نخست اینکه طبق آن توصیه معروف «نباید همه تخم مرغهایمان در سبد یک کشور بچینیم»؛ به عبارت دیگر توسعه روابط باید متوازن باشد و طیف وسیعی از کشورها و بازیگران مختلف را دربر بگیرد؛ تا در شرایط معمول و اضطراری بتوانیم از منافع گسترده و متنوع چنین روابطی بهره ببریم و هیچ کشوری نتواند ما را تحت فشار و انزوا قرار دهد. دوم؛ اینکه باید با توسعه و بهره گیری بهینه از پتانسیل ها و مقدورات داخلی همچون به روزرسانی زیرساخت های انرژی، توسعه مسیرهای ترانزیتی و تلاش برای فعال کردن آنها در سطح منطقه ای و جهانی، افزایش تولید محصولات کشاورزی و صنعتی استراتژیک و ...، و وابسته کردن بازیگران منطقه ای و بین المللی به کشورمان، روابط خارجی با همه کشورها از جمله روسیه را به نحوی تنظیم کنیم که دور زدن ایران، بدعهدی و اعمال فشار بر کشورمان، برای آنها نیز حاوی ضررها و آسیب جدی به منافعشان باشد

ادامه مطلب

توسعه اورآسیایی پیمان آتلانتیک شمالی به نام امنیت، به کام استیلا

اوکراین بهانه است، هدف ناتو قره باغ، آسیای میانه و ایران است

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بطور کلی اشتیاق امریکا برای حضور در شرق اروپا و خصوصا منطقه بالکان راهبردی حساب شده در راستای جهانی شدن و تسلط بر شاهراه مراسلاتی و ترانزیتی انرژی و کالا ارزیابی می شود چرا که یک نظریه سیاسی از دیرباز مطرح بود که اروپای شرقی قلب مهمترین نقطه حساس جهان است و کشوری که بر آن حاکم شود، بر جهان نیز تسلط خواهد یافت.

ادامه مطلب

۳+۳ و مناقشات قفقاز جنوبی!

ایران و ارمنستان اجازه تغییر مرزهای مشترک خود را نمی دهند/ کریدور زنگه زور، «واقعیت» یا «دالانی جعلی»؟

سیدعلی سقاییان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که در سایه نگاه و نیت جمهوری آذربایجان در خصوص دالان زنگه زور، این مسئله قطعاً خط قرمز جمهوری ارمنستان و همچنین جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. یعنی، نه ایروان و نه تهران اجازه تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه قفقاز جنوبی، به خصوص در مرزهای مشترک دو کشور (ایران و ارمنستان) را به ترکیه، جمهوری آذربایجان و هیچ کشور دیگری نخواهند داد.

ادامه مطلب

خطیب زاده در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالات دیپلماسی ایرانی:

باکو در آزادی راننده های ایرانی همکاری کند/مانور نظامی مشترک ترکیه – آذربایجان – پاکستان در دست بررسی است

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیپلماسی ایرانی درباره مانور نظامی سه جانبه پاکستان، آذربایجان و ترکیه در خاک آذربایجان گفت: همان طور که هفته گذشته هم گفتم این موضوع در دست بررسی است و در زمان مقتضی تصمیم خود را اعلام خواهیم کرد. آنچه مسلم است کشورهای همسایه دریای خزر باید به تعهدات خود ذیل کنوانسیون کشورهای ساحلی دریای خزر پایبند باشند و اجازه ندهند نیروی نظامی کشورهایی که همسایه دریای خزر نیستند در خاکشان حضور یابند. این یک تعهد است که باید همه کشورهای همسایه دریای خزر به آن پایبند باشند. 

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در ویدئوکنفرانس خود با خبرنگاران

خطیب زاده: مانور نظامی ترکیه و آذربایجان در دست بررسی است/حمله به اقلیم کردستان پاسخ به حملات مکرر تروریست‌هاست

خطیب زاده در پاسخ به این سوال که دستگاه دیپلماسی وقایع رخ داده در پنجشیر را محکوم کرده اما این وقایع ادامه دارد آیا کمکی به این منطقه از سوی ایران صورت خواهد گرفت و همچنین با توجه به اینکه ایران گفته خواهان تشکیل دولت فراگیر در افغانستان است، آیا دولت اعلام شده از سوی طالبان از دید ایران فراگیر است، گفت: آنچه به عنوان سرپرستی امور معرفی شده دولت فراگیر مورد نظر جامعه جهانی و جمهوری اسلامی نیست و ما باید واقعا منتظر باشیم و ببینیم نوع پاسخ طالبان به درخواست های جامعه جهانی چیست. در خصوص وضعیت پنجشیر عرض کردم که باید جان و مال و ناموس مردم محترم شمرده شود و خط قرمز اصلی همین است و باید از محاصره پنجشیر که به گرسنگی دادن مردم این منطقه منتهی شده اجتناب شود. پنجشیر و افغانستان راهی جز گفت‌وگو ندارند و گفته‌ایم در این راستا امکانات خود را در اختیار این گروه‌ها قرار می‌دهیم.

ادامه مطلب

کشورهای همسایه الگو شوند

دریای خزر را دریابیم

حوزه خزر از نظر زیست محیطی و تامین امنیت زیست محیطی به توجه بیشتری نیاز دارد. رودخانه هایی که حجم بیشتری از آب را به دریای خزر منتقل می کنند، به عامل آلودگی تبدیل می شوند. در حال حاضر، مساله پاکسازی رود ولگا در دست اجراست و مبالغ هنگفتی در چارچوب طرح ملی اکولوژی صرف می شود. این امید وجود دارد که در آینده نزدیک، رود ولگا تمیز شود و بر این اساس دریای خزر نیز پاکتر شود.

ادامه مطلب

در  «بررسی و ارزیابی سیاست خارجی دولت یازدهم و دوازدهم با نگاهی به آینده» عنوان شد

کولایی: به عملکرد سیاست خارجی دولت روحانی نمره قبولی نمی‌دهم/ تاکید بر ایدئولوژی گرایی باعث فرصت سوزی شد

الهه کولایی در نقد عملکرد سیاست خارجی دولت های یازدهم و دوازدهم عنوان داشت که به دلیل تحولات آمریکا و همچنین تاکید بر ایدئولوژی گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و کم توجهی یا عدم توجه به تحولات منطقه‌ای و بین المللی، بدون در نظر گرفتن دگرگونی قواعد حاکم بر جهان، به خصوص قواعد حاکم بر بازیگران فعال در عرصه جهانی مانند روسیه فرصت ها از دست رفت، چرا که تمام این پارامترها متاسفانه از سوی دستگاه سیاست خارجی ما طی هشت سال گذشته یا به درستی رصد نشد و یا شنیده نشد. این رویه و نگاه همچنان در دولت های یازدهم و دوازدهم طی این سال ها پی گرفته شد و همچنان به این فضای متحول منطقه ای و بین المللی کم توجهی شد که نتیجه آن تداوم فرصت سوزی ها بود. لذا من به عملکرد سیاست خارجی دولت یازدهم و دوازدهم نمره خوب و قابل قبولی نمی دهم.

ادامه مطلب

با بهره برداری و توسط «خط انتقال امید»

ایران به طرح کریدور آبی جنوب – شمال نزدیک می شود

خط انتقال امید ایران را یک گام به اجرای طرح کریدور آبی جنوب – شمال نزدیکتر می‌کند. ایران در سال ۲۰۱۳ از این طرح پرده برداشت که طبق آن خلیج فارس از طریق کانالی آبی به دریای خزر متصل خواهد شد و آب را به دره‌های مرکزی کشور پمپاژ خواهد کرد. 

ادامه مطلب

اهمیت منطقه قره باغ

بحران قره باغ و آنچه از جغرافیا و نقشه باید آموخت

دکتر سعید رضا خلخالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر این منطقه با دو پدیده اساسی روبه روست؛ یکی تغییر مرزهای خاورمیانه سنتی که علت اصلی آن، استقلال جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز است و محور این تحول نیز چیزی نیست جز انرژی، یعنی همان عامل ژئوپولیتیکی که صد سال است خاورمیانه حول محور آن حرکت می کند و نظام های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آن کاملا متغیری است از انرژی. عامل دوم نیز، مسئله اسلام و اسلامگرایی در این منطقه است که ژئوپولیتیک این منطقه را تحت تأثیر اهداف ژئواستراتژیک روسیه و قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داده است.

ادامه مطلب

تهران و مسکو بر سر چه مواردی اختلاف دارند؟

موانع گسترش همکاری ایران و روسیه در دریای خزر

مرصاد جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وجود جمعیت ۲۵ میلیونی روس زبان در جمهوری‌های تازه استقلال یافته یکی از عواملی است که بر راهبرد سلطه گری روسیه در منطقه می افزاید. در راهبرد سیاسی و ژئوپلتیکی روسیه کشورهای تازه استقلال یافته خارج نزدیک نامیده می شوند و اطلاق این نام به این معنی است که این مناطق دارای اولویت های اقتصادی، سیاسی و امنیتی  بالایی برای روسیه هستند. در حالی که  راهبردهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران در تقابل با دیدگاه سلطه طلبانه روسیه قرار دارد.

ادامه مطلب

تمرین دریایی امنیت پایدار در دریای خزر آغاز شد

ادامه مطلب

نقدی بر حواشی پیرامون دستگاه دیپلماسی در سال ۹۷

برخی از حاشیه های دستگاه سیاست خارجی به دلیل کم کاری در تنویر افکار عمومی است

حسن بهشتی پور در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون ارزیابی کارنامه وزارت امور خارجه و حواشی که در سال ۹۷ برای دستگاه دیپلماسی شکل گرفت، اذعان دارد: باید متناسب با مقدورات و اقتصاد وزارت امور خارجه نسبت به ارزیابی کارنامه آن سخن گفت. ما نمی توانیم بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی داخلی و تاثیر آن بر مناسبات سیاست خارجی ارزیابی دقیقی داشته باشیم. باید در نظر داشت که نهادهای تصمیم گیری و نیز وجود دیپلماسی موازی در تعیین حدود عمل وزارت امور خارجه پیرامون مناسبات منطقه ای و فرامنطقه ای بسیار اثرگذار هستند.

ادامه مطلب

علی اف چند سند همکاری امنیتی در خزر را برای اجرا ابلاغ کرد

ادامه مطلب

بازخوانی وضعیت نفتی ایران در خزر

ادامه مطلب

بررسی وضعیت نفتی ایران در خزر

ادامه مطلب

ایران با دو مساله «خط مبدا» و «تقسیم خزر» مخالف بود

ادامه مطلب

مسائلی که به راحتی نمی توان از کنارشان گذشت

دریای خزر؛ از جنجال های سیاسی تا واقعیت های حقوقی

عبدالرحمان ولایتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی‌ می‌نویسد:در صورتی که دکترین لوح پاک یا قاعده عدم انتقال یک نظم حقوقی بین المللی است و استناد به آن موضوعیت الزامی دارد، پس می توان در کل نتیحه گرفت که در هر دو رویکرد حقوقی و سیاسی حقی از دولت جمهوری اسلامی ایران ضایع نشده و موضوعی که شاید منجر به این همه هیاهو و جنجال حیثیتی شده است در وهله اول همان توافق مبهم دولتین شوروی و ایران بود که از حق استفاده مشاع به حق پنجاه درصدی برداشت شده است و در رویکرد دوم بیشتر بازی سیاسی جریانی است که باید از اصول قواعد حقوقی تمیز شود.

ادامه مطلب

جنجال جوگیرانه بر سر تقسیم خزر

ادامه مطلب

چرا ایران باید به کنوانسیون‌ها و معاهدات بین‌المللی بپیوندد؟

ادامه مطلب

بعیدی‌نژاد: دولت جلوی تقسیم ناعادلانه دریای خزر را گرفت

ادامه مطلب

اقداماتی که ایران می توانست انجام دهد و انجام نداد

نگاه عمیق پوتین به دریای خزر

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پوتین با القای دید امنیتی به دیگر همپیمانان این نشست و با هراس از مناطق ناپایدار خاورمیانه مانند افغانستان با هدف ایجاد جنبشی نظام مند در برابر تروریسم توانست به اهداف ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی دست یابد که تاریخ روسیه از او به عنوان برنده نشست اکتائو یاد کند.

ادامه مطلب