جنگ اسرائیل و ایران

فرصتی برای بازنگری در روابط

پیامدهای درگیری ایران و رژیم صهیونیستی بر منافع اقتصادی و امنیتی آفریقا

مسلم عباسی‌فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این درگیری نه تنها معادلات خاورمیانه بلکه موازنه‌های سیاسی و اقتصادی در آفریقا را نیز تحت تأثیر قرار داده است. هرچند ج.ا.ایران در مقایسه با رژیم صهیونیستی شبکه دیپلماتیک محدودتری در قاره دارد، اما ظرفیت نفوذ ایدئولوژیک و جایگاهش به عنوان بازیگری مستقل و ضد سلطه غرب، می‌تواند در بلندمدت برای بسیاری از ملت‌ها و دولت‌های آفریقایی جذابیت بیشتری ایجاد کند؛ به‌ویژه در شرایطی که افکار عمومی قاره همچنان نسبت به مسئله فلسطین حساس و همدل است.

ادامه مطلب

کل منطقه همچنان ملتهب است

عدم قطعیت‌ها بعد از حمله اسرائیل به ایران

مهم‌ترین سوالات این است که آیا برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران همچنان پابرجا مانده است یا خیر. ادعاها و ادعاهای متقابل همچنان ادامه دارد؛ اسرائیل مدعی نابودی برنامه هسته‌ای ایران است، اما در حالی که ایران به خسارات گسترده اذعان می‌کند، پیروزی خود را نیز اعلام می‌کند.

ادامه مطلب

پژواک نبرد دوازده روزه در آنکارا:

بازتعریف دکترین دفاعی ترکیه در سایه نبرد ایران و اسرائیل

محمدعلی قنامی زاده فلاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگ دوازده روزه، صحنه تقابل دو منطق نظامی نامتقارن بود. از یک سو، ایران با اتکا به دکترین بازدارندگی تهاجمی، توانایی خود را در وارد آوردن ضربات موشکی و پهپادی دقیق و اشباع‌کننده به عمق استراتژیک اسرائیل به اثبات رساند. عبور موفقیت‌آمیز بخشی از پرتابه‌ها از سپرهای چندلایه دفاعی اسرائیل، واقعیتی انکارناپذیر بود که لرزه بر اندام ستادهای فرماندهی منطقه انداخت. این نمایش قدرت، به آنکارا یادآور شد که در همسایگی شرقی، قدرتی ظهور کرده که قادر است معادلات را نه با نیروی کلاسیک هوایی یا زرهی، که با تکیه بر زرادخانه‌ای مدرن از موشک‌های بالستیک و کروز بازتعریف کند. این توانمندی، برای ترکیه که خود را در میانه یک قرن ترک می‌بیند و داعیه رهبری منطقه‌ای دارد، هم یک تهدید بالقوه و هم یک الگوی قابل تامل بود.

ادامه مطلب

بررسی حقوقی ادعاهای واهی اسرائیل در استفاده از زور علیه ایران

از تل‌اویو تا تهران؛ مرز باریک مشروعیت و تجاوز نظامی در حقوق بین‌الملل

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حتی اگر وسیع‌ترین برداشت ممکن (و از نظر حقوقی قابل دفاع) از دفاع مشروع پیش‌دستانه پذیرفته شود، استفاده اسرائیل از زور علیه ایران غیرقانونی خواهد بود. دلیل آن، نبود شواهد کافی مبنی بر تعهد غیرقابل بازگشت ایران به حمله به اسرائیل با سلاح هسته‌ای در صورت دستیابی به این توانایی است. حتی اگر چنین نیتی فرض شود، باز هم اسرائیل باید شواهد بیشتری در این خصوص ارائه کند، به‌سختی می‌توان استدلال کرد که استفاده از زور در حال حاضر، تنها گزینه ممکن بوده است.

ادامه مطلب

ارزیابی راهبردی در پرتو تحولات فناورانه و ژئوپلتیکی

جنگ سیگناتیک اسرائیل علیه ایران

محمد راه پیما در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این نبرد، آزمونی برای ارزیابی توان بازدارندگی ایران و نمایش انسجام درونی نظام جمهوری اسلامی بود. ایران توانست با تلفیق فناوری‌های نوین، فرماندهی داده‌محور و مدیریت افکار عمومی از فروپاشی راهبردی جلوگیری و روایت سیاسی خود را تثبیت کند. 

ادامه مطلب

اسرائیل کشورهای عربی را بیش‌از‌پیش نگران کرده است

موقعیت سخت کشورهای عربی خلیج فارس بعد از جنگ ۱۲ روزه

در واقع، در طول جنگ ۱۲ روزه، هر شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نگرانی خود را از سرایت خشونت به سرزمین‌های خود ابراز کردند، اسرائیل را به شدت محکوم کردند و بر موضع بی‌طرفانه‌ی خود تأکید کردند. این محکومیت‌ها – از جمله از سوی کشورهایی که امضاکننده‌ی پیمان ابراهیم هستند – نشان‌دهنده‌ی همسویی با تهران نبود، بلکه تمایل آشکار آنها برای حفظ امنیت خود و ارسال پیام عدم دخالت بود.

ادامه مطلب

به رسمیت شناختن وضعیت جنگی

حقوق بین‌الملل؛ واژه‌ای بی‌معنا در ویرانه‌های غزه و تهران؟

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تجاوز نظامی، علاوه بر آسیب فیزیکی، آثار روانی عمیق و بلندمدتی بر کودکان ایرانی گذاشته و امنیت روانی و اجتماعی آنان را مختل کرده است. کودکان ایرانی، همانند همتایان فلسطینی خود، تحت تأثیر مستقیم خشونت، ترس و بی‌ثباتی قرار دارند و این نقض گسترده حقوق، مستوجب پاسخ‌گویی فوری در سطح بین‌المللی است.

ادامه مطلب

فرصتی که امریکا به بهره‌برداری از آن فکر می‌کند

عراق و جنگ ۱۲ روزه اسرائیل علیه ایران

هرچند گروه‌های همسو با ایران در عراق، در زمان جنگ ۱۲ روزه تا حد زیادی بی‌طرف ماندند ولی این ملاحظه‌کاری عملگرایانه موجب توقف رقابت فزاینده بین امریکا و ایران بر سر آسمان عراق و شراکت اقتصادی با این کشور و دیگر عرصه‌های حیاتی نشد.

ادامه مطلب

اوضاع خاورمیانه شکننده است

مذاکره در عین بی‌اعتمادی

شکست مذاکرات آتش‌بس غزه و محدودیت‌های همکاری ایران با آژانس، همراه با عدم پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای، خطر تشدید تنش‌ها را افزایش داده است. با این حال، اندیشکده کارنگی و سیاست خارجی اروپا بر این باورند که تمایل اروپا، چین و برخی کشورهای عربی به ویژه قطر، عمان و عربستان سعودی به دیپلماسی، احتمال سناریوی بن‌بست یا دیپلماسی محدود را محتمل‌تر از جنگ تمام‌عیار می‌کند.

ادامه مطلب

ایران و راه حل خروج از بن بست

مدیریت بحران یا مدیریت حل بحران

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ما به عنوان ایران پس از جنگ تحمیلی اسرائیل علیه ایران و روشن شدن ظرفیت های خود، هیچ راه حلی نداریم جز اینکه از سیاست سلبی دور شویم و به سیاست ایجابی رو آوریم.

ادامه مطلب

اتفاقی که خلاف قوانین بین‌المللی است

پیامدهای آلودگی محیط‌زیستی جنگ بر سلامت جسمی کودکان ایران

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مطابق اعلامیه استکهلم (۱۹۷۲)، منشور زمین و معاهده پاریس (۲۰۱۵)، دولت‌ها موظف‌اند اقدامات مؤثری برای کاهش آسیب‌های محیط زیستی و جلوگیری از تخریب‌های ناشی از درگیری‌های مسلحانه انجام دهند. استفاده از سلاح‌هایی که تأثیر بلندمدت و گسترده بر محیط زیست دارند، مصداق «جنایت علیه محیط زیست» شناخته می‌شود و به‌طور مستقیم، مصداق نقض حقوق کودک نیز تلقی می‌شود. حمله موشکی به ایران و آسیب به تأسیسات حیاتی، نقض آشکار این تعهدات بین‌المللی است و بار دیگر نشان داد که کودکان، اصلی‌ترین قربانیان خاموش جنگ و محیط زیست آلوده هستند.

ادامه مطلب

آنچه در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه گذشت

تحلیل رفتار رسانه‌ای رژیم صهیونیستی در جنگ روانی علیه ایران+دانلود پی‌دی‌اف

علی بختیاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در ادبیات «دیپلماسی عمومی نوین»، بازیگران دولتی و غیردولتی در چنین محیطی، برای کسب «قدرت نرم»، به جای تبلیغات یک‌سویه، به تعامل دوسویه و ایجاد اعتمادِ پایدار روی می‌آورند. در این چارچوب، دستگاه دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از شبکهٔ رایزنان فرهنگی، ضمن رصد به موقع روایت‌ها، تهدیدها را به‌موقع تشخیص و در راستای تولید روایت بدیل نقش مهمی ایفا کنند.

ادامه مطلب

آخرین پروژه استعمار در لحظات پایانی‌اش کورکورانه به هر سو تعدی می‌کند

تجاوزات اسرائیل و تغییر نگاه جهان عرب به ایران

شرمین نروانی در گفت‌وگویی که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار گرفته است، می‌گوید: جنگ ۱۲ روزه اخیر میان ایران و اسرائیل نشان داد که فقدان عمق جغرافیایی، این رژیم را در برابر ضربات به زیرساخت‌های نظامی، راهبردی، اقتصادی و خدماتی‌اش به‌شدت آسیب‌پذیر کرده است. به همین دلیل، تل‌آویو اکنون در تلاش است به‌طور ناامیدانه‌ای دست به گسترش سرزمینی بزند، غافل از آن‌که حفظ این مناطق بدون دسترسی دائمی و مستقیم به خزانه آمریکا—که خود در بحران به‌سر می‌برد—غیرممکن است.

ادامه مطلب

تهدید و فرصت‌هایی که آنکارا می‌بیند

پیامدهای نبرد ۱۲ روزه ایران-اسرائیل بر سیاست خارجی ترکیه

محمد علی قنامی فلاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ترکیه نبرد ۱۲ روزه ایران و اسرائیل را به چشم یک آزمون و آمایش توان هر دو طرف در پی جنگ مستقیم و نیز قابلیت‌های وسیع تر و وضاح تر توان موشکی و اطلاعاتی ایران می‌دید. همچنین مسئله افکار عمومی و پایگاه‌های اجتماعی داخلی که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در جهان اسلام و ترک دارد از جمله متغییرهای دیگر برای سنجش نوع و میزان اقدام دستگاه سیاست خارجی ترکیه علیه اسرائیل و در حمایت از ایران بود. 

ادامه مطلب

نکاتی در خور درنگ

همبستگی حیرت‌انگیز روزهای اخیر بی‌تردید آثار خود را دارد

محمدصادق محفوظی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در گستره‌ای وسیع و متنوع از اندیشه‌ها، ندایی مشترک برخاست: در موضوع وطن مألوف، همگان با غیرت و شجاعت در برابر دشمن غدار و نابکار ایستادند.

ادامه مطلب

زندگی ارجح بر مرگ است

راهبرد صلح حتی در زمان جنگ

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در عرصه سیاست و خصوصا در صحنه بین‌المللی دنبال عدالت نگردیم. دنیای واقعی دنیای قدرت و ظلم است. این سخن به معنای تسلیم نیست. می شود ایران از این دنیای ناعادلانه سهم خود را دریافت کند، همان گونه که دیگران دریافت کرده‌اند. بپذیریم که ما تافته جدا بافته نبوده و نیستم.

ادامه مطلب

تجدیدنظر کشورهای عربی در سیاست خارجی خود

ایران قدرتمند بهتر از اسرائیل جاه‌طلب است

کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که همواره ایران را به عنوان رقیب راهبردی می‌دیدند، اکنون در حال بازنگری در معادلات امنیتی خود هستند. از نگاه آن‌ها، یک ایران مقاوم و دارای قدرت بازدارندگی، بهتر از اسرائیلی است که بدون مانع به دنبال تحقق پروژه‌های توسعه‌طلبانه خود در منطقه باشد.

ادامه مطلب

نوشته مورخ نامدار ترکیه

در برابر حمله اسرائیل به تبریز، میراث مشترک بشریت سکوت نکنیم

ایلبر ارتایلی در یادداشتی که در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده است، می‌نویسد: امروز با صد اسف، تهی مغزانی مانند نتانیاهوی نادان، شهری را که میراث مشترک بشریت است، آماج حملات خویش قرار داده‌اند. همان گونه که سوریه – این کشور کهن را – ناجوانمردانه برای مطامع خود بمباران کردند اکنون عزم دارند ایران را نیز ویران کنند. نباید و نشاید در برابر این حملات غیر انسانی سکوت کنیم. 

ادامه مطلب

در سفر به واشینگتن

نتانیاهو از ترامپ مجوز دوباره جنگ می‌خواهد

منابع اسرائیلی به اکسیوس گفته‌اند که نتانیاهو به دنبال بحث درباره شرایطی است که می‌تواند حملات نظامی جدید علیه تأسیسات هسته‌ای ایران را توجیه کند. در اینجا دو سناریوی اصلی مطرح‌شده است که عبارت‌اند از نخست تلاش ایران برای انتقال اورانیوم غنی‌شده: هرگونه اقدام ایران برای خارج کردن اورانیوم با غنای بالا از تأسیسات آسیب‌دیده در فردو، نطنز یا اصفهان. دیگر بازسازی برنامه هسته‌ای: آغاز بازسازی تأسیسات غنی‌سازی یا سایر زیرساخت‌های هسته‌ای توسط ایران.

ادامه مطلب

الی کوهن‌ها را دریابیم

نگذاریم نفوذی‌های موساد در ایران بمانند

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این یادداشت، یک هشدار خشک امنیتی نیست؛ این یک نعره بیدارباش است. هر ایرانی یک سنگر است، یک مرز نامرئی. اما مرزها تنها با سیم‌خاردار حفظ نمی‌شوند؛ با آگاهی، با تیزبینی، با دانستن شگردهای دشمن حفظ می‌شوند. دشمن، دیگر از پنجره نمی‌پرد، از در نمی‌شکند؛ او با یک ایمیل، یک دعوت علمی، یک سفر تجاری یا یک نگاه به ظاهر دوستانه وارد می‌شود.

ادامه مطلب

امروز چاره چیست؟

شلیک به قلب دیپلماسی

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: باید به این موضوع اشاره کرد که امروز ترامپ دقیقاً نمی‌داند که چه خواهد کرد و آیا در رابطه‌ با ایران راه‌حل سیاسی را در پیش خواهد گرفت یا از راه‌حل نظامی استفاده خواهد کرد، اما می‌توان حدس زد که ترجیح ترامپ بر راه‌ حل سیاسی است.

ادامه مطلب

بررسی محتوایی و گفتمانی

تحلیل گفتمان مصاحبه دکتر پزشکیان با تاکر کارلسون

وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مصاحبه دکتر پزشکیان با تاکر کارلسون حول پنج محور اصلی شکل گرفته است: موضوع هسته‌ای، روابط با آمریکا، تفسیر شعارها و مواضع ایدئولوژیک، مسئله اسرائیل و منطقه، و وحدت ملی. در این مصاحبه، دکتر پزشکیان تلاش کرده است تا تصویری میانه‌رو و گفتگومحور از ایران ارائه دهد.

ادامه مطلب

بر اساس آمار و اطلاعات اعلام نشده

موشک‌های ایرانی واقعا چقدر به اسرائیل ضربه زدند؟

ترامپ این موضوع را اینگونه خلاصه کرد: ترامپ روز چهارشنبه در اجلاس ناتو در لاهه به خبرنگاران گفت: «اسرائیل ضربه سختی خورد. آن موشک‌های بالستیک، پسر، آنها ساختمان‌های زیادی را ویران کردند.». 

ادامه مطلب

پایان ترورهای نقطه ای

آغاز عصر قتل‌عام‌های هوشمند

علی اصغر بصیری‌جم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این یادداشت بر آنیم تا به مشروعیت یا عدم مشروعیت این اقدام از منظر حقوق بین‌الملل بپردازیم و بررسی کنیم که آیا این شاخه از حقوق، اساساً در برابر چنین اقداماتی مقرره‌ای مشخص، دستورالعملی الزام‌آور و یا حتی رویه‌ای قابل استناد دارد یا خیر؟ پرسش محوری آن است که آیا می‌توان کشتار هدفمند افراد، صرف‌نظر از منصب، درجه یا جایگاه آنان، را با استناد به اسناد حقوق بین‌الملل توجیه‌پذیر دانست؟ و در نهایت، آیا سکوت مجامع بین‌المللی در برابر چنین اقداماتی، خود به معنای نوعی رضایت ضمنی و پذیرش عملی این رویه نیست؟

ادامه مطلب

همبستگی و آرامش مردم؛

سرمایه‌ای استراتژیک و شایسته پاسخ

عثمان عباسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قدردانی از مردم فقط با بیان نیست، با اصلاح است. اگر این همبستگی، نتیجه درک و وفاداری مردم است، پایداری آن منوط به احترام، شفافیت و مشارکت دادن مردم در تصمیم‌هاست.

ادامه مطلب

زمان کاهش انتظارات

وقتی به کشورهای عضو بریکس نیاز داریم، آنها کجا هستند؟

اگر بریکس قادر به عمل به عنوان یک بلوک نیست (متحدان نزدیک امریکا، مانند امارات متحده عربی را نیز شامل می‌شود) حداقل کشورهای عضو می‌توانند به جای حرف‌های توخالی، ابتکار عمل نشان دهند. اگر اینطور نیست، به نظر می‌رسد زمان خوبی برای کاهش انتظاراتمان از بریکس است.

ادامه مطلب

ایران در معادلات نوین قدرت؛

تثبیت جایگاه به‌عنوان قطب سیاسی نظامی غرب آسیا

سید محمدتقی آقایان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: آنچه تحت عنوان «آتش‌بس» میان تهران و تل‌آویو مطرح شد، نه نشانه‌ای از عقب‌نشینی یا تردید، بلکه نماد تثبیت جایگاه ایران به‌عنوان یک قدرت نظامی برتر در منطقه و جهان بود.

ادامه مطلب

تقابلی در سطوح راهبردی، تاکتیکی

جنگ دوازده‌روزه و شکل‌گیری نظم نوین

وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: روایت‌سازی یکی از نقاط قوت کشور ایران در این جنگ بود. ایران توانست تصویری از خود به عنوان کشور قربانی تجاوز، مقاوم در برابر حمله خارجی، و پاسخ‌گو به تهدیدات ترسیم کند که در افکار عمومی داخلی و بخش‌هایی از فضای منطقه‌ای به شدت تثبیت شد. در مقابل، روایت اسرائیل مبنی بر «دفاع پیش‌دستانه» چندان مورد پذیرش قرار نگرفت، حتی در برخی رسانه‌های غربی که این اقدام را بیشتر به عنوان حمله‌ای تهاجمی تلقی ‌کردند.

ادامه مطلب

پاکستان هدف بعدی است

اهداف پشت‌پرده اسرائیل در جنگ‌افروزی‌های اخیر

سیلویا بولتوک، بنیانگذار و مدیر اجرایی موسسه اسپشال اوراسیا در گفت‌وگوی اختصاصی با دیپلماسی ایرانی می‌گوید: هدف کنونی دوگانه است: سرنگونی جمهوری اسلامی ایران و حذف فلسطینی‌ها از مناطقی که طبق قوانین بین‌المللی به آنها تعلق دارد. به گفته رهبران اسرائیل، پس از دستیابی به این اهداف، گام بعدی جذب سرمایه‌گذاری غربی و تقویت همکاری‌های استراتژیک خواهد بود تا اسرائیل به عنوان بازوی منطقه‌ای غرب در خاورمیانه مطرح شود. هم‌زمان، آنها قصد دارند پاکستان و برنامه هسته‌ای آن را نیز هدف قرار دهند.

ادامه مطلب

درس‌ها و نتیجه ها

شباهت‌های دو جنگ تحمیلی

حسن اوجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در جنگ تحمیلی عراق صدام دیکتاتور وقت این کشور در این تفکر بود که ایران پس از انقلاب اسلامی با از دست دادن نیروهای زبده ارتشی خود تضعیف شده و می‌تواند با آغاز جنگ بخشی از خاک ایران را جدا و تجزیه کند و تا مدت‌ها در سایه پیروزی یک‌شبه خود بر قدرت بماند. رژیم حاکم صهیونیستی نیز چنین تصوری را در ابتدای امر و شروع جنگ‌ با ایران داشت.

ادامه مطلب