بن سلمان گفته است که با بایدن راه نخواهد آمد. او پیشنهاد سفر او به عربستان را رد کرد و با کاهش تولید نفت اوپک پلاس برای کاهش نرخ آن به دلیل نیاز جهانی به نفت ارزان از جمله نیاز امریکا و اروپا بعد از جنگ پوتین علیه اوکراین به آن، مخالفت کرد. او به تماس های تلفنی بایدن از واشنگتن جواب نمی دهد.
ادامه مطلب
اخیرا در محافل تحلیلی و کارشناسی اختلافاتی بر سر آینده برجام و نحوه برون‌رفت از بن‌بست مذاکرات هسته‌ای بروز کرده است. هرچند این اختلافات با شدت و ضعف در تمام این سال‌ها وجود داشته اما رکود و سکون دیپلماتیک بعد از شهریور سال گذشته و به تبعش آینده به‌شدت مبهم بر دامنه این اختلافات افزوده است. چنان‌‌که برخی قائل به عبور از توافق سال ۲۰۱۵ هستند و شرایط کنونی را مهیای بازگشت به برجام نمی‌دانند؛ چراکه اساسا به باور این طیف، برجام به شکل سابق دیگر قابل احیا نیست.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: در غرب، گروه‌های فشار و لابی ها نقش بنیادی در سیاست گذاری‌ها دارند در حالی که در شرق یک سیاست وجود دارد و آن هم سیاست دولت است. روسیه چه در دوره تزار، چه شوروی و چه هم‌اکنون در فدراسیون روسیه، یک سیاست واحد نسبت به ایران داشته است. دور کردن ایران از مدارهای غربی. این سیاست با افق‌ها و اهداف ساختار فعلی قدرت در ایران سازگاری دارد.
ادامه مطلب
اخبار تأییدنشده‌ای از احتمال سفر امروز چهارشنبه هیثم بن‌طارق آل‌سعید، پادشاه عمان به ایران خبر داد. البته قبل‌تر هم قیس بن‌محمد الیوسف، وزیر صنعت، تجارت و توسعه سرمایه‌گذاری عمان، روز یکشنبه هفته جاری در دیدارش با محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور بدون ذکر تاریخ دقیق از احتمال سفر قریب‌الوقوع پادشاه عمان به ایران خبر داده بود.دیروز (سه‌شنبه) در حالی خبر سفر سلطان عمان به تهران مطرح شد که شنبه هفته جاری شاهد حضور جیک سالیوان در عربستان سعودی بودیم؛ سفری که در یک گزاره تحلیلی می‌تواند به تشدید تحرکات دیپلماتیک میانجیگرایانه مسقط منجر شود.
ادامه مطلب
محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: بی‌تردید تحول در روابط ایران و عربستان، وزش سیاسی قابل ملاحظه‌ای نه فقط در روابط دوجانبه بلکه در سطح منطقه‌ای است. همه انبار کلان منطقه غرب آسیا از این وزش سیاسی متأثر خواهند شد. هرچند که در مورد این وزش سیاسی نباید انتظارات را بیش از حد بالا برد ولی به نقطه عطف بودگی آن هم نمی‌توان بی‌توجه بود.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی تاکید دارد: با دست فرمانی که دولت رئیسی از زمان روی کار آمدنش برای مذاکرات هسته‌ای با سایه سنگین جریان‌های خاص داخلی و همچنین دخالت‌های روسیه در پیش گرفت، نهایتا برجام به اعتقاد من دیگر قابل احیا نیست. از طرف دیگر با توجه به مواضع تهران و همچنین اتفاقاتی که از سال گذشته شکل گرفته است، اروپا و آمریکا را هم به نتیجه مشابه رسانده‌اند که برجام ظاهرا تمام شده است. به همین دلیل بسیار بعید می‌دانم، مذاکرات هسته‌ای از سر گرفته شود و حتی در صورت ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای، دستور کار آن احیای توافق سال ۲۰۱۵ باشد. البته این را هم باید گوشزد کنم که یک صورت کلی از برجام وجود دارد؛ چراکه اکنون هیچ کشوری تمایل ندارد به‌صورت رسمی مسئولیت شکست گفت‌وگوها و مرگ برجام را بپذیرد. به‌هر‌حال تبعات توقف رسمی مذاکرات و مرگ برجام برای همه طرفین بسیار زیاد است.
ادامه مطلب
همانطور که از قبل هم مشخص بود جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن دیروز شنبه وارد عربستان سعودی شد. سفر سالیوان از ابعاد مختلف، هم برای آمریکا، هم برای اسرائیل، هم برای کشورهای منطقه و در کل مناسبات جهانی حائز اهمیت است. از یک سو تل آویو چشم امید دارد که سالیوان بتواند موتور خاموش شده تلاش ها برای احیای روابط اسرائیل و عربستان را مجددا روشن کند تا سعودی ها را مشتاق به عادی سازی مناسبات با آنها نماید، کما اینکه در همین رابطه تساحی هنگبی، مشاور امنیت داخلی اسرائیل ابراز امیدواری کرد که سفر جیک سالیوان، همتای آمریکایی وی به عربستان سعودی برای عادی سازی روابط بین تل آویو و ریاض موفقیت آمیز باشد.
ادامه مطلب
شاید عربستانی ها به سمت امضای "توافقات ابراهیم" با اسرائیل مثل کشورهای همسایه شان در خلیج فارس، بحرین و امارات متحده عربی، نروند. اما آنچه اکنون شاهدیم این است که عربستانی ها با اسرائیلی ها گفت وگو دارند و با آنها همکاری می کنند، همچنین بعضی از آنها از جمله بعضی یهودی ها از عربستان دیدن کرده اند.
ادامه مطلب
سیدابراهیم رئیسی، امروز چهارشنبه (۱۳ اردیبهشت) به دعوت بشار اسد، همتای سوری خود، برای انجام سفری دو‌روزه همراه با یک هیئت بلند‌پایه سیاسی و تجاری راهی دمشق خواهد شد تا نخستین رئیس‌جمهور ایران باشد که بعد از ۱۳ سال پا در خاک سوریه می‌گذارد. این در حالی است که بشار اسد تا‌کنون دو بار در اسفند ۱۳۹۷ و اردیبهشت ۱۴۰۱ به تهران سفر کرده است. علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت هم دیروز سه‌شنبه در نشست خبری عنوان کرد
ادامه مطلب
حداقل پنج کشور با بازگشت سوری ها به اتحادیه مخالفند، از جمله قطر، مراکش، کویت، یمن و حتی مصر که اخیرا روابط خود را با سوریه احیا کرده است.
ادامه مطلب
یک مقام ارشد پیشین اسراییلی: "یا باید دور میز (گفت وگو) حضور داشته باشید یا شما را به عنوان "غذای اصلی" روی میز می گذارند. حد وسطی هم وجود ندارد."
ادامه مطلب
مصطفی علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران نیازمند طراحی سیاست خارجی و امنیتی متوازن در همه ابعاد است تا بتواند به عنوان یک بازیگر مطمئن در روابط بین‌الملل ظاهر شود. سیاست خارجی که بتواند مقتدرانه از هر جهت و در هر شرایطی از امنیت ملی و منافع ملی صیانت کند. سیاست متوازن به این معنا که اولاً هیچ صاحب قدرت و عنصر تاثیر گذار در رقابت های ژئوپلیتک در شرق و غرب جهان از دایره تعامل بین المللی حذف نشود و ثانیا از تمامی ابعاد اساسی ژئوپلیتیک کشور از جمله «ژئوپلیتیک جغرافیای تمدن»، «ژئوپلیتیک انرژی» و «ژئوپلیتیک موقعیت» بهره برداری کامل کند و برای هر کدام برنامه مشخص داشته باشد. لذا بر اساس محاسبات عرفی می توان گفت جمهوری اسلامی ایران بطور ماهوی و زیربنایی از بسیاری از منابع قدرت در جهان و منطقه برخوردار است و با این وصف می تواند بشرط اصلاح در چشم انداز سیاست خارجی و امنیتی خود بیشترین منفعت را از هرگونه تعامل منطقه‌ای از جمله تفاهم اخیر با عربستان سعودی کسب کند.
ادامه مطلب
سعید هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد اصلاحات ساختاری در عربستان سعودی بعد از ورود و تثبیت محمد بن سلمان در راس هرم مدیریتی این کشور در دستور کار قرار گرفته و ضمن تغییرات عمده در برخی ویژگی های مهم آن نظام سلطنتی، از جمله وضعیت حضور و فعالیت های مختلف زنان در جامعه عربستان، رویکرد جدی و متفاوت در مناسبات بین المللی نیز در اولویت کار ایشان است.
ادامه مطلب
عبدالباری عطوان می نویسد: با حسرت می‌گوییم که سودان قربانی یک توطئه بزرگ شده است که هر نتیجه‌ای می‌توان برای آن محتمل بود؛ از تجزیه گرفته تا جنگ داخلی و در این میان تردیدی در متهم کردن ارتش به ایفای نقش در وقوع این فاجعه به علت درگیری ژنرال‌هایش بر سر قدرت به خود راه نمی‌دهیم.
ادامه مطلب
اما اینکه عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق با چه هدفی به ایران سفر کرده است و اهمیت این سفر در چه موضوعاتی خلاصه می شود، نکاتی است که دو تن از کارشناسان مربوطه در گفت وگو با «شرق» به تبیین و تشریح بیشتر آن پرداخته‌اند. امید نعیمی در این رابطه اساساً سفر انجام شده توسط عبداللطیف رشید را فاقد اهمیت جدی و راهبردی می داند و از آن به عنوان یک سفر «کاملاً تشریفاتی» یاد می‌کند. چرا که تحلیلگر مسائل بین الملل، پست ریاست جمهوری در ساختار سیاسی عراق را یک پست تشریفاتی می داند.
ادامه مطلب
روند پایان دادن به جنگ یمن ۹ آوریل امسال شروع شد که یک هیئت سعودی برای مذاکره مستقیم با انصارالله که به حوثی ها نیز معروف است، به صنعا، پایتخت یمن، سفر کرد. عربستان سعودی و امارات متحده عربی بیش از هشت سال پیش برای مقابله با قدرت گرفتن انصارالله تشکیل ائتلاف داده و به یمن حمله کردند. سفر هیئت سعودی که نقطه عطف آن دست دادن مهدی المشاط از یمن و محمد الجابر سعودی بود، یک تغییر چشمگیر در جنگ طولانی نامتقارن و محاصره ای را نشان می دهد که تا کنون بیش از ۳۷۵ هزار یمنی را کشته و میلیون ها نفر را به مرگ از گرسنگی کشانده است.
ادامه مطلب
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشور بعدازظهر سه شنبه و بنا به دعوت بدر بن حمد البوسعیدی، همتای عمانی در راس هیئتی سیاسی عازم مسقط شد. امیرعبداللهیان در جریان این سفر با وزیر امور خارجه عمان و سلطان بن محمد النعمانی، وزیر مکتب سلطانی عمان دیدار و گفت و گو کرد. آنطور که از قبل عنوان شد امیرعبداللهیان در دیدار با مقامات عمانی، علاوه بر موضوعات مربوط به روابط دوجانبه، در خصوص مسائل مهم منطقه ای و بین المللی نیز به گفت وگو و تبادل نظر خواهد پرداخت که بیشتر بر دو مسئله برای آزادی زندانیان دو تابعیتی و همچنین موضوع مذاکرات هسته ای تمرکز دارد.
ادامه مطلب
سیدهادی سیدافقهی در گفت وگویی معتقد است: این امکان وجود دارد که واقعاً یک تقسیم نقشی بین کشورهای عربی در قبال سوریه وجود داشته باشه که از بیرون این نقش ها بین کشورهای عربی تقسیم شده باشد تا بتوانند سوریه را در مسیر مدنظر خود کنترل و مدیریت کنند. به همین دلیل بحرین، مصر، کویت، اردن، عربستان، قطر، عمان و دیگر کشورهای عربی، خود اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج فارس و ... نقش های متفاوتی را بر عهده دارند.
ادامه مطلب
ولید فارس می نویسد: عربستان سعودی با امضای توافقنامه پکن اعلام کرد در مسائل حاکمیتی و دفاعی و دیپلماتیک، مستقل شده و قصد دارد روابطش با ایران را با شروطی که تعیین کرده است، عادی کند. پس از آن امارات متحده عربی و بحرین نیز اعلام کردند روابط خود با نظام بشار اسد را عادی خواهند کرد. کشورهای عربی همچنین مراودات اقتصادی با چین و روسیه و تدریجا ایران را گسترش دادند که این مسئله زلزله ای در دولت و کنگره آمریکا ایجاد کرد.
ادامه مطلب
این رویداد، فراتر از عادی سازی روابط بین دو کشور رقیب است و به نشانه های برپایی نظام جدید منطقه ای در خلیج فارس و شبه جزیره عربستان اشاره دارد. علاوه بر این، میانجی گری چین در دستیابی به این توافقنامه، نشان دهنده انتقال مرکز ثقل راهبردی و ژئواستراتژیک از غرب به کشورهای جهان سوم در جنوب است.
ادامه مطلب
انگیزه اقتصادی چین برای میانجی گری بین عربستان سعودی و ایران ریشه در وابستگی این کشور به نفت و گاز ایران و عربستان دارد به طوری که این دو کشور ۴۰ درصد منابع انرژی مورد نیاز چین را تامین می کنند. انگیزه دیگر چین از این میانجی گری، پیش بردن ابتکار «کمربند و جاده» است.
ادامه مطلب
فرشاد باقریان می گوید: در سیاست خارجی چیزی به نام اجبار و ناچاری وجود ندارد، بلکه ضرورت هاست تعیین می‌کند کشورها چه سیاستی را داشته باشند. اینجا باید توجه داشت که «قطعاً ضرورت های جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای احیای روابط با همدیگر از یک جنس نیست»، اما مطمئن باشید به همان اندازه که تهران به این برقراری روابط نیاز داشت، ریاض هم ضرورت های خود را داشته است. من وقتی می گویم احیای روابط ایران و عربستان و بهبود مناسبات منطقه تهران بزرگ تر از احیای برجام است، به عنوان گزینه و سناریوی آلترناتیوی احیای توافق هسته ای به آن نگاه نمی کنم، بلکه من از حیث مقیاس به موضوع نگاه می کنم. چند روز پیش اخبار را شنیدید، عربستان و ایران به سمت برقراری پروازهای مستقیم بین شهرهای دو کشور، پهلوگیری کشتی ها، امکان سفرهای سیاحتی و توریستی و ... گام برداشته اند. این نشان می دهد که عربستان نیز برای کاهش هزینه هایش، ضرورت های مختص به خود برای احیای روابط با ایران را داشته است.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت و گویی تاکید دارد که برای ایران هر توافق و پیمانی به عنوان یک خاکریز برای تقابل با تنش بزرگ تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که نگاه نومنطقه گرایی عملاً هر توافق را به عنوان یک دستاورد در جهت تقویت نفوذ آن کشور با هدف بهبود تعاملات بین‌المللی قرار می‌دهد، چنانی که پکن از همین توافق در جهت تقویت هژه مونی سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری خود نهایت استفاده را برد. چین با این توافق توانست خود را به عنوان یک بازیگر و حامی جدی صلح در سطح منطقه و جهان معرفی کند در حالی که آمریکا به عملاً به نگهبان تنش های کهنه و فرسایشی تبدیل شده است. عربستان هم با توافق با ایران وزن و توان چانه زنی دیپلماتیک خود را در قبال یمن و سوریه افزایش داد. اما متاسفانه در ایران، توافق تهران - ریاض صرفاً با موضع گیری سیاسی به عنوان یک «خاکریز و محور جدید در برابر آمریکا تعریف می شود».
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: این روزها همچنین به موازات کاهش احتمال انواع برخوردهای نیابتی، تصادفی یا تعمدی، برخلاف گذشته، کمتر سخنی از ابزارهایی مانند پهپاد و موشک می‌شنویم. تحرکات مثبتی نیز ازجمله در جهت کمک به حل بحران یمن و خاتمه رنج مردم بی‌گناه آن کشور، مشهود است. چنین پیامدهایی تا همین جا نیز مغتنم است و نویدبخش برداشته‌شدن سدهای مصنوعی بین مردم منطقه و فراهم‌شدن حداقل‌ها برای همکاری متقابل بین ایران و کشورهای منطقه. اما یک نکته مهم هنوز ناروشن است و آن اینکه آیا مقامات ایرانی هدف راهبردی خاصی نیز از حرکت در راستای تنش‌زدایی با عربستان دارند و این تنش‌زدایی بخشی از یک استراتژی جامع ملی است یا صرفا واکنشی است به مشکلات فزاینده ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی؟
ادامه مطلب
مجموعه تحولاتی بی سابقه ای که با بازگشت بی بی به قدرت و شکل گیری افراطی ترین کابینه تاریخ رژیم صهیونیستی بر سر این رژیم آورده است سبب شده تا مقامات سابق و فعلی صهیونیست، تحلیلگران و ناظران امر در محافل سیاسی و رسانه ای منطقه ای و فرامنطقه ای مدام از کلیدواژه «فروپاشی» سخن به میان آورند. در این بین اسحاق هرتزوگ برای چندمین بار پیاپی با ابراز نگرانی درباره وضعیت داخلی رژیم صهیونیستی، درباره وقوع جنگ داخلی در صورت تداوم آن و به تبعش فروپاشی این رژیم هشدار داده بود.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی معتقد است که رویکرد عملگرایانه خواهد توانست راه را برای بازگشت تهران، نه فقط منطقه بلکه، جامعه جهانی باز کند. مهم این است که تهران بپذیرد؛ تنش زدایی با دولت‌های منطقه، هرگز جایگزین برتری نسبت به روابط با جامعه بین الملل نیست. تهران از فرصت گشایش در روابط منطقه‌ای می‌تواند برای ترمیم روابط با پایتخت‌های جهان استفاده کند؛ اگر همان رویکرد عملگرایانه را بپذیرد که برای دولت‌های منطقه و خاصه عربستان سعودی قائل شده است. در این صورت تهران مزایای قابل فروش خواهد داشت.
ادامه مطلب
بعد از احیای روابط ایران و عربستان سعودی، ریاض با شتابی بی‌سابقه، تنش‌زادیی در منطقه را پیش می‌برد. به موازات انجام مذاکرات با انصارالله و تبادل زندانیان، عربستان به فکر نزدیکی با سوریه و بازگرداندن دمشق به اتحادیه عرب است. هرچند نشست مشورتی جمعه گذشته در جده با ابتکار ریاض ذیل مخالفت چند کشور عربی به نتیجه نرسید، اما عربستان دست از تلاش برای نزدیکی با سوریه برنداشته است.
ادامه مطلب
در گزارش‌های رسانه‌های عربی و بین‌المللی معمولا «حماس» بخشی از «محور مقاومت» شامل ایران، سوریه، حزب‌الله و جنبش جهاد اسلامی قلمداد می‌شود؛ اما این جنبش بارها اعلام کرده که به دنبال روابط با همه قدرت‌های منطقه و جهان است. از این منظر مواضع مقامات حماس هم‌زمان با انجام سفر هیئت حماس به عربستان می‌تواند شائبه گسل سیاسی با تهران را به ذهن متبادر کند
ادامه مطلب
همچون بیشتر دیپلماسی ها، بسیاری از دستاوردهای این رویکرد سعودی هم، احتمالا نسبی است اما در سطحی خواهد بود که در دهه های اخیر دیده نشده است. سعودی ها، روی پای خود بر می خیزند.
ادامه مطلب
جومارت اوتوربایف، نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت و گویی اظهار کرد: چرخش عربستان سعودی به سمت چین نشان دهنده نارضایتی این کشور از سیاست ایالات متحده است. اما این اولین بار نیست که سعودی ها از این رویکرد برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند. همین چند سال پیش، پیوستن عربستان سعودی، شریک استراتژیک دیرینه ایالات متحده آمریکا، به یک سازمان اقتصادی و امنیتی به رهبری چین و روسیه عملا غیرقابل تصور بود. با این حال، عربستان ماه گذشته یادداشت تفاهمی را امضا کرد که به آن، عنوان "شریک گفت وگو" در سازمان همکاری شانگهای اعطا شد.
ادامه مطلب