سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: اعلام ساخت سنگرهای دفاعی در سواحل دریای بالتیک توسط سه کشور استونی، لتونی و لیتوانی، نشان می‌دهد که دریای بالتیک، از حوزه شرق که شامل این کشور می‌شود و در حوزه غرب شامل سوئد و فنلاند می‌شود، دستخوش تحولات عمیق امنیتی است و در دنیای به‌هم پیوسته کنونی، امنیت بین‌المللی با سرنوشت فعل و انفعالات در همه مناطق خرد و کلان دنیا گره خورده است.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بالکان از دیرباز به عنوان یک منطقه راهبردی در سیاست جهانی به شمار آمده و به این دلیل کشورهای بزرگ به گونه های مختلف تلاش دارند که حضور خود در این منطقه به لحاظ سیاسی و اقتصادی را تقویت کنند. شبه جزیره ۷۲۸ هزار کیلومتر مربعی بالکان در جنوب شرق اروپا از شرق به دریای سیاه و دریای اژه، از غرب به دریای یونان و دریای آدریاتیک، از جنوب به دریای مدیترانه و شمال به کوه‌های آلپ دینار و آلپ ترانسیلوانی و جلگه مجارستان مرزبندی می‌شود. یونان، آلبانی، بلغارستان، مجارستان، بوسنی هرزگوین، کرواسی، اسلوونی، مقدونیه، صربستان، مونته‌نگرو، رومانی و بخش اروپایی ترکیه در این منطقه قرار دارند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: حماس این نکته را خوب می داند که برای سهم بردن از کیک قدرت در آینده فلسطین باید از قدرت هایی بهره ببرد که هم جزء بازیگران موثر صحنه سیاسی بین المللی هستند و هم لابیگرانی موثر در جهان عرب. برای همین به نظر می رسد حماس به بازی و چانه زنی دو قدرتی امید بسته است که از حامیان اصلی جریان اخوان المسلمین در جهان هستند، یعنی ترکیه و قطر.
ادامه مطلب
رئیس‌جمهوری ترکیه سرانجام مصوبه پارلمان این کشور برای پیوستن سوئد به ناتو را امضا کرد. پارلمان ترکیه با ۲۸۷ رأی موافق در برابر ۵۵ رأی مخالف درخواست عضویت سوئد در ناتو را تصویب کرده بود. پیش از این آنکارا با عضویت سوئد به دلیل آنچه حمایت این کشور از «تروریسم» می‌خواند مخالف بود. ترکیه، استکهلم را به حمایت از حزب غیرقانونی کارگران کردستان (پ.ک.ک) در سوئد متهم می‌کند. به گزارش شرق، با تأیید پارلمان و امضای اردوغان، به این ترتیب یکی از مهم‌ترین موانع عضویت سوئد در ناتو پس از ۲۰ ماه کشمکش میان اعضای این سازمان و آنکارا برداشته شد.
ادامه مطلب
خبرگزاری آناتولی اعلام کرده بود که عملیات سازمان اطلاعات ترکیه علیه افرادی که برای موساد جاسوسی می کنند، همچنان ادامه دارد.
ادامه مطلب
علی رضوانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد:تهران و آنکارا در دهه های گذشته با اتخاذ رویکرد پراگماتیک سطح روابط خود را دوستانه نگه داشته اند و در برخی بزنگاه ها نیز از هم حمایت کرده اند.
ادامه مطلب
حسین امیرعبداللهیان در یادداشتی در روزنامه ملیت ترکیه در آستانه سفر سید ابراهیم رئیس جمهوری کشورمان به آنکارا می نویسد: «سفر آیت الله دکتر رئیسی، رئیس جمهور اسلامی ایران به آنکارا به دعوت جناب آقای اردوغان، رئیس جمهور محترم ترکیه به منظور شرکت در هشتمین دور نشست شورای عالی همکاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه انجام می گیرد. سفر ریاست محترم جمهوری ایران در مقطع بسیار حساس فعلی که منطقه‌ی آسیای غربی را در مرکز تحولات بی‌شماری قرار داده است، انجام می پذیرد. در چارچوب این سفر، سران دو کشور مسلمان، دوست و برادر پیرامون مسائل مهم و مورد علاقه مناسبات دوجانبه، منطقهای و موضوعات بین‌المللی بحث و تبادل نظر خواهند نمود. قطعا این سفر تجلی بارز تمایل و اراده جدی سران دو دولت برای گسترش مناسبات در تمامی ابعاد آن است.»
ادامه مطلب
سرگئی ملوکنیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طی چهار سال اخیر، حضور اسرائیل در قلمرو تحت کنترل آذربایجان در نزدیکی مرز با ایران گسترش یافت و در سال های اخیر، هند به تامین کننده اصلی تسلیحات ارمنستان تبدیل شده است. با حضور بازیگران جدید که به طور مستقیم و غیرمستقیم در تحولات دخیل هستند، آذربایجان و ترکیه اهداف جدیدی را برای خود تعیین می کنند. اینها اهدافی هستند که بر ژئوپلیتیک منطقه تأثیر خواهند گذاشت.
ادامه مطلب
تنها به فاصله یک روز پیش از اغاز سفر منطقه ای آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، ارتش رژیم صهیونیستی از پنج شنبه هفته گذشته آغاز مرحله سوم جنگ در غزه را اعلام کرد تا به نوعی رئیس دستگاه سیاست خارجی ایالات متحده را در عمل انجام شده قرار دهد. در این باره رسانه رژیم صهیونیستی روز پنج‌شنبه گزارش کرد ارتش این رژیم در برخی مناطق نوار غزه وارد مرحله سوم جنگ شده است. به گزارش ایسنا، در حالی که رژیم صهیونیستی آغاز مرحله سوم جنگ را به شکل رسمی اعلام نکرده اما نحوه عملکرد ارتش این رژیم در نوار غزه از جمله کاهش تعداد نیروهایش نشان‌دهنده این است که این مرحله آغاز شده است.
ادامه مطلب
آنتونی بلینکن در آغار سال جدید میلادی مجددا راهی خاور میانه شد. وزیر امور خارجه ایالات متحده که سفر منطقهای خود را از روز جمعه شروع کرده است به ترکیه، اردن، قطر، عربستان، امارات، مصر و اسرائیل فلسطین خواهد رفت. تا به اینجای کار بلینکن پس از ترکیه به یونان رفته و بامداد دیروز یکشنبه هم وارد اردن شد. او قرار است پس از آن به قطر، امارات، عربستان سعودی، سرزمین‌های اشغالی، کرانه باختری و مصر برود. دستور کار چهارمین سفر بلینکن به منطقه، بررسی تحولات مربوط به غزه و نیز جلوگیری از تشدید و گسترش جنگ به کل منطقه است. چرا که بی تردید تداوم جنگ حماس و اسرائیل تبعات مخربی را در سال انتخابات ریاست جمهوری برای بایدن به همراه داشته است.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: البته این منطقه بحران‌های نهفته زیادی ازجمله ترانس نیستر، اوستیای جنوبی، قره باغ، نزاع مرزی تاجیکستان و قرقیزستان و غیره در درون دارد که پدیده جدایی طلبی را در منطقه تقویت کرده است. رسیدگی به این بحران‌ها و دستیابی به راه حل درازمدت از اولویت های جمهوری اسلامی ایران و دیگر قدرت های منطقه ای و حتی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپاست. در بحران جدید قربانی اصلی ملت‌ها و کشورهای منطقه خواهند بود و واقعیت مهم این است که چنانچه رهبران آذربایجان و ارمنستان و دیگر کشورهای منطقه از درایت و کفایت سیاسی و حکمرانی قوی برخوردار باشند، به راحتی می‌توانند از بروز فاجعه عظیم و ویرانگر پیشگیری کنند.
ادامه مطلب
رتبه‌بندی ۱۳۴ کشور جهان بر اساس شاخص رقابت‌پذیری استعدادهای جهانی در سال ۲۰۲۳ که توسط دانشگاه اینسید (INSEAD) انجام شده است، نشان می‌دهد که سوئیس (۷۸.۹۶ امتیاز)، سنگاپور (۷۷.۱۱ امتیاز) و ایالات متحده (۷۶.۶ امتیاز) در جذب، حفظ و پرورش استعدادها نسبت به سایر کشورهای جهان جایگاه برتری دارند.
ادامه مطلب
علیرضا سهرابی نور و زهرا فیروزی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگرچه برخی از صاحب نظران ادعا می‌کنند که اظهارات اردوغان بر جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی ترکیه تأثیر منفی خواهد گذاشت، اما روابط اقتصادی ترکیه و اسرائیل همچنان ثبات داشته است.
ادامه مطلب
محافل حقوق بشری در گزارش‌های اخیر خود از این مطلب می گویند که پیامدهای فاجعه‌بار عملیات نظامی ترکیه در ماه اکتبر، همچنان ادامه دارد. این بمباران سیستماتیک، که در ۴ اکتبر آغاز شد، آسیب شدید و ماندگاری را به زیرساخت‌های بشردوستانه‌ی شکننده منطقه وارد کرده که با شروع زمستان باعث شده است مردم بدون سوخت، برق و آب کافی، به مشکلات زیادی دچار شوند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که ارمنستان در مجاورت آذربایجان، روسیه و ترکیه خود را تنها می بیند و احساس می کند باید یکی از کشورهای همسایه را در کنار خود داشته باشد، ایران نیز به دنبال آن است که در منطقه قفقاز حضور پررنگ خود را داشته باشد و از این منطقه سهم خود را ببرد. برقراری موازنه در روابط پیچیده موجود در منطقه قره باغ به ویژه که پای کشورهای غربی به خصوص فرانسه و امریکا نیز به این منطقه باز شده، به گونه ای که حداقل هزینه های این پیچیدگی متوجه تهران شود، از اهداف اصلی ایران در قره باغ است.
ادامه مطلب
اصل ۹۰ قانون اساسی ترکیه کنوانسیون‌های بین‌المللی را بر قوانین داخلی برتر می‌داند. با این حال، جمهوری ترکیه که حتی از قانون اساسی خود تبعیت نمی‌کند، متأسفانه از نظر حقوق اساسی مانند حق زندگی، حق رهایی از شکنجه، حقوق آزادی بیان و تشکل، حق رهایی از تبعیض و… عملکرد بسیار ضعیفی دارد.
ادامه مطلب
در بازی در حال تغییر یارگیری های منطقهای، که در آن منافع سیاسی و اقتصادی عامل اصلی «جنگ نیابتی» است، به نظر می‌رسد که درگیری ها بیشتر به منطقهای کوتاه مدت و فرصت‌طلبانه تکیه دارد تا به اصول ایدئولوژیک روشن و مشخص. برای بازیگران محلی و منطقه ای، مسئله بیش از هر چیز ایجاد عواملی برای دفاع از منافع سیاسی و اقتصادی آنهاست. از این نظر، ما شاهد تحول محیط استراتژیک به سمت سیالیت بیشتر اتحادها هستیم که غلبه بر اختلافات خاص را موجب می شود: گرم شدن روابط ترکیه و امارات، ادغام مجدد قطر در بازی منطقه ای، نزدیک شدن چندین کشور عربی به دشمنان بزرگ دیروز مانند اسرائیل و ایران و غیره.
ادامه مطلب
بیشتر ترک‌هایی که روابط گستردۀ تجاری با اسرائیل دارند، از نزدیکان اردوغان و حزب «عدالت و توسعه» هستند. متین جهان، نام بعضی از بازرگانان و سرمایه داران ترک را که با اسرائیل داد و ستد گستردۀ تجاری دارند افشا کرده است. احمد بوراک اردوغان، پسر ارشد رجب طیب اردوغان، صاحب شرکت دریایی «مانتا دنیزجیلیک»، و اِرکان ییلدیریم، پسر نخست وزیر پیشین ترکیه، در صدر فهرست آن بازرگانان و سرمایه داران قرار دارند.
ادامه مطلب
کشورهای مختلف هریک به طریقی چشم به تحولات دوخته و هر یک به فراخور حال خود برای کاهش پیامدهای این بحران بر اقتصاد خود تلاش می‌کند. در این میان، اقتصاد ترکیه و هند و روسیه نیز از این تحولات تأثیر پذیرفته است.
ادامه مطلب
اردوان امیر ارسلانی در نوشتاری معتقد است که ترکیه امروز به راحتی خود را به‌عنوان اولین شریک اقتصادی «دولت شکست‌خورده» سومالی معرفی کرده است که هیچ‌کس جز دولت‌های نفتی خلیج فارس حتی تمایل نداشت چیزی درباره آن بشنود. در واقع، نزدیکی سومالی به شبه‌جزیره عربستان و مسیرهای تجاری دریایی اصلی نیز در علاقه فزاینده ترکیه به آن کشور بدون تأثیر نیست. علاوه بر رقابت اسلامِ ترک با اسلامِ وهابی که سومالی را گرفتار کرده (اگرچه با سنت‌های مذهبی آن کاملا بیگانه است)، اردوغان قصد دارد رقبای اصلی خود یعنی عربستان سعودی و امارات را از نظر ژئوپلیتیک و نظامی کنار بزند. سرمایه‌گذاری درخور توجه ترکیه در حوزه امنیت و مبارزه با تروریسم الشباب وابسته به القاعده برای نشان‌دادن این موضوع مشهود است.
ادامه مطلب
ناصرقلی سارلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از همان شب اعلام نتایج انتخابات، خواست تغییر در حزب اصلی اپوزیسیون به‌ویژه ازسوی هواداران جوان‌تر حزب جمهوری خلق به فریادی بلند تبدیل شد و اکرم امام‌اوغلو، شهرداری که محبوبیت بالایی درمیان این طیف هواداران دارد، کارزاری در فضای مجازی آغاز کرد برای تغییرات گسترده در این حزب.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری خارجی دولت ترکیه در دو دهه حکمرانی اردوغان به‌ویژه در مسئله فلسطین و اسرائیل، بیشتر بر سیاست اعلامی نیرنگ‌گونه استوار بوده است. فرآیندی که سیاست اعلامی انقلابی و اسلامی اردوغان در حمایت از آرمان آزادی قدس و فلسطین با تندی و تحکم موضع و سخن اردوغان علیه سران اسرائیل در رسانه‌های این کشور و جهان اسلام مورد استقبال و تشویق افکار عمومی قرار گرفته و فریب مسلمانان به خوبی اجرا می‌شود.
ادامه مطلب
عباس ترابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ی توان چنین نتیجه گیری کرد که میان مشروطه خواهی در ایران به عنوان یک جنبش توده ای و از پایین که بدون همکاری فقها هرگز میسر نمی شد، با جنبش تنظیمات خیریه در عثمانی که با ابتکار شخص سلطان و دربار برای رهایی از خطر شورش نظامیان و مفتی اعظم و همچنین گسترش جنبش ملی گرایی، از بالا و به عنوان یک اصلاحات حکومتی انجام شد، تفاوت ماهوی و معناداری وجود دارد.
ادامه مطلب
پروفسور اشتفان هرتوگ استدلال می کند که نقش بی حد دولت ها در اقتصاد کشورهای خاورمیانه، شکاف های موجود میان خودی ها و غیرخودی ها و ترکیب ناخوشایند "مهارتِ پایین با مولدبودن پایین"، اقتصادهای چند تکه ای را شکل داده که همکاری موثر میان حاکمیت، کسب و کارها و نیروی کار را مختل می کند.
ادامه مطلب
یکشنبه هفته گذشته بود که ژرژ مالبرونو، روزنامه نگاری فرانسوی در روزنامه «فیگارو» به نقل از منابع خود نوشت، «بنیامین نتانیاهو، به قطر قول داده که اسرائیل علیه رهبران حماس ساکن قطر اقدام برای ترور آنها انجام نخواهد داد.» براساس گزارش این روزنامه فرانسوی، قطر از اسرائیل قول گرفته که موساد، در این کشور تروری انجام ندهد. این در حالی است که به گفته منبع آگاه روزنامه فیگارو، نتانیاهو پیشتر به موساد دستور داده بود تا رهبران حماس را ترور کند. چهارشنبه گذشته، نتانیاهو به همراه یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در نشست خبری به صراحت اعلام کرد که به موساد دستور داده تا علیه رهبران حماس اقداماتی انجام دهد. نتانیاهو حتی مدعی شد که «در این توافق هیچ تعهدی مبنی بر عدم اقدام در زمان آتش‌بس علیه رهبران حماس وجود ندارد.»
ادامه مطلب
ماریا فانتاپی و ولی نصر در یادداشت مشترکی می نویسند: اکنون که حمایت ایران، در تاب آوری و توانمندی نظامی حماس به حساب می آید، به نظر می رسد که توانمندی های نظامی منطقه ای خود ایران نیز کاملا قدرتمند باشد. تهران همچنین جسارت تازه ای را بروز می دهد. هرچند تهران به یک منازعه گسترده تر مایل نیست اما بر نمایش قدرت حماس حساب کرده و در حالی که حزب الله به تبادل آتش با اسرائیل ادامه می دهد و دیگر گروه های تحت حمایت ایران نیروهای آمریکایی را هدف می گیرند، هزینه ها و ریسک ها را افزایش می دهد.
ادامه مطلب
در قیاس با ابزارهای رسانه ای موثر و مصممی که توسط قطر، ایران و ترکیه بسیج شدند، نفوذ رسانه ای محور میانه روی، ضعیف بود. این سه گانه، گفتمان غالب را کنترل کردند، تعبیر و تفسیر خود از رخدادهای منطقه را جا انداختند. آنها از همانجایی حمایت شدند که کمتر انتظارش را داشتند: سیاست های احمقانه رهبری تندروی اسرائیل که توسط یک نخست وزیر فرصت طلب به نام بنیامین نتانیاهو به پیش رانده شد، کسی که تنها هدفش، بقا در حکومت و فرار از پاسخگویی است.
ادامه مطلب
به نظر می رسد که ترکیه و ایران در پی آن هستند که ببینند آیا همگرایی شان در غزه می تواند به حل و فصل پرونده های دشوار دوجانبه بینجامد. قرار است ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران اواخر این ماه به ترکیه برود.
ادامه مطلب
شکستن طلسم منطقهای، نیازمند فراتر رفتن از مرزهای سنتیِ رقابت‌های ژئوپولیتیک است. یک پیشنهاد قابل اجرا، ایجاد یک بلوک منطقهای است – مشابه سازمان دولت‌های آمریکای لاتین (OAS) یا اتحادیه آفریقا (AU) که بر چالش‌های مشترک و نیز منافع مشترک تمرکز دارد. این ایده پیشنهاد می‌کند که فراتر از سازمان‌های کنونیِ همکاری زیرمنطقه‌ای مانند اتحادیه عرب، اتحادیه مغرب عربی، شورای همکاری خلیج فارس و شورای همکاری چهارجانبه گام برداریم. نمونه‌های گذشته نشان می‌دهد که سازمان‌های منطقهای اغلب پس از تنش‌های مزمن یا در روند تنش زدایی شکل می گیرند، سناریویی که در منطقه خاورمیانه بزرگ یا MENA غریبه نیست.
ادامه مطلب
اگرچه بازگشت به مذاکرات راه‌‌حل دو کشوری همواره محور اصلی دیپلماسی ترکیه در خصوص مسئله فلسطین را تشکیل می‌‌داده، اما رویکرد و راهبرد آنکارا درباره تحولات غزه با ابهاماتی روبه‌روست.
ادامه مطلب